ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

ΠΕΡΙ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ… Κάθε γλώσσα προγραμματισμού σχεδιάζεται για συγκεκριμένο σκοπό, δίνοντας έμφαση σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά Δεν υπάρχει ιδανική γλώσσα προγραμματισμού, υπάρχει απλά η καταλληλότερη για κάθε τύπο εφαρμογής Οι γλώσσες προγραμματισμού περιέχουν πληροφορίες σχετικές με τεχνικά θέματα. Κάθε νεότερη έκδοση συνήθως εμπλουτίζει την προηγούμενη, χωρίς δομικές αλλαγές Σχεδόν όλες οι γλώσσες προγραμματισμού έχουν κοινά χαρακτηριστικά, επεξεργάζονται τους ίδιους τύπους δεδομένων, υποστηρίζουν τις ίδιες βασικές δομές & έχουν παρόμοιες εντολές 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης Η «ΓΛΩΣΣΑ» «ΓΛΩΣΣΑ» ονομάζεται η γλώσσα προγραμματισμού που θα χρησιμοποιήσουμε Είναι σχεδιασμένη για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Περιέχει χαρακτηριστικά, δομές και εντολές που περιέχονται σε διάφορες σύγχρονες γλώσσες προγραμματισμού (Visual Basic, C, C++, Java κτλ) Δεν ασχολείται με τις τεχνικές λεπτομέρειες των γλωσσών αυτών. Ο προγραμματισμός στη ΓΛΩΣΣΑ εστιάζεται στην ανάπτυξη του αλγορίθμου και τη μετατροπή του σε σωστό πρόγραμμα 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Αποτελείται από: Γράμματα του Ελληνικού Αλφαβήτου, Κεφαλαία (Α-Ω), και Πεζά (α-ω) Γράμματα του Λατινικού Αλφαβήτου, Κεφαλαία (Α-Ζ), και πεζά (a-z) Ψηφία (0-9) Ειδικούς χαρακτήρες + - * / = · ( ) . , ΄! & κενός χαρακτήρας 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΤΥΠΟΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Η ΓΛΩΣΣΑ υποστηρίζει τους ακόλουθους τύπους δεδομένων: Ακέραιος τύπος: όλοι οι ακέραιοι που μας είναι γνωστοί από τα μαθηματικά. Μπορούν να είναι θετικοί, αρνητικοί, ή μηδέν. (1, 432, -232, 0) Πραγματικός τύπος: Όλοι οι πραγματικοί αριθμοί, όπως είναι γνωστοί από τα μαθηματικά. Μπορούν να είναι θετικοί, αρνητικοί, ή μηδέν. (2.271, -109.32, 0.1) Χαρακτήρας: Ένας χαρακτήρας, ή σειρά χαρακτήρων. Μπορεί να περιέχει οποιοδήποτε χαρακτήρα παράγει το πληκτρολόγιο. Οι χαρακτήρες πρέπει να βρίσκονται απαραίτητα μέσα σε απλά εισαγωγικά. Ονομάζονται και αλφαριθμητικά, γιατί συχνά περιέχουν αλφαβητικούς και αριθμητικούς χαρακτήρες. Λογικός: Δέχεται μόνο δύο τιμές ΑΛΗΘΗΣ και ΨΕΥΔΗΣ. 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΣΤΑΘΕΡΕΣ Οι σταθερές είναι προκαθορισμένες τιμές που δεν μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προγράμματος. Οι σταθερές μπορούν να είναι οποιουδήποτε τύπου δεδομένων Συμβολικές σταθερές: Μπορούμε να αντιστοιχίσουμε σταθερές τιμές με ονόματα, εφόσον τα δηλώσουμε στην αρχή του προγράμματος, αλλά δεν μπορούμε να μεταβάλλουμε την τιμή κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προγράμματος. Η χρήση σταθερών κάνει το πρόγραμμα πιο ευανάγνωστο, και επομένως πιο εύκολο στην κατανόηση και στη διόρθωση. 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΣΥΜΒΟΛΙΚΕΣ ΣΤΑΘΕΡΕΣ Σύνταξη: ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΟΝΟΜΑ_ΣΤΑΘ1 = ΤΙΜΗ_1 ΟΝΟΜΑ_ΣΤΑΘ2 = ΤΙΜΗ_2 … Παράδειγμα: ΟΝΟΜΑ = ‘Δημήτρης’ Π = 3.14 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ = 100 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Κάθε πρόγραμμα και τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται, έχουν ένα όνομα με το οποίο αναφερόμαστε σε αυτά. Κανόνες δημιουργίας ονομάτων: Τα ονόματα μπορούν να αποτελούνται από πεζά ή κεφαλαία γράμματα του ελληνικού ή λατινικού αλφαβήτου και αριθμούς, καθώς και την κάτω παύλα (_) (underscore) Πρέπει να αρχίζουν υποχρεωτικά με γράμμα Υπάρχουν κάποιες δεσμευμένες λέξεις, που δε μπορούν να χρησιμοποιηθούν, γιατί χρησιμοποιούνται για την ίδια τη γλώσσα και τις λειτουργίες της. (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, ΑΚΕΡΑΙΟΣ, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ, ΑΝ, κτλ) Αποδεκτά ονόματα: Α100, ΦΠΑ, Υπολογισμός_μήκους Μη αποδεκτά: 100Α, Μέση Τιμή, Κόστος$, Φ.Π.Α. 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Η έννοια της μεταβλητής (variable) χρησιμοποιείται όπως και στα μαθηματικά  Παριστάνει μια ποσότητα που η τιμή της μπορεί να μεταβάλλεται ΠΡΟΣΟΧΗ: Ο τύπος της μεταβλητής δε μπορεί να αλλάξει κατά τη διάρκεια του προγράμματος, αλλά μόνο οι τιμές που λαμβάνει αυτή. Η ΓΛΩΣΣΑ επιτρέπει χρήση μεταβλητών και για τους τέσσερις τύπους της (ακέραιες, πραγματικές, χαρακτήρες & λογικές) Η δήλωση του τύπου της μεταβλητής γίνεται υποχρεωτικά στο τμήμα δήλωσης μεταβλητών Τα ονόματα μεταβλητών ακολουθούν τους γενικούς κανόνες δημιουργίας ονομάτων Το όνομα της κάθε μεταβλητής είναι μοναδικό για κάθε πρόγραμμα – καλό είναι τα ονόματα των μεταβλητών να είναι σχετικά με τη χρήση τους. 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

ΤΡΟΠΟΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ Σύνταξη: ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΤΥΠΟΣ_ΜΕΤ_1 : ΛΙΣΤΑ_1 ΤΥΠΟΣ_ΜΕΤ_2 : ΛΙΣΤΑ_2 …. Παράδειγμα: ΑΚΕΡΑΙΕΣ : ΤΙΜΗ, Ν, Ι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ : ΕΜΒΑΔΟΝ, ΜΕΣΗ_ΤΙΜΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ : ΟΝΟΜΑ, ΤΑΞΗ ΛΟΓΙΚΕΣ : ΕΛΕΓΧΟΣ,DONE 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΟΣ ΤΕΛΕΣΤΗΣ ΠΡΑΞΗ + Πρόσθεση - Αφαίρεση * Πολλαπλασιασμός / Διαίρεση ^ Ύψωση σε δύναμη DIV Ακέραια διαίρεση MOD Πηλίκο Ακέραιας Διαίρεσης ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι πράξεις DIV & MOD ορίζονται μόνο μεταξύ ακέραιων αριθμών 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Πολλές γνωστές συναρτήσεις από τα μαθηματικά χρησιμοποιούνται στη ΓΛΩΣΣΑ ΗΜ(Χ): Υπολογισμός ημιτόνου ΣΥΝ(Χ): Υπολογισμός συνημιτόνου ΕΦ(Χ): Υπολογισμός εφαπτομένης Τ_Ρ(Χ): Υπολογισμός τετραγωνικής ρίζας ΛΟΓ(Χ): Υπολογισμός φυσικού λογαρίθμου Ε(Χ): Υπολογισμός του ex Α_Μ(Χ): Ακέραιο μέρος του Χ Α_Τ(Χ): Απόλυτη τιμή του Χ 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ Όταν μια τιμή προκύπτει από κάποιο υπολογισμό, τότε αναφερόμαστε σε «εκφράσεις» Κατά τη σύνταξη μιας αριθμητικής έκφρασης, χρησιμοποιούμε: Αριθμητικές σταθερές Μεταβλητές Συναρτήσεις Αριθμητικούς τελεστές και παρενθέσεις Οι αριθμητικές εκφράσεις υλοποιούν απλές ή σύνθετες μαθηματικές πράξεις Κάθε έκφραση, αναπαριστά μια αριθμητική τιμή που προκύπτει με την εκτέλεση όλων των πράξεων της έκφρασης  είναι απαραίτητο να έχουν οριστεί ΟΛΕΣ οι μεταβλητές που συμπεριλαμβάνονται στην έκφραση 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΠΡΑΞΕΩΝ Οι πράξεις που παρουσιάζονται σε μια έκφραση, εκτελούνται σύμφωνα με την ακόλουθη ιεραρχία: Ύψωση σε δύναμη Πολλαπλασιασμός και διαίρεση (& οι πράξεις div/mod) Πρόσθεση και αφαίρεση  Όταν η ιεραρχία είναι ίδια, τότε οι πράξεις εκτελούνται από τα αριστερά προς τα δεξιά  Για να προηγηθεί πράξη χαμηλότερης προτεραιότητας, είναι απαραίτητη η χρήση των κατάλληλων παρενθέσεων. 2+3*4  14 (2+3)*4  20 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΕΝΤΟΛΗ ΕΚΧΩΡΗΣΗΣ Χρησιμοποιείται για την απόδοση τιμών στις μεταβλητές κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προγράμματος Προσοχή: Η εντολή εκχώρησης ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΕΞΙΣΩΣΗ Υπολογίζεται η τιμή της παράστασης στο δεξιό μέρος της εκχώρησης, και η τελική τιμή αποδίδεται στη μεταβλητή που βρίσκεται στο αριστερό μέρος της εντολής Παραδείγματα: Χ <- 10 ΜΗΝΑΣ <- ‘Ιανουάριος’ ΕΜΒΑΔΟΝ <- Α * Β 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

ΕΝΤΟΛΕΣ ΕΙΣΟΔΟΥ - ΕΞΟΔΟΥ Η ΓΛΩΣΣΑ υποστηρίζει τις ακόλουθες εντολές: ΔΙΑΒΑΣΕ: Εισαγωγή δεδομένων από το πληκτρολόγιο ΓΡΑΨΕ: Εμφάνιση αποτελεσμάτων 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΕΝΤΟΛΗ ΔΙΑΒΑΣΕ Ακολουθείται από ένα η περισσότερα ονόματα μεταβλητών Αν υπάρχουν περισσότερες από μια μεταβλητές, αυτές χωρίζονται μεταξύ τους με , Κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προγράμματος, όταν φτάσει το πρόγραμμα στην εντολή ΔΙΑΒΑΣΕ, διακόπτει τη ροή του και περιμένει να καταχωρήσουμε δεδομένα από το πληκτρολόγιο, τα οποία και θα εκχωρηθούν στις αντίστοιχες μεταβλητές. ΔΙΑΒΑΣΕ Όνομα, Βαθμό 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΕΝΤΟΛΗ ΓΡΑΨΕ Εμφανίζει τιμές στη μονάδα εξόδου Χρησιμοποιείται κυρίως για να εμφανίζει μηνύματα και αποτελέσματα, τα οποία περιέχονται στις αντίστοιχες μεταβλητές Συσκευή εξόδου μπορεί να είναι η οθόνη, ο εκτυπωτής, η βοηθητική μνήμη, ή οποιαδήποτε άλλη συσκευή εξόδου έχει οριστεί Η λίστα των στοιχείων προς εμφάνιση μπορεί να περιλαμβάνει σταθερές τιμές και ονόματα μεταβλητών ΓΡΑΨΕ ‘Η τετραγωνική ρίζα του ’, χ, ‘ είναι: ’, ΡΙΖΑ 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΔΟΜΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η πρώτη εντολή είναι η λέξη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, ακολουθούμενη από το όνομα του προγράμματος Ακολουθεί το τμήμα δήλωσης σταθερών, εφόσον υπάρχουν Ακολουθεί το τμήμα δήλωσης μεταβλητών, όπου δηλώνονται υποχρεωτικά, όλες οι μεταβλητές που θα χρησιμοποιηθούν, καθώς και ο τύπος τους. Ακολουθεί το κύριο μέρος του προγράμματος, με τις εντολές του, που ορίζεται από τα ΑΡΧΗ και ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Κάθε εντολή γράφεται σε ξεχωριστή γραμμή Αν πρέπει να συνεχιστεί σε επόμενη γραμμή, τότε ο πρώτος χαρακτήρας πρέπει να είναι & Αν ο πρώτος χαρακτήρας είναι ! (θαυμαστικό) σημαίνει ότι πρόκειται για σχόλια, τα οποία δεν είναι εκτελέσιμες εντολές αλλά βοηθούν στην κατανόηση του κώδικα. 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Το επόμενο πρόγραμμα υπολογίζει το συνολικό κόστος παραγγελιών υπολογιστών.Το πρόγραμμα διαβάζει από το πληκτρολόγιο την ποσότητα της παραγγελίας και την τιμή του ενός υπολογιστή, υπολογίζει και γράφει το συνολικό κόστος καθώς και το αντίστοιχο κόστος του ΦΠΑ.Ο συντελεστής ΦΠΑ είναι 19%. 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης

Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κόστος_Υπολογιστών ! Πρόγραμμα υπολογισμού κόστους παραγγελίας υπολογιστών ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΦΠΑ=0.19 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Ποσότητα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: Αξία_ΦΠΑ, Συνολικό_κόστος, Τιμή_μονάδας, Κόστος ΑΡΧΗ ! Εισαγωγή δεδομένων ΓΡΑΨΕ ‘Δώσε την ποσότητα της παραγγελίας’ ΔΙΑΒΑΣΕ Ποσότητα ΓΡΑΨΕ ‘Δώσε την τιμή του υπολογιστή’ ΔΙΑΒΑΣΕ Τιμή_μονάδας ! Υπολογισμοί Κόστος <- Ποσότητα* Τιμή_μονάδας Αξία_ΦΠΑ <- Κόστος*ΦΠΑ Συνολικό_κόστος <- Κόστος+Αξία_ΦΠΑ ! Εμφάνιση αποτελεσμάτων ΓΡΑΨΕ ‘Το κόστος των’,Ποσότητα,‘υπολογιστών είναι: ‘,Κόστος ΓΡΑΨΕ ‘ Η αξία του ΦΠΑ είναι: ’, Αξία_ΦΠΑ ΓΡΑΨΕ ‘Το συνολικό κόστος είναι: ’, Συνολικό_κόστος ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 18/04/2017 Καθηγητής: Δρίμτζιας Βασίλης