Μορφές ιογενούς ηπατίτιδας Ορισμός Η ιογενής ηπατίτιδα είναι λοίμωξη, η οποία χαρακτηρί- ζεται από διάχυτη ηπατοκυτταρική φλεγμονή ή και νέκρωση με χαρακτηριστική κλινική, βιοχημική και μορφολογική εικόνα Μορφές ιογενούς ηπατίτιδας Οξεία Χρόνια Αίτια ιογενούς ηπατίτιδας Ιός ηπατίτιδας Α Ιός ηπατίτιδας Β Ιός ηπατίτιδας C (Non Α – Non Β)
Νέοι Ηπατικοί Ιοί Ιός της ηπατίτιδας D RNA ιός Η παρουσία του εξαρτάται από τον HBV Μεταδίδεται παρεντερικά και μη Ιός της ηπατίτιδας C Μοιάζει κλινικά με την ηπατίτιδα Α με πιο έντονη συμπτωματολογία Μεταδίδεται με την εντερική οδό Ιός της ηπατίτιδας G Έχει γονοτυπική ομοιότητα με τον ιό C Μεταδίδεται παρεντερικά Ο ιός Sen Virus DΝΑ ιός
3. Διαγνωστικές εξετάσεις SGOT, SGPT Άμεσης και έμμεσης χολερυθρίνης Αλκαλικής Φωσφατάσης και των γ1 σφαιρινών Λευκών αιμοσφαιρίων Αιματοκρίτη (σε κίρρωση) Χρόνου Προθρομβίνης
Αιτιολογικός παράγοντας ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C Αιτιολογικός παράγοντας RNA ιός 27nm DNA - ιός 42 nm RNA - ιός 50-60nm Μετάδοση Στοματοπεπτική οδό Παρεντερική και μη παρεντερική Περίοδος επώασης 14-84 ημέρες 30-160 ημέρες 15-160 ημέρες Κλινική εικόνα Προϊκτερικό και ικτερικό στάδιο Ασυμπτωματική ή Συμπτωματική Ασυμπτωματική Διάγνωση anti - HAV Τύπου IgM Τύπου IgG HBsAg HBeAg Anti-HBe Anti-HBc Anti-HBs Anti-HCV Πρόγνωση Καλή - Πλήρη αποκατάσταση - Ανοσία - Όχι χρονιότητα Γενικά καλή - Κεραυνοβόλος Ηπατίτιδα - Χρονιότητα - Επιπλοκή Χρονιότητα – Κίρρωση ήπατος Κεραυνοβόλος Ηπατ. Σπάνια Θεραπεία - Συμπτωματική - Μη ειδική θεραπεία - Μη ειδική - Υποστηρικτική Πρόληψη Εμβολιασμός Εμβόλιο σε πειραματικό στάδιο
ΟΞΕΙΑ ΙΟΓΕΝΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α ΟΞΕΙΑ ΙΟΓΕΝΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α Αίτιο Επώαση - Ιός ηπατίτιδας Α( HΑV) 2-12εβδομαδ. - 14-84 ημέρες Εποχιακή συχνότητα - Φθινόπωρο - Χειμώνας Έναρξη - Αρχή αιφνίδια πυρετός 37,5 -38,5 °C Οδός μετάδοσης - Κόπρανα - στόμα - Βαθμός προσωπικής υγιεινής - Μολυσμένη τροφή και νερό - Μεγάλες επιδημίες Εργαστηριακά ευρήματα - Αύξηση τρανσαμινασών (SGOT, SGPT, LDH) - Χολερυθρίνης > 2,5mg/dl - Αντιγόνο HBsAg αρνητικό - Αντισώματα ορού αντι-HAV Πρόγνωση - Γενικά καλή με πλήρη ανάρρωση
ΟΞΕΙΑ ΙΟΓΕΝΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β Αίτιο Επώαση Εποχιακή συχνότητα Έναρξη Οδός μετάδοσης Εργαστηριακά ευρήματα Πρόγνωση - Ιός ηπατίτιδας Β ( HBV) - 30-160 ημέρες - Όλο το χρόνο - Αρχή προοδευτική με εμφάνιση εξανθήματος ερυθηματοκηλιδώδες και πυρετού Δια τις παρεντερικής οδού: - Μεταγγίσεις αίματος - Τραυματισμός από μολυσμένες βελόνες και αιχμηρά αντικείμενα - Αιμοκάθαρση Δια της σεξουαλικής επαφής και της στενής επαφής: - Κολπικά εκκρίματα - Σπερματικό υγρό - Σίελο - Ούρα - Ιδρώτα - Χολή Δια της περιγεννητικής οδού: - Από την μητέρα στο παιδί - Αύξηση τρανσαμινασών (SGOT, SGPT) - Αύξηση Χολερυθρίνης > 5-25mg /100ml - Αύξηση αλκαλικής φωσφάτασης - Αύξηση χρόνου προθρομβίνης ( ΡΤ ) - Αιματουρία, πρωτεϊνουρία - Αντιγόνο e (HBeAg ) θετικό και αντισώματα αντι-HBC - Καλή με την πάροδο της ηλικίας
ΜΗ-Α, ΜΗ-Β ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C Αίτιο Επώαση Εποχιακή συχνότητα Έναρξη Οδός μετάδοσης Εργαστηριακά ευρήματα Πρόγνωση - Ιός ηπατίτιδας non-A, non-B (μη-Α, μη-Β) - 15-160 ημέρες - Όλο το χρόνο - Ύπουλη Δια τις παρεντερικής οδού: - Μεταγγίσεις αίματος - Αιμοκαθάρσεις Δια της σεξουαλικής επαφής: - Σπερματικό υγρό - Κολπικά εκκρίματα - Ούρα - Σίελο - Ιδρώτα - Αύξηση τρανσαμινασών (SGOT, SGPT) - Αύξηση Χολερυθρίνης > 2,5mg /dl - Αύξηση αλκαλικής φωσφάτασης - Αύξηση χρόνου προθρομβίνης (ΡΤ) > 12΄΄ - 15΄΄ - Αντιγόνο HBeAg αρνητικό - Αντισώματα ορού αντι-HBC αρνητικά - Καλή με την πάροδο της ηλικίας
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΟΞΕΙΑΣ ΙΟΓΕΝΟΥΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ ΒΑΣΙΚΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ 1. Πρόδρομο στάδιο ή προϊκτερικό Διάρκεια: 1-2 εβδομάδες – Ανορεξία – Αρθραλγία – Ναυτία – Μυαλγία – Εμετός – Πονοκέφαλος – Κακουχία – Φωτοφοβία – Φαρυγγίτιδα – Καταρροή – Βήχας – Πυρετός 37,5-38,5 °C – Κόπωση – Αδιαθεσία – Αποστροφή στο κάπνισμα – Παρατηρούνται: – Σκοτεινόχροα ούρα (κονιάκ) – Αποχρωματισμένα κόπρανα Διάρκεια: 2-4 εβδομάδες – Απώλεια βάρους 2,5-5Kg – Πόνο - δυσφορία – Διόγκωση του ήπατος – Σπληνομεγαλία – Αυχενική αδενοπάθεια Διάρκεια: 2-12 εβδομάδες Σταδιακή μείωση των συμπτωμάτων Διόγκωση ήπατος Κόπωση Δυσπεπτικά ενοχλήματα Κοιλιακός πόνος 2. Στάδιο κλινικού ίκτερου 3. Μεταϊκτερικό στάδιο Η πλήρης κλινική και βιοχημική ανάρρωση επέρχεται 3-4 μήνες μετά την εμφάνιση του ίκτερου.
Προβλήματα των Αρρώστων Θρεπτικό ανισοζύγιο Υδατοηλεκτρολυτικά ανισοζύγια Μείωση άνεσης και δραστηριοτήτων Προβλήματα κένωσης εντέρου Προβλήματα χρονιότητας Προβλήματα κινδύνου εξάπλωσης της νόσου Μείωση ασφάλειας
Εκτίμηση της κατάστασης του αρρώστου 1. Ιστορικό υγείας (ερωτάται ο άρρωστος και η οικογένειά του) α. Πρόδρομη Φάση β. Ικτερική Φάση γ. Περίοδος Ανάρρωσης 2. Φυσική εκτίμηση α. Θερμοκρασία β. Βάρος γ. Ήπιος πόνος στο δεξιό υποχόνδριο
Χρόνια ηπατίτιδα Ορισμός Ως χρόνια ηπατίτιδα χαρακτηρίζεται κάθε ηπατίτιδα που η διάρκεια της ξεπερνά τους 61 μήνες. Προκαλείται από τους ιούς: Β, C και ο D σε συνδυασμό με τον Β Ταξινόμηση Χρόνια Χρόνια Χρόνια Ενεργός λοβιώδης Εμμένουσα Ηπατίτιδα Ηπατίτιδα Ηπατίτιδα Επιπτώσεις χρόνιας Ηπατίτιδας Κίρρωση του ήπατος Κεραυνοβόλος Ηπατίτιδα Μεγάλη Ηπατική Ανεπάρκεια (κώμα, θάνατος) Πρωτοπαθή καρκίνο ήπατος
Νοσηλευτική φροντίδα Η νοσηλευτική φροντίδα ασθενών από οξεία ηπατίτιδα περιλαμβάνει: Άρρωστος Συγγενείς Περιβάλλον Πηγές πληροφοριών (ιατρικά δελτία) Ιστορικό υγείας, φάσεις νόσου
Σκοποί φροντίδας 1. Άμεσοι Πρόληψη Προαγωγή θεραπευτικής ανάπαυσης και πρόληψη των συνεπειών της. 2. Μακροπρόθεσμοι Πλήρης ανάρρωση Διατήρηση ιδεώδους βάρους
Νοσηλευτική παρέμβαση Προσοχή σε κάθε πύλη εισόδου γαστρεντερική ή παρεντερική για αποφυγή εξάπλωσης της νόσου. Επαρκής θρέψη για την επούλωση και αναγέννηση του ήπατος. Ρύθμιση του υδατοηλεκτρολυτικού ισοζυγίου με ενδοφλέβια χορήγηση ηλεκτρολυτών και μέτρηση προσλαμβανομένων και αποβαλλομένων υγρών. Μετακίνηση του ασθενή δεξιά - αριστερά για αποφυγή κατακλίσεων. Αντιμετώπιση προβλημάτων κένωσης του εντέρου. Αποφυγή του κνησμού με λουτρό καθαριότητας και χορήγηση αντιϊσταμινικών φαρμάκων. Πλύση χεριών και χρησιμοποίηση σκευών μιας χρήσης. Τοποθέτηση του ασθενή σε ξεχωριστό δωμάτιο. Ανύψωση του ηθικού του ασθενή με ψυχολογική υποστήριξη.
Μέτρα προφύλαξης νοσηλευτικού προσωπικού Αυστηρή τήρηση των κανόνων αποστείρωσης. Τοποθέτηση των βελόνων μετά τη χρήση τους σε αδιαπέραστο δοχείο. Χρήση γαντιών μιας χρήσεως. Αποφυγή νυγμού με μολυσμένη βελόνα. Ανοσοποίηση με εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β. Αυστηρή τήρηση κανόνων ατομικής υγιεινής. Να κολλάται κατάλληλη ετικέτα στα δείγματα που στέλνονται στο εργαστήριο. Καθαρισμός πάγκων και πατωμάτων με διάλυμα χλωρίνης.
Συμπεράσματα - Προτάσεις Για την αποφυγή της εξάπλωσης της ιογενούς ηπατίτιδας κρίνεται απαραίτητη η γνωστοποίηση και η εφαρμογή των ακόλουθων μέτρων: Η κατάλληλη ενημέρωση του πληθυσμού. Ο εμβολιασμός όλων όσων πρόκειται να ταξιδέψουν σε μέρος που ενδημεί η νόσος. Ω έλεγχος HBsAg στα σχολεία και ο εμβολιασμός των οικογενειών των φορέων του ιού Β. Η διαφώτιση σχετικά με την πρόληψη νοσημάτων που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή.
Έλεγχος του αυστραλιανού αντιγόνου σε όλο το ιατρικό,νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό, και ο εμβολιασμός των αρνητικών HBsAg το αργότερο σε ένα μήνα από την πρόσληψή τους. Προγράμματα επιμόρφωσης των ομάδων υγείας. Εξέταση για αυστραλιανό όλων των νεοεισαχθέντων ασθενών κάθε νοσοκομείου. Χρηματικές επιχορηγήσεις για έρευνα και πλήρη στελέχωση ιδρυμάτων, στα οποία θα φιλοξενούνται αποκλειστικά ηπατικοί ασθενείς. Κοινή προσπάθεια για ένα ανθρώπινο και υγιές περιβάλλον.