ΚΟΙΝΩΝΙΟΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ Μάθημα 1ο Επιστημολογία της κοινωνιογλωσσολογίας Διδάσκων: Γιώργος Ανδρουλάκης ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Θεμελιώδης αρχή ΚΓ Θεώρηση της γλώσσας και της διδασκαλίας της μέσα στο περιβάλλον, κοινωνικό πλαίσιο, περίγυρο όπου συμβαίνει η γλωσσική παραγωγή και χρήση. Μέσω των κοινωνικών φαινομένων κατανόηση των γλωσσικών.

Κοινωνιογλωσσολογία Σχέσεις της με τη γλωσσολογία Μεταξύ γλωσσολογίας και αντι-γλωσσολογίας Αναθεώρηση των γλωσσολογικών διακρίσεων (προφορικός λόγος, ομιλία, πλήρωση)

Σχέση ΚΓ και Γλωσσολογίας Είναι γλωσσολογία (ασχολείται με γλωσσικά φαινόμενα, μονάδες λόγου που παράγονται μέσα σε ένα πλαίσιο). Κλάδος της γλωσσολογίας. Γιατί η ανάγκη γι’ αυτόν τον κλάδο;

Ανάγκη για ΚΓ Κρίση στο εσωτερικό της γλωσσολογίας (ενδιαφέρον για αυθεντικό υλικό- εθνομεθοδολογία)- διέξοδος η ΚΓ (εμφάνιση από τη δεκαετία του ’70). Ενασχόληση ερευνητών με το επιστημονικό της πεδίο-συνέδρια-βιβλία-άρθρα-ενώσεις- επιστημονικοί σύλλογοι-καθιέρωση επιστήμης ΚΓ. Βοήθεια σε αυτό η ανάπτυξη της τεχνολογίας.

Γιατί η ΚΓ στο ΠΣ; «Γέφυρα» ανάμεσα στη γλωσσολογία (θεωρία) και τη διδακτική γλώσσας (πράξη). ΚΓ-εστίαση σε περιβάλλον/τρόπο χρήσης της γλώσσας-καλύτερη αντίληψη γλώσσας. Επίγνωση γλωσσικής διδασκαλίας δασκάλου= αντίληψη ύπαρξης ομάδων με διαφορετικές ανάγκες. Διαμόρφωση πολιτών με συνείδηση για τη χρήση της γλώσσας στη βάση της ισότητας και της δημοκρατίας.

Μεταξύ γλωσσολογίας και αντι-γλωσσολογίας Είναι γλωσσολογία. Ταυτόχρονα την αμφισβητεί και αντιδράει στην κρίση της. Έτσι, αναθεωρεί τις γλωσσολογικές διακρίσεις.

Αναθεώρηση γλωσσολογικών διακρίσεων Αντίθετη με τη γλωσσολογία. Πιο πολύ ενδιαφέρον για προφορικό λόγο παρά για γραπτό γιατί ο προφορικός είναι ο αυθεντικός λόγος. Η γλώσσα αρχικά είναι προφορική.

Saussure: langue vs parole

Chomsky: competence vs performance Δεν επηρεάζεται από περιβάλλον. Πολύ αργή αλλαγή.

Chomsky: competence vs performance Performance (γλωσσική επιτέλεση/πλήρωση)= η συγκεκριμένη εκδήλωση της γνώσης που έχω. Εμφάνιση δηλαδή της competence κάθε στιγμή που χρειάζεται να παράγω λόγο. Επιρροή από το περιβάλλον και την περίσταση επικοινωνίας (όπως η parole). ΚΓ- performance

Το επιστημονικό πεδίο Κοινωνιογλωσσολογία: κοινωνική γλωσσολογία Κοινωνιολογία της γλώσσας Ανθρωπολογία της γλώσσας Εθνογλωσσολογία …

ΚΓ- Κοινωνική γλωσσολογία Μελέτη των γλωσσικών φαινόμενων με βάση το περιβάλλον, το κοινωνικό πλαίσιο. Εργαλεία και στόχος: μεγάλες ομάδες

ΚΓ- Κοινωνιολογία της γλώσσας Ασχολείται με το φύλο. Εξέταση διάφορων παραμέτρων (και τη γλώσσα) για να σχηματίσει την εικόνα του φύλου.

ΚΓ- Ανθρωπολογία της γλώσσας ΚΓ: μελέτη γλωσσικών συμπεριφορών μεγάλων ομάδων. Ανθρωπολογία: μελέτη γλωσσικών λειτουργιών μικρών ομάδων (π.χ. μια παρέα) ή/και ατόμων.

ΚΓ- Εθνογλωσσολογία Σχέση γλώσσας και πολιτισμού. Μελέτη της γλώσσας μικρών ομάδων με διαφορετικές κουλτούρες.

Κοινωνιογλωσσολογία Κοινωνιογλωσσολογία = κοινωνία + γλωσσολογία (πώς τα κοινωνικά φαινόμενα επιδρούν στα γλωσσικά). Πιθανά είδη σχέσεων γλώσσας και κοινωνίας.