ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
1 “Ανάπτυξη και Εφαρμογή Ολοκληρωμένου Συστήματος για τον Έλεγχο και την Παρακολούθηση των Μονάδων Επεξεργασίας Αστικών Λυμάτων στην Κύπρο, COMWATER” (Δεκέμβριος.
Advertisements

Γιάννης Α. Μυλόπουλος, Καθηγητής Ελπίδα Κολοκυθά, Επίκ. καθηγήτρια
Κατεργασία εδάφους.
15 Απριλίου 2005 Life Cycle Assessment (LCA) as a Decision Support Tool for the ecoproduction of olive oil ECOIL LIFE 04/ENV/GR/ Πολυτεχνείο Κρήτης.
Η σχέση μας με τη γη Ανθρώπινες δραστηριότητες και φυσικοί πόροι.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Δ2
Διαχείριση Φυσικών Πόρων – Α’ & Β’ Λυκείου
BEACHMED-e: Υποπρόγραμμα 3
Γραμμικός Προγραμματισμός
Μετεωρολογια – Κλιματολογία
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΑΧΕΛΩΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΠΕΡΓΑΝΤΗΣ.
Ι. Μποσκίδης, Γ. Γκίκας, Β. Πισινάρας, Γ. Συλαίος, Χ. Πεταλάς,
Τεχνική έκθεση ανάλυσης αποτελεσμάτων από την εφαρμογή των μοντέλων επικινδυνότητας στα εδάφη της Περιφέρειας Πελοποννήσου με τη χρήση του λογισμικού SMS.
1. Γενικά-Σκοπός 2. Γενική περιγραφή της περιοχής 3. Υφιστάμενη γεωργοοικονομική κατάσταση 4. Προβλήματα της περιοχής 5. Δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής.
Πλημμύρες και Αντιπλημμυρικά Έργα
«ΥΔΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ» Κεφάλαιο 5 (Διαχείριση Φυσικών Πόρων Β’ Λυκείου)
Οι σημειώσεις βρίσκονται στην ιστο-σελίδα:
Ως συντελεστής παραγωγής
1 Μπαλωμένου Γεωργία ΑΣΠΑΙΤΕ 2011.
Γεωλογία & Διαχείριση Φυσικών Πόρων Κεφ. 4
ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Συντονίστρια-Παρουσιάστρια:
Γεωλογία & Διαχείριση Φυσικών Πόρων Κεφ. 4
5.2 Χαρακτηριστικά και ιδιότητες του νερού
11/11/2009 Μέθοδος Penman Μέθοδος Thornwaite. Τροποποιημένη μέθοδος Penman Η μέθοδος γενικά δίνει αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσματα σε σχέση με όλες τις.
Γεωλογία & Διαχείριση Φυσικών Πόρων Κεφ Κλιματική Αλλαγή
(The Primitive Equations)
Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων
Υδρολογία-Εισαγωγικές έννοιες
Στοιχεία γεωμορφολογίας
ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ Σύνοψη των Υδρολογικών Διεργασιών
5.8 Διαχείριση Υδάτινων Πόρων
Τεχνική Υδρολογία Επανάληψη μαθημάτων (μέσα Νοέμβρη-τέλη Δεκέμβρη)
‘ Μοντέλο DPSIR ’ Διαχείριση
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ
«Ρύπανση και Ποιότητα Υπόγειων Νερών»
5 ο ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΕΕΔΥΠ ΞΑΝΘΗ, 6-9 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2005 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΣΡΟΗΣ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΩΝ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑ Β.Γ. ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ, Π.Κ. ΔΕΛΗΜΑΝΗ ΚΑΙ Γ.Σ. ΞΕΙΔΑΚΗΣ.
06 ΑΠΡ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ.
ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ. Η ποσότητα του νερού που αποτελεί την επιφανειακή απορροή εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων οι κυριότεροι από τους οποίους είναι.
“Δροσισμός Θερμοκηπίων (Α)” Εισαγωγή Άσκηση Επίλυση Συζήτηση Θέμα Θεωρία Εργαστήριο – Γεωργικές Κατασκευές TEI Πελοποννήσου Διδάσκων - Γεώργιος Δημόκας.
ΚΟΙΝΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΥΕ-ΕΕΔΥΠ ΒΟΛΟΣ, ΜΑΙΟΥ 2009 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΤΕΡΕΟΓΡΑΦΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΕΒΡΟΥ Β. ΚΙΤΣΙΚΟΥΔΗΣ.
ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Άτομο υδρογόνου Άτομο οξυγόνου Πυρήνας.
Βιολογία Γ ’ Λυκείου Γενικής Παιδείας. Ροή ενέργειας Ήλιος ( πηγή ενέργειας )  Παραγωγοί  Καταναλωτές  Αποικοδομητές Ροή ύλης Περιορισμένη ύλη Πρέπει.
ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΑ΄Ι΄ΟΣ – ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΑΝΤΥΠΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ζ15583 Α.Φ.Π. & Γ.Μ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ.
Κλιματική αλλαγή.
11/11/2009 Μέθοδος Penman Μέθοδος Thornwaite.
Καδόγλου Άλκης, Α.Μ Τσαγκαράτος Παναγιώτης, Α.Μ
Οικοσυστήματα Ελλάδας
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Τμήμα Δημοτικής εκπαίδευσης
Δρ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΕΡΒΕΡΗΣ,
ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (σημασία - κατανομή του νερού στον πλανήτη- δραστηριότητες που συμβάλλουν στη διατάραξη του υδρολογικού κύκλου) Αίτια.
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ
Παραδόσεις Μαθημάτων Δασοκομίας Πόλεων μάθημα 3ο
Ρύπανση του εδάφους.
ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΞΕΡΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ»
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΖΩΝΗΣ
ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ
Η εξάντληση του Νερού.
Άρδευση είναι η παροχή πρόσθετου νερού στις καλλιέργειες, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες τους σε νερό και να πραγματοποιηθεί κανονική ανάπτυξή τους με στόχο.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Λήψη απόφασης για Ενεργειακό Σχεδιασμό
Εισαγωγή στην Πληροφορική Κωδικος Διαφανειών: ΑΟΑ183
ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΟΞΙΝΗ ΒΡΟΧΗ
Νερό και Γεωργία ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
Διαχείριση υδατικών πόρων και ενεργειακών διαθεσίμων
ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (σημασία - κατανομή του νερού στον πλανήτη- δραστηριότητες που συμβάλλουν στη διατάραξη του υδρολογικού κύκλου) Αίτια.
Διαχείριση Υδατικών Πόρων και Ενεργειακών Διαθεσίμων
Κατεργασία εδάφους. Στόχοι  Βελτίωση εδαφικών ιδιοτήτων - ικανότητα απορρόφησης και αποθήκευσης νερού - ικανότητα απορρόφησης και αποθήκευσης νερού -
Μεταγράφημα παρουσίασης:

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ SWAT Γιάννης Παναγόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων Αθήνα 11/04/2011

Νομοθεσία Οδηγία-Πλαίσιο 2000/60: Οδηγία νιτρικών 1991/676 Καλή χημική και οικολογική κατάσταση υδάτινων σωμάτων (2015) Εκπόνηση Διαχειριστικών Σχεδίων Λεκανών Aπορροής Υδατικών Διαμερισμάτων (1η φάση: 2009), με ποσοτικοποίηση συνεισφοράς ρυπαντών και καθορισμό μέτρων αποκατάστασης Βελτιστοποίηση της σχέσης μεταξύ κόστους και αποτελεσματικότητας δράσεων (cost-effectiveness) Οδηγία νιτρικών 1991/676 Καθορισμός Ευπρόσβλητων Ζωνών ρύπανσης από νιτρικά (ΝΟ3-) Υιοθέτηση Κωδίκων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (ΚΟΓΠ) από τους γεωργούς Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) Καλές Οικονομικές Επιδόσεις σε συνδυασμό με την Αειφόρο Χρήση των Φυσικών Πόρων - Πολλαπλή Συμμόρφωση 2

Ευτροφισμός Δημιουργία Ευτροφισμού Επιφανειακών και Παράκτιων Υδάτων: Αυξημένες συγκεντρώσεις ενώσεων αζώτου (Ν) και φωσφόρου (P) Ανάπτυξη υδρόβιας βλάστησης και φυτικών μικροοργανισμών (φυτοπλαγκτόν) Μείωση του διαλυμένου οξυγόνου, δημιουργία τοξινών που σκοτώνουν τα ψάρια, παραγωγή ενώσεων που προσδίδουν δυσάρεστη οσμή και διαταραχή της οικολογικής ισορροπίας Πηνειός Θεσσαλίας, 2008 Λίμνη Παμβώτιδα (Ιωάννινα), 2004 3

Ευτροφισμός στην Ελλάδα και πηγές προέλευσης Πηγές Προέλευσης Ν και P στα ύδατα Σημειακές (point): Αστικά λύματα Βιομηχανικά απόβλητα Λύματα κτηνοτροφικών μονάδων Μη σημειακές ή Διάχυτες (non-point ή diffuse) Γεωργικές απορροές: απόπλυση λιπασμάτων και κοπριάς από την καλλιεργήσιμη γη και τους βοσκότοπους Οικιακά λύματα Απορροές από φυσικές εκτάσεις Ατμοσφαιρική εναπόθεση 4

Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Euroharp Αξιολόγηση Ευρωπαϊκών Μεθοδολογιών για την Ποσοτικοποίηση των Απωλειών Θρεπτικών (N,P) από Σημειακές και μη Σημειακές Πηγές, στα Επιφανειακά Νερά. Μοντελοποίηση 17 Ευρωπαϊκών λεκανών με 9 σύγχρονα εργαλεία (μοντέλα). Σύγκριση αποτελεσμάτων και αξιολόγηση μοντέλων ως προς την καταλληλότητα και το κόστος εφαρμογής τους ανά την Ευρώπη.

Διάβρωση (2) Στερεοαπορροή και ρύπανση των υδάτων Μεγάλη συνεισφορά της αγροτικής γης Μικρό ποσοστό οργανικής ουσίας Εκτεθειμένο έδαφος για μεγάλο χρονικό διάστημα του έτους Υπερβολική καλλιέργεια (αρόσεις – αρδεύσεις – λιπάνσεις - εξάντληση του εδάφους) Μη ενδεδειγμένες καλλιέργειες και τεχνικές σε επιρρεπή εδάφη Κεκλιμένα εδάφη

Τρόποι Αντιμετώπισης Αγροτική Γη : Υιοθέτηση Κανόνων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής Αμειψισπορά (Εναλλαγή Καλλιεργειών) Περιορισμός Αρόσεων – Ηπιότερες Αρόσεις Επιλογή Καλλιεργειών με μεγαλύτερη κάλυψη του εδάφους Επιλογή Εναλλακτικών μεθόδων Άρδευσης Περιορισμός Βόσκησης – Μείωση χρονικής διάρκειας Διαμόρφωση Ζωνών Συγκράτησης – Λωρίδων Διήθησης

Δράση COST 869 Τίτλος: Τεχνικές Διαχείρισης Αγροτικής Γης για τη μείωση των απωλειών Αζώτου και Φωσφόρου στα επιφανειακά νερά http://www.cost869.alterra.nl/ http://www.cost869.alterra.nl/Fs/List_of_options.htm Στενή Σχέση με τις Απώλειες Εδάφους και τη Στερεοαπορροή

Βέλτιστες Διαχειριστικές Πρακτικές (ΔΠ) Βέλτιστες Διαχειριστικές Πρακτικές (ΔΠ) Best Management Practices (BMPs) Διαχείριση Εφαρμογής Θρεπτικών Μείωση χημικής λίπανσης (Π) Αποφυγή λίπανσης σε εδάφη υψηλού κινδύνου (Π) Αποφυγή λίπανσης σε εποχές υψηλού κινδύνου (Χ) Πολύμηνη αποθήκευση κοπριάς (Χ) Διαχείριση Καλλιέργειας Αμειψισπορά (Μ) Καλλιέργεια κατά ζώνες και κατά τις ισοϋψείς (Μ) Κάλυψη εδάφους στο κενό διάστημα των καλλιεργειών και των καλλιεργητικών περιόδων (Μ) 9 9

Βέλτιστες Διαχειριστικές Πρακτικές (ΔΠ) Βέλτιστες Διαχειριστικές Πρακτικές (ΔΠ) Best Management Practices (BMPs) Διαχείριση Ζωικής Παραγωγής Μείωση ζωικού κεφαλαίου (Π) Μείωση ημερήσιας χρονικής διάρκειας βόσκησης (Χ) Μείωση χρονικής περιόδου βόσκησης (Χ) Διαχείριση Εδαφικών Πόρων Διαμόρφωση αναβαθμίδων (Μ) Μείωση αρόσεων (Μ) Αλλαγή στο χρόνο αρόσεων (Χ) Συντηρητική (αβαθής) άροση (Μ) Άροση κατά τις ισοϋψείς και εγκάρσια στις κλίσεις (Μ) Εγκατάσταση ζωνών συγκράτησης εντός της εδαφικής περιοχής (Μ) 10

Το πρόβλημα της εφαρμογής Διαχειριστικών Πρακτικών σε κλίμακα λεκάνης απορροής Η επιλογή μέτρων διαχείρισης είναι ένα σύνθετο πρόβλημα Η αποδοτικότητά τους εξαρτάται από τα ιδιαίτερα υδροκλιματικά και γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά των περιοχών στις οποίες εφαρμόζονται Το κόστος εφαρμογής είναι κριτήριο συνήθως αντικρουόμενο με την αποτελεσματικότητά τους Ο βαθμός επίδρασής τους στη μείωση των απωλειών των διαφόρων ενώσεων θρεπτικών (Ν, Ν-ΝΟ3, P) δεν είναι ίδιος Οι δυνατές λύσεις χωρικής κατανομής τους σε λεκάνη απορροής αυξάνεται δραστικά με την έκταση της λεκάνης και την πολυπλοκότητά της (ομοιογενείς αγροτικές εκτάσεις*) Παράδειγμα: 5 διαθέσιμες ΔΠ για εφαρμογή σε 100 ομοιογενείς εκτάσεις 5100 συνδυασμοί στη λεκάνη *Ομοιογενείς εκτάσεις: Εκτάσεις με ενιαία χαρακτηριστικά κλίματος, τοπογραφίας, εδαφοκάλυψης και εδαφικών ιδιοτήτων – Υδρολογικές Μονάδες (ΥΜ) 11

Αποτελεσματικότητα Διαχειριστικών Πρακτικών Υδρολογικά ομοιώματα ή μοντέλα (models) Προσομοιώνουν τις υδρολογικές και χημικές διεργασίες σε λεκάνη απορροής λαμβάνοντας υπόψη το κλίμα, την τοπογραφία και το έδαφος Λειτουργούν σε φιλικό περιβάλλον εργασίας (GIS) Διαχωρίζουν τη λεκάνη σε υπολεκάνες και σε μικρότερες ομοιογενείς εκτάσεις, τις ΥΜ Προσομοιώνουν τη διαχείριση της αγροτικής γης Εκτιμούν τις απώλειες εδάφους και θρεπτικών από το έδαφος Εκτιμούν το φορτίο ρύπων σε θέσεις ποταμού Περιβάλλον εργασίας κατανεμημένου μοντέλου προσομοίωσης διαδικασιών (SWAT) 12

Ορισμός-Κατηγορίες Μοντέλων Ορισμός Μοντέλου: Η Αναπαραγωγή της Συμπεριφοράς και Απόκρισης ενός Φυσικού Συστήματος

Κριτήρια Επιλογής Μοντέλου Σκοπός Κατασκευής Επιστημονική Εγκυρότητα – Παρελθόν Διαδικασίες Προσομοίωσης Χωρική Ανάλυση – Διακριτοποίηση Χρονική Ανάλυση (ωριαίο, ημερήσιο, μηνιαίο κ.τ.λ.) Μορφές Θρεπτικών Στοιχείων που Προσομοιώνει Απαιτήσεις σε Δεδομένα Ικανότητες Χρηστών Κόστος Εφαρμογής Ικανότητα στην Ανάπτυξη Σεναρίων Καταλληλότητα ανά την Ευρώπη

Το μοντέλο SWAT Soil and Water Assessment Tool (USDA) http://www. brc Κατανεμημένο μοντέλο συνεχούς χρόνου (Υδρολογικές Μονάδες Απόκρισης – Ημερήσιο Βήμα Προσομοίωσης) Λειτουργία σε GIS (ArcView και ArcGIS) Χαρτογραφικά δεδομένα: τοπογραφικό ανάγλυφο, χρήσεις γης, έδαφος Αποτελεί τη μετεξέλιξη και συγχώνευση προγενέστερων μοντέλων της USDA (CREAMS, GLEAMS, EPIC, ROTO, QUAL2E) Έχει ενσωματωθεί στο πολύ-στοχικό εργαλείο περιβαλλοντικής ανάλυσης BASINS της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) ως σύγχρονο εργαλείο παροχής συμβουλών για λήψη αποφάσεων 15

Διάγραμμα ροής μοντέλου SWAT 16

Ο υδρολογικός κύκλος στο SWAT 17

Ροές αζώτου (Ν) και φωσφόρου (P) Δέσμευση (fixation): Ν2 ΝΟ3-, ΝΗ4+ Εξάχνωση (volatilization): ΝΗ3 Νιτροποίηση (nitrification): ΝΟ3- Απονιτροποίηση (denitrification): Ν2 Απομάκρυνση με: μετάπτωση σε αέρια μορφή, κατείσδυση, συγκομιδή καρπού, απορροή, διάβρωση Ανοργανοποίηση (mineralization): PO4- Προσρόφηση (adsorption): PO4- + (Fe, Ca, Al) Απομάκρυνση με συγκομιδή καρπού, απορροή, διάβρωση 18 18

Χωρικά Δεδομένα Εισόδου

Μετεωρολογικά Δεδομένα Εισόδου Ημερήσια Κατακρήμνιση Μέγιστη / Ελάχιστη Ημερήσια Θερμοκρασία Αέρα Ημερήσια Ηλιακή Ακτινοβολία Ημερήσια Σχετική Υγρασία Ημερήσια Ταχύτητα Ανέμου Όχι τόσο απαραίτητα – Επαρκής και η χρήση μέσων μηνιαίων υπερετήσιων τιμών

Παραγωγή Χρονοσειρών με βάση Κλιματικά Δεδομένα Βροχόπτωση Ο χρήστης πρέπει να καθορίσει: Rday:Ημερήσια βροχόπτωση µmon: Μέση ημερήσια βροχόπτωση του μήνα σmon: Τυπική απόκλιση της ημερήσιας βροχόπτωσης του μήνα SNDday: Τυπική «κανονική» απόκλιση gmon: Συντελεστής ασυμμετρίας της ημερήσιας βροχόπτωσης του μήνα

Παραγωγή Χρονοσειρών με βάση Κλιματικά Δεδομένα Ταχύτητα ανέμου Στατιστικά με την Εκθετική Συνάρτηση: µ10m : ημερήσια ταχύτητα ανέμου µwndmon : μέση ταχύτητα ανέμου του μήνα rnd1 : τυχαίος αριθμός μεταξύ 0 και 1 Ανάλογα και για: Μέγιστη και Ελάχιστη Ημερήσια Θερμοκρασία Σχετική Υγρασία Ηλιακή Ακτινοβολία

Επιρροή Υψομέτρου στη Βροχόπτωση και στη Θερμοκρασία Διαχωρισμός Υπολεκανών σε ζώνες επιρροής Υπολογισμός Βροχόπτωσης και Θερμοκρασίας σε κάθε ζώνη (band) με χρήση βροχοβαθμίδας (plaps) και θερμοβαθμίδας (tlaps) αντίστοιχα. ELgage, ELband: Υψόμετρα σταθμού και κέντρου της κάθε ζώνης

Γενική Εξίσωση Υδατικού Ισοζυγίου όπου: SW : είναι το περιεχόμενο του εδάφους σε νερό t : ο χρόνος σε ημέρες Rday : η ημερήσια κατακρήμνιση Qsurf : η ημερήσια επιφανειακή απορροή Εα : η εξατμισοδιαπνοή Wseep : η βαθιά διήθηση και Qgw : η υπόγεια ροή.

SCS: Soil Conservation Service Επιφανειακή Απορροή Μέθοδος της SCS Αριθμός καμπύλης CN Εξαρτάται από: Εδαφική Διαπερατότητα Εδαφοκάλυψη Συνθήκες Υγρασίας SCS: Soil Conservation Service S: max κατακράτηση εδάφους Qsurf: επιφανειακή απορροή Rday: βροχόπτωση

Δρόμος (σκληρή επιφάνεια) Αριθμοί καμπύλης CN Κατηγορία εδάφους Χρήση γης Υδρολογική κατάσταση A B C D Καλλιέργειες Φτωχή 72 81 88 91 Μέτρια 67 76 83 86 Καλή 62 71 78 Βοσκότοπος 68 79 89 49 69 84 39 61 74 80 Δάσος 45 66 77 36 60 73 25 55 70 Δρόμος (χώμα) - 82 87 Δρόμος (σκληρή επιφάνεια) 90 92

Δυνητική Εξατμισοδιαπνοή Penman-Monteith Χρειάζεται σχ.υγρασία, ταχ.ανέμου, ηλ. ακτινοβολία, θερμοκρασία αέρα Priestley-Taylor σχ.υγρασία, ηλ. ακτινοβολία, θερμοκρασία αέρα Hargreaves θερμοκρασία αέρα

Προσομοίωση διάβρωσης στο SWAT Παγκόσμια Τροποποιημένη Εξίσωση Εδαφικής Απώλειας (MUSLE) sed : Φερτά (tn/ημέρα) Qsurf : Επιφανειακή απορροή (mm/ha/ημέρα) qpeak : Παροχή αιχμής (m3/s). Εξαρτάται από tc, % βροχ. σε χρόνο tc, Qsurf areahru : Έκταση (ha) KUSLE : Παράγοντας Διαβρώσεως Εδάφους CUSLE : Παράγοντας Κάλυψης και Διαχείρισης Γης PUSLE : Παράγοντας Διαχείρισης Εδαφών κατά της Διάβρωσης LSUSLE : Παράγοντας Τοπογραφίας CFRG : Παράγοντας Περιεκτικότητας του Εδάφους σε Χοντρά Θραύσματα 28

Τα θρεπτικά στο SWAT Διαχωρίζονται σε οργανικές και ανόργανες μορφές Εισέρχονται στο έδαφος με τη λίπανση (ανόργανη, οργανική), με υπολείμματα καλλιέργειας, δέσμευση (Ν) και βροχόπτωση (Ν) Απομακρύνονται με τη συγκομιδή, την απορροή, τη διάβρωση, την μετάπτωση σε αέρια μορφή (Ν) και την κατείσδυση (ΝΟ3-) Η απομάκρυνση λόγω διάβρωσης αφορά τις οργανικές μορφές και την ανόργανη για τον P (ποσότητα εδαφικού υλικού και συγκέντρωση στοιχείου στο έδαφος) Τα ΝΟ3- μεταφέρονται και με την ενδιάμεση και την υπόγεια ροή Ο διαλυτός P αλληλεπιδρά με το ανώτερο στρώμα του εδάφους (10mm) Λήψη από τη βλάστηση: μοντέλο ανάπτυξης καλλιέργειας βασισμένο στη θεωρία των μονάδων θερμότητας (θερμοκρασία αέρα). Καθορίζεται η λήψη νερού, Ν και P, καθώς και η παραγωγή βιομάζας Βάση δεδομένων καλλιεργειών: Στοιχεία για δείκτη επιφάνειας φύλλων, περιεκτικότητα Ν, P στη φυτική βιομάζα, CUSLE, κ.α. 29

Οι Διαχειριστικές Πρακτικές στο SWAT Σπορά: ημερομηνία Λίπανση: ημερομηνία, τύπος λιπάσματος, ποσότητα Άροση: ημερομηνία, βάθος άροσης, αποδοτικότητα ανακατανομής Άρδευση: ημερομηνία, ποσότητα νερού, πηγή νερού Συγκομιδή: υπολείμματα καλλιέργειας στο έδαφος Συγκομιδή και απομάκρυνση: όχι υπολείμματα καλλιέργειας στο έδαφος Βόσκηση: ημερομηνία έναρξης, τέλους, ποσότητα εναποτιθέμενης κοπριάς, τύπος κοπριάς-σύσταση, απομάκρυνση φυτικής βιομάζας Καλλιέργεια κατά τις ισοϋψείς, αναβαθμίδες: PUSLE, CN Λωρίδες συγκράτησης: trapef και trapef,sub είναι τα κλάσματα (μεταξύ 0 και 1) των μεταφερόμενων φορτίων εδαφικής απώλειας και ενώσεων του Ν και του P από την επιφανειακή και υποεπιφανειακή απορροή αντίστοιχα, που συγκρατούνται από τη λωρίδα, πλάτους widthfiltstrip σε m 30

Ταμιευτήρας Εξίσωση Υδατικού Ισοζυγίου: V: όγκος νερού σε κάθε χρονικό βήμα, Vstored: ήδη αποθηκευμένος όγκος νερού, Vflowout: εκροές, Vpcp: βροχόπτωση, Vevap: εξάτμιση, Vseep: υπόγειες διαφυγές

Στάδια Μοντελοποίησης Επεξεργασία Δεδομένων Εισόδου (χαρτών, κλιματικών χρονοσειρών κ.λ.π.) Εισαγωγή τους και Σχηματοποίηση Λεκάνης Απορροής (watershed delineation) Συμπλήρωση Παραμέτρων Αρχείων Προγράμματος (parameterization) Εκτέλεση (run) Ρύθμιση (calibration). Μεταβολή παραμέτρων του μοντέλου με σκοπό τη σύγκλιση προσομοιωμένων και παρατηρημένων τιμών των μεταβλητών. Επαλήθευση (validation). Σύγκριση ενός ανεξάρτητου set παρατηρήσεων με τα αποτελέσματα του μοντέλου χωρίς περαιτέρω μεταβολή των παραμέτρων.

Η λεκάνη του άνω ρου του Άραχθου Έκταση: 940 km2 Έξοδος: Γεφύρι Πλάκας (μετρήσεις παροχών, στερεοπαροχών, συγκεντρώσεων θρεπτικών) Φυσική ροή – όχι παρεμβάσεις Βροχόπτωση: 1550mm/έτος Μεγάλες κλίσεις Q=39m3/s M=1,4 Mtn/έτος Αγροτικές δραστηριότητες Καλλιέργειες: Μηδική και Αραβόσιτος για κτηνοτροφική χρήση (12% της έκτασης) Εκτατική κτηνοτροφία: αιγοπρόβατα και λίγα βοοειδή Πτηνοτροφία: Μονάδες πάχυνσης πουλερικών και οικόσιτα ζώα 33

Σχηματοποίηση λεκάνης 27 Υπολεκάνες: μέση έκταση 35 km2 οι θέσεις με διαθέσιμα δεδομένα αποτελούν εξόδους υπολεκανών επαρκής διαχωρισμός για τη μοντελοποίηση (αξιοποίηση μετεωρολογικής πληροφορίας) 34

Χρήσεις γης Corine Land Cover 2000 + ΕΣΥΕ 2000 Εδαφοκάλυψη SWAT 35

Έδαφος Γεωλογικός χάρτης ΙΓΜΕ Ομαδοποιημένος χάρτης SWAT 3 εδάφη: Αδιαπέρατο Ημιδιαπερατό Διαπερατό Γεωλογικός χάρτης ΙΓΜΕ Ομαδοποιημένος χάρτης SWAT 36

Υδρολογικές Μονάδες Απόκρισης (ΥΜ) Υπολεκάνες + Εδαφοκάλυψη + Έδαφος Χάρτης Υδρολογικών Μονάδων 259 ΥΜ 29 Μηδικής (210ha) 23 Αραβόσιτου (190ha) 61 Βοσκότοπων (600ha) 146 Άλλες μη αγροτικές 37

Αποτελέσματα βαθμονόμησης 38

Αποτελέσματα προσομοίωσης Υφιστάμενη κατάσταση Μέση ετήσια παροχή: 36,7 m3/s Μέση ετήσια εξατμισοδιαπνοή: 486mm Μέση ετήσια στερεοπαροχή: 1,32Mtn/έτος Μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις: N-NO3: 0,65mg/l N: 1,5mg/l P: 0,22mg/l Καταμερισμός φορτίου στο υδρογραφικό δίκτυο 39

Αποτελέσματα προσομοίωσης Χωρική διαφοροποίηση απωλειών εδάφους και θρεπτικών 40

Πρόταση διαχειριστικών λύσεων Η αγροτική γη διαβρώνεται έως και 60% λιγότερο με εφαρμογή κατάλληλων πρακτικών διαχείρισης Επιλογή ρεαλιστικών και εφικτών πρακτικών και εφαρμογή τους σε επιλεγμένες περιορισμένες εκτάσεις εντός της λεκάνης απορροής που διαβρώνονται δυσανάλογα περισσότερο Εφαρμογή τους σε συνεννόηση και συνεργασία με το μόνιμο πληθυσμό της περιοχής Σύνδεση αυτών των Δράσεων με τα Διαχειριστικά Σχέδια Υδατικών Διαμερισμάτων (RBMPs)

Λεκάνη Αλή-Εφέντη Θεσσαλίας Σαρακίνα Γέφυρα Αλή-Εφέντη Μετρήσεις απορροών στην έξοδο της λεκάνης (θέση Αλή-Εφέντη) για το χρονικό διάστημα 1970-1996 σε ημερήσιο βήμα. Κριτήριο επιλογής θέσης: Επάρκεια και πληρότητα χρονοσειράς. Χρησιμότητα: Σύγκριση με προσομοιωμένες για τη ρύθμιση και επαλήθευση του μοντέλου. Πύλη

Έλεγχος Ακρίβειας Προσομοίωσης Δείκτης Nash-Sutcliffe: όπου: Qobs και Qsim , οι παρατηρημένες και οι προσομοιωμένες τιμές απορροής, ο μέσος όρος των παρατηρημένων τιμών και n το μήκος της χρονοσειράς. Μέσο υπολειμματικό σφάλμα (RMSE):

Εκτέλεση Προγράμματος Πρώτα έτη (1-2). Δεν λαμβάνονται υπόψη. Χρησιμοποιούνται για την «προθέρμανση» της προσομοίωσης – αρχικοποίηση παραμέτρων (warming up period). 60-80% των παρατηρημένων απορροών Ρύθμιση μοντέλου: μεταβολή παραμέτρων του μοντέλου με σκοπό την καλύτερη δυνατή ομοιότητα των προσομοιωμένων με τις παρατηρημένες απορροές. 20-40% των παρατηρημένων απορροών Επαλήθευση μοντέλου: σύγκριση ενός ανεξάρτητου set παρατηρήσεων με τα αποτελέσματα του μοντέλου χωρίς περαιτέρω μεταβολή των παραμέτρων.

Τυπικό Αρχείο Εξόδου

Αποτελέσματα - Ετήσιο Βήμα Σύγκριση χρονοσειρών στη θέση Αλή – Εφέντη σε ετήσιο βήμα. NASH RMSE Συντελεστής Συσχέτισης 0,864 16,39 0,951 Δείκτες ακρίβειας προσομοίωσης σε ετήσιο βήμα.

Αποτελέσματα - Μηνιαίο Βήμα Σύγκριση χρονοσειρών στη θέση Αλή – Εφέντη σε μηνιαίο βήμα. NASH RMSE Συντελεστής Συσχέτισης 0,808 1,14 0,900 Δείκτες ακρίβειας προσομοίωσης σε μηνιαίο βήμα.

Αποτελέσματα - Ημερήσιο Βήμα Σύγκριση χρονοσειρών στη θέση Αλή – Εφέντη σε ημερήσιο βήμα. NASH RMSE Συντελεστής Συσχέτισης 0,423 0,02 0,799 Δείκτες ακρίβειας προσομοίωσης σε ημερήσιο βήμα.

Συχνά Προβλήματα Calibration-Validation Λίγα δεδομένα παρατηρήσεων στο χώρο και στο χρόνο. Έλλειψη ποικιλίας γεγονότων π.χ. ανυπαρξία πλημμυρών. Καταστροφή φυσικής αναπαράστασης συστήματος λόγω της προσαρμογής λάθος παραμέτρων. Πολλοί συνδυασμοί παραμέτρων δίνουν παρόμοιο αποτέλεσμα. Ποιος είναι ο ορθός;

Σενάρια - Έρευνα Κλιματική Αλλαγή Αλλαγές στο Είδος Φυτοκάλυψης Αλλαγή στις Πρακτικές Διαχείρισης της Γης Ανθρωπογενείς Παρεμβάσεις – Κατασκευές

Κλιματική Αλλαγή Ποσοστιαία Μεταβολή στη Βροχόπτωση για κάθε Μήνα Απόλυτη Αύξηση ή Μείωση στη Μέγιστη και Ελάχιστη Θερμοκρασία

Αλλαγές Χρήσεων Γης (Αποδάσωση) Υφιστάμενη κατάσταση χρήσεων γης Έκταση τύπων χρήσης γης ως ποσοστό επί της λεκάνης Αλλαγή στις χρήσεις γης με μείωση δασικών εκτάσεων κατά 5 και 10%

Επίδραση στην Απορροή Αύξηση συνολικής απορροής από Αύγουστο έως Απρίλιο. Σενάριο 5%: Οκτώβριος 4,2% ή 1,78 mm αύξηση απορροής. Σενάριο 10%: Οκτώβριος 5,35% ή 2,26 mm αύξηση απορροής. Αύξηση 1mm → 2,78 X 106 m3 επιπλέον όγκος απορροής. Ξηρή περίοδος: Μείωση απορροής λόγω μειωμένης βασικής ροής.

Λεκάνη Ποταμού Άραχθου Μέση ετήσια βροχόπτωση 1500 mm Έκταση 2000 km2 Εύρος Υψομέτρων 0 – 2400m Μήκος ποταμού 110 km Μέση παροχή 60m3/s Διαθέσιμες παροχές και στερεοπαροχές (Τσίμοβο, Πλάκα, Άρτα) Άρτα: 7 km κατάντη του φράγματος Πουρνάρι Ι 2 ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ: Διάβρωση σε όλη τη λεκάνη και μεγάλη στερεοπαροχή του ποταμού. Πρόσχωση Ταμιευτήρα. Διατάραξη ισορροπίας στο Δέλτα μετά την κατασκευή του φράγματος και του Οικοσυστήματος του Αμβρακικού.

Μελέτη Παράκτιας Περιοχής (1) Σύγκριση ακτογραμμής για τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους (1960, 1985, 1996) Εντοπισμός των διαφορών Αλλαγή στους μαιανδρισμούς Αύξηση του πλάτους ποταμού και ευθυγράμμισή του Αλλαγές στις λουρονησίδες

Μελέτη Παράκτιας Περιοχής (2) Εκτίμηση επιπτώσεων: Εξασθένιση της υδροδυναμικής του ποταμού και κατ’ επέκταση μείωση του δυναμικού μεταφοράς φερτών υλών Διατάραξη του ισοζυγίου προσφοράς φερτών υλικών στην παράκτια ζώνη Η κυματική δυναμική της θάλασσας δρα διαβρώνοντας τις παλαιότερες αποθέσεις Δεν αναπληρώνεται το υλικό από τον κύριο φυσικό τροφοδότη, που είναι ο ποταμός.

Σχηματοποίηση Λεκάνης - Χάρτες Τοπογραφία (DTM) Χρήσεις Γης Γεωλογία

Συνεισφορά στη Στερεοαπορροή Η αγροτική γη συνεισφέρει περισσότερο στην ετήσια στερεοαπορροή της λεκάνης

Επίδραση φράγματος (1)

Επίδραση φράγματος (2) Εκτιμήσεις Φερτών - SWAT Άρτα: 1964-1980 - 3.8x106 tn/y 1981-2003 - 0.084x106 tn/y Κατακράτηση στο Φράγμα: 95% Έξοδος Λεκάνης: 1964-1980 - 3.75x106 tn/y 1981-2003 - 0.085x106 tn/y

Μείωση Διάβρωσης (Σενάρια Διαχείρισης)

Αναφορές Arnold, J.G., Srinivasan, R., Muttiah, R.S. and Williams. J.R., 1998. Large area hydrologic modeling and assessment part I: model development. Journal of American Water Resource Association 34(1), 73-89. COST Action 869, 2005. Mitigation Options for nutrient reduction in surface water and groundwaters. Official website: http://www.cost869.alterra.nl/ Council Directive 91/676/EEC of 12 December 1991 concerning the protection of waters against pollution caused by nitrates from agricultural sources. Official Journal of the European Communities L375. Di Luzio M, Srinivasan R. and Arnold J.G. (2001). ArcView Interface for SWAT 2000. Blackland Research Center - Texas. Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the council of 23 October 2000 establishing a framework for Community action in the field of water policy. Official Journal of the European Communities L327/1. EUROHARP, 2001. Towards European Harmonised Procedures for Quantification of Nutrient Losses from Diffuse Sources. An EC Framework V project number EVK-CT-2001-00096, www.euroharp.org. Gassman, P.W., Reyes, M.R., Green, C.H. and Arnold, J.G. (2007). The Soil and Water Assessment Tool: Historical Development, Applications, and Future Research Directions Transactions of the ASABE, 50(4), 1211-1250. Neitsch J.G., Arnold, J.G. Kiniry, J.R. and Williams J.R., 2005. ‘Soil and Water Assessment Tool, Theoretical Documentation - Version 2005’ Blackland Research Center – Texas. Neitsch, J.G., Arnold, J.G., Kiniry, J.R. and Williams, J.R. (2005). ‘Soil and Water Assessment Tool, User’s Manual - Version 2000’ Blackland Research Center – Texas.