15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ1 ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ ΑΡΧΕΙΟΝΟΜΙΑΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ καθηγητής Σαράντος Καπιδάκης φοιτήτρια Κακάλη Κωνσταντία

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ2 Θέμα εργασίας «Θεματικές πύλες κοινωνικών επιστημών με τη χρήση οντολογιών και την εφαρμογή των προτύπων μεταδεδομένων : το παράδειγμα του Sozionet » Η εργασία βασίζεται στο άρθρο των Wolfgang Meier, Natascha Schumann, Sue Heise, and Rudi Schmiede : «SozioNet: Networking Social Science Resources», In T. Koch and I.T. Sølvberg (Eds.): ECDL 2003, LNCS 2769, pp. 245–256, Berlin: Springer-Verlag, 2003.

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ3 Το internet και το web σήμερα Μεγάλος όγκος πληροφοριών, με χαμηλή ποιότητα, σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο περιβάλλον (το 50% των σελίδων έχει διάρκεια μόλις ζωής 12 μήνες) τα δεδομένα ετερογενή, ανεπαρκώς δομημένα ή καθόλου Οι χρήστες που κάνουν έρευνα και σοβαρή αναζήτηση έχουν αυξημένες απαιτήσεις Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία θεματικών πυλών ελεγχόμενης ποιότητας (quality controlled subject gateways)

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ4 Το όραμα.. Ο σημασιολογικός Ιστός είναι ένα όραμα για το μέλλον όπου στις πληροφορίες θα δίνεται το ρητό νόημα και θα που διευκολύνονται οι μηχανές να επεξεργαστούν αυτόματα και να ενσωματώσουν τις πληροφορίες. Οι οντολογίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βελτιώσουν τις υπάρχουσες βασισμένες στο WEB εφαρμογές Η ποιοτικά ελεγχόμενες θεματικές πύλες είναι υπηρεσίες Διαδικτύου που εφαρμόζουν ένα πλούσιο σύνολο ποιοτικών μέτρων για να υποστηριχθεί η συστηματική ανακάλυψη των πόρων. Η ιδιαίτερη χειρωνακτική προσπάθεια χρησιμοποιείται για να εξασφαλίσει μια επιλογή των πόρων που να ικανοποιούν τα ποιοτικά κριτήρια και για να επιδείξει μια πλούσια περιγραφή αυτών των πόρων βασισμένη στα πρότυπα μεταδεδομένων. (Koch, 2000)

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ5 Θεματική πύλη.... Μια πύλη του Ιστού είναι ένας ιστ ότοπος που το περιεχόμενο της παρέχει πληροφορίες σε ένα κοινό θέμα, παραδείγματος χάριν μια συγκεκριμένη πόλη ή μια περιοχή ενδιαφέροντος. Υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός πυλών web-based που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εντοπίσουν τους πόρους σε κάποια θεματική περιοχή. Στο χώρο των κοινωνικών επιστημών ήρθε πρώτα γνωστή στο διαδίκτυο η πύλη SOSIG (Social Sciences Information Gateway)

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ6 SOZIONET :θεματική πύλη κοινωνικών επιστημών στη Γερμανία Το SozioNet επικεντρώνεται στους ελεύθερα διαθέσιμους πόρους του Ιστού σχετικούς με τις γερμανικές κοινωνικές επιστήμες. Παρέχει πρόσβαση στους πόρους Ιστού από ιδρύματα κοινωνικών επιστημών, δημοσιεύσεις, διατριβές, εκπαιδευτικά υλικά, κ.λπ., κύρια καλύπτει τη γκρίζα βιβλιογραφία Συμπληρώνει έτσι τις ήδη υπάρχουσες υπηρεσίες πληροφοριών που διαθέσιμες στους κοινωνικούς επιστήμονες, όπως της Virtual Library of Sociology χρηματοδοτείται από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Παιδείας και Έρευνας και προωθήθηκε την άνοιξη του 2002

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ7 το SozioNet διαφέρει.... Το Sozionet έχει εμπνευστεί πολύ από άλλα επιτυχή προγράμματα όπως Mathnet, Physnet και Sosig Από τους προκατόχους του, το SozioNet διαφέρει σε διάφορες πτυχές, τεχνολογία και πρότυπα, με την χρήση των οντολογιών και των τρεχόντων σημασιολογικών προτύπων του Ιστού όπως την DAML ή την OWL.

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ8 Τα ακόλουθα ιδρύματα συμμετέχουν στο SozioNet : Deutsches Jugendinstitut DJI, München (The German Youth Institute) Fakultät für Sozialwissenschaft, Ruhr-Universität Bochum (Social Science faculty at the Ruhr University)University) Freiburger Institut für angewandte Sozialwissenschaft e.V. FIFAS (Freiburg Institute for applied Social Science)applied Social Science) Information Research Center, International University Bremen Institut für Sozialwissenschaftliche Forschung e.V., ISF München (Institute for Social Scientific Research)Research) Lehrstuhl für Soziologie, Friedrich-Alexander-Universität Nürnberg-Erlangen (Chair of Sociology)Sociology) Mannheimer Zentrum für Europäische Sozialforschung, MZES (Mannheim Centre for European Social Research)Social Research) Sozialforschungsstelle Dortmund SFS Soziologisches Seminar, Georg August Universität Göttingen Wirtschafts- und Sozialwissenschaftliche Fakultät, Lehrstuhl Wirtschafts- und Industriesoziologie, Universität Dortmund (Business and Social Science Faculty) Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ9 Στόχοι του SozioNet Η ενοποίηση των ελεύθερα διαθέσιμων πόρων των κοινωνικών επιστημών μέσω του Διαδικτύου Την βελτίωση της εμφάνισης των ιδρυμάτων των κοινωνικών επιστημών και τη παροχή μιας υποδομής με πληροφορίες για τα κοινωνικά επιστημονικά ιδρύματα, τα προγράμματα τους και τους επιστήμονες Βελτίωση της αναζήτησης στη συλλογή και το σχολιασμό των πόρων με τα μεταδεδομένα

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ10 Στόχοι του Sozionet (2) Πλοήγηση και ψάξιμο πολλών ιδρυμάτων κοινωνικών επιστημών με έναν ομοιόμορφο τρόπο (interface) για το χρήστη Οργανωτικό δίκτυο συνεργασίας των ιδρυμάτων Παρακίνηση των κοινωνικών επιστημόνων να σχολιάζουν τους πόρους με τα πρότυπα των μεταδεδομένων παρέχοντας εργαλεία για τη δημιουργία τους.

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ11

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ12

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ13

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ14

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ15

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ16

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ17

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ18 ταξινόμηση Το Sozionet έχει σύστημα ταξινόμησης που αναλύει τους όρους λεπτομερώς έτσι οι πόροι που έχουν γίνει η περιγραφή τους από μια τέτοια ταξινόμηση μπορούν να αναζητηθούν και να ανακτηθούν ακριβέστερα και εύκολα. Χρησιμοποιείται το σύστημα ταξινόμησης IZ για τις κοινωνικές επιστήμες, το οποίο είναι ανεπτυγμένο στο Κέντρο Πληροφόρησης Κοινωνικών Επιστημών, της Βόννης και καλύπτει τις σημαντικότερες θεματικές περιοχές της κοινωνιολογίας και των σχετικών επιστημών. Αυτά είναι πρότυπα που χρησιμοποιούνται και στις ειδικές βάσεις δεδομένων SOLIS και FORIS. Η ταξινόμηση IZ περιορίζεται στις αρκετά γενικές κατηγορίες. Το SozioNet θα χρησιμοποιήσει επίσης το IZ Theasaurus

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ19

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ20 μεταδεδομένα Τα μεταδεδομένα αποθηκεύονται σε RDF (ResourceDescription Framework) Τα RDF schema περιγράφει το πρότυπο: κατηγορίες, ιδιότητες, σχέσεις Χρησιμοποιεί τα στοιχεία από το qualified DC για τα κοινά μέρη που περιλαμβάνει, τον τίτλο των τεκμηρίων, μια περίληψη, λεπτομέρειες για το συντάκτη και για το ίδρυμα που το δημοσιεύει. Υποστηρίζεται όμως και από μια οντολογία που καθορίζει π.χ., διαφορετικές κατηγορίες τεκμηρίων. Η οντολογία καθορίζει βασικά ένα κοινό λεξιλόγιο που περιέχει έννοιες που δεν καλύπτονται από το DC Σημαντικό μέρος της οντολογίας είναι η ταξινόμηση και ο θησαυρός.

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ21 παράδειγμα <sn:ResearchPaper rdf:about=" /docs/2-2000/wolf.PDF"> Das Netzwerk als Signatur der Epoche Der Aufsatz beinhaltet... DE application/pdf Landesinstitut Sozialforschungsstelle Dortmund Wolf,Harald <dc:subject rdf:resource=" /classification#10220"/> <dc:subject rdf:resource=" /classification# "/> <dc:subject rdf:resource=" /thesaurus#soziologische_Theorie"/>

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ22 Μεταδεδομένα στο SozioNet Τα κύρια θέματα περιγράφονται από τα μεταδεδομένα σύμφωνα με την ταξινόμηση και το θησαυρό του Κέντρου Πληροφόρησης Κοινωνικών Επιστημών (IZ Sozialwissenschaften, Βόννη). Μια native XML βάση δεδομένων χρησιμοποιείται για την αποθήκευση των αρχείων των μεταδεδομένων και (προαιρετικά) ολόκληρου του κειμένου των περιεχομένων. Όλα τα στοιχεία του Sozionet είναι βασισμένα σε XML (ιστοσελίδες, το harvester, τα εργαλεία μεταδεδομένων).

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ23 Συγκομιδή μεταδεδομένων Οι πόροι που γίνονται απευθείας προσβάσιμοι από τα ιδρύματα, τις σχολές και τους ιδιώτες συλλέγονται και συντάσσονται έτοιμοι για ανάκτηση. Δεδομένου ότι κάθε ιστοχώρος δεν περιέχει τις κοινωνικές επιστημονικές πληροφορίες, τα στοιχεία πρέπει να μαζευτούν με έναν ελεγχόμενο τρόπο. Για να επιτύχουν μια υψηλή ποιότητα των αποτελεσμάτων αναζήτησης και ανάκτησης, οι ιστότοποι σχολιάζονται με μεταδεδομένα.

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ24 Αρχιτεκτονική της πύλης

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ25 Συγκομιδή : λειτουργία Εφαρμόζει μια υβριδική λύση: αρχεία μεταδεδομένων αποθηκεύονται σε μια κεντρική βάση δεδομένων που ο harvester είναι υπεύθυνος για την ενημέρωσή τους αν βρει νέες εκδόσεις στον ιστοχώρο. Μερικοί από τους συμμετέχοντες έχουν τα δικά τους συστήματα διαχείρισης περιεχομένου ή τη ψηφιακή τους βιβλιοθήκη. Το SozioNet harvester χρειάζεται να έχει πρόσβαση σ’ αυτές τις εγγραφές. Το SozioNet χρησιμοποιεί το πρωτόκολλο συγκομιδής μεταδεδομένων OAI (Open Archives Initiative), γνωστό ως OAI PMH.

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ26 MetaWizard οι περισσότεροι κοινωνιολόγοι δεν έχουν καμία εμπειρία με τη δημιουργία μεταδεδομένων. έτσι υποστηρίζει το πρόγραμμα τους δημιουργούς μεταδεδομένων με κατάλληλα εργαλεία, τα οποία δεν απαιτούν οποιαδήποτε γνώση format μεταδεδομένων και μόνο μια ελάχιστη γνώση των προτύπων αυτών. Στο SozioNet, αναπτύχθηκε μια διεπαφή για την έκδοση μεταδεδομένων, αποκαλούμενη MetaWizard: κάθε χρήστης έχει μια ιδιωτική συλλογή, που περιέχει τα μεταδεδομένα αρχεία που δημιούργησε

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ27 Γιατί το ενδιαφέρον μας Σημασία των θεματικών πυλών Η πληροφορία να βρίσκεται με όρους που να δίνεται ρητό νόημα Οι κοινωνικές επιστήμες στην Ελλάδα Μεγάλος μέρος ερευνητικού έργου δεν έχει εκδοθεί Ο τρόπος και η διαφορετική δομή των αρχείων αυτών δεν βρίσκονται ούτε το διαδίκτυο ( αν δεν είναι σε κλεισμένα συρτάρια γραφείων σε οποιαδήποτε μορφή)

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ28 Το ενδιαφέρον βρίσκει δυσκολίες.. Οι κοινωνικοί επιστήμονες δεν «βολεύονται» σήμερα με τη healink, μικρό ποσοστό των περιοδικών Πολλά και διάφορα Ινστιτούτα (ΕΚΚΕ, ΚΕΠΕ, ΙΟΒΕ, ΙΔΙΣ) με πλούσια δράση δεν ανταλλάσουν τις πηγές τους με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα Πλούσια συνέδρια χωρίς έκδοση πρακτικών Ανύπαρκτη η γκρίζα βιβλιογραφία Το κυριότερο πρόβλημα η έλλειψη συνεργασία των ιδρυμάτων με την ανυπαρξία οραμάτων...

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ29 Τι μας διδάσκει η πύλη αυτή Το ισχυρό εργαλείο της ο θησαυρός της και η ταξινομία της, η ανάπτυξη της οντολογίας Η μετάφραση των όρων που μας «απασχολούν» καθημερινά στην καταλογογράφηση μας είναι η αρχή… πόσο δύσκολο είναι η δημιουργία ενός δίγλωσσο ή πολύγλωσσου τέτοιου λεξικού

15/06/2015 SOZIONET : ΠΥΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ30 Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας...