4. ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ Μ. Σαριδομιχελάκης Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ψηλάφηση του σφυγμού Μέτρηση αρτηριακής πίεσης
4.1. ΨΗΛΑΦΗΣΗ ΤΟΥ ΣΦΥΓΜΟΥ
Η παραγωγή των κυμάτων του σφυγμού
S1 S2 S1 S2 Καρδιακοί τόνοι Καρδιακές ώσεις Σφυγμός Μικρή σιγή Μεγάλη σιγή Μικρή σιγή Καρδιακές ώσεις Σφυγμός Η χρονική σχέση μεταξύ των καρδιακών τόνων, των καρδιακών ώσεων και του σφυγμού
4.1.1. ΤΕΧΝΙΚΗ Μηριαία αρτηρία (στη Γ είναι δύσκολη η ψηλάφηση, να γίνεται ψηλά και απαλά) Σε ηρεμία, στην αρχή της κλινικής εξέτασης Αμφοτερόπλευρα (π.χ. ετερόπλευρη απουσία σφυγμού σε αρτηριακή θρομβοεμβολή) Μαζί με ψηλάφηση των καρδιακών ώσεων ή ακρόαση της καρδιάς (π.χ. καρδιακή συχνότητα > συχνότητα σφυγμών σε φρούδες εκτακτοσυστολές)
Ψηλάφηση του σφυγμού στη μηριαία αρτηρία σκύλου
Ψηλάφηση του σφυγμού στη μηριαία αρτηρία σκύλου Μηριαία φλέβα Δέρμα Υποδόριος ιστός Μηριαία αρτηρία Ψηλάφηση του σφυγμού στη μηριαία αρτηρία σκύλου
Υγιής γάτα Γάτα με θρομβοεμβολή Ετερόπλευρη απουσία σφυγμού σε γάτα με θρομβοεμβολή της λαγόνιας αρτηρίας
Αρτηριακή θρομβοεμβολή σε γάτα (Darke et al., 1996)
3 2 1 4 3 2 1 5 Φρούδη εκτακτοσυστολή Σε φρούδες εκτακτοσυστολές η καρδιακή συχνότητα είναι μεγαλύτερη από τη συχνότητα του σφυγμού
4.1.2. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΦΥΓΜΟΥ Συχνότητα (βλ. ακρόαση της καρδιάς και ΗΚΓ) Ρυθμός (βλ. ΗΚΓ) Εύρος ή ύψος
4.1.2.1. ΕΥΡΟΣ ή ΥΨΟΣ ΤΟΥ ΣΦΥΓΜΟΥ Εύρος ή ύψος σφυγμού = Ρ συστολική – Ρ διαστολική Ρ συστολική Εύρος σφυγμού Ρ διαστολική
4.1.2.1. ΕΥΡΟΣ ή ΥΨΟΣ ΤΟΥ ΣΦΥΓΜΟΥ Εύρος ή ύψος σφυγμού = Ρ συστολική – Ρ διαστολική Ισχυρός ή υπερκινητικός ή υψηλός Ασθενής ή αδύναμος ή υποκινητικός ή μικρός Νηματοειδής Απών Εναλλασσόμενος Παράδοξος
ΙΣΧΥΡΟΣ ΣΦΥΓΜΟΣ Μεγάλη διαφορά Ρ συστολικής και Ρ διαστολικής Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια (Γ) Υπερθυρεοειδισμός (Γ) Παραμένων αρτηριακός πόρος Όχι ιδιαίτερα αξιόπιστο κλινικό εύρημα επειδή μπορεί να οφείλεται και σε αυξημένο τόνο του συμπαθητικού (π.χ. stress) και σε εξωκαρδιακά αίτια (π.χ. εμπύρετα νοσήματα, σηψαιμία)
ΑΣΘΕΝΗΣ ΣΦΥΓΜΟΣ Μικρή διαφορά Ρ συστολικής και Ρ διαστολικής Διατατική μυοκαρδιοπάθεια Υπαορτική στένωση Αφυδάτωση Shock
ΝΗΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΣΦΥΓΜΟΣ Έντονα ασθενής + γρήγορος Shock
Αρτηριακή θρομβοεμβολή ΑΠΟΥΣΙΑ ΣΦΥΓΜΟΥ ΑΜΦΟΤΕΡΟΠΛΕΥΡΑ Ρ μέση < 40 mmHg ΕΤΕΡΟΠΛΕΥΡΑ Αρτηριακή θρομβοεμβολή
ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟΣ ΣΦΥΓΜΟΣ Ζεύγη σφύξεων: η μία ισχυρή, η επόμενη ασθενής κλπ Ανεπάρκεια μυοκαρδίου (π.χ. διατατική μυοκαρδιοπάθεια) Εκτακτοσυστολές
Περισσότερο ασθενής κατά την εισπνοή ΠΑΡΑΔΟΞΟΣ ΣΦΥΓΜΟΣ Περισσότερο ασθενής κατά την εισπνοή Καρδιακός επιπωματισμός: λόγω μείωσης της Ρ συστολικής κατά την εισπνοή
4.2. ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ Αρτηριακή πίεση = ΚΛΟΑ x αντίσταση τοιχώματος αγγείων Διακρίνεται σε: συστολική, διαστολική, μέση Φυσιολογικά: Συστολική Διαστολική Σ 117-171 mmHg 71-111 mmHg Γ 108-193 mmHg 71-140 mmHg Οι τιμές αναφοράς για την αρτηριακή πίεση εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό και από τη μέθοδο μέτρησής της
Αρτηριακός καθετηριασμός ΤΕΧΝΙΚΗ Σε ηρεμία, ανάπαυση, όταν η καρδιακή συχνότητα είναι φυσιολογική Όχι χορήγηση ηρεμιστικών φαρμάκων ΑΜΕΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗ Αρτηριακός καθετηριασμός Ειδικό πιεσόμετρο ΕΜΜΕΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗ Υπέρηχος Doppler (Σ, Γ) Οσιλλομετρικά (Σ)
ΥΠΕΡΤΑΣΗ Υπεραλδοστερονισμός (π.χ. χρόνια νεφρική ανεπάρκεια) Υπερπαραγωγή κορτιζόλης: σύνδρομο Cushing Υπερπαραγωγή θυροξίνης: υπερθυρεοειδισμός (Γ) Υπερπαραγωγή κατεχολαμινών: φαιοχρωμοκύττωμα Ιδιοπαθής
ΥΠΟΤΑΣΗ Καρδιακή ανεπάρκεια (π.χ. διατατική μυοκαρδιοπάθεια) Αφυδάτωση Shock