2.2 Κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες – Αιθανόλη

Γενικά (σελ.60) Γενικός τύπος κορεσμένων μονοσθενών αλκοολών: CvH2v+1ΟΗ ROH Προέρχονται από αλκάνια, αν αντικαταστήσω ένα Η με ΟΗ Αλκοόλη παλαιότερο και σημαντικότερο οργανικό αντιδραστήριο Αιθανόλη CH3CH2ΟΗ (πνεύμα του οίνου)

Αναγνωρίζετε καμιά άλλη ένωση; Γενικά Αναγνωρίζετε καμιά άλλη ένωση;

Παρασκευές (σελ.60-61) Με αλκοολική ζύμωση Στην Π.Διαθήκη (Νώε) Η παρασκευή οινοπνεύματος από τη γλυκόζη, (που περιέχεται π.χ. στα σταφύλια) ονομάζεται αλκοολική ζύμωση και γίνεται παρουσία ενζύμου που ονομάζεται ζυμάση.

Παρασκευές (σελ.60-61) Με αλκοολική ζύμωση Το κάθε ποτό εξαρτάται από: ύλη ζύμωσης συνθήκες ζύμωσης (πχ CO2;) συνθήκες μετά τη ζύμωση (πχ απόσταξη;)

Παρασκευές (σελ.60-61) Από πετρέλαιο Με προσθήκη νερού σε αιθυλένιο Παρασκευή μεθανόλης Ξηρά απόσταξη ξύλων (ξυλόπνευμα) Βιομηχανικά

Φυσικές ιδιότητες (σελ.62) Κατώτερα μέλη: υγρά, άχρωμα, ευδιάλυτα στο νερό Μέσα μέλη: υγρά, ελαιώδη, δυσάρεστη οσμή, δυσδιάλυτα στο νερό Ανώτερα μέλη: στερεά, άοσμα, αδιάλυτα Αιθανόλη: Άχρωμο υγρό, ευχάριστη δηκτική γεύση, ευχάριστη οσμή αναμιγνύεται με νερό σε κάθε αναλογία, παρατηρείται ελάττωση(!) όγκου και εκλύεται θερμότητα

Χημικές ιδιότητες (σελ.62-64) Καύση Χαρακτηριστική μπλε φλόγα, πολύ εξώθερμη (καύσιμο) Εστεροποίηση Παρότι R-OH, ΔΕΝ θεωρούνται βάσεις... ...αντιδρούν όμως με οξέα (σαν εξουδετέρωση)

Χημικές ιδιότητες (σελ.62-64) Οξείδωση (πρωτοταγείς) αλκοόλες → αλδεΰδες → οξέα (δευτεροταγείς) αλκοόλες → κετόνες → Χ! (τριτοταγείς) αλκοόλες → Χ! Για οξειδωτικά: KMnO4, K2Cr2O7 Βιομηχανικά: με αέρα (Ο2) Σας θυμίζει τίποτα αυτή η αντίδραση;

Χημικές ιδιότητες (σελ.62-64) Αφυδάτωση Οι κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες αφυδατώνονται, όταν θερμαίνονται (παρουσία πυκνού H2SO4 ή Al2O3) και ανάλογα με τις συνθήκες δίνουν αλκένιο ή αιθέρα. Γενικώς η αφυδάτωση των αλκοολών προς αλκένια γίνεται σε υψηλότερη θερμοκρασία απ' ότι η αφυδάτωσή τους προς αιθέρες. Σας θυμίζει τίποτα η ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ αυτής της αντίδρασης;

Χημικές ιδιότητες (σελ.62-64) Αντίδραση με δραστικά μέταλλα (Na, K) Το Η αντικαθίσταται από μέταλλο Αποδεικνύεται ο όξινος χαρακτήρας αλκοολών

Χρήσεις αιθανόλης (σελ.65) Στα αλκοολούχα ποτά! Επίσης:

Χαρακτηριστικές ιδιότητες καρβονυλικών ενώσεων (σελ.65-6) Αλδεΰδες και κετόνες μοιάζουν, λόγω καρβονυλικής ομάδας Αντιδράσεις προσθήκης (στο 2πλό δεσμό καρβονυλίου)

Χαρακτηριστικές ιδιότητες καρβονυλικών ενώσεων (σελ.65-6) Αντιδράσεις οξείδωσης Είδαμε ότι οι αλδεΰδες οξειδώνονται εύκολα σε οξέα (ενώ οι κετόνες όχι) Ενδιαφέρον έχουν τα ήπια οξειδωτικά μέσα: το αντιδραστήριο Fehling (Φελίγγειο υγρό), το οποίο οδηγεί σε ερυθρό ίζημα Cu2O. το αντιδραστήριο Tollens, το οποίο δίνει κάτοπτρο Ag Αυτά χρησιμοποιούνται για ανίχνευση των αλδεϋδών

Χαρακτηριστικές ιδιότητες καρβονυλικών ενώσεων (σελ.65-6) Αντιδράσεις πολυμερισμού Οι αλδεΰδες πολυμερίζονται σε όξινο περιβάλλον (ενώ οι κετόνες όχι) Στερεό οινόπνευμα

Μεθανάλη HCHO (σελ.66) Η απλούστερη αλδεΰδη Μεθανάλη ή φορμαλδεΰδη Υδατικό διάλυμα φορμαλδεΰδης (40%) λέγεται φορμόλη (αντισηπτικό)

Homework Θεωρία σελ. 60-66 Ερωτήσεις σελ.74: 7, 8, 9*, 13αβγ, 17 (για όποιον μπορεί!) Ασκήσεις σελ.75: 19+21 (στοιχ.), 22 (αραίωση)

Πηγές http://ebooks.edu.gr/2013/course-main.php?course=DSGL-B132 www.wikipedia.com http://primerasnoticias.com/alavueltadelaesquina/2013/05/10/las-siglas-s-o-s-y-su-origen/ http://www.chemview.gr/protaseis-gia-diabasma/articles/protaseis-gia-diabasma-434.html http://malmoeurovision.blogspot.gr/2013/02/coming-up.html http://www.chemist.gr/2010/05/3311/ http://www.ktima-kefala.gr/