ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΙΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ Εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι και ομαδικό φαινόμενο, καθώς δεν αφορά μόνο το μαθητή που εκφοβίζει και εκείνον που εκφοβίζεται, αλλά και όσους είναι παρόντες ή γνωρίζουν την ύπαρξή του, δηλαδή τους παρατηρητές, οι οποίοι μπορεί να είναι είτε μαθητές είτε ενήλικες. .

όλες οι μορφές μαθητικής επιθετικότητας δεν αποτελούν εκφάνσεις του σχολικού εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο. Για παράδειγμα, η έκφραση επιθετικότητας στα πλαίσια κάποιου παιχνιδιού εξαιτίας μιας διαφωνίας, δεν αποτελεί αναγκαστικά μορφή εκφοβισμού.

ΜΟΡΦΕΣ ΜΟΡΦΕΣ • Σωματικός: φυσικός τραυματισμός ή απειλή τραυματισμού προς κάποιον. Εκδηλώνεται με σπρωξίματα, σκουντήματα, αγκωνιές, γροθιές και κλοτσιές, τρικλοποδιές, χτυπήματα με αντικείμενα, τσιμπήματα και δαγκωνιές, περιορισμό του άλλου μέσω σωματικών πρακτικών. • Λεκτικός: συστηματική χρησιμοποίηση υβριστικών εκφράσεων, φραστικών επιθέσεων, προσβολών και απειλών, αγενών σχολίων και ειρωνείας, χρήση παρατσουκλιών. • Εκφοβισμός με εκβιασμό: εκούσια απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων, η οποία συνοδεύεται από απειλές ή και τον εξαναγκασμό σε αντικοινωνικές πράξεις.

• Εκφοβισμός με εκβιασμό: εκούσια απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων, η οποία συνοδεύεται από απειλές ή και τον εξαναγκασμό σε αντικοινωνικές πράξεις. • Έμμεσος ή κοινωνικός: προσπάθεια για κοινωνική απομόνωση ή αγνόηση ατόμου, για άσκηση επιρροής στην ομάδα των συνομηλίκων ώστε να αισθανθούν αντιπάθεια για κάποιο συγκεκριμένο συμμαθητή τους, διάδοση κακόβουλων φημών και ψευδών. • Ηλεκτρονικός: αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των υπηρεσιών MMS και SMS που παρέχουν τα κινητά τηλέφωνα και των διαδικτυακών τόπων κοινωνικής δικτύωσης, χρήση ή παραποίηση των προσωπικών δεδομένων κάποιου ατόμου, αποκλεισμός του από μια δικτυακή ομάδα, κλήσεις στο κινητό του από άγνωστο νούμερο.

• Ρατσιστικός: διάδοση αρνητικών σχολίων εξαιτίας της καταγωγής, της κοινωνικής τάξης, της οικονομικής κατάστασης, της διαφορετικότητας. • Σεξουαλικός: υβριστικά σχόλια, σκίτσα και γκράφιτι με σεξουαλικό περιεχόμενο, ανήθικες χειρονομίες, ανεπιθύμητο άγγιγμα, μέχρι και σοβαρές σεξουαλικές επιθέσεις.

Η βία είναι βόμβα στα θεμέλια του σχολείου

Τι μπορώ να κάνω για να αντιμετωπίσω κάποιον που με εκφοβίζει; Μην το κρατάς μυστικό. Πες το σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεσαι και ζήτησε τη βοήθειά του. Μπορεί να είναι ο γονιός σου, ένας δάσκαλος, ο διευθυντής του σχολείου, ο προπονητής σου. Όταν δέχεσαι τέτοια συμπεριφορά, μείνε ήρεμος. Προσπάθησε να μη δείξεις θυμό ή φόβο. Τα άτομα που ασκούν εκφοβισμό αποζητούν την αντίδρασή του θύματος. Τους αρέσει να βλέπουν ότι σε αναστατώνουν. Αν δεν αντιδράς όπως περιμένουν, συνήθως σταματούν. Αγνόησε αυτούς που σε εκφοβίζουν. Όσο δεν νιώθεις άσχημα μ’ αυτά που σου κάνουν ή σου λένε, τόσο τους αποδυναμώνεις. Γίνε μέλος μιας ομάδας. Έτσι θα κάνεις νέους φίλους και θα έχεις μεγαλύτερη υποστήριξη. Μην αντεπιτίθεσαι. Είναι επικίνδυνο για σένα και συνήθως κάνει τα πράγματα χειρότερα. Μείνε κοντά σε άλλους, προστάτεψε τον εαυτό σου και ζήτα βοήθεια από έναν ενήλικα. Προσπάθησε να αποφεύγεις καταστάσεις όπου μπορεί να είσαι εκτεθειμένος σε εκφοβισμό. Για παράδειγμα, απέφυγε περιοχές του σχολείου όπου δεν υπάρχουν πολλοί μαθητές ή δάσκαλοι. Μην μένεις μόνος στις τουαλέτες ή στα αποδυτήρια. Κάθισε κοντά στον οδηγό του σχολικού λεωφορείου. Μην φέρνεις ακριβά αντικείμενα ή πολλά χρήματα στο σχολείο. Κάθισε μαζί με άλλους φίλους στο φαγητό. Μείνε κοντά στους φίλους σου ή στο δάσκαλό σου στα σχολικά διαλείμματα.

Πώς να αντιδράσω όταν βλέπω περιστατικά εκφοβισμού; Εάν είναι ασφαλές και πιστεύεις ότι δεν απειλείσαι, μίλα στο παιδί που εκφοβίζει και πες του να σταματήσει. Μην συμμετέχεις στον εκφοβισμό. Δείξε ότι σε ενοχλεί και ότι δεν το θεωρείς αστείο. Μην σταθείς για να παρακολουθήσεις το περιστατικό. Με αυτόν τον τρόπο είναι σαν να υποστηρίζεις το παιδί που εκφοβίζει. Μίλα στο δάσκαλό σου (ή σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεσαι) ή άφησέ του ένα σημείωμα που να του εξηγείς τι έγινε. Πολλές φορές τα παιδιά που εκφοβίζονται φοβούνται να μιλήσουν για αυτό σε κάποιον ενήλικα. Εάν θέλει να μιλήσει το ίδιο το παιδί που εκφοβίζεται, μπορείς να το συνοδεύσεις στο γραφείο του δασκάλου ή του διευθυντή. Προσπάθησε να συμπαρασταθείς στο παιδί που εκφοβίζεται. Μίλα μαζί του και κάνε του παρέα στο διάλειμμα. Είναι σημαντικό να νιώσει ότι ανήκει σε μια παρέα. Εξήγησε στο παιδί που εκφοβίζεται ότι δεν φταίει γι’ αυτό και για κανέναν λόγο δεν αξίζει αυτό που του συμβαίνει. Δεν έχει κάτι λάθος, το λάθος είναι η συμπεριφορά του παιδιού που εκφοβίζει.

ΜΗΝ ΕΠΙΤΡΕΨΕΙΣ ΝΑ ΣΥΜΒΟΥΝ ΜΗΝ ΕΠΙΤΡΕΨΕΙΣ ΝΑ ΣΥΜΒΟΥΝ

ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ ΑΝΤΙΔΡΩ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ ΑΝΤΙΔΡΩ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΩ ΑΝΤΙΔΡΩ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ

Δεν φοβάμαι…μιλώ