ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΠΟΥ ΠΡΟΑΓΕΙ ΤΗΝ ΕΚΚΡΙΣΗ ΕΝΤΕΡΙΚΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ ΣΤΑ ΝΕΟΓΝΑ

Στόχοι 1.Να γνωρίσουμε τα πλεονεκτήματα της «ελάχιστης διατροφής». 2.Να κατανοήσουμε τη θετική δράση της «ελάχιστης διατροφής» στις ορμόνες του γαστρεντερικού συστήματος του νεογνού.

Ορμόνες και Λειτουργίες του Πεπτικού Κινητικότητα εντέρου: Μοτιλίνη Χολοκυστοκινίνη Νευροτενσίνη Εντερογλυκαγόνη Ανάπτυξη βλεννογόνου: Γαστρίνη Εντερογλυκαγόνη Λειτουργία πέψης: Γαστρίνη Εκκρίσεις για την πέψη: Σεκρετίνη Αγγειοδραστικό Εντερικό πεπτίδιο (VIP) Σωματοστατίνη Παγκρεατικό πολυπεπτίδιο Ροή αίματος: Αγγειοδραστικό Εντερικό πεπτίδιο (VIP) Απορρόφηση: Σωματοστατίνη Εντεροϊνσουλινικός Γαστρικό πεπτίδιο άξονας: Αναστολής (GIP) Ινσουλίνη Μεταβολική ομοιόσταση: Ινσουλίνη Γλυκαγόνη Αυξητική Ορμόνη Κορτιζόλη

 Το έντερο είναι ιδιαίτερα σύνθετο ενδοκρινές όργανο που εκκρίνει διάφορα πεπτίδια.  Οι ορμόνες του πεπτικού έχουν εντοπιστεί στο εμβρυϊκό έντερο από τις 6-16 εβδομάδες ηλικίας κύησης.  Τα επίπεδα των εντερικών πεπτιδίων έχουν μετρηθεί στο αίμα του ομφάλιου λώρου και στο αμνιακό υγρό νωρίς από τις εβδομάδες ΗΚ.  Κατά την γέννηση, οι ορμόνες του πεπτικού στο νεογνό είναι σε επίπεδα περίπου ίδια με υγιείς ενήλικες, εκτός από τα επίπεδα γαστρίνης και το αγγειοδραστικό εντερικό πεπτίδιο ( VIP) που είναι υψηλότερα.  Αμέσως μετά την πρώτη σίτιση με γάλα, τα επίπεδα των πεπτιδίων αυξάνουν ακόμη περισσότερο στα τελειόμηνα νεογνά.  Η ολική παρεντερική διατροφή (ΟΠΔ) χωρίς παράλληλη εντερική σίτιση, ακόμη και για μικρό χρονικό διάστημα, έχει ως αποτέλεσμα πολύ χαμηλά επίπεδα ορμονών του πεπτικού.

oΣε έρευνα (1990) στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Θεσσαλίας μετρήθηκε η γαστρίνη σε 36 πρόωρα νεογνά την 3 η ημέρα και την 6 η μέρα της ζωής τους. Τα νεογνά χωρίστηκαν σε (3) ομάδες: την ομάδα Α αποτέλεσαν 13 πρόωρα νεογνά με μέση ΗΚ 29.8±2.5 εβδομάδες, που τους χορηγήθηκε μόνο ΟΠΔ. την ομάδα Β αποτέλεσαν 13 πρόωρα με μέση ΗΚ 31±2 εβδομάδες, τα οποία εκτός από την ΟΠΔ, σιτίζονταν με μια σταθερή ποσότητα 1ml/ώρα γάλατος στα 2:3 της τελικής αραίωσης. την ομάδα Γ αποτέλεσαν 10 πρόωρα νεογνά με μέση ΗΚ 30.6±2.2 εβδομάδες, στα οποία κατά τη διάρκεια της ΟΠΔ χορηγήθηκε η ίδια ποσότητα γάλατος από την 4 η ημέρα ζωής δια μέσου ρινονηστιδικού καθετήρα (ΡΝΔ). oΑπό τα αποτελέσματα βρέθηκε ότι: η γαστρίνη ήταν σημαντικά υψηλότερη στα νεογνά που ήταν σε ελάχιστη διατροφή και σε ΡΝΔ σίτιση η αύξηση των επιπέδων της γαστρίνης κατά τη διάρκεια της ΡΝΔ σίτισης πρέπει να θεωρήσουμε ότι προκαλείται από επίδραση άμεσα του γάλατος στο λεπτό έντερο ή έμμεσα δια μέσου της επιστροφής μικρών ποσοτήτων γάλατος στο στομάχι.

oΑπό την πρώτη μελέτη του 1986 όπου διαπιστώθηκε η επίδραση της «ελάχιστης διατροφής» στις ορμόνες του πεπτικού, έχουν γίνει πολλές έρευνες όπου σε όλες επιβεβαιώθηκε η θετική δράση στην έκκριση των ορμονών.  Από τα αποτελέσματα άλλης έρευνας προέκυψε ο εξής συλλογισμός: Αν ορμόνες -όπως η γαστρίνη- είναι σε χαμηλότερα επίπεδα στα νεογνά που θα παρουσιάσουν ΝΕΚ σε σχέση με άλλα που δεν παρουσίασαν, μήπως η θετική δράση των προ τοκετού χορηγούμενων κορτικοστεροειδών στη συχνότητα και τη βαρύτητα της ΝΕΚ οφείλεται και σε επίδραση στις ορμόνες του πεπτικού; Η επίδραση των κορτικοστεροειδών στη ΝΕΚ έχει επιβεβαιωθεί από μεγάλη πολυκεντρική έρευνα.

 Από τα παραπάνω συνάγεται ότι: oη «ελάχιστη διατροφή» προκαλεί μια πιο ώριμη αντίδραση στις ορμόνες του πεπτικού σε πρόωρα που οι μητέρες τους είχαν λάβει προ του τοκετού κορτικοστεροειδή. oείναι πιθανόν η θετική επίδραση των προ του τοκετού κορτικοστεροειδών στη συχνότητα και τη βαρύτητα της ΝΕΚ σε ένα μέρος να οφείλεται και στην επίδρασή τους στην έκκριση των ορμονών.

Σε όλα τα τελευταία συγγράμματα Νεογνολογίας «η ελάχιστη εντερική σίτιση» περιγράφεται ως σιτιστική μέθοδος που βοηθά στη νοσηλεία των πολύ πρόωρων νεογνών.

Από την παραπάνω ανάλυση και την κλινική εμπειρία μπορούμε να θεωρήσουμε ότι: Η «ελάχιστη διατροφή» επηρεάζει θετικά τις ορμόνες του πεπτικού. Η διακοπή της «ελάχιστης διατροφής» για τουλάχιστον 4 ημέρες μπορεί να επηρεάσει την έκκριση των ορμονών του πεπτικού. Η «ελάχιστη διατροφή» επιφέρει γρηγορότερη ανοχή στην κανονική σίτιση καθώς και χαμηλότερα επίπεδα ίκτερου χωρίς αύξηση των επιπλοκών από το πεπτικό. Η «ελάχιστη διατροφή» προκαλεί:ελάττωση του χρόνου που απαιτείται για την πλήρη εντερική σίτιση, μείωση του αριθμού των ημερών που τα πολύ πρόωρα νεογνά παραμένουν χωρίς σίτιση από το στόμα, και ελάττωση του χρόνου παραμονής στο Νοσοκομείο χωρίς να αυξάνεται η συχνότητα της ΝΕΚ. Για τις συνθήκες νοσηλείας νεογνών στη χώρα μας που παρουσιάζουν ακόμα πολλά προβλήματα θεωρούμε ακόμη πιο χρήσιμη την «ελάχιστη διατροφή» στα πολύ χαμηλού ΒΓ και εξαιρετικά χαμηλού ΒΓ νεογνά, καθώς βοηθά να μειωθούν οι επιπλοκές από την μακροχρόνια ΟΠΔ και να μειωθεί ο χρόνος νοσηλείας των νεογνών.