ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ
Λιποδιαλυτή βιταμίνη Βιταμίνη Κ είναι ένας γενικός όρος για την 2-μέθυλο-1,4-ναφθακινόνη και όλες τις ενώσεις που προέρχονται από αυτή και παρουσιάζουν ποιοτικά τη βιολογική δράση της φυτομεναδιόνης (βιταμίνη Κ1) Οι ουσίες που συνθέτονται από βακτήρια είναι γνωστές ως μενακινόνες (βιταμίνη Κ2) Η αρχική ένωση της σειράς των βιταμινών Κ είναι γνωστή ως μεναδιόνη (βιταμίνη Κ3), δεν είναι φυσική ουσία ούτε χρησιμοποιείται στους ανθρώπους
ΔΡΑΣΗ Απαραίτητος συμπαράγοντας για την ηπατική σύνθεση πρωτεϊνών που εμπλέκονται στη διαδικασία της πήξης του αίματος (προθρομβίνη (παράγοντας ΙΙ), παράγοντες VII, IX, X και οι πρωτεΐνες C, S και Z) Είναι υπεύθυνη για την καρβοξυλίωση της πρωτεΐνης των οστών, οστεοκαλσίνης στην δραστική της μορφή. Η οστεοκαλσίνη ρυθμίζει την ανταλλαγή του ασβεστίου στα οστά και την μεταλλοποίηση Απαιτείται για τη βιοσύνθεση κάποιων άλλων πρωτεϊνών που βρίσκονται στο πλάσμα και τα νεφρά
ΒΙΟΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ Η επίδραση του μαγειρέματος και της επεξεργασίας των τροφίμων στη βιταμίνη Κ δεν έχει μελετηθεί προσεκτικά, αλλά η βιταμίνη αυτή φαίνεται να είναι σχετικά σταθερή
Απορρόφηση Απορροφάται στο λεμφικό σύστημα κυρίως από το άνω τμήμα του λεπτού εντέρου (νήστιδα και ειλεός) με μια διαδικασία που απαιτεί χολικά άλατα και παγκρεατικό υγρό Υπάρχουν στοιχεία ότι η βακτηριακά παραγόμενη βιταμίνη Κ μπορεί να είναι πηγή βιταμίνης Κ για τους ανθρώπους παρόλο που η διαθεσιμότητα επαρκούς συγκέντρωσης χολικών αλάτων για απορρόφηση είναι αμφισβητήσιμη (τα επίπεδα μενακινόνης του πλάσματος υποδεικνύουν ότι συμβαίνει κάποια απορρόφηση)
Κατανομή Η βιταμίνη Κ μεταφέρεται μέσα στο πλάσμα και μεταβολίζεται στο ήπαρ. Η βιταμίνη Κ1 συγκεντρώνεται και διατηρείται στο ήπαρ. Η μεναδιόνη διατηρείται ελάχιστα στο ήπαρ αλλά διανέμεται ευρέως στους άλλους ιστούς. Απομάκρυνση Η βιταμίνη Κ απομακρύνεται μερικώς στη χολή (30-40%) και μερικώς στα ούρα (15%).
ΕΛΛΕΙΨΗ Σπάνια και συμβαίνει συνήθως μόνο σε άτομα που έχουν προβλήματα δυσαπορρόφησης ή ηπατικές νόσους, ωστόσο μπορεί να συμβεί και σε νεογέννητα και σε όλα τα νεογέννητα πρέπει να δίνεται βιταμίνη Κ Οδηγεί σε μεγαλύτερο χρόνο προθρομβίνης που μπορεί να διορθωθεί με παροχή βιταμίνης Κ
ΧΡΗΣΕΙΣ Οστεοπόρωση (Υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία ότι έλλειψη βιταμίνης Κ μπορεί να συνεισφέρει στην οστεοπόρωση μειώνοντας την καρβοξυλίωση της οστεοκαλσίνης στα οστά) Μερικές έρευνες έχουν δείξει ότι ασθενείς που παίρνουν αντιπηκτικά από το στόμα (που είναι ανταγωνιστές βιταμίνης Κ) βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης Αρκετές έρευνες που είναι σε εξέλιξη μελετούν το ρόλο της βιταμίνης Κ σε προσλήψεις μεγαλύτερες από τις συνήθεις, στο μεταβολισμό των παραγόντων οστεοποίησης και τον κίνδυνο καταγμάτων γοφών.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ Καμία γνωστή Στην εγκυμοσύνη και τον θηλασμό κανένα πρόβλημα δεν έχει αναφερθεί.
ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Η κατανάλωση από το στόμα φυσικών μορφών βιταμίνης Κ δεν σχετίζεται με τοξικότητα. Μια σπάνια αντίδραση υπερευαισθησίας (μερικές φορές οδηγεί στο θάνατο) έχει αναφερθεί μετά από ενδοφλέβια παροχή φυτομεναδιόνης (ειδικά εάν είναι γρήγορη).
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ Φάρμακα Αντιβιοτικά, αντιπηκτικά, χολεστυραμίνη ή χολεστιπόλη, υγρή παραφίνη, σουκραλφάτη Στοιχεία Βιταμίνη Α, βιταμίνη Ε