Εισαγωγή-Πρώτα στάδια των ψηφιακών βιβλιοθηκών  Υπάρχουν βιβλιοθήκες εικόνων, ήχου, ψηφιακού βίντεο και συλλογές αποθηκευμένες σε βάσεις δεδομένων, βάσεις κειμένων ή στο Διαδίκτυο.  Στις συμβατικές βιβλιοθήκες, διατίθενται υψηλά χρηματικά κονδύλια προοριζόμενα για ηλεκτρονικές υπηρεσίες όπως cd-roms, on line καταλόγους και βάσεις δεδομένων.  1993:Η πρώτη νομοθεσία προήλθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και θεσμοθετεί την έννοια της ψηφιακής βιβλιοθήκης.  Το πρώτο ερευνητικό πρόγραμμα είναι το Computer Science Technical Report.  Η NSF, η ARPA και η NASA δημιούργησαν το έργο Digital Library Initiative.

Διάκριση ψηφιακών βιβλιοθηκών με τις συμβατικές βιβλιοθήκες Συμβατικές βιβλιοθήκες  Στάδια  Συλλογή(συγκέντρωση πληροφοριών)  Οργάνωση και αναπαρουσίαση(ταξινόμηση και σύνταξη πληροφοριών)  Πρόσβαση και ανάκτηση πληροφοριών(Οργάνωση υλικού προς την εξυπηρέτηση χρηστών)  Ανάλυση, σύνθεση και διανομή πληροφοριών(Παραπομπές, περιλήψεις) Ψηφιακές βιβλιοθήκες  Όλα τα προαναφερόμενα στάδια εκτελούνται αυτοματοποιημένα από τις ψηφιακές βιβλιοθήκες.  Οι κατάλογοι περιλαμβάνουν πολλές λέξεις κλειδιά και φράσεις.  Ευέλικτη ανάκτηση πληροφοριών.  Δημιουργία υποερωτήσεων από τους χρήστες.  →Μια ψηφιακή βιβλιοθήκη αφενός αυτοματοποιεί λειτουργίες και υπηρεσίες και αφετέρου τις επαναπροσδιορίζει, τις ομαδοποιεί αλλά και τις αντικαθιστά με άλλες.

Το κόστος της πρόσβασης στην πληροφορία ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ  Μεγάλες δαπάνες για εγκαταστάσεις, υλικό βιβλιοθήκης και προσωπικό  Απαιτείται το μισό του προϋπολογισμού για το μισθό του προσωπικού  Διάθεση πρωτογενών υλικών με κόστος ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ  Μικρές δαπάνες για εγκαταστάσεις(ύπαρξη μόνο υπολογιστών και δικτύου)  Ανάληψη ειδικευμένων καθηκόντων από τους υπολογιστές→μείωση του κόστους για το προσωπικό  Διάθεση πρωτογενών υλικών με ανοιχτή πρόσβαση χωρίς κόστος

Αντίστοιχες υπηρεσίες της βιβλιοθήκης Μειονεκτήματα των καταλόγων του Διαδικτύου  Αυθαίρετη επιλογή δεδομένων  Ακατέργαστο ευρετήριο αρχείων  Ανύπαρκτος έλεγχος μεθοδολογίας  Μεγάλη προσπάθεια για την αποβολή αντιγράφων αρχείων  →Δεν υπάρχει έλεγχος ποιότητας Πλεονεκτήματα των καταλόγων του Διαδικτύου  Φθηνή και γρήγορη καταλογογράφηση και ευρετηρίαση εκατομμυρίων αρχείων που ξεπερνά τον συνολικό αριθμό των αρχείων του MARC.  Ευρεία και διαδεδομένη χρήση στις μέρες μας.

Υπηρεσίες Ιστού-Σύγκριση της «Google» και της «Inspec» Χαρακτηριστικά της μηχανής αναζήτησης της Google  Ασήμαντος περιορισμός στα ανοιχτά προσβάσιμα δεδομένα.  Πιο επίκαιρη υπηρεσία από την Inspec.  Παρέχει ευρύτερη τεχνική κάλυψη.  Ταυτόχρονη πρόσβαση από πολλές πηγές. Χαρακτηριστικά της κυριότερης υπηρεσίας περιλήψεων και ευρετηρίασης(Inspec)  Περιορισμένη δυνατότητα πρόσβασης στα δεδομένα. Συμπερασματικά, η υπηρεσία της «Google» αποδεικνύεται πιο εύχρηστη από αυτή της «Inspec»

Υπηρεσίες Ιστού- Σύγκριση της GOOGLE και της MEDLINE Χαρακτηριστικά της μηχανής αναζήτησης «Google»  Εξ’ολοκλήρου αυτοματοποιημένες υπηρεσίες.  Ευρετηρίαση από υπολογιστές, χωρίς γνώση του τι ακριβώς ευρετηριάζουν.  Ανύπαρκτη σύνταξη ευρετηρίου για τα επιστημονικά περιοδικά.  Ακατέργαστα αρχεία.  Χρήσιμη μόνο για τα γενικού περιεχομένου ιατρικά θέματα.  Ανύπαρκτη γνώση ιατρικής ορολογίας. Χαρακτηριστικά της βιβλιοθήκης της ιατρικής υπηρεσίας «Medline»  Χτίζεται από ομάδες ευρετηριαστών με γνώσεις βιοιατρικής.  Οι ευρετηριαστές χρησιμοποιούν τους «Mesh» θεματικούς τίτλους. Συνεπώς, η «Google» δεν μπορεί προς το παρόν να αποτελέσει υποκατάστατο της «Medline»

Τα καθήκοντα ενός βιβλιοθηκονόμου Παλαιότερα  Χρήση μόνο δελτιοκαταλόγων:απαραίτητη η παρουσία βιβλιοθηκονόμου τόσο στην οργάνωση όσο και στην εξυπηρέτηση των χρηστών. Σήμερα  Οι μηχανισμοί έρευνας έχουν αναληφθεί σχεδόν ολοκληρωτικά από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Άρα ο ρόλος του: 1)Βοηθά τους χρήστες μέσω μηχανισμών. 2)Διεκπεραίωση εργασιών που χρειάζονται βαθιά διανοητική κατανόηση. →Σταθερά μειώνεται η ανάγκη ύπαρξης βιβλιοθηκονόμου ακόμη και στους πιο εξειδικευμένους τομείς(π.χ ιατρική, νομική)

Η κατάσταση προόδου στις αυτοματοποιημένες ψηφιακές βιβλιοθήκες Ανακάλυψη πληροφοριών  Σύμφωνα με τον νόμο του «Moore»,σε είκοσι έτη οι υπολογιστές θα είναι δέκα χιλιάδες φορές ισχυρότεροι.  Οι υπηρεσίες αναζήτησης του Ιστού(π.χ Google),αντιπροσωπεύουν την κατάσταση προόδου στην αυτοματοποιημένη ανακάλυψη πληροφοριών.  Δυνατότητα σύνταξης ευρετηρίου από υπολογιστές για εκατομμύρια λέξεις μέσω μιας «αντιολισθητικής αλυσίδας» η οποία αποφασίζει ποιες σελίδες και ποιοι όροι θα βρίσκονται στο αρχείο της.  Ταξινόμηση:Πραγματοποιείται από την Google με απίστευτη ευκολία.  Αναζήτηση:Μετατροπή κάθε ερώτησης του χρήστη σε μια εντολή αναζήτησης.

Η κατάσταση προόδου στις αυτοματοποιημένες ψηφιακές βιβλιοθήκες Αρχειοθέτηση και συντήρηση  Συλλογή, συντήρηση και φύλαξη ιστοσελίδων ανοιχτής πρόσβασης συνδεδεμένων με εικόνες τύπου HTML.  Μειονέκτημα:1)Δεν συλλέγονται «applets» της «Java», ή «stylesheets»  2)Αρχεία χωρίς οργάνωση και ευρετηρίαση, ενώ η πρόσβαση των χρηστών είναι στοιχειώδης.  →Απαιτείται βελτίωση του συστήματος.

Η κατάσταση προόδου στις αυτοματοποιημένες ψηφιακές βιβλιοθήκες Παραπομπές, σύνδεσμοι υπερκειμένου και σύνδεση αναφοράς.  Σύνδεσμοι υπερκειμένου:Αντίστοιχο των παραπομπών στον Ιστό και υποκείμενοι στην αλγοριθμική ανάλυση-Αναφέρονται στα στοιχεία ή τα αντίγραφα μιας εργασίας.  Παραπομπές:Αναφέρονται στην ίδια την εργασία.  Σύνδεση αναφοράς:Είναι μια από τις δομικές μονάδες για την δημιουργία των αυτοματοποιημένων μεγάλης κλίμακας ψηφιακών βιβλιοθηκών.  SFX:Το αντιπροσωπευτικότερο αυτοματοποιημένο σύστημα που αναφέρεται στην σύνδεση αναφοράς.  RESEARCH INDEX:Χαρακτηριστικό παράδειγμα ψηφιακής αυτοματοποιημένης βιβλιοθήκης με εκτενή χρήση ανάλυσης της παραπομπής και της σύνδεσης αναφοράς.

Η κατάσταση προόδου στις αυτοματοποιημένες ψηφιακές βιβλιοθήκες Πέρα από το κείμενο  INFORMEDIA:Το πιο αξιοπρόσεχτο πρόγραμμα που εξάγει αυτόματα μεταδεδομένα, από ψηφιακά αντικείμενα.  Περιλαμβάνει αλγόριθμους που χρησιμοποιούνται για το ακατέργαστο βίντεο, για την παραγωγή των «skims»(σύντομων περιλήψεων), για την ευρετηρίαση, και για την έρευνα των χρησιμοποιούμενων μεθόδων επεξεργασίας της φυσικής γλώσσας.

Υποσημείωση Σε είκοσι έτη φυσιολογικής εξέλιξης των ψηφιακών βιβλιοθηκών, οποιεσδήποτε οργανωτικές και τεχνικές δυσκολίες μπορούν να αντιμετωπιστούν. Προγράμματα και ηλεκτρονικά συστήματα όπως η SFX, η Informedia, η Research Index και η Google, με την πάροδο των χρόνων θα τελειοποιηθούν.