παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας
Αρχή Le Chatelier ή αρχή προ της βίας συγκέντρωση αντιδρώντων ή προϊόντων. πίεση. θερμοκρασία. Αρχή Le Chatelier ή αρχή προ της βίας Όταν μεταβάλλουμε έναν από τους παράγοντες που καθορίζουν την Χ.Ι. ( συγκέντρωση, πίεση ή θερμοκρασία) η θέση της ισορροπίας μετατοπίζεται προς την κατεύθυνση εκείνη που τείνει να αναιρέσει την μεταβολή που προκαλέσαμε.
Μεταβολή της συγκέντρωσης μιας ουσίας Μεταβολή της συγκέντρωσης μιας ουσίας Προσθήκη CO ⇨ αύξηση συγκέντρωσης CO ⇨ προς τα αριστερά. Προσθήκη Η2 ⇨ αύξηση συγκέντρωσης Η2 ⇨ προς τα αριστερά. Προσθήκη Η2Ο ⇨ Αύξηση συγκέντρωσης Η2Ο⇨ προς τα δεξιά. Προσθήκη C ⇨ καμία επίδραση……….
Μεταβολή της πίεσης η μεταβολή της πίεσης επηρεάζει την θέση της ΧΙ μόνο στις αντιδράσεις όπου: Στην ισορροπία συμμετέχει ένα τουλάχιστον αέριο σώμα (ως αντιδρών ή προϊόν). Κατά την αντίδραση παρατηρείται μεταβολή του συνολικού αριθμού mol των αερίων (δηλαδή nαερίων αντιδρώντων≠nαερίων προϊόντων). η μεταβολή της πίεσης επιτυγχάνεται με μεταβολή του όγκου του δοχείου και όχι με προσθήκη στο δοχείο αντίδρασης, ποσότητας ευγενούς αερίου. Αύξηση πίεσης ⇨ ΧΙ προς τα λιγότερα mol αερίων ελάττωση πίεσης ⇨ ΧΙ προς τα περισσότερα mol αερίων
εφαρμογές Τι πρέπει να κάνω ( αύξηση ή ελάττωση της πίεσης) στις παρακάτω αντιδράσεις, ώστε να έχω μεγαλύτερη απόδοση; ( δηλαδή να μετατοπισθεί η ΧΙ προς τα δεξιά) Hb : αιμογλοβίνη ( αιμοσφαιρίνη) ΗbΟ2 : σύμπλοκο αιμοσφαιρίνης-οξυγόνου Σε μεγάλο υψόμετρο η ατμοσφαιρική πίεση ελαττώνεται. Τότε η αιμοσφαιρίνη έχει την ικανότητα να δεσμεύει περισσότερο ή λιγότερο οξυγόνο;
Μεταβολή θερμοκρασίας Μεταβολή θερμοκρασίας Με μείωση της θερμοκρασίας ευνοούνται (έχουν μεγαλύτερη απόδοση) οι εξώθερμες αντιδράσεις Με αύξηση της θερμοκρασίας ευνοούνται (έχουν μεγαλύτερη απόδοση) οι ενδόθερμες αντιδράσεις Σε εξώθερμη αντίδραση (ΔΗ<0), όταν θ↓, τότε ΧΙ→ και α↑ Σε ενδόθερμη αντίδραση (ΔΗ>0), όταν θ↑, τότε ΧΙ→ και α↑ Εξώθερμη ή ενδόθερμη;