Διεθνές Έτος Χημείας Είναι μια πρωτοβουλία: Της Διεθνούς  Ένωσης Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry) Της UNESCO (Εκπαιδευτικός, Επιστημονικός και Πολιτιστικός Οργανισμός του Ο.Η.Ε.)

Η ΑΦΟΡΜΗ Αναγνώριση των επιτευγμάτων της Χημείας και τη συνεισφορά της στην ευημερία της ανθρωπότητας από τον ΟΗΕ. Επέτειος των 100 χρόνων από την απονομή του βραβείου Nobel Χημείας στη Maria Sklodowska Curie. Ευκαιρία να εορταστεί παράλληλα η προσφορά των γυναικών στην επιστήμη. 

ΣΤΟΧΟΙ Να αυξηθεί η παγκόσμια αναγνώριση της Χημείας για την κάλυψη των παγκοσμίων αναγκών. Να ενθαρρύνει το ενδιαφέρον των νέων για τη Χημεία. Να προβληθεί το δημιουργικό μέλλον της Χημείας. Να εορτασθεί η 100ή επέτειος του βραβείου Nobel Χημείας στη Maria Sklodowska Curie και της ίδρυσης της Διεθνούς Ένωσης Χημικών Κοινοτήτων (IACS).

Ο ΔΙΚΟΣ ΜΑΣ ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ Πειράματα χημείας από μαθητές της Β΄ και της Γ΄ τάξης. Σύντομη αναφορά στην ζωή της Maria Sklodowska Curie

1ο ΠΕΙΡΑΜΑ:ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Η Χημεία έχει χρώμα ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ Υγρό σαπούνι :25ml περίπου Χρώμα ζαχαροπλαστικής Οξυζενέ 30ml περίπου (υπεροξείδιο του υδρογόνου Η2Ο2 30% w/w.) 4. Μαγιά διαλυμένη σε 25ml νερό ή ιωδιούχο κάλιο (ΚΙ)

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Σε ένα ογκομετρικό σωλήνα τοποθετούμε περίπου 25ml υγρό σαπούνι πιάτων και χρώμα ζαχαροπλαστικής. Αναδεύουμε αργά. Ρίχνουμε 30 ml υπεροξείδιο του υδρογόνου Ταυτόχρονα σε 25ml χλιαρό νερό διαλύουμε μαγιά σε σκόνη πολύ καλά. Ρίχνουμε γρήγορα μέσα στον ογκομετρικό τη μαγιά.

ΕΞΗΓΗΣΗ Το υπεροξείδιο του υδρογόνου (Η2Ο2)είναι στην ουσία νερό(Η2Ο) που έχει ένα παραπάνω οξυγόνο. Αυτό το παραπάνω οξυγόνο έχει την τάση να το αποβάλει, με τη διάσπασή του σε οξυγόνο και νερό. Γίνεται δηλαδή η χημική αντίδραση που περιγράφεται από τη χημική εξίσωση: Η2Ο2 Η2Ο +1/2Ο2 Η χημική αντίδραση γίνεται ταχύτατα λόγω της ύπαρξης του καταλύτη (μαγιά ή ΚΙ)

2ο ΠΕΙΡΑΜΑ:ΚΡΟΤΟΥΝ ΑΕΡΙΟ Η Χημεία έχει ήχο ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ Υδροχλωρικό οξύ (ΗCl ) 14% w/w 25ml Ψήγματα ψευδαργύρου (Zn) περίπου 6g Αναπτήρα Σαπουνόνερο

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Στην κωνική φιάλη έχουμε τοποθετήσει το υδροχλωρικό οξύ. Ανοίγουμε το πώμα και ρίχνουμε μέσα 1/3 κουταλάκι κοφτό με ψευδάργυρο. Κλείνουμε γρήγορα το πώμα για να σιγουρευτούμε ότι δεν θα υπάρχει διαφυγή. Τοποθετούμε τον ελαστικό σωλήνα μέσα σε σαπουνόνερο. Περιμένουμε να δημιουργηθούν πολλές φυσαλίδες και μετά απομακρύνουμε την κωνική φιάλη και βάζουμε φωτιά στις φυσαλίδες με τον αναπτήρα. ΠΡΟΣΟΧΗ πρέπει να απομακρύνουμε την κωνική φιάλη γιατί αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί τόξο υδρογόνου μεταξύ φυσαλίδων και κυνικής φιάλης.

ΕΞΗΓΗΣΗ Μέσα στην κωνική φιάλη αντιδρά το υδροχλωρικό οξύ με τον ψευδάργυρο και παράγεται αέριο υδρογόνο σύμφωνα με την χημική εξίσωση: 2ΗCl + Zn ZnCl2 + H2 Το αέριο υδρογόνο περνά μέσα από τον ελαστικό σωλήνα στο ποτήρι ζέσεως με αποτέλεσμα να δημιουργούνται φυσαλίδες σαπουνιού με εγκλωβισμένο υδρογόνο. Με τη φλόγα προκαλούμε την καύση του αερίου στις φυσαλίδες ,η οποία γίνεται με έκρηξη και αποδεικνύει ότι είναι το αέριο υδρογόνο (κροτούν αέριο)

3ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ Η Χημεία έχει φαντασία 3ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ Η Χημεία έχει φαντασία ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 50ml διχρωμικό αμμώνιο 1 – 2ml οινόπνευμα Αναπτήρα

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Πάνω σε μία μεταλλική επιφάνεια ρίχνουμε 50 ml διχρωμικό αμμώνιο που είναι κόκκινο σχηματίζοντας ένα λοφίσκο. Ρίχνουμε 2-3 σταγόνες οινόπνευμα στην κορυφή. Βάζουμε φωτιά.

ΕΞΗΓΗΣΗ Το πράσινο προϊόν που σχηματίζεται έχει πολύ μεγαλύτερο όγκο από το αρχικό κόκκινο. Το κόκκινο υλικό ήταν διχρωμικό αμμώνιο ενώ το κόκκινο είναι οξείδιο του χρωμίου. Ο σχηματισμός του οφείλεται στην χημική αντίδραση που περιγράφεται από την παρακάτω χημική εξίσωση: (NH4)2Cr2O7 4N2 + H20 + Cr2O3 Η αύξηση του όγκου οφείλεται στο παραγόμενο αέριο άζωτο (Ν2).

4ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΕΝΑΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΜΑΡΚΑΔΟΡΟΣ Η Χημεία έχει μαγεία 4ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΕΝΑΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΜΑΡΚΑΔΟΡΟΣ Η Χημεία έχει μαγεία ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ Πετσέτα άσπρη. Καθαριστικό για τα τζάμια.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Δύο μαθητές κρατούν κατακόρυφα μία πετσέτα. Ένας τρίτος μαθητής ψεκάζει με καθαριστικό για τα τζάμια την πετσέτα.

ΕΞΗΓΗΣΗ Στην πετσέτα κρυφά οι δύο μαθητές είχαν ζωγραφίσει με ένα πινέλο βουτηγμένο σε δείκτη φαινολοφθαλεΐνης τη λέξη τέλος. Η φαινολοφθαλεΐνη είναι ένας δείκτης βάσεων δηλαδή αλλάζει χρώμα στις χημικές ενώσεις που ανήκουν στην κατηγορία των βάσεων. Συγκεκριμένα ενώ κανονικά είναι άχρωμη, όταν τοποθετηθεί σε διάλυμα βάσης γίνεται κόκκινη. Το καθαριστικό για τα τζάμια είναι ένα διάλυμα βάσης και έτσι όταν ήρθε σε επαφή με τη φαινολοφθαλεΐνη του υφάσματος άλλαξε το χρώμα της και από άχρωμη τη μετέτρεψε σε κόκκινη.

Maria Sklodowska Curie ΝΟΜΠΕΛ ΧΗΜΕΙΑΣ 1911 Η Μάνυα Σκλοντόβσκα είχε γεννηθεί το 1867 στην Βαρσοβία. Μία μητέρα δασκάλα που πέθανε νωρίς, ένας πατέρας μαθηματικός, ο θάνατος ενός από τα αδέλφια της και η δίψα για μάθηση, διαμορφώνουν τα παιδικά της χρόνια. Όταν πάει στο Παρίσι το 1891, παραλείπει και να φάει ακόμα προκειμένου να σπουδάσει. Μια εργασία που αναλαμβάνει, για την οποία χρειάζεται εργαστήριο, την οδηγεί ως τον Πιερ Κιουρί ,που δίδασκε στη Σχολή Βιομηχανικής Φυσικής και Χημείας του Παρισιού. Παντρεύονται τον Ιούνιο του 1895.

Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ Το 1896 ο Γάλλος Φυσικός Henri Becquerel ανακοινώνει στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών ότι οι ενώσεις ουρανίου, ακόμα και στα σκοτεινά, εξέπεμπαν ακτίνες που προσέβαλαν μια φωτογραφική πλάκα. Αυτές τις ακτίνες επιλέγει σαν θέμα για την διατριβή της η Μαρί και τις ονομάζει Radioactivité (ραδιενέργεια). Ο Πιερ αφήνει τις δικές του έρευνες πάνω στα κρυσταλλικά πλέγματα, για να μελετήσει μαζί της το νέο φαινόμενο.

Η ΕΡΕΥΝΑ Το 1898 οι έρευνες οδηγούν στην ανακάλυψη δύο νέων ραδιενεργών στοιχείων, πρώτα του πολωνίου (H Kιουρί δίνοντας στο νέο στοιχείο το όνομα της πατρίδας της βοήθησε να γίνει γνωστή η διεκδίκηση της ανεξαρτησίας της Πολωνίας) και μετά του ράδιου. Το 1903 Νόμπελ Φυσικής παίρνουν ο Πιερ η Μαρία Κιουρί, και ο Ανρί Μπεκερέλ, για την έρευνα των φαινομένων της ακτινοβολίας.

Το 1911 δίνεται Νόμπελ Χημείας για την ανακάλυψη των δύο νέων στοιχείων. Δίνεται μόνο στη Μαρί Κιουρί γιατί ο Πιέρ είχε χάσει τη ζωή του σε τροχαίο το 1906. Είναι η μοναδική μέχρι σήμερα περίπτωση επιστήμονα που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ. Η Μαρί Κιουρί γίνεται η πρώτη γυναίκα στη Γαλλία που της δίνεται έδρα πανεπιστημίου, ενώ ήταν επίσης η πρώτη γυναίκα που έδωσε διάλεξη στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης.

Το 1934. πεθαίνει από λευχαιμία Το 1934 πεθαίνει από λευχαιμία. Θεωρείται σαν ένα από τα πρώτα θύματα της ραδιενέργειας. Το όνομά της δόθηκε σε μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας (το κιουρί ή Ci) και στο τεχνητό χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 96 (το κιούριο). Οι Κιουρί δεν κατοχύρωσαν τις μεθόδους τους για την απομόνωση των στοιχείων, επειδή δεν συμβάδιζε με το επιστημονικό πνεύμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Κιουρί ανακάλυψαν ότι η ακτινοβολία του ραδίου κατέστρεφε τους καρκινικούς όγκους (Ραδιοθεραπεία)