ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Προσοχή: Οι παρουσιάσεις μαθημάτων αποτελούν βοήθημα παρακολούθησης των παραδόσεων και δεν υποκαθιστούν την παραδοτέα ή την εξεταστέα ύλη
Φυματίωση των παραγωγικών ζώων Φυματίωση των παραγωγικών ζώων
Ορισμός Χρόνια καχεξιογόνος ή σπανιότερα, οξεία, λοιμώδης νόσος που προσβάλλει όλα τα σπονδυλωτά και προκαλείται από βακτήρια του γένους Mycobacterium.
Αιτιολογία Υπάρχουν τρεις κυρίως τύποι του βακίλλου της φυματίωσης Αιτιολογία Υπάρχουν τρεις κυρίως τύποι του βακίλλου της φυματίωσης Α) Ο ανθρώπινος ( M. tuberculosis) B) O βόειος (M. bovis) και Γ) Ο ορνίθιος ( M. avium – intracellulare )
Πρόσφατη ονοματολογία Mycobacterium tuberculosis complex ( περιλαμβάνει κυρίως τα M. tuberculosis και M. bovis). Mycobacterium avium complex ( M. intracellulare, M. avium, M. paratuberculosis) Mycobacterium caprae
Μετάδοση Ενήλικα: αερογενώς και μέσω της στοματικής οδού Μετάδοση Ενήλικα: αερογενώς και μέσω της στοματικής οδού. Οι μόσχοι:κατανάλωση μολυσμένου γάλακτος. Εισαγωγή στην εκτροφή: μολυσμένα βοοειδή και άγρια ζώα
Συμπτώματα: Έντονη διόγκωση των λεμφαδένων του θώρακα, της κεφαλής ή και του εντέρου. Προσβάλλεται συχνά ο πνεύμονας ( ανορεξία, βήχας, κατάπτωση, αδυναμία, απώλεια βάρους) και ο μαστός (διόγκωση και ερυθρότητα στο μαστό, άλγος, μείωση της γαλακτοπαραγωγής και προοδευτικά πλήρης αναστολή της) Συνήθως χρόνια εξέλιξη που οδηγεί σε απίσχνανση και θάνατο.
Υλικά για τη διάγνωση Αίμα Γάλα Αναπνευστικές εκκρίσεις Ούρο Υλικό βιοψίας από περιοχές που παρουσιάζουν αλλοιώσεις
Διάγνωση 1. Δοκιμή του φυματινισμού Διάγνωση 1. Δοκιμή του φυματινισμού. Συνίσταται στην ενδοδερμική έγχυση μίγματος αντιγόνων που παρασκευάζονται από καλλιέργειες μυκοβακτηρίων (PPD purified protein derivative) και στον έλεγχο της προκαλούμενης αντίδρασης 48-72 ώρες μετά.
2. Τα ζώα που αντιδρούν θετικά σε αυτή τη δοκιμή ελέγχονται αιματολογικά (CFT, ELISA, γ- ιντερφερόνη) ή μικροβιολογικά. 3. Μεγάλη ακρίβεια στη διάγνωση της φυματίωσης εξασφαλίζει η χρήση μοριακών τεχνικών που εφαρμόζονται στο γάλα, στο αίμα, σε προϊόν βιοψίας αλλά και σε κάθε είδους παθολογικό υλικό (πύο, αποχρέμψεις, πλευρικό, ασκιτικό υγρό).
Προβλήματα σχετικά με τη νόσο: 1. Σημαντικότατη ζωο-ανθρωπονόσος
Είναι βαρείας μορφής νόσημα που προκαλεί σημαντικές οικονομικές απώλειες λόγω της μείωσης της παραγωγής (απώλεια γάλακτος και κρέατος) και της απώλειας ζωικού κεφαλαίου. Δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί θεραπεία. Η διάγνωση είναι δύσκολη, δαπανηρή και χρονοβόρα. Υπάρχουν ζώα με ήπια ή και καθόλου συμπτώματα που αποβάλλουν το βακτήριο στο περιβάλλον (άγρια ζώα).
Έλεγχος Τα μέτρα που είναι διαθέσιμα γενικά Α) Έλεγχος και θανάτωση των θετικών ζώων. Β) Έλεγχος και απομόνωση. Γ) Χημειοθεραπεία. Στις χώρες που εφαρμόζεται το μέτρο του ελέγχου και θανάτωσης των θετικών ζώων όχι θεραπεία και εμβολιασμός
Στην Ελλάδα Όχι εμβολιασμός (?) Θετικό ζώο / θετική εκτροφή – θανάτωση των ζώων Επιβολή ελέγχου, απαγόρευση μετακίνησης ζώων Το πρόγραμμα εφαρμόζεται για τα βοοειδή – τι γίνεται για τα αιγοπρόβατα;
Εμβόλιο BCG: Bacille Calmette Guirin Ζωντανό ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης στελέχη M. bovis (!)
Νεκρωτική λεμφαδενίτιδα ως παρενέργεια εμβολιασμού