Προβλήματα στη χρήση φορητών συσκευών σε βιβλιοθήκες hybrid libraries: προηγμένα συστήματα και υπηρεσίες πρόσβασης σε φυσικούς-εικονικούς χώρους πληροφορίας Τσάκωνας Γιάννης Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Αρχειονομίας-Βιβλιοθηκονομίας Εργαστήριο Ψηφιακών Βιβλιοθηκών & Ηλεκτρονικής Δημοσίευσης 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών 1-3 Οκτωβρίου 2007

Δομή  Μέρος Α’: Συσκευές  Ευχρηστία  Μέρος Β’: Υπηρεσίες  Σχεδιασμός υπηρεσιών  Μέρος Γ’: Ασκήσεις 2

Λόγοι χρήσης  Πληροφορία  Αναζήτηση και ανάκτηση  Αποθήκευση και μεταφορά  Επεξεργασία 3

Μέρος Α’ Συσκευές 4

 Ευχρηστία  Οθόνη  Σχεδιασμός  Συσκευές εισαγωγής 5

Οθόνη  Μέγεθος οθόνης  Ανάλυση/χρώματα οθόνης 6 Κινητά τηλέφωνα Smartphones PDAs Pocket PCs Tablet PCs Φορητοί υπολογιστές Επιτραπέζιοι υπολογιστές Μικρό μέγεθος Μεγάλο μέγεθος Τυπικές αναλύσεις: 240x160 (Palm) 320x240 (Palm & Windows Mobile) 640x480 (Windows Mobile)

Σχεδιασμός οθόνης  Πλοήγηση  Κίνηση ανάμεσα στις «σελίδες»  Δομή του δικτυακού τόπου  Κατανομή χώρου  Δομή της οθόνης  Παρουσίαση πληροφορίας  Τρόπος παρουσίασης  Επίπεδα πληροφορίας 7

Εισαγωγή δεδομένων  Εικονικά πληκτρολόγια  Εξωτερικά πληκτρολόγια  Στυλό  Ανάγνωση (βλ. RFID, QR codes) 8

Αξιολόγηση  Συνήθη κριτήρια  Αποτελεσματικότητα (ορθότητα)  Απόδοση (χρόνος)  Ευκολία χρήσης  Ευκολία μάθησης  Ικανοποίηση  Συγκριτικά  Σταθεροί σταθμοί εργασίας, WAP κινητά τηλέφωνα, PDAs κ.ο.κ. 9

Αποτελέσματα  Αύξηση χρόνου  Αύξηση αριθμού ενεργειών  Αύξηση κόστους σε χρόνο και κόπο 10

Οδηγίες  Για τον σχεδιασμό ιστοσελίδας  Παρόμοιος σχεδιασμός με τον κύριο δικτυακό τόπο  «Ρηχός» σχεδιασμός (π.χ. έως τρία επίπεδα)  Ενίσχυση σημείων πλοήγησης (π.χ. συνεπής χρήση του πλήκτρου Back)  Κείμενο σε μία στήλη  Χρήση Cascading Style Sheets  Μείωση των γραφικών παραστάσεων 11

Οδηγίες  Για την προβολή αποτελεσμάτων  Μείωση της πλοήγησης μεταξύ σελίδων αποτελεσμάτων  Παροχή περισσότερης πληροφορίας ανά αποτέλεσμα  Παροχή πληροφορίας για την μορφή του προς εμφάνιση αποτελέσματος  Ελαχιστοποίηση του οριζόντιου scrolling 12

Μέρος Β’ Υπηρεσίες βιβλιοθηκών 13

Υπηρεσίες βιβλιοθηκών  Υπηρεσίες παροχής περιεχομένου  Υπηρεσίες υποστήριξης  Υπηρεσίες προώθησης  Υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας 14

Υπηρεσίες παροχής περιεχομένου  Δημιουργία  Κατάλογος (OPAC)  Παροχή  Ηλεκτρονικές πηγές (ηλεκτρονικά περιοδικά, ηλεκτρονικά βιβλία, βάσεις δεδομένων κλπ.)  Πρόταση ελευθέρων πηγών  Μηχανές αναζήτησης 15

Παραδείγματα καταλόγων  Hong Kong Polytechnic University Library  acIndex.jsp 16

Παραδείγματα καταλόγων  Oulu University, Finland  html?lang=en 17

Παραδείγματα καταλόγων  Πάντειο Πανεπιστήμιο  18

Παραδείγματα συλλογών  MobiPocket (περιλαμβάνει TandF)   PubMed    vidhand/ovidhand.jsp 19

Παραδείγματα συλλογών  AvantGo  BioMedCentral.com  PsycPort.com  Wiley InterScience Mobile Edition  Απαιτείται η εγκατάσταση του λογισμικού της AvantGo 20

Συστήματα δανεισμού  LibWise  21

Πρόταση περιεχομένου  GoogleMobile   Ask Mobile   YahooMobile  22

Υπηρεσίες υποστήριξης  Εγχειρίδια χρήσης  Helpdesks 23

Υπηρεσίες προώθησης  Εκδηλώσεις προβολής  Σεμινάρια εκπαίδευσης 24

Υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας  Υπηρεσίες πλοήγησης  Υπηρεσίες ενημέρωσης 25 Oulu Πάντειο

Σημεία εμπλοκής και ενθάρρυνσης  Συσκευές  Χειρισμός συσκευής  Ενεργεία  Ασφάλεια  Περιεχόμενο  Πολιτική 26

Συσκευές  Τύποι συσκευών  Λογισμικό  Τύποι ιδιοκτησίας 27

Συσκευές  Τύποι συσκευών  Κινητά τηλέφωνα  PDA  Smartphones  Το πλησιέστερο παράδειγμα είναι οι φορητοί υπολογιστές 28

Συσκευές  Λογισμικό  Palm Reader  Adobe Reader  Mobipocket Reader 29

Συσκευές  Τύποι ιδιοκτησίας  Κατοχή  Συσκευή του χρήστη  Δανεισμός  Δανεισμός συσκευής από την βιβλιοθήκη 30

Χειρισμός  Γνώση χειρισμού  Αφορά τον δανεισμό συσκευών  Ποιος εγγυάται τη σωστή χρήση των συσκευών; 31

Ενέργεια  Παροχή ενέργειας (φόρτιση συσκευών)  Χρήση και συντήρηση  Θέματα που χρήζουν επιμέλειας και δέσμευσης πόρων από την βιβλιοθήκη 32

Ασφάλεια  Συσκευών  Φθορές  Απώλεια  Δεδομένων 33

Περιεχόμενο  Αναζήτηση σε:  Κατάλογος  Ηλεκτρονικά περιοδικά  Ηλεκτρονικά βιβλία  Ενοποιημένη αναζήτηση / τμηματική ανά υλικό και παροχέα  Αναζήτηση για:  Πλήρες κείμενο  Εγγραφές 34

Πολιτική 1/2  Ενθάρρυνση χρηστών  Υπάρχουν πραγματικά ωφέλη;  Πρόσκτηση περιεχομένου  Υπάρχουν πόροι;  Υπάρχουν πολιτικές για την επιλογή του περιεχομένου; 35

Πολιτική 2/2  Κανονιστικές διατάξεις  Υπάρχει κανονιστικό πλαίσιο που να περιλαμβάνει την παροχή τέτοιων υπηρεσιών;  Μακροχρόνια στήριξη  Μπορεί η βιβλιοθήκη να παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις; 36

Αξιολόγηση  Μερικά ερωτήματα:  Υποστηρίζει επαρκώς η βιβλιοθήκη αυτές τις υπηρεσίες;  Τι υλικό χρησιμοποιούν; Τους ικανοποιεί;  Τι προσθήκες μπορούν να γίνουν για την βελτίωση των υπηρεσιών; 37

Μέρος Γ’ Ασκήσεις 38

Ασκήσεις  Αναζητήστε εγγραφές βιβλίων του συγγραφέα Savolainen, Eero στον κατάλογο του SmartLibrary (Oulu Univ.)  για χρήστες PDA:  για χρήστες σταθερών σταθμών εργασίας 39

Ασκήσεις  Αναζητήστε με τα δικά σας κριτήρια τον κατάλογο των βιβλιοθηκών Ball State University.  Απαραίτητη προϋπόθεση ο συνδυασμός όρων με τελεστές Boole. 40

Ασκήσεις  Με βάση όσα έχουν ειπωθεί μπορείτε να εκφράσετε ερωτήματα για τους τομείς επαρκούς υποστήριξης της βιβλιοθήκης γι’ αυτές τις υπηρεσίες;  Πρακτικά:  Υποστηρίζει επαρκώς η βιβλιοθήκη αυτές τις υπηρεσίες; 41

Ασκήσεις  Με βάση όσα έχουν ειπωθεί πως θα σκεπτόσασταν την διαδικασία καταλογογράφησης των πηγών για φορητές συσκευές; 42

Ευχαριστώ Περισσότερα: 43