ΜΑΡΙΑ – ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΑΚΟΚΕΦΑΛΟΥ Αρπαγή της Ευρώπης ΜΑΡΙΑ – ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΑΚΟΚΕΦΑΛΟΥ
Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Σύμφωνα με το μύθο των Ελλήνων, γιατί υπάρχει και ο μύθος των Περσών (βλέπε πιο κάτω), η Ευρώπη ήταν αδελφή του Κάδμου, ιδρυτή της Θήβας και κόρη του Αγήνορα και της Τηλεφάσσας, , ηγεμόνων της Φοινίκης. Όταν μεγάλωσε, μια μέρα πήγε στα λιβάδια της παραλία, για να παίξει με τις φίλες της και να μαζέψει λουλούδια. Εκεί συνάντησε το θεό Δία. Εκείνον αμέσως τον χτύπησε ο Έρωτας και για να την πλησιάσει μεταμορφώθηκε σε ήρεμο, εύσωμο και δυνατό ταύρο και πήγε δίπλα της κάνοντας δήθεν ότι βόσκει, σκεπτόμενος με τι τρόπο θα την κατακτούσε. Εκείνη τότε πλησίασε τον ταύρο - Δία και άρχισε να τον χαϊδεύει γοητευμένη από την ωραία κορμοστασιά του και τη μυϊκή του δύναμη. Σε λίγο δε δίστασε και να τον ιππεύσει. Τότε αυτός άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα. Η Ευρώπη έκλαιγε, μα δεν μπορούσε να πηδήσει, γιατί φοβόταν μη σκοτωθεί. Ο μεταμορφωμένος σε ταύρο θεός διέσχισε τη θάλασσα συνοδευόμενος από Τρίτωνες και Νηρηίδες και έφτασε στην Κρήτη. Όταν επιβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια, αλλά ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον άντρο. Καρπός των ερωτικών ενώσεων του Δία και της Ευρώπης στην Κρήτη ήταν ο Μίνωας και ο Ραδάμανθυς. Αργότερα, όταν ο Δίας εγκατέλειψε την Ευρώπη και πήγε στον Όλυμπο, η Ευρώπη πήρε για δεύτερο σύζυγό της το βασιλιά της Κρήτης Αστέρωνα, που υιοθέτησε και τα παιδιά που είχε αποκτήσει αυτή από το Δία. Μετά το θάνατο του βασιλιά Αστέριου, το θρόνο της Κρήτης πήρε ο μεγαλύτερος από τους θετούς γιους του, ο Μίνωας, ο οποίος έγινε ο πρώτος Έλληνας θαλασσοκράτορας και νομοθέτης
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ Σύμφωνα με το Λουκιανό, η πρώτη ερωτική ένωση του Δία και της Ευρώπης έγινε στο Δικταίο άντρο, το σπήλαιο δηλαδή όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Δίας. («επεί δε επέβη τη νήσω (Κρήτη) ο μεν ταύρος ουκέτι εφαίνετο, επιλαβόμενος δε της χειρός o Ζεύς απήγε την Ευρώπην εις το Δικταίον άντρον ερυθριώσαν και κάτω ορώσαν…», Λουκιανός Σαμωσατέας, Ενάλιοι Διάλογοι, 15, 4) Αντίθετα σύμφωνα με την παράδοση των Γορτυνίων, η ερωτική ένωση του Δία και της Ευρώπης έγινε στην περιοχή της Γόρτυνας, στη σκιά ενός πλατάνου που από τότε παρέμεινε αειθαλής, κάτι που αποτυπώνεται σε πάρα πολλά νομίσματά της πόλης αυτής. Παιδιά του Δία και της Ευρώπης, σύμφωνα με τον Όμηρο, ήταν μόνο ο Μίνωας και ο Ραδάμανθυς (και οι δυο φέρονται ως κριτές στον Άδη των Ελλήνων): «μηδέ του κοσμολόητου Φοίνικα την κόρη ως αγαπούσα, που το Ραδάμανθυ μου γέννησε και τον ισόθεο Μίνω» (Ιλιάδα Ξ 310 – 322).
ΣΥΝΕΧΕΙΑ Αντίθετα, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο (Α 2 και Α 170 - 173), ο Μίνωας ήταν γιος ενός Έλληνα, μάλλον Κρητικού, που δεν αναφέρει το όνομά του (υπονοεί τον βασιλιά Αστέριο) και της Ευρώπης, πριγκίπισσας της Φοινίκης και αδελφός όχι του Ραδάμανθυ, αλλά του Σαρπηδόνα, ο οποίος συνεπλάκη με το Μίνωα για το ποιος θα πάρει τη βασιλεία και ηττηθείς πήρε τους στασιαστές του και πήγαν στη Μίλητο της Μ. Ασίας. Σύμφωνα όμως με τον Όμηρο, ο Σαρπηδόνας ήταν γιος του Δία και της Λαοδάμειας, κόρης του Βελλεροφόντη, του ήρωα και ηγεμόνα της Λυκίας: «Τρία παιδιά απ' αυτήν ανάστησε μετά ο Βελλεροφόντης, τον Ίσαντρο και τον Ιππόλοχο, στερνά τη Λαοδάμεια. Μαζί της πλάγιασε ο βαθύγνωμος ο Δίας, κι η Λαοδάμεια το χαλκαρματωμένο γέννησε ισόθεο Σαρπηδόνα» (Ιλιάδα Ζ 199 – 200).
Ο ΤΑΛΩΣ, Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ, ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Όταν ο Δίας εγκατέλειψε την Ευρώπη για τον Όλυμπο, της έκανε τρία δώρα, το φτερωτό (άγγελο) φύλακα Τάλω, για να την προστατεύει, μια φαρέτρα με βέλη, που πετύχαιναν πάντα το στόχο τους και μια σκύλα με το όνομα Λαίλαπα, πιστό της φύλακα, αλλά και που κανένα θήραμα δεν της ξέφευγε. Ειδικότερα η αρμοδιότητά του Τάλω ήταν: Α) Η προστασία της Κρήτης από τους εχθρούς της, πετώντας βράχους στα εχθρικά καράβια ή καίγοντας τους εχθρούς με το καυτό χάλκινο κορμί του. Γύριζε τρεις φορές την ημέρα όλη την Κρήτη, Β) Να γυρίζει με τις χάλκινες πλάκες του νόμου όλο το νησί για ενημέρωση του κόσμου και συνάμα να φροντίζει για την εφαρμογή τους, Γ) Η προστασία της Ευρώπης. Το σώμα του Τάλλω, σύμφωνα με ορισμένους μύθους ήταν όπως και των λοιπών ανθρώπων (απλώς επειδή ο Τάλως μετέφερε τους νόμους που ήταν γραμμένες πάνω σε χάλκινες πλάκες ειπώθηκε ότι ήταν χάλκινος) και σύμφωνα με άλλους από χαλκό που του το είχε κατασκευάσει ο Ήφαιστος, για να είναι άτρωτος, πλην μιας φλέβας στη φτέρνα του ποδιού του. Ωστόσο, αν και πανίσχυρος ο Τάλως, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στη Μήδεια και στις υποσχέσεις της για αθανασία, που στόχο είχαν να τον παγιδέψουν, προκειμένου να μπορέσει να περάσει άθικτη η "Αργώ" από την Κρήτη. Σε κάποια στιγμή η Μήδεια κατόρθωσε να υπνωτίσει τον Τάλω στον όρμο της Δίκτης (σημερινό «Κόλπο Μεραμπέλλο) και στη συνέχεια να του τρυπήσει την αδύνατη φλέβα και έτσι να τον θανατώσει, αφαιρώντας το θεϊκό υγρό που κυλούσε μέσα του αντί για αίμα. Μια άλλη εκδοχή λέει ότι ο Τάλως πέθανε από τα βέλη του Ποία, πατέρα του Φιλοκτήτη.
“εντεύθεν αναχθέντες κωλύονται Κρήτῃ προσίσχειν υπο Τάλω “εντεύθεν αναχθέντες κωλύονται Κρήτῃ προσίσχειν υπο Τάλω. τούτον οι μεν του χαλκού γένους είναι λέγουσιν, οι δε υπό Ηφαίστου Μίνωι δοθήναι· ος ην χαλκούς ανήρ, οι δε ταύρον αυτόν λέγουσιν. είχε δε φλέβα μιαν από αυχένος κατατείνουσαν άχρι σφυρών· κατά δε το τέρμα της φλεβός ήλος διήρειστο χαλκούς. ούτος ο Τάλως τρις εκάστης ημέρας την νήσον περιτροχάζων ετήρει· διο και τότε την Αργώ προσπλέουσαν θεωρών τοις λίθοις έβαλλεν. εξαπατηθείς δε υπό Μηδείας απέθανεν, ως μεν ένιοι λέγουσι, δια φαρμάκων αυτώ μανίαν Μηδείας εμβαλούσης, ως δε τινες, υποσχομένης ποιήσειν αθάνατον και τον ήλον εξελούσης, εκρυέντος του παντός ιχώρος αυτόν αποθανε’ιν.” (Απολλόδωρος Α 9,26] «Ο Μίνωας τον χρησιμοποιούσε (τον Ραδάμανθυ) ως φύλακα των νόμων στην πόλη, ενώ στην υπόλοιπη Κρήτη τον Τάλω. Ο Τάλως λοιπόν επισκεπτόταν τρεις φορές τον χρόνο τα χωριά, επιβλέποντας την τήρηση των νόμων σε αυτά, έχοντας γραμμένους τους νόμους σε χάλκινους πίνακες, απ΄ όπου πήρε την ονομασία χάλκινος…. (Πλάτων, «Μίνως», 318 – 320) «Από εκεί επρόκειτο να περάσουμε στην Κρήτη, που πλέει στη θάλασσα πιο ψηλότερα από τ’ άλλα νησιά, ο χάλκινος Τάλως, πετώντας πέτρες πάνω από τον τραχύ βράχο, τους εμπόδιζε να δέσουν τα σκοινιά του πλοίου στην ξηρά, όταν έφταναν στον κλειστό όρο της Δίκτης. («…είργε χθονί πείσματ’ ανάψαι Δικταίην όρμοιο κατερχόμενους επιωγήν..») Ανήκε στο χάλκινο γένος των ανθρώπων που γεννήθηκαν από τις μελιές, ο τελευταίος επιζών από εκείνους τους ημίθεους, και τον είχε δώσει στην Ευρώπη ο γιος του Κρόνου, για να φυλάει το νησί και με τα χάλκινά πόδια του είχε γυρίσει τρεις φορές την Κρήτη. Το σώμα του ολόκληρο και τα μέλη του ήταν φτιαγμένα από άθραυστο χαλκό, αλλά κοντά στους αστραγάλους, στον τένοντα, είχε μια φλέβα γεμάτη αίμα, κι αυτήν, με τα όρια ζωής και θανάτου, την περιέλαβε λεπτός υμένας…..(Αργοναυτικά Δ, 1638 – 1670)
ΕΙΚΟΝΕΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Οι εικόνες είναι από το google http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%AE_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%95%CF%85%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B7%CF%82 http://www.krassanakis.gr/europe.htm