Αργεντινη: 12 χρονια μετα την χρεοκοπια

Ιστορικα στοιχεια

Η Αργεντινή στις αρχές του 20ου αιώνα αποτελεί μία απο τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου, με το ΑΕΠ τις(3.61%) να ξεπερνά ακόμα και αυτό του Καναδά(2,65%) και των ΗΠΑ(2,16%). Ακολουθεί μία μακρά περίοδος παλινδρομήσεων δημοκρατίας και δικτατορίας από το 1930 εώς το 1983 όπου και αποκαθίσταται η δημοκρατία στην χώρα. Η πολιτική αστάθεια σε συνδιασμό με την οικονομική κρίση έχει ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της οικονομικής ανάπτυξης. Μετά την πτώση της η χούντα κληροδότησε στην δημοκρατία της Αργεντινής ένα εξωτερικο χρέος πάνω απο το 60% του ΑΕΠ ενώ το δημόσιο χρέος απο 7,9 δις δολάρια έφτασε τα 45 δις.

Παρά την αποκατάσταση της δημοκρατίας και τις προσπάθειες, η παθογένεια της οικονομίας παραμένει. Το 1989 η κατάσταση βρίσκεται εκτός ελέγχου: η Παγκόσμια Τράπεζα αρνείται να δανείσει στο Δημόσιο της χώρας η ανάπτυξη είναι στο χαμηλότερο επίπεδο(-6%) αποθάρρυνση ξένων επενδυτών λόγω της οικονομικής και πολιτικης αστάθειας(επερχόμενες εκλογές) ρυθμός πληθωρισμού άνω του 3.000% ύστερα από την τύπωση νέου χρήματος για να εξυπηρετηθούν τα δημόσια ταμεία. Μέσα σ’ αυτό το δυσχερές κλίμα, η κυβέρνηση παραιτείται και στις εκλογές που γίνονται την ίδια χρονία κερδίζει ο Κάρλος Μένεμ.

Η περιοδοσ των μεταρρυθμισεων

1991: νεοφιλελεύθερη πολιτική Μένεμ και Καβάγιο-στήριξη ΔΝΤ Κεντρικά σημεία της πολιτικής αυτής είναι: η πρόσδεση του νέου peso με το δολάριο με σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία 1:1(Convertibility Law) ένα πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων Βραχυπρόθεσμα, το πρόγραμμα φάνηκε να επιτυγχάνει τους στόχους του: μέχρι το 1994 το 90% των κρατικών επιχειρήσεων είχε πουληθεί σε ιδιωτικές εταιρείες ο πληθωρισμός σημείωσε σημαντική πτώση το ΑΕΠ άρχισε να αυξάνεται ενισχύθηκε η εισροή ξένων κεφαλαίων άρχισε να αποκαθιστάται η εμπιστοσύνη της χώρας και η πρόσβαση στον διεθνή δανεισμό να είναι ευκολότερη

Η κριση(1998-2001)

Μακροπρόθεσμα οι εξελίξεις φανερώνουν τις αδυναμίες της οικονομίας: το εξωτερικό χρέος της Αργεντινής την 3ετία 1996-1999 αυξάνεται Σύνδεση peso-δολαρίουυπερεκτίμηση peso και αύξηση τιμών ακρίβεια των εξαγώγιμων προϊόντων οι διεθνείς κρίσεις κλονίζουν την οικονομία: -Μεξικό(1994) και Βραζιλία(1998)αντικατάσταση προϊόντων διεθνώς -στάση πληρωμών Ρωσία(1998)μείωση εισροής κεφαλαίων η δυσπιστία των πολιτών μαζική αγορά δολαρίων και φυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό κλονισμός εμπιστοσύνηςσυνεχής αύξηση επιτοκίων δανεισμού αύξηση «άτυπης» οικονομίας και «αυτοαπασχόλησης»(Cartoneros). αύξηση της ανεργίας και της φτώχειας 1999 πρόεδρος ο Κάρλος ντε Λα Ρουά προσφυγή στο ΔΝΤ και δάνειο 50 δις σε 3 δόσεις

Η τελικη χρεοκοπια

Στο διάστημα που μεσολαβεί: - αντιφατικά και αυστηρά μέτρα - μαζικές απεργίες και διαδηλώσεις - περαιτέρω αποδυνάμωση εμπιστοσύνης της χώρας Νοέμβριος 2001: ανακοίνωση κυβέρνησης για αδυναμία εκπλήρωσης απαιτήσεων του ΔΝΤ άρνηση εκχώρησης προγραμματισμένου δανείου από ΔΝΤ φυγή κεφαλαίων και ανεπανόρθωτη πλήξη εμπιστοσύνης Δεκέμβριος 2001: επιβολή ορίου ανάληψης 250 peso ανά εβδομάδα ανακοίνωση οτι το ποσοστό ανεργίας αγγίζει το 18% εξαγρίωση της μεσαίας τάξης Αποτέσμα των παραπάνω: γενική πανέθνικη απεργία(13 Δεκεμβρίου) μαζικές και βίαιες διαδηλώσεις(19-20 Δεκεμβρίου) πολλά καταστήματα γίνονται στόχος πλιάτσικου 28 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους η χώρα κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης παραίτηση υπουργού Οικονομικών και προέδρου,ο οποιός λόγω των ταραχών φυγαδεύτηκε με ελικόπτερο Στις 23 Δεκεμβρίου η Αργεντινή χρεοκοπεί και κηρύσσει στάση πληρωμών.

συλλογικα κινηματα/Εναλλακτικεσ μορφεσ οικονομιασ στην κριση

Δραστηριότητες εκτός καπιταλιστικού μοντέλου: ανταλλακτικές αγορές-παζάρια(trueque) αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις που χρεοκόπησαν (Movimiento de Empresas Recuperadas) Συλλογικα κινήματα: άνεργοι της εργατικής τάξης που διαδηλώνουν στο δρόμο(piqueteros) γενικές συνελευσεις που ξεκίνησαν απο γειτoνιές και έφτασαν να εκτείνονται σε ολόκληρη τη χώρα διαμαρτυρίες με κατσαρόλες(cacerolazo)

ανακαμψη τησ χωρασ

Τις επόμενες 10 μέρες μετά την κύρηξη χρεοκοπίας, τρεις μεταβατικοί πρόεδροι εναλλάσονται στην εξουσία Το 2002: εγκατάλειψη συναλλαγματικής ισοτιμίας με το δολλάριο υποτίμηση νομίσματος επαναδιαπραγματευση εσωτερικού χρέους συρρικνωση της οικονομίας 10,9 και ανεργία πάνω από 20% Από το τέλος του 2002, η οικονομία της Αργεντινής άρχισε να εισέρχεται σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και σταμάτησε και το όριο ανάληψης που είχε επιβληθεί το 2001 Στις εκλογές του Μαΐου του 2002 κέρδιζει την προεδρία ο Νέστορ Κίρσνερ(ριζοσπάστης περονιστής) ένω σήμερα πρόεδρος είναι η γυναίκα του Κριστίνα Κίρσνερ.

Η ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ ΣΗΜΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ Ανάκαμψη ΑΕΠ και αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ 8,5% ετησιώς για την περίοδο 2003-2007 και 4,4% τα τελευταία χρόνια Μείωση του δημόσιου χρέους από 118% του ΑΕΠ(2004) σε 41,4%(2011) Μείωση της ανεργίας σε 7,2% (2012) Κοινωνικά επιδόματα σε παιδιά, εγκύους και ηλικιωμένους Αναδιάρθρωση του εξωτερικού χρέους το 2005(αποδοχή από τα 2/3 των πιστωτών) Αποπληρωμή χρέους προς το ΔΝΤ(9,5 δις) το 2006 Ενίσχυση εγχώριας βιομηχανίας

Compared economic performance of Argentina (100 = Latin American average GDP per capita PPP)

Human Development Index: Trends 1980 - present πολύ υψηλή ανθρώπινη ανάπτυξη, 45η παγκοσμίως

ΤΟΜΕΙΣ ΑΕΠ ΓΕΩΡΓΙΑ: 9% AEΠ το 2010, το 1/5 των εξαγωγών. Σόγια, δημητριακά, κρέας και γαλακτοκομικά, πρόβατα και μαλλί στην Παταγονία biodiesel μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες δραστηριότητες με πάνω απο 1 δις εξαγωγές το 2011 Φρούτα, λαχανικά, βαμβάκι, καπνός ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ: 2η μετά την Αυστραλία  5η στον κόσμο στην παραγωγή κρασιού ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ: Ι4% ΤΟΥ ΑΕΠ  Μέταλλα, Πετρέλαιο, αυτάρκεια στα πετρελαιοειδή (10% σε εξαγωγές) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: 19% ΑΕΠ,ο πιο ανεπτυγμένος τομέας.Οι μισές εθνικές βιομηχανικές εξαγωγές είναι αγροτικές( υφάσματα τρόφιμα, μηχανήματα, φαρμακευτικά και χημικά προιόντα, αλουμίνιο, λάστιχα) . ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: 60% του ΑΕΠ.(τηλεπικοινωνίες,κινητή τηλεφωνία,ίντερνετ). Όμως ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΤΟΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. 14 Δις ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΚΑΙ 18 Δις ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ . Αύξηση του τουρισμού, πάνω από το 80% εγχώριος ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Το τραπεζικό σύστημα με καταθέσεις πάνω από 120 δις το Δεκέμβριο του 2012 αναπτύχθηκε γύρω από τράπεζες του δημόσιου τομέα αλλά τώρα πλέον κυριαρχείται από τον ιδιωτικό. Οι ιδιωτικές τράπεζες είναι πάνω από 80 με 4000 υποκαταστήματα, με το 60% καταθέσεων και δανείων.

ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΤΟ ΑΕΠ SUPPLY SECTOR %GDP IN CURRENT PRICES 1993-2001 2002-2005 2006-2009 2010-2011 Agriculture forestry and fishing 5.4 10.3 8.7 Mining 2.0 5.9 4.4 3.5 Manufacturing 18.5 23.2 21.4 20.6 Public utilities 2.2 1.7 1.4 1.1 Construction 5.5 3.9 5.7 Commerce and tourism 17.3 14.0 14.5 14.9 Transportation and communications 8.3 8.5 8.0 Financial services 4.2 5.2 Real estate and business services 16.5 11.7 11.1 Public administration and defense 6.3 6.2 7.0 Health and education 8.4 6.9 8.9 Personal and other services 4.0 Total 100.0

ΤΑ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ φτώχεια ΣΥΝΕΧΗΣ ΔΙΑΦΥΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Από τοπικές θυγατρικές Διασπορά επενδύσεων εγχώριων επιχειρήσεων ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Απουσία φορολογικής μεταρρύθμισης

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Υπερτιμημένο peso εισαγωγές αντί παραγωγής Μέτρα για την προστασία της εθνικής παραγωγής: -Περιορισμοί  στην κτήση συναλλάγματος -Περιορισμοί  στον επαναπατρισμό κερδών αλλοδαπών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται μέσω θυγατρικών εταιρειών ή κοινοπραξιών στην Αργεντινή, και -Ολόκληρο πλέγμα περιοριστικών μέτρων στο εισαγωγικό εμπόριο. Τα ανώτερα μέτρα είχαν ως συνέπεια την μείωση της αξίας των συνολικών εισαγωγών της Αργεντινής κατά 7% κατά τους πρώτους έντεκα μήνες του 2012 σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2011. Αναπόφευκτα περιορισμοί και σε ενδιάμεσα βιομηχανικά αγαθά κλονισμός εγχώριας βιομηχανίας Αυστηρά ανώτατα όρια για τις μισθολογικές αυξήσεις η κυβέρνηση της Αργεντινής, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσει με δομικά –και, σίγουρα, επώδυνα- μέτρα τα αίτια του προβλήματος (χαμηλή παραγωγικότητα, σπατάλη, διαφθορά μεταξύ άλλων), δημιουργεί ένα φαύλο οικονομικό κύκλο, δια του οποίου επιτυγχάνει τελικά το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδιώκει.

2001-2010: αύξηση πληθυσμού κατά 0,9% ανά έτος ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 2001-2010: αύξηση πληθυσμού κατά 0,9% ανά έτος GDP: $746.9 billion (2012 est.) 22Η ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ $728.1 billion (2011 est.) $668.8 billion (2010 est.) GDP - per capita (PPP):$18,200 (2012 est.),67Η ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ $17,900 (2011 est.) $16,700 (2010 est.) αύξηση ανά κεφαλή ΑΕΠ: 4,4% ανά έτος Labor force: 17.07 million, 36Η ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Labor force - by occupation: agriculture: 5% industry: 23% services: 72% (2009 est.) Unemployment rate: 7.2% (2012,2011 est.),80Η ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Population below poverty line: 30% Public debt: 41.6% of GDP (2012 est.), 85Η ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ 41.7% of GDP (2011 est.) Inflation rate (consumer prices): 25% (2012 est.) , 220Η ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ 21% (2011 est.)

Η ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ ΣΗΜΕΡΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΩΝ Κινήματα 2001: Τρουέκε : Υφίσταται ακόμη αλλά σε πολύ στενότερο κύκλο. Γενικές Συνελεύσεις : έχουν αποδυναμωθεί. “Los casarolados” : έχει σχεδόν εξαφανισθεί. “The fábricas recuperadas movement’’: Σήμερα απασχολούν περίπου 13.000 εργαζόμενους. ‘Εντονη κοινωνική αντίδραση μέσω κινημάτων και διαδηλώσεων το 2001 η οποία σταδιακά αποδυναμώθηκε. Κινήματα Σήμερα: Όταν η δυσαρέσκεια κορυφώνεται λόγω οικονομικών, κοινωνικών και πολιτκών αποφάσεων της κυβέρνησης, υπάρχει άμεση αντίδραση με μαζικότατες διαδηλώσεις και απεργίες.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΜΑΣΤΙΓΕΣ Ναρκωτικά Η Αργεντινή: Δεν είναι σημαντική χώρα παραγωγός ναρκωτικών Επικεφαλής χώρα μεταφόρτωσης:  κοκαϊνης για την Ευρώπη  ηρωίνης για τις Η.Π.Α  εφεδρίνης και ψευδοεφεδρίνης για το Μεξικό Πρώτη χώρα σε κατανάλωση κοκαϊνης στη Λατινική Αμερική. Σύμφωνα με την έρευνα του 2011, του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτίκα και το έγκλημα, 700.000 άνθρωποι κάνουν χρήση κοκαϊνης στην Αργεντινή. έντονο ξέπλυμα μάυρου χρήματος στα σύνορα Πακό «Το ναρκωτικό της κρίσης», «Ο κλέφτης του μυαλού», «Ο εξολοθρευτής των φτωχών» Παρθενική εμφάνιση το 2001 στις αγορές , σε πολύ χαμηλές τιμές(1g προς 50 λεπτά του δολαρίου).  “Μadres contra el paco”(Μητέρες ενάντια στο Πάκο)

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η εγκληματικότητα είναι ένα φαινόμενο κοινωνικής παθογένειας που ανέκαθεν αποτελούσε ισχυρή μάστιγα για την Αργεντινή και απαντάται κυρίως στα αστικά κέντρα. ποσοστό εγληματικότητας: 59,9% - 20η χώρα παγκοσμίως(2013) ποσοστό ανθρωποκτονιών: 5,5% ανά 100.000(από τα χαμηλότερα στην περιοχή) αίσθηση ανασφάλειας: 76,2 % το 2012(νέοι και περιοχές χαμηλού εισοδήματος)  ΑΝΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΒΙΑΣ ποσοστό βιασμών: 5η χώρα παγκοσμίως το 2008 θανατος μετά απο άσκηση βίας: καταλαμβάνει την 25η θέση ανάμεσα στους 89 λόγους θανάτου της χώρας Αξιοσημείωτα: express-απαγωγές (έχουν μικρότερη διάρκεια) καθώς επίσης και οι πλασματικές απαγωγές. Μαστροπεία: η διακίνηση ανθρώπων κηρύχθηκε παράνομη το 2008(!)

Υγεία-Προσδόκιμο ζωής –Ποσοστό θνησιμότητας Η Αργεντινή είναι η 36η χώρα με τις υψηλότερες κατά κεφαλήν δαπάνες για την υγεία παγκοσμίως. Δημόσιες δαπάνες : 9,5 % του Α.Ε.Π (2009) Προσδόκιμο ζωής: 77,6 έτη (42η θέση παγκοσμίως) Δείκτης θνησιμότητας : 7,38 θάνατοι /1000 άτομα Δείκτης παιδικής θνησιμότητας : 10,52 θάνατοι/1000 γεννήσεις Ετήσιες αυτοκτονίες : 15η θέση στις 89 αιτίες θανάτου

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Αλφαβητισμός: Το 97,2% του πληθυσμού της Αργεντινής γνωρίζει να γράφει και να διαβάζει Δημόσιες δαπάνες : 4,9% Α.Ε.Π(2007) , 6,45 % Α.Ε.Π (2010) Δωρεάν εκπαίδευση από το νηπιαγωγείο μέχρι και το Πανεπιστήμιο για όλους τους πολίτες της Αργεντινής.Υπάρχουν ωστόσο και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια. Καταλαμβάνει 2η θέση παγκοσμίως στην αποφοίτηση απο Πανεπιστημιακά Ιδρύματα με ποσοσστο 3,2% του πληθυσμού της. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ:  Οι δαπάνες για την εκπαίδευση είναι περίπου οι παρόμοιες με αυτές άλλων χωρών με παραπλήσιο Α.Ε.Π . Ως εκ τούτου η ποιότητα της εκπαίδευσης είναι πολύ χαμηλη –καθώς ο πληθυσμός είναι νεότερος-σε συνδιασμό με τα χαμηλά ποσά που μπορόυν αν διαθέσουν για την παιδεία.(ενδεικτικά σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ το 2008 ,οι ετήσιες δαπάνες ανά φοιτητή είναι 4000 δολάρια , ενώ ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ ειναι 7000 δολάρια)  Τα κονδύλια του υπουργείου Παιδείας όσο και της κυβέρνησης δαπανώνται για την κάλυψη των μισθών των διδασκόντων και όχι για την ανανέωση και τη δημιουργία νέων υποδομών

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!