ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Από: ΒΕΡΩΝΗ ΕΙΡΗΝΗ

Οι υδατάνθρακες ονομάζονται και σάκχαρα. Τα σάκχαρα αποτελούν τη βασική πηγή ενέργειας για το κύτταρο και τον οργανισμό. Τα μονομερή των υδατανθράκων ονομάζονται μονοσακχαρίτες ή απλά σάκχαρα, τα διμερή δισακχαρίτες και τα πολυμερή πολυσακχαρίτες.

Γλυκόζη: η πιο συνηθισμένη μορφή σακχάρου Μονοσακχαρίτες Γλυκόζη: η πιο συνηθισμένη μορφή σακχάρου Φρουκτόζη: βρίσκεται φυσιολογικά στα φρούτα, σε μερικά λαχανικά και στο μέλι Γαλακτόζη: βρίσκεται μόνο συνδεδεμένη με άλλους μονοσακχαρίτες

Η γλυκόζη είναι το ενεργειακό νόμισμα των φυτών! Φωτοσύνθεση Αναπνοή

Μαλτόζη (γλυκόζη + γλυκόζη): σχηματίζεται κατά την πέψη της τροφής Δισακχαρίτες Μαλτόζη (γλυκόζη + γλυκόζη): σχηματίζεται κατά την πέψη της τροφής Σουκρόζη ή σακχαρόζη (γλυκόζη + φρουκτόζη): η γνωστή μας ζάχαρη - η γλυκιά της γεύση οφείλεται στην φρουκτόζη Λακτόζη (γλυκόζη + γαλακτόζη): φυσιολογικά βρίσκεται στο γάλα των θηλαστικών

Πολυσακχαρίτες ή Ίνες Αποτελούνται από δέκα ή περισσότερα μόρια μονοσακχαριτών. Καθώς οι ίνες μαγειρεύονται, μασιούνται και πέπτονται, διασπώνται και η απελευθερωμένη γλυκόζη προκαλεί αύξηση των επιπέδων γλυκόζης αίματος. Είδη πολυσακχαριτών: 1.κυτταρίνη, 2. άμυλο, 3. γλυκογόνο

Αντίδραση παραγωγής πολυσακχαριτών  

Η κυτταρίνη είναι δομικός πολυσακχαρίτης. Βρίσκεται στο κυτταρικό τοίχωμα των φυτικών κυττάρων και προσδίδει σε αυτό ανθεκτικότητα. Το γλυκογόνο είναι ο αποταμιευτικός πολυσακχαρίτης των ζώων. Συντίθεται στο συκώτι και στους μυς από γλυκόζη που προήλθε από τις τροφές

Το άμυλο είναι ο κύριος αποταμιευτικός πολυσακχαρίτης των φυτών. Σχηματίζεται από τον πολυμερισμό της γλυκόζης που παράγεται κατά τη φωτοσύνθεση και αποταμιευεται σε αμυλοπλάστες που τελικά μεταβάλλονται σε αμυλόκοκκους. Όταν απαιτείται γλυκόζη το άμυλο υδρολύεται από ειδικά ένζυμα σε μαλτόζη, η οποια μετασχηματίζεται σε σακχαρόζη και μεταφέρεται έξω από τα κύτταρα του φυτού. Οι πολυσακχαrίτες διασπώνται σε απλούστερα σάκχαrα με επίδραση όξινου διαλύματος ή ενζυμικά.

Σημασία των Υδατανθράκων για τη διατροφή του ανθρώπου Στον ανθρώπινο οργανισμό τα σάκχαρα υπάρχουν στο αίμα και στα διάφορα άλλα υγρά του σώματος καθώς και σε όλα τα κύτταρα. Εισάγονται σ' αυτόν με τις διάφορες τροφές και αποτελούν την κυριότερη πηγή ενέργειας. Βρίσκονται συνήθως με τη μορφή γλυκόζης ή γλυκογόνου, που αποτελεί και την κυριότερη μορφή με την οποία αποθηκεύονται τα επιπλέον σάκχαρα στον οργανισμό.

Η γλυκόζη μπορεί να χρησιμοποιηθεί απευθείας ως πηγή ενέργειας με οξείδωσή της (καύση) μέσα στον οργανισμό, ενώ το γλυκογόνο πρέπει πρώτα να μετατραπεί σε γλυκόζη. Η σημασία των υδατανθράκων της διατροφής σαν πηγή ενέργειας οφείλεται εις το ότι διασπώνται γρήγορα για την απελευθέρωση της ενέργειας. Ο οργανισμός επομένως σε περιπτώσεις γρήγορης αντίδρασης όπως συμβαίνει μπροστά σε κίνδυνο, άγχος, ή κόπωση καθώς και μυϊκής αντίδρασης και πτώση της θερμοκρασίας χρησιμοποιεί την υπάρχουσα στον σώμα γλυκόζη ή γλυκογόνο για την απελευθέρωση ενέργειας για την αντίδρασή του.

Όταν πέφτει η συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα (υπογλυκαιμία) ο οργανισμός χάνει θερμότητα, παρουσιάζει μυϊκή ατονία και το άτομο έχει το αίσθημα της κόπωσης. Όταν το ποσό της γλυκόζης στο αίμα πέφτει σε 40 mgr από 100 mgr, ο οργανισμός αισθάνεται ρίγος, χάνει τις αισθήσεις του και υπάρχει παραμόρφωση των οργάνων που ελέγχονται από το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, αλλαγή χρώματος (κίτρινο ή κόκκινο). Όλα αυτά τα συμπτώματα παρέρχονται μετά από πρόσληψη γλυκόζης σε μορφή ένεσης στον υποδόριο ιστό ή και ακόμα με την τροφή.

Εργασίες Βρείτε τη σχέση μεταξύ υδατανθράκων και διαβήτη Βρείτε μερικά προϊόντα που στηρίζονται στην κυτταρίνη Διερευνήστε τη σημασία των υδατανθράκων στη διατροφή μας Περιγράψτε το ρόλο των υδαταθράκων στην αποθήκευση ενέργειας Περιγράψτε το ρόλο των υδατανθράκων στη δομή φυτών και ζώων