ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ KAI Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ. ΜΗΤΟΥΣΟΥΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ
Ως παχυσαρκία θεωρείται η παθολογική αύξηση του λιπώδους ιστού η οποία συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση του σωματικού βάρους, και συχνά συνοδεύεται από σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Ο ΔΜΣ (δείκτης μάζας σώματος) αποτελεί μια πρώτη ένδειξη του ιδανικού μας βάρους: ΔΜΣ Δείκτης Μάζας Σώματος = Β/Υ2 (WHO) (BMI, Body Mass Index)
18,5-19,9 λιπόβαρη 20-24,9 - φυσιολογικό 25-29,9 - υπέρβαρο 30-34,9 – 1ος βαθμός παχυσαρκίας (ήπια παχυσαρκία) 35-39,9 – 2ος βαθμός παχυσαρκίας (μέτρια παχυσαρκία) 40-44,9 - 3ος βαθμός παχυσαρκίας (νοσογόνος παχυσαρκία)
Η παχυσαρκία θεωρείται πλέον σοβαρή νόσος και σχετίζεται άμεσα με ορισμένες παθήσεις όπως:
Αναπνευστικές (άπνοια κατά τον ύπνο, σύνδρομο υποαερισμού),
πεπτικές (διαφραγματοκήλη, χολολιθίαση, λιπώδες ήπαρ)
ενδοκρινικές (πολυκυστικές ωοθήκες, διαταραχές του κύκλου, υπογονιμότητα)
σκελετικές (οστεοαρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα)
και τέλος ορισμένες μορφές καρκίνου (μαστού, ενδομήτριου, προστάτη, παχέος εντέρου)
Τα παχύσαρκα άτομα έχουν άμεσο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ, υπερλιπιδαιμία, αρτηριακή υπέρταση και συνεπώς καρδιαγγειακά νοσήματα.
Οι περισσότερες παθήσεις εκδηλώνονται συχνότερα σε κεντρικού τύπου παχυσαρκία με περίμετρο μέσης: >94 cm για άντρες >80 cm για γυναίκες
Η απώλεια βάρους μέσω μιας σωστής και ισορροπημένης διατροφής βελτιώνει τις παραπάνω επιπλοκές της παχυσαρκίας. Πιο συγκεκριμένα μια απώλεια 10% του βάρους μειώνει τη χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια, την αρτηριακή πίεση, το ζάχαρο και επιφέρει συνολική μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Η αργή απώλεια βάρους (μισό με ένα κιλό την εβδομάδα) είναι προτιμότερη και πιο ασφαλής διότι είναι πιο εύκολο να διατηρηθεί μακροχρόνια, προκαλεί απώλεια λίπους και όχι μυϊκής μάζας και υγρών.
Η γρήγορη απώλεια βάρους αυξάνει τον κίνδυνο για χολολιθίαση, διαταράσσει τους ηλεκτρολύτες (κάλιο, νάτριο, ασβέστιο) και μπορεί να προκαλέσει αναιμία, υπόταση, λιποθυμίες, καρδιαγγειακές αρρυθμίες μέχρι και αιφνίδιο θάνατο.
Όχι λοιπόν στις χημικές, μονοφαγικές, αυστηρά υποθερμιδικές ή δίαιτες αποτοξίνωσης, κοινώς δίαιτες λιμοκτονίας!
Η σωστή και αποτελεσματική δίαιτα αδυνατίσματος πρέπει να πληρεί οπωσδήποτε τις παρακάτω προϋποθέσεις:
Να περιέχει επαρκή ποσότητα υδατανθράκων (ψωμί, πατάτα, ρύζι, φρούτα, λαχανικά).
Να καλύπτει τις πρωτεϊνικές ανάγκες του ατόμου
Να είναι χαμηλής (όχι μηδενικής) περιεκτικότητας σε λίπη.
Να περιέχει τις απαραίτητες ποσότητες βιταμινών, μετάλλων (π. χ Να περιέχει τις απαραίτητες ποσότητες βιταμινών, μετάλλων (π.χ. σιδήρου) και φυτικών ινών.
Να παρέχει ικανοποιητική ποσότητα υγρών.
Να είναι ευέλικτη, να βασίζεται στις γευστικές προτιμήσεις και τις διατροφικές συνήθειες του ατόμου, στην οικονομική του κατάσταση και γενικότερα να μπορεί να προσαρμοστεί στον τρόπο ζωής του.
Να συνδυάζεται με ένα κατάλληλο πρόγραμμα άσκησης.
Η διατροφή πρέπει να αποτελεί τη βάση για μακροχρόνια αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες του ατόμου και όχι να παρουσιάζεται μόνο σαν δίαιτα αστραπή.
Ο ρόλος του διαιτολόγου
Σύμφωνα με τη Ευρωπαϊκή ένωση σωματείων διαιτολόγων, ο διαιτολόγος είναι το άτομο εκείνο που φέρει τον ανάλογο ακαδημαϊκό τίτλο του διαιτολόγου-διατροφολόγου με τον οποίο, με κρατική αναγνώριση, του παρέχεται το αποκλειστικό δικαίωμα να προβαίνει σε διατροφική αξιολόγηση, εκτίμηση της θρέψης και σύστασης ειδικών και μη προγραμμάτων διατροφής για υγιή ή ασθενή άτομα/ομάδες ατόμων.
Τι σημαίνει όμως αυτός ο ορισμός στην πραγματικότητα ;
Απλούστερα, ο διαιτολόγος έχει λάβει εκτενή εκπαίδευση και με ιδιαίτερη διατροφική προσέγγιση ανά περίπτωση, είναι ικανός να αντιμετωπίσει ένα ευρύ φάσμα περιστατικών (φυσιολογικών και παθολογικών καταστάσεων).
Λαμβάνοντας ένα διατροφικό ιστορικό μέσω εστιασμένης συνέντευξης ή και διατροφικού ημερολογίου (σε συνδυασμό με πληροφορίες από το ιατρικό ιστορικό) εκτιμά αρχικά την κατάσταση θρέψης και κατά πόσο αυτή έχει επηρεάσει την σωματική ή ψυχική υγεία του ατόμου που έχει απέναντί του.
Ως υπενθύμιση, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα, οι μοναδικοί ακαδημαϊκοί τίτλοι που παρέχουν το δικαίωμα στους κατόχους τους να προβαίνουν σε διατροφική αξιολόγηση, εκτίμηση της θρέψης και σύστασης ειδικών και μη προγραμμάτων διατροφής είναι οι:
Απόφοιτοι του Τμήματος Επιστήμης Διατροφής Διαιτολογίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και των ισότιμων σχολών τους στο εξωτερικό.
Απόφοιτοι του τμήματος Διατροφής διαιτολογίας των ΑΤΕΙ Θεσ/νίκης, Σητείας, Λάρισας ανήκει στο Παράρτημα Καρδίτσας και των ισότιμων σχολών τους στο εξωτερικό.
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!!!