Γονιμοποίηση & Σύλληψη fertilization Χάδλα-Σκαρλάτου Παναγιώτα Βιολόγος – Γενετική, Κυτταρική – Μοριακή Βιολογία και Φυσιολογία MSc τμήματος Ιατρικής ΠΠ

Γεννητικό σύστημα Γυναίκας Ωορρηξία Ρήξη ωοθυλακίου Απελευθέρωση ωαρίου Σύλληψη ωαρίου από τους εξωτερικούς κροσσούς του κώδωνα του ωαγωγού/σάλπιγγας

Ωορρηξία

Το ταξίδι του ωαρίου Μικροσκοπικοί τριχοειδείς κροσσοί του βλεννογόνου της σάλπιγγας,με τις ρυθμικές τους κινήσεις καθοδηγούν το ωάριο στη διαδρομή του Στο ευρύτερο τμήμα της σάλπιγγας το ωάριο παραμένει για 48 ώρες περιπου , προσδοκώντας να γονιμοποιηθεί Αν δεν υπάρξει γονιμοποίηση, το ωάριο θα συνεχίσει απλώς την πορεία του προς τη μήτρα, όπου και θα διαλυθεί Το ωχρό σωμάτιο (άδειο/ώριμο ωοθυλάκιο) εκκρίνει προγεστερόνη, η οποία επηρεάζει την επιφανειακή κυτταρική στιβάδα που επενδύει εσωτερικά τη μήτρα, προετοιμάζοντάς τη να δεχτεί το γονιμοποιημένο ωάριο Αν δεν υπάρξει γονιμοποίηση τα ενισχυμένα τοιχώματα της μήτρας θα «πέσουν» στην ερχόμενη έμμηνο ρύση

Γεννητικό σύστημα άνδρα

Το ταξίδι των σπερματοζωαρίων Σπερματογένεση (ανώριμα σπερματοζωάρια) στα τοιχώματα των σπερματικών σωληναρίων Καθώς ωριμάζουν μετακινούνται προς τον αυλό των σπερματικών σωληναρίων (δεν μπορούν να μετακινηθούν αυτόνομα, αλλά παρασύρονται από το έκκριμα που ρέει μέσα στα σωληνάρια) Με μεγαλύτερα σωληνάρια τα σπερματοζωάρια φτάνουν στην επιδιδυμίδα (τελικό στάδιο ωρίμανσης-αυτόνομη κινητικότητα) Με την εκσπερμάτιση απελευθερώνονται από την ουρήθρα εκατομμύρια σπερματοζωάρια στον κόλπο της γυναίκας Στον τράχηλο της μήτρας με τη μεγάλη ποσότητα διαυγών εκκρίσεων γίνεται το πρώτο «ξεκαθάρισμα» - τα πολύ αδύναμα παγιδεύονται στη βλέννη Πολλά σπερματοζωάρια πεθαίνουν μέχρι να ανέβουν στον ωαγωγό/σάλπιγγα Όσα επιβιώσουν και βρίσκονται στο σωστό ωαγωγό οδεύουν προς γονιμοποίηση του ωαρίου

Είσοδος στο ωάριο Το ωάριο περιβάλλεται από θρεπτικά κύτταρα και μερικά εκατοντάδες σπερματοζωάρια προσπαθούν να τα διαπεράσουν για να ανοίξουν το εξωτερικό κέλυφος του ωαρίου Όταν ένα σπερματοζωάριο διαπερνά το κέλυφος αποβάλλει το ακρόσωμά του (μετά από μια χημική αντίδραση) και μπορεί να διεισδύσει στο εσωτερικό του ωαρίου Όταν το σπερματοζωάριο διαπεράσει τη μεμβράνη του ωαρίου, μια δέσμη ιόντων που κινείται με αστραπιαία ταχύτητα μεταβάλλει το ηλεκτρικό ρεύμα κατά μήκος της μεμβράνης και κανένα άλλο σπερματοζωάριο δεν μπορεί να γονιμοποιήσει το ωάριο αυτό

Σύντηξη πυρήνων Η κεφαλή του σπερματοζωαρίου διογκώνεται σε πυρήνα και περιέχει τις αποθηκευμένες γενετικές πληροφορίες του ο πυρήνας του ωαρίου έλκεται με τον πυρήνα του σπερματοζωαρίου στο πλησίασμά τους συμβάλλουν νημάτια τουμπουλίνης (που αναπτύσσονται από το κεντριόλιο του σπερματοζωαρίου) που συνδέουν τους δύο πυρήνες και λειτουργούν σαν τροχιές καθοδήγησης όταν συναντηθούν οι δύο πυρήνες συντήκονται

Κυτταρικές διαιρέσεις γονιμοποιημένου ωαρίου Το γονιμοποιημένο ωάριο ταξιδεύει κατά μήκος της σάλπιγγας για 2-3 μέρες ακόμα διαιρούμενο σε διαστήματα 12-15ωρών Μετα 48 ώρες από τη γονιμοποίηση τα κύτταρα έχουν γίνει 4 και 24 ώρες μετά 8 Την τέταρτη ημέρα το γονιμοποιημένο ωάριο μοιάζει με μούρο (μορίδιο) Μετά την 5η μέρα διακρίνεται μια κοιλότητα (βλαστοκύστη) και εντοπίζεται η πρώτη σαφής κατανομή καθηκόντων μεταξύ των κυττάρων

Εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα Το έμβρυο εγκαταλείπει το κέλυφός του και ετοιμάζεται να προσκολληθεί στη μήτρα Το έμβρυο επιλέγει σε πιο σημείο της μήτρας θα εγκατασταθεί εκπέμποντας χημικά σήματα προς το περιβάλλον του