Το ζήτημα για το Θεό Σελίδες 19 - 26

α) Η αναζήτηση του Θεού Ο Αριστοτέλης, ο ιερός Αυγουστίνος, ο απόστολος Παύλος και η επιστήμη της ψυχολογίας τονίζουν την έμφυτη τάση του ανθρώπου για την αναζήτηση του Θεού. Η έμφυτη τάση του ανθρώπου για την αναζήτηση του Θεού οφείλεται στην ύπαρξη του Θεού, που μόνο εκείνος μπορεί να την ικανοποιήσει. Σελίδες 19, 20

Μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίσει το Θεό; Η πλήρης γνώση του Θεού είναι αδύνατη. Ο άνθρωπος όμως μπορεί να προσεγγίσει και ν’ αποκτήσει μερική γνώση του Θεού: με την υπέρβαση του εγωισμού με την κάθαρση της ψυχής από τα πάθη.

με την προσευχή και τη λατρεία έχει τη δυνατότητα να συναντήσει τη θεία Αποκάλυψη «εν Χριστώ». - Από τη στιγμή εκείνη αρχίζει η πορεία του ανθρώπου προς το Θεό, η οποία μπορεί να οδηγήσει στη σωτηρία και τη θέωση ( ένωση με το Θεό).

β) Οι αντιλήψεις για το Θεό: Οι άνθρωποι ανάλογα με τη στάση που κρατούν απέναντι στο Θεό χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: Αυτοί που πιστεύουν σε κάποιο Θεό. Εκείνοι που δεν πιστεύουν ή είναι αδιάφοροι. Αυτοί που είναι αναποφάσιστοι και αμφιταλαντεύονται. Σελίδες 20, 21,22

Οι αντιλήψεις για το Θεό έχουν ως αφετηρία: το φόβο, την άγνοια, την προκατάληψη, τον τυφλό εγωισμό. Έτσι: Ο Θεός είναι μια ανώτερη δύναμη που δεν έχει σχέση με τον κόσμο. Ο φοβερός και δυνατός Θεός που φοβούνται οι άνθρωποι. Ο τιμωρός Θεός. Ο σύμμαχος και συμπαραστάτης των ανθρώπων Θεός.

Ο εξουσιαστής Θεός που προστατεύει τα απολυταρχικά καθεστώτα και την υπάρχουσα τάξη. Ο Θεός που αμείβει και προστατεύει όσους ανθρώπους του προσφέρουν τάματα. Ο τελετάρχης Θεός που βρίσκεται στις σημαντικές στιγμές της ζωής των ανθρώπων (γέννηση, γάμος, κηδεία). Ο Θεός των πανθεϊστών.

γ) Η ύπαρξη του Θεού και οι σχετικές ενδείξεις: Η επιστήμη μέχρι σήμερα δεν κατόρθωσε να αποδείξει την ύπαρξη ή την ανυπαρξία του Θεού. Ο Θεός, ως πνευματική οντότητα, δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο παρατήρησης ή μελέτης από την κοινή λογική. Το ζήτημα του Θεού ανήκει στο χώρο της μεταφυσικής και βιωματικής εμπειρίας. Σελίδα 22 με μικρά γράμματα

Ενδείξεις για την ύπαρξη του Θεού: Κοσμολογική: Ο κόσμος δε δημιουργήθηκε τυχαία, αλλά προϋποθέτει το Δημιουργό, σύμφωνα με το νόμο της αιτιότητας, όπου κάθε αποτέλεσμα προϋποθέτει την αιτία. Τελολογική: Η τάξη στο Σύμπαν προϋποθέτει σοφό Δημιουργό (τέλος = σκοπός).

Ηθική: Σύμφωνα με το φιλόσοφο Ιμ Ηθική: Σύμφωνα με το φιλόσοφο Ιμ. Καντ (1724 – 1804), ο Θεός είναι η πηγή του έμφυτου ηθικού νόμου σε κάθε άνθρωπο. Η διασάλευση της ηθικής τάξης στον κόσμο αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη ενός άλλου κόσμου, όπου ο Θεός θα αποδώσει δικαιοσύνη. Ιστορική – θρησκειολογική: Η παγκόσμια ιστορία των θρησκειών μαρτυρεί ότι όλοι οι λαοί λατρεύουν κάποιο Θεό.

Ψυχολογική: Η αναζήτηση του Θεού από την ψυχή φανερώνει την ύπαρξη του Θεού. Φιλοσοφική – αξιολογική: Οι μεγάλοι φιλόσοφοι θεωρούν ότι ο Θεός είναι η πηγή όλων των αξιών. Πέρα όμως από τις ενδείξεις, η χριστιανική πίστη στηρίζεται στη βεβαιότητα ότι ο Θεός υπάρχει μέσα σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.

Εργασία: Μία από τις τέσσερις στη σελίδα 26

Δύο επιχειρήματα: Το πρώτο επιχείρημα αναφέρεται στην παγκοσμιότητα της θρησκευτικής πίστης η οποία υπάρχει ως ψυχολογική ανάγκη στον άνθρωπο. Υπάρχουν τα μάτια γιατί υπάρχει το φως. Το αίσθημα της πείνας προϋποθέτει την ύπαρξη της τροφής.

Και η ψυχολογική ανάγκη του ανθρώπου να πιστεύει σε κάτι ανώτερο (πράγμα που το παραδέχονται ακόμα και οι άθεοι) υποδουλώνει την ύπαρξη της αντίστοιχης πραγματικότητας που ικανοποιεί αυτή την ανάγκη, δηλαδή το Θεό. Τα τελευταία χρόνια οι νευροεπιστήμονες έχουν εντοπίσει το επονομαζόμενο «σημείο του Θεού»,

μια περιοχή στον αριστερό βρεγματικό λοβό του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη θρησκευτική εμπειρία. (Περ. «Περισκόπιο της Επιστήμης», τεύχος 227, Νοέμ. 2003, σελ.35). Ο Αμερικανός γενετιστής Ντιν Χάμερ εντόπισε ένα γονίδιο που με κάποιο τρόπο συμβάλλει αποφασιστικά στην εκδήλωση της θρησκευτικής πίστης.

Έχουμε πλέον και επιστημονικές αποδείξεις ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του θρησκευτικό ον. Η θρησκεία είναι διαδεδομένη σε όλους τους ανθρώπινους πολιτισμούς ακόμα και σε πρωτόγονες φυλές που ζουν σε απόλυτη απομόνωση. Η πνευματικότητα και η πίστη βρίσκονται μέσα στα γονίδια μας. (βλ. περ. «Science Illustrated», τεύχ. 11, Φεβρ. 2006, σελ. 82)

Το δεύτερο επιχείρημα έχει να κάνει με την ύπαρξη του κόσμου. Η απλή λογική μας λέει ότι όπως η ύπαρξη κάθε αντικειμένου προϋποθέτει τον κατασκευαστή του κι’ ότι κάθε αποτέλεσμα έχει μια αιτία που το προκαλεί, έτσι και η δημιουργία της ύλης δεν μπορεί παρά να έχει την αιτία της σε κάτι ανώτερο απ’ αυτήν, δηλαδή τον Θεό.

Ακόμα και οι διαφωτιστές του 18ου αιώνα, οι οποίοι διακρίνονταν για την αντιμεταφυσική τους διάθεση, πρέσβευαν ότι ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο αφού η αναζήτηση μιας πρώτης αρχής ήταν αίτημα λογικό. (βλ. Φ. Κ. Βώρος, «Ιστορία της αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας» εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 1984, σελ. 82)

Κείμενο 3 σελ. 24. Κείμενο 4. σελ. 25 Βλεπόμαστε πρόσωπο με πρόσωπο, Κύριε τόσο είσαι κοντά μου. Όταν ανοίγω το παράθυρο όποια ώρα κι αν είναι, βλεπόμαστε. Έχω τα μάτια μου κι έχεις κι εσύ όλου του γύρω μας κόσμου τα μάτια. Τα λουλούδια μας βλέπουν. Κάθε που αγκαλιάζω έναν άνθρωπο, Κύριε, θαρρώ πως κρεμιέμαι από το λαιμό σου. (Νικηφόρος Βρεττάκος)

«Η αθεϊα είναι αρρώστια της ψυχής προτού γίνει πλάνη του λογικού». (Πλάτων) «Πιστεύω στον ήλιο κι όταν ακόμη δε λάμπει, πιστεύω στην αγάπη κι όταν ακόμη δε με περιβάλλει, πιστεύω στο Θεό κι όταν ακόμη νομίζω ότι σιωπά». «Η αρχή του κόσμου είναι απρόσιτη στη σκέψη». (Σ. Γκρουέφ – Ζ. Καρτιέ Γάλοι αστροναύτες).

«Θα μπορούσα με τις στατιστικές ν’ αποδείξω ότι υπάρχει Θεός «Θα μπορούσα με τις στατιστικές ν’ αποδείξω ότι υπάρχει Θεός. Ας πάρουμε μονάχα το ανθρώπινο σώμα. Η πιθανότητα ότι όλες οι ενέργειες του σώματος του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα τύχης, είναι στατιστικά κάτι το τερατώδες». (Γ. Γκάλοπ). «Ο κόσμος δεν μπορεί να υπάρχει από τον εαυτό του. Έχει ανάγκη κάποιου αιτίου, το οποίο χρειάζεται άλλο αίτιον». (Φόχτ, Γερμανός Αστρονόμος).

«Οι σχέσεις που παρουσιάζονται στο πλανητικό σύστημα και οι κανονικότητες δεν είναι λογικό να υποθέσουμε ότι είναι αποτέλεσμα τύχης». (Ράσελ, Αμερ. Αστρονόμος). Ο άνθρωπος που πιστεύει είναι σαν το πουλί που κελαηδά ακόμη και όταν σπάζει το κλαδί κάτω απ’ τα πόδια του, γιατί ξέρει πως έχει φτερά.

Πάρε ένα ρόδι και πες μου: Τα σπυριά που είναι μέσα, μπορούν να βλέπουν το ρόδι; Ρόδι είναι όλη η κτίση, που την κρατά ο Ύψιστος στα χέρια Του. Εξάλλου προσπάθησε να ατενίσεις τον ήλιο. Θα σου είναι σχεδόν αδύνατο. Πώς μπορείς να δεις λοιπόν τη λάμψη του Θεού; «Οι άπιστοι ζουν σαν να μην πρόκειται να πεθάνουν ποτέ. Και πεθαίνουν σαν να μην πρόκειται να ζήσουν ποτέ...

Ο ι πιστοί ζουν σαν να πρόκειται σε κάθε στιγμή να πεθάνουν Ο ι πιστοί ζουν σαν να πρόκειται σε κάθε στιγμή να πεθάνουν. Και πεθαίνουν σαν να πρόκειται να ζήσουν αιώνια». (Πασκάλ). Κάνεις λάθος φίλε μου, όταν λες: Δεν υπάρχει Θεός. Ορθότερο θα ήταν αν έλεγες: «Εγώ δεν έχω Θεό». Μη μιλάς σαν τον άρρωστο που λέει ότι δεν υπάρχει πουθενά υγεία.