ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΑΡΑΧΝΟΕΙΔΟΥΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Ν. Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΣ

ΥΠΑΡΑΧΝΟΕΙΔΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ Είναι η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΑΙΜΑΤΟΣ στον ΥΠΑΡΡΑΧΝΟΕΙΔΗ ΧΩΡΟ, είτε εντός του κρανίου είτε στον σπονδυλικό σωλήνα. Μπορεί να είναι πρωτοπαθής (ξεκινάει από τον υπαραχνοειδή χώρο) ή δευτερογενής (προέρχεται από αιμορραγία σε άλλο σημείο του εγκεφάλου)

ΠΟΤΕ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΩΡΑ ΚΑΙ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (30% στη διάρκεια του ύπνου) ΣΥΝΗΘΩΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΥΝΟΟΥΝ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ: ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΕΝΔΟΚΡΑΝΙΑΚΑ (ανύψωση βάρους, έντονη προσπάθεια) ή της ΕΝΔΟΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ (αφόδευση, σεξουαλική επαφή)

ΕΙΝΑΙ ΟΞΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ γιατί 45% παρουσιάζουν διαταραχές του επιπέδου συνείδησης Στο 21% εκδηλώνεται με κωματώδη κατάσταση και από αυτό το 30% οδηγείται στο θάνατο Η διάρκεια της κωματώδους κατάστασης αποτελεί προγνωστικό σημείο

ΠΩΣ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (πονοκέφαλος, κατάργηση της κινητικότητας-αισθητικότητας) ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ (δυσκαμψία, πυρετός,Kerning θετικό) ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΩΝ ΚΩΜΑ ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ-ΙΣΧΙΑΛΓΙΑ (έντονο άλγος στην οσφύ ή και στα κάτω άκρα)

ΑΙΤΙΑ Κακώσεις Ρήξη ενδοκρανιακού ανευρύσματος (51-74%) Ρήξη αρτηριοφλεβώδους δυσπλασίας (AVM) (6-12%) Αρτηριοσκλήρυνση σε συνδυασμό με υπέρταση (3-9,5%) Χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων Όγκοι του Κ.Ν.Σ. Άγνωστη αιτία (9-21,7%)

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Γενική εμφάνιση ασθενούς Κατάσταση επιπέδου συνείδησης –κλίμακα γλασκώβης (μάτια ανοίγουν, κινητική αντίδραση, λεκτική αντίδραση) Κατάσταση αναπνευστικής-κυκλοφορικής λειτουργίας Ικανότητα αρρώστου να κινεί τα άκρα Συλλογή πληροφοριών (συμβάν, ιστορικό υγείας)

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ (ΣΤΟΧΟΙ) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ (ΣΤΟΧΟΙ) ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ Υποστήριξη της ζωής του αρρώστου Πρόληψη της επιδείνωσης του αρρώστου Προαγωγή της ανάρρωσης ΦΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Πρόληψη επιπλοκών Αποκατάσταση των λειτουργιών του οργανισμού στο καλύτερο δυνατό επίπεδο

Νοσηλευτική παρέμβαση (Οξεία φάση) Μέτρα για τη διατήρηση ανοικτών αεροφόρων οδών, χορήγηση οξυγόνου, διασωλήνωση (γλασκώβη <8) Εύρεση φλεβικής γραμμής για την λήψη αίματος (εργαστηριακός έλεγχος), τη χορήγηση ορών και φαρμάκων. Μέτρηση ΑΠ και λήψη μέτρων για πρόληψη αύξησης της αρτηριακής πίεσης. Διευκόλυνση της φλεβικής αποχέτευσης του εγκεφάλου: σήκωμα κεφαλής 30-40 μοίρες, αποφυγή κάμψης, έκτασης και στροφής κεφαλής, χορήγηση αντιεμετικών. Τοποθέτηση ουροκαθετήρα, ρινογαστρικού καθετήρα Προγραμματισμός διενέργειας CT εγκεφάλου

Πρόληψη επικίνδυνων για τη ζωή επιπλοκών Επαναληπτική αιμορραγία (Προσεκτική μεταφορά ασθενή, Πραγματοποίηση CT εγκεφάλου, Προετοιμασία για αγγειογραφία ή οσφυονωτιαία παρακέντηση, Προετοιμασία για ενδοαγγειακή αντιμετώπιση ή χειρουργείο) Εγκεφαλική ισχαιμία (Πρόληψη και θεραπεία της αυξημένης ενδοκράνιας πίεσης, αντιμετώπιση αγγειόσπασμου,) Υδροκέφαλος (προετοιμασία για τοποθέτηση καθετήρα παροχέτευσης ΕΝΥ) Λοιμώξεις (πνευμονία από εισρόφηση ή στάση εκκρίσεων, μόλυνση τραυμάτων)

ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ (αντιμετώπιση λοιπών διαταραχών) Διαταραχές αντίληψης του χώρου (αυξημένος κίνδυνος τραυματισμού) Διαταραχές επικοινωνίας (διαταραχές νοητικής λειτουργίας) Διαταραχές θρέψης (ανορεξία, δυσκολία στη σίτιση, δυσκολία στη μάσηση, δυσφαγία) Διαταραχές κατάποσης Διαταραχή αποβολής ούρων Δυσκοιλιότητα Κίνδυνος απώλειας ακεραιότητας του δέρματος

Αντιμετώπιση άγχους, θλίψης ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ Αντιμετώπιση άγχους, θλίψης Αντιμετώπιση κοινωνικο-οικομικών προβλημάτων Αντιμετώπιση επικοινωνιακών προβλημάτων

ΦΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Κατακλίσεις Ακράτεια ούρων, κοπράνων Διαταραχές κινητικότητας Διαταραχή της αντίληψης του εαυτού Διαταραχή της σεξουαλικής λειτουργίας Διαταραχές των οικογενειακών σχέσεων Έλλειμμα γνώσεων

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΚΑΛΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: Ο ασθενής είναι τελείως ανεξάρτητος, κάνει φυσιολογική ζωή με ή χωρίς ελάχιστα νευρολογικά κατάλοιπα. ΜΕΡΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ: Ο ασθενής έχει νευρολογικά ή ψυχικά ενοχλήματα, αλλά είναι ανεξάρτητος ΣΟΒΑΡΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ: Ο ασθενής έχει επίπεδο συνείδησης, αλλά είναι ολοσχερώς εξαρτημένος από άλλους για τις καθημερινές του ασχολίες

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗΣ (συνέχεια) ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΦΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΘΑΝΑΤΟΣ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η υπαραχνοειδής αιμορραγία είναι μία οξεία κατάσταση που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση μέσα σε ένα οργανωμένο και εξοπλισμένο τεχνολογικά χώρο υγείας από εξειδικευμένη ομάδα. Η νοσηλευτική παρέμβαση παίζει σημαντικό ρόλο για την πρόληψη επιπλοκών, θεραπεία και αντιμετώπιση των πολλών επιπρόσθετων προβλημάτων τόσο του ασθενή όσο και της οικογένειάς του. Το θεραπευτικό αποτέλεσμα είναι καλύτερο όταν λειτουργούν όλοι ως ομάδα.