ReadUp: A Widget for Reading ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΥΔΗ
ReadUp και προσδοκίες χρηστών: Έχουν γίνει πολλές μελέτες σχετικά με τη διαδικασία ανάγνωσης συμβατικών εγγράφων και τη συμπεριφορά του αναγνώστη στο χειρισμό συμβατικών κειμένων. Ο χρήστης έχει ταυτίσει τη διαδικασία της ανάγνωσης με κάποιες πολύ συγκεκριμένες κινήσεις, τις οποίες αναμένει να εφαρμόσει και σε ένα ψηφιακό δημοσίευμα. Επομένως, οι απαιτήσεις για “reading interface” είναι πολλές και αυτές τις απαιτήσεις έρχεται να ικανοποιήσει το ReadUp widget.
Τί σημαίνει “widget”; Το “widget” ορίζεται ως ένα γραφικό συστατικό διεπαφής με το οποίο αλληλεπιδρά ο χρήστης ενός υπολογιστικού συστήματος. Τα δε “widget toolkits” (ή GUI toolkits) αποτελούν ένα σύνολο από βασικές αρχιτεκτονικές μονάδες για τη δημιουργία γραφικού περιβάλλοντος εργασίας (graphical user interface).
Συγκεκριμένα: Το ReadUp widget αποτελεί ένα εργαλείο γραφικής διεπαφής, το οποίο υποστηρίζει διάφορες λειτουργίες για την ανάγνωση δεδομένων σε ψηφιακή μορφή. Το ReadUp μπορεί να αναπτυχθεί χωριστά και σαν εφαρμογή Java Swing (clients for UpLib) και σαν applet form για οποιονδήποτε browser.
ReadUp & UpLib system Το UpLib (Universal Personal Digital Library System) είναι ένα σύστημα παγκόσμιας προσωπικής Ψ.Β. «προσωπική»: ο χρήστης είναι ήδη κάτοχος κάποιου αντικειμένου μέσα στη συλλογή της β/θ και πως ο ίδιος έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί όλα τα δεδομένα της ψηφιακής συλλογής. «παγκόσμια»: τα δεδομένα προέρχονται από διαφορετικά formats, ενώ προβάλλονται με τέτοιο τρόπο σαν να πηγάζουν από μια ενιαία εφαρμογή.
H UpLib περιλαμβάνει: Μια μεγάλη ποικιλία από προσωπικά ντοκουμέντα, όπως: κείμενα, φωτογραφικό υλικό, χάρτες, βιβλία, s, λογαριασμούς πιστωτικών καρτών, φορολογικές φόρμες, ιστοσελίδες, επιστολές διαφόρων ειδών, αποκόμματα, κλπ.
Πρώτα βήματα Αρχικά, μέρος του συστήματος UpLib, αποτελούσε ένας απλός reader κειμένων βασισμένος σε τεχνολογία web (άπειρες html συνδέσεις), που παρουσίαζε κάθε σελίδα του τεκμηρίου σαν εικόνα μιας ιστοσελίδας. Οπότε: Περιορισμένες επιλογές επεξεργασίας κειμένου Χαμηλές ταχύτητες. Επιθυμία χρήστη: ποιοτική ανάγνωση ψηφιακού αντικειμένου. Για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκε το ReadUp.
1. Παρουσίαση σελίδων (1/2) Α) σαν μεγάλες εικόνες (μονή ή διπλή) που καλύπτουν την οθόνη και Β) σαν μικρογραφίες (thumbnails), με τη βοήθεια των οποίων ο χρήστης προσανατολίζεται στο έγγραφο. Η δημιουργία των εικόνων αυτών πραγματοποιείται με δύο τρόπους: Χρήση σαρωτή Χρήση αλγόριθμου – generating images. Στα δεξιά της οθόνης υπάρχει μια εργαλειοθήκη (toolbar), για τη χρήση κοινών εργασιών όπως: μετάβαση σελίδων, αναζήτηση, σημειώσεις, σελιδοδείκτες, ενδείξεις σελίδων και άλλες κατατοπιστικές λειτουργίες.
Παρουσίαση σελίδων (2/2) Άλλα εργαλεία: 1. αλγόριθμος που αναπαριστά τη μικρογραφία ετερογενών σε μέγεθος εγγράφων, με κλίμακα τέτοια που ο χρήστης να αντιλαμβάνεται αυτόματα και το φυσικό μέγεθος των εγγράφων αυτών, κάτι που βοηθά ιδιαίτερα στην εκτύπωση. 2. Η μέθοδος της αποκοπής των κενών διαστημάτων και περιθωρίων από τα έγγραφα, έτσι ώστε οπτικά να μεγαλώνει το κείμενο, αποτελεί μια απλή μέθοδο βέλτιστης απεικόνισης σελίδων. 3. Πλούσια γραφικά.
2. Πλοήγηση εγγράφου Πρόβλημα: Τα τρέχοντα συστήματα πλοήγησης εγγράφων δεν υποστηρίζουν όλους τους τύπους δεδομένων από μία κοινή εφαρμογή ανάγνωσης Η πλοήγηση και η αναζήτηση αποτελούν ξεχωριστές λειτουργίες κατά τη διαδικασία της ανάγνωσης. Οπότε: α) Καθυστέρηση ανταπόκρισης του συστήματος β) Αποπροσανατολισμός του χρήστη
Λύση Το ReadUp παρέχει: 1. Ενιαία προβολή δεδομένων που προέρχονται από διαφορετικό format 2. Διάφορους τρόπους μετάβασης από τη μία σελίδα του εγγράφου στην άλλη, καθώς και ένα σύνολο επιλογών αλληλεπίδρασης. - Μη σειριακή πλοήγηση με τη χρήση τεχνικών όπως την «υποεφαρμογή» “page-edge” και “page twiddling”. 3. Bookmarks – σελιδοδείκτες 4. Εναλλακτικές όψεις του εγγράφου πατώντας Alt. (μικρογραφίες, full-page, πολλαπλές σελίδες κλπ.)
ReadUp και UC Το σύστημα UC (UpLib client) αποτελεί μέρος ενός user interface για αλληλεπίδραση του χρήστη με τα ντοκουμέντα που βρίσκονται στο repository του UpLib. Συγκεκριμένα παρέχει: «ρευστή» πλοήγηση με τη διαδικασία της αλλεπάλληλης εστίασης (zoom in & zoom out) και άλλων τεχνικών. επιτρέπει στο χρήστη την έκθεση μιας ομάδας εγγράφων, σε ξεχωριστές σελίδες, όπου με διαδοχικά zoom ο χρήστης φτάνει στην πληροφορία που επιθυμεί. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται η διαδικασία της σύγκρισης πολλαπλών εγγράφων αλλά και η μετακίνηση του χρήστη από σελίδα σε σελίδα με ταχύτερο τρόπο.
ReadUp και UC το σύστημα UC χρησιμοποιεί σαν εφαρμογή reader, to ReadUp. Με τα δύο αυτά εργαλεία, ο αναγνώστης βιώνει μια «ρευστή» αλληλεπίδραση με αυτό που εμφανίζεται σαν μία και ενιαία εφαρμογή. Αυτό πραγματοποιείται με το να συμπεριφέρεται κάθε έγγραφο σαν να ήταν πάντα ανοικτό με μία εφαρμογή ReadUp, ανεξάρτητα αν αποτελεί ή όχι αντικείμενο ξεχωριστής εφαρμογής. Από την οπτική γωνία του αναγνώστη, δε χρειάζεται να ανοίξει κάποιο ξεχωριστό viewer για να αλληλεπιδράσει με το αντικείμενο που τον ενδιαφέρει.
3. Αναζήτηση κειμένου 1/2 Πρόβλημα: το λεξιλόγιο του χρήστη δεν ταιριάζει απόλυτα με το επιθυμητό λεξιλόγιο του ντοκουμέντου. Άρα: απώλεια πληροφοριών. Λύση: έχουν υλοποιηθεί κάποιες τεχνικές αναζήτησης αλλά εξυπηρετούν κυρίως την εύρεση και ανάκτηση κειμένου. Τι γίνεται στην περίπτωση αναζήτησης άλλης μορφής πληροφορίας; Πχ. εικόνας, ιστοσελίδας, λογιστικού φύλλου κλπ. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο χρήστης χρειάζεται ένα εργαλείο για οπτική αλληλεπίδραση με το ντοκουμέντο και όχι τόσο φρασεολογική.
Αναζήτηση κειμένου 2/2 Το ReadUp παρέχει έναν πλούσιο αριθμό από γραφικά για εύκολη αναζήτηση, τόσο σε φρασεολογικό επίπεδο, όσο και σαν οπτική αναζήτηση. Συγκεκριμένα: σκιαγράφηση των λέξεων χρήση pie-menus Χρήση «κλειδιών» που αντιστοιχούν στους όρους αναζήτησης που έχει θέσει ο χρήστης. Μετατροπή περιοχής κειμένου σε πεδίο αναζήτησης για εύρεση αντίστοιχων εγγράφων Εμφάνιση αποτελεσμάτων στο ίδιο το κείμενο ή σε χωριστό παράθυρο σαν web browser
4. Σχόλια και σημειώσεις 1/2 Σημασία των σημειώσεων: Εξαγωγή συμπερασμάτων από το χρήστη ύστερα από συγκριτική μελέτη ξεχωριστών εγγράφων Καλύτερη διαχείριση των ηλεκτρονικών εγγράφων – καλύτερη πλοήγηση Προβολή προσωπικών απόψεων άλλων χρηστών
Σχόλια και σημειώσεις 2/2 Συγκεκριμένα στο ReadUp, οι σημειώσεις γίνονται με δύο τρόπους: 1. Σκιαγραφώντας μια λέξη-φράση του κειμένου και αποθηκεύοντας την σαν σημείωση με το πάτημα του «μελανοδοχείου». 2. Δημιουργώντας ψηφιακά χαρτάκια σημειώσεων που δεν υποστηρίζουν μόνο κείμενο αλλά και εικόνες, παραπομπές και άλλες ιστοσελίδες.
Λειτουργικά ζητήματα Ζητήματα που προέκυψαν για αντιμετώπιση κατά τη διάρκεια λειτουργίας του widget είναι: 1. διαχείριση των γραφικών του widget Τα γραφικά έπρεπε να σχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες για όλα τα είδη των υπολογιστών (φορητοί, επιτραπέζιοι, με πένα και εικονικό πληκτρολόγιο κλπ). 2. διαχείριση μνήμης (memory resources).
Μνήμη που πρέπει να καλύψει η εφαρμογή για input δεδομένα: Εικόνες από το διαδίκτυο ή κάποιο τοπικό αποθηκευμένο αρχείο Κάθε σελίδα είναι αποθηκευμένη και σαν μεγάλη εικόνα και σαν μικρογραφία Πληροφορίες που αφορούν το κείμενο περιλαμβ. και τα μεταδεδομένα Σημειώσεις και σχόλια που μπορεί να περιέχουν εικόνες, σχήματα, κείμενο, links κλπ.
Μηχανισμοί που χρησιμοποιούνται από το ReadUp: Resource Manager: μέθοδος GetResource - τεχνική της «κρυψώνας» - ανάκτηση δείγματος από την πηγή των δεδομένων. Garbage : «σκουπιδοφάγος» - αλγόριθμος που συνεχώς ελέγχει τις πηγές ώστε εκείνες που δε χρησιμοποιούνται να «απορροφηθούν» από το garbage, αλλά ο χρήστης θα μπορεί να ανατρέξει σε αυτές.
Τρέχουσες εφαρμογές του ReadUp & μελλοντικές τάσεις Στην UpLib, όπου υιοθετήθηκε σε καθημερινή βάση από τους ερευνητές του PARC. Χρησιμοποιείται σε εφαρμογές όπως το Corpus browser και το ReadUp application. Μέλλον: Ενσωμάτωση τεχνολογιών για χρήση του ReadUp σε PDA συσκευές Ανανεωμένη έκδοση του ReadUp, με πιο περίπλοκο document management interface Επέκταση των προσωπικών interfaces (profiles) των χρηστών Αναζήτηση μεθόδων για συνένωση των ατομικών αποθετηρίων των χρηστών, επιτρέποντας έτσι σε ένα χρήστη να κάνει έρευνα στις συλλογές άλλων χρηστών.
Πλεονεκτήματα ReadUp Ευέλικτη πλοήγηση Νέες τεχνικές αναζήτησης (pie menus) Πλούσια γραφικά Δυνατότητα δημιουργίας σημειώσεων Ευελιξία συστήματος, λειτουργικότητα, κατάλληλο για αρχάριους χρήστες Επεκτάσιμο Εύκολη μετάβαση σελίδων και ποικιλία στην προβολή των σελίδων Κατάλληλο για διάφορα είδη υπολογιστών (φορητούς, επιτραπέζιους, με εικονικό πληκτρολόγιο κλπ) Προβολή δεδομένων από ξεχωριστό format, με ενιαία μορφή (ρευστή ανάγνωση)
Επίλογος Το ReadUp αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο που όχι μόνο εξυπηρετεί το χρήστη με τον καλύτερο δυνατό τρόπο μέσα από ένα πλούσιο γραφικό περιβάλλον, αλλά για πρώτη φορά του παρέχει και τη ψευδαίσθηση του συμβατικού βιβλίου μέσα από την οθόνη του προσωπικού του υπολογιστή. Η νέα έκδοση του ReadUp, αναμένεται να εφαρμοστεί σε περισσότερους φυλλομετρητές, ενώ παράλληλα μελετώνται νέες τεχνολογίες για την εφαρμογή του συστατικού αυτού σε υπολογιστές χειρός. Το όνειρο των χρηστών για ποιοτική ανάγνωση ψηφιακών τεκμηρίων γίνεται πραγματικότητα, και το ReadUp είναι ένα στοιχείο που συμβάλλει με τον τρόπο του στην εκπλήρωση του ονείρου αυτού.
Φωτογραφικό υλικό