Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης (β)

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα Υποσύστημα: ένα ξεχωριστό σύστημα ενταγμένο στις λειτουργικές δομές ενός άλλου, ευρύτερου συστήματος Σχολική τάξη Σχολείο Εκπαιδευτικό σύστημα κοινωνία

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα Η σχολική τάξη λειτουργεί ως ένα δυναμικό πλέγμα σχέσεων που αλληλοεπηρεάζεται στη βάση κοινών εμπειριών. Οι εμπειρίες αυτές σχηματίζουν αντιλήψεις και εισάγουν νέες γνώσεις, διαμορφώνοντας δεσμούς φιλίας και αλληλοκατανόησης στα μέλη της τάξης Talcott Parsons

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα Παράλληλα με την παροχή γνώσεων, η τάξη λειτουργεί και ως εργαστήριο κοινωνικοποίησης και συναισθηματικής ωρίμανσης, καλλιεργώντας στους μαθητές κοινωνικές δεξιότητες όπως: > να μαθαίνουν αποτελεσματικά > να συνεργάζονται με τους άλλους > να διαδραματίζουν σημαντικούς ρόλους στο σχολείο και την κοινωνία

Παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία της σχολικής τάξης

Παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία της σχολικής τάξης 1) οι υλικοτεχνικές υποδομές 2) το μέγεθος της τάξης 3) η προσωπικότητα του εκπαιδευτικού 4) η ομοιογένεια του μαθητικού δυναμικού 5) το γνωστικό υπόβαθρο του μαθητικού δυναμικού 6) ο διευθυντής της σχολικής μονάδας της οποίας αποτελεί υποσύστημα η τάξη 7) οι επιδράσεις του εξωτερικού περιβάλλοντος 8) η ασκούμενη εκπαιδευτική πολιτική

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα - το ανθρώπινο δυναμικό -

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα - το ανθρώπινο δυναμικό - Σχολική τάξη: ένα μωσαϊκό ετερόκλητων προσωπικοτήτων εκπαιδευτικός μαθητές ρόλοι Επιστημονική επάρκεια 1) γνωστικό υπόβαθρο Παιδαγωγική κατάρτιση 2) στοιχεία προσωπικότητας

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα - ο εκπαιδευτικός - Παράγοντες που επηρεάζουν το ρόλο και τη λειτουργία του εκπαιδευτικού στο κοινωνικό υποσύστημα της σχολικής τάξης

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα - ο εκπαιδευτικός - 1) Η προσωπικότητα και η ψυχοσύνθεση του εκπαιδευτικού 2) Η καθημερινή συναναστροφή με τους συναδέλφους 3) Οι ιεραρχικές δομές της σχολικής μονάδας 4) Η φιλοσοφία και το στυλ διοίκησης της σχολικής μονάδας 5) Το Αναλυτικό Πρόγραμμα και το πρόγραμμα μαθημάτων της σχολικής μονάδας 6) Η ευρύτερη εκπαιδευτική πολιτική

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα - το μαθητικό δυναμικό - Παράγοντες που επηρεάζουν το ρόλο και τη λειτουργία του μαθητικού δυναμικού στο κοινωνικό υποσύστημα της σχολικής τάξης

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα - το μαθητικό δυναμικό - Το γνωστικό υπόβαθρο Η συναισθηματική και ψυχολογική ωριμότητα Οι επιδράσεις της οικογένειας Η κουλτούρα της τοπικής κοινωνίας Οι ιεραρχικές δομές της σχολικής μονάδας Η φιλοσοφία και το στυλ διοίκησης της σχολικής μονάδας

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα Ο εκπαιδευτικός ρόλος του σχολείου, η μετάδοση δηλαδή της γνώσης καθώς και η κοινωνικοποίηση που την συνοδεύει, εκπληρώνονται στη βάση ανθρώπινων σχέσεων και προκαθορισμένων ρόλων που υπάρχουν και αναπτύσσονται μέσα στον σχολικό οργανισμό

Η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύστημα Η θεσμοθέτηση της σχολικής κοινότητας, στηρίζεται στην ύπαρξη νόμων που διέπουν κάθε διάσταση της λειτουργίας της, και στην ύπαρξη κανόνων, ρόλων και ιεραρχίας που προσδιορίζει ένα μεγάλο μέρος των σχέσεων μέσα στο σχολικό περιβάλλον

Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα Κοινωνική ομάδα: το σύνολο δυο ή περισσοτέρων ατόμων που αλληλεπιδρούν συχνά μεταξύ τους, έχουν κοινούς στόχους και έχουν συνείδηση του ξεχωριστού δεσμού που τα ενώνει

Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα στη σχολική τάξη, η προϋπόθεση των κοινών στόχων δεν τηρείται ακριβώς Ο κάθε μαθητής εργάζεται, πασχίζει για τον εαυτό του. Οι μαθητές αντιμετωπίζουν κοινούς σκοπούς, όχι όμως πάντοτε από κοινού, αλλά ατομικά.

Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα Επίσης, ένα βασικό στοιχείο που χαρακτηρίζει τη σχολική τάξη είναι ότι η συνεύρεση των μαθητών σ’ αυτήν δεν είναι αποτέλεσμα της βούλησής τους, της ελεύθερης επιλογής τους αλλά αποτέλεσμα θεσμών και νόμων και επομένως είναι κατά μια έννοια επιβεβλημένη και αναγκαστική.

Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα Για κάποιους κοινωνιολόγους της εκπαίδευσης (Pages, Knowles, Labelle), η σχολική τάξη είναι μια εν δυνάμει κοινωνική ομάδα για κάποιους άλλους (Filloux, Argyle) όχι η σχολική τάξη ως ομάδα έχει μια προσωρινότητα, καταρχήν με την έννοια ότι η διάρκεια ζωής της είναι συγκεκριμένη και το τέλος της εκ των προτέρων και με ακρίβεια γνωστό και αναπόφευκτο.

Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα Έχει επίσης και μια προσωρινότητα σε καθημερινή βάση, με την έννοια ότι καταλύεται στα διαλείμματα, όπου τότε σχηματίζονται πραγματικές ομάδες-παρέες και επανασυγκροτείται με την αρχή κάθε διδακτικής ώρας.