ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ Ως νεφρολιθίαση χαρακτηρίζεται η παρουσία λίθων οπουδήποτε στην αποχετευτική μοίρα του νεφρού Οι λίθοι σχηματίζονται στην ανώτερη αποχετευτική μοίρα και στην πλειονότητά τους αποτελούνται από κρυστάλλους που υπάρχουν στα ούρα.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Συχνότητα 4-6% του γενικού πληθυσμού Προσβάλλει συχνότερα άνδρες (2:1) συγκριτικά προς τις γυναίκες

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Γενετική Προδιάθεση (κυστινουρία, ξανθουρία,υπεροξαλουρία, πρωτοπαθής) Δημογραφικοί Παράγοντες Γεωγραφική κατανομή (κλίμα) Εποχιακή κατανομή Διαιτητικοί παράγοντες (νερό πλούσιο σε Ca και Mg, γαλακτοκομικά, βιταμίνη C,D, πρωτεϊνες, πουρίνες κ.α)

ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ ΝΕΦΡΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ Oξαλικού ασβεστίου Φωσφορικών αλάτων ασβεστίου Φωσφορικών αλάτων μαγνησίου Ανθρακικού ασβεστίου Θειϊκού ασβεστίου Ουρικών αλάτων Κυστίνης Ξανθίνης

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Ασυμπτωματική (τυχαίο εύρημα) Αιματουρία Κωλικός Νεφρού Πυελονεφρίτις Νεφρική Ανεπάρκεια

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Αιματολογικός έλεγχος (Γενική Αίματος, Ουρία, Ουρικό, Κρεατινίνη) Γενική ούρων (αιματουρία-πυουρία) Απεικονιστικός έλεγχος (Ro NOK, U/S, Scanning) Έλεγχος αιτίου λιθίασης (Ca, Mg,P, PTH)

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Θεωρία της οργανικής μητρικής ουσίας (matrix) Θεωρία του υπερκορεσμού Θεωρία των αναστολέων (μαγνήσιο, κιτρικά, πυροφωσφορικά, αμινοξέα, πολυσακχαρίτες)

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΥΔΡΟΝΕΦΡΩΣΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Κατώτερου ουροποιητικού: Ουρηθρίτις Κυστίτις Προστατίτις Ανώτερου ουροποιητικού: Οξεία πυελονεφρίτις Ενδονεφρικό και περινεφρικό απόστημα Η λοίμωξη μπορεί να υπάρχει σε διάφορες εστίες ταυτόχρονα. Μπορεί να είναι συμπτωματική ή ασυμπτωματική. Χρόνια πυελονεφρίτις: Παθολογοανατομικός όρος. Αναφέρεται σε χρόνια διάμεση νεφρίτιδα οφειλόμενη σε λοίμωξη.

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Ποιά είναι επιπεπλεγμένη; Μή Επιπεπλεγμένη: Γυναίκα που κατά τα άλλα είναι υγιής Δεν έχει καμία υποκείμενη βλάβη και δεν είναι έγκυος. Επιπεπλεγμένη: Κάθε άλλη ουρολοίμωξη.

Αίτια Επιπεπλεγμένης Ουρολοίμωξης -1- Αίτια Επιπεπλεγμένης Ουρολοίμωξης -1- Ανατομικές ή λειτουργικές ανωμαλίες Προστατίτις Απόφραξη Λιθίαση Νευρολογικά νοσήματα Κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση Διαταραχή νεφρικής λειτουργίας

Αίτια Επιπεπλεγμένης Ουρολοίμωξης -2- Χειρισμοί στο ουροποιητικό Ουροκαθετήρας Νεφροστομία Τοποθέτηση pig-tail Μεταμόσχευση νεφρού Υποκείμενα νοσήματα Σακχαρώδης διαβήτης Ανοσοκαταστολή ή ανοσοανεπάρκεια Δρεπανοκυτταρική αναιμία Πολυκυστική νόσος Κύηση Παιδική ηλικία

Παθογένεια ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Ποιά μικρόβια προκαλούν ουρολοιμώξεις; Escherichia coli, στο 80%-95% των μη επιπεπλεγμένων. Proteus, προδιαθέτει σε λιθίαση. Klebsiella, προδιαθέτει σε λιθίαση Εnterobacter, Pseudomonas, Serratia σε επιπεπλεγμένες συνήθως. Staphylococcus saprophyticus, περίπου 10% σε οξείες κυστίτιδες σε νέες γυναίκες. Enterococcus Staph.aureus, συνήθως κατόπιν μικροβιαιμίας.

Παθογένεια ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Πως εισέρχονται στο ουροποιητικό; Ανιούσα οδός 95% Αιματογενώς, π.χ. Staph.aureus ή Candida. Λεμφογενώς.

Παθογένεια ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Παράγοντες που αφορούν τον ξενιστή και που προδιαθέτουν σε ουρολοίμωξη Αποικισμός του κόλπου με Gram-αρνητικά εντερικά βακτηρίδια. Σεξουαλική επαφή Αλλαγή φυσιολογικής χλωρίδας από χρήση αντιβιοτικών Αντισυλληπτικά, όπως διαφράγματα και σπερματοκτόνες αλοιφές Απόφραξη Λίθοι Όγκοι Στενώματα Υπερτροφία προστάτη Νευρογενής διαταραχή της λειτουργίας Σακχαρώδης διαβήτης Βλάβες νωτιαίου μυελού Σκλήρυνση κατά πλάκας

Λοιμώξεις Κατωτέρου Ουροποιητικού Παράγοντες κινδύνου – Νέες γυναίκες Προηγούμενο ιστορικό Λ.Ο. Σεξουαλική Πράξη Χρήση Διαφράγματος Σπερματοκτόνο Διαβήτης Πρωτοπαθής χολική κίρρωση Δρεπανοκυτταρική αναιμία (κύηση) Παρέμβαση με εργαλείο – καθετήρα

Λοιμώξεις Κατωτέρου Ουροποιητικού Παράγοντες κινδύνου – Νέοι άνδρες Όχι περιτομή Ομοφυλοφιλική δραστηριότητα AIDS

Βακτηριουρία – Επίπτωση Α.Γυναίκες ΟΜΑΔΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗ Μαθήτριες 1-2 Νέες σεξ.ενεργείς 2-4 > 60 ετών 6-8 70 ετών 5-10 80 ετών 20 Ιδρυματ. Ηλικιωμένοι 30-50 Chambers ST, 2000

Βακτηριουρία – Επίπτωση B. Άνδρες ΟΜΑΔΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗ Παιδιά – μέση ηλικία <1 60-65 1- 3 > 80 ετών >10 Ιδρυματ. Ηλικιωμένοι 20-30 Chambers ST, 2000

Παθογένεια ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Παράγοντες που αφορούν το μικρόβια Σε φυσιολογικό ουροποιητικό λοίμωξη προκαλούν τα ουραπαθογόνα μικρόβια Ε.coli: Προσκολλητίνες (adhesins) Μαστίγια, απαραίτητα για κίνηση Παραγωγή αιμολυσίνης, που δημιουργεί πόρους στη κυτταρική μεμβράνη Παραγωγή αεροβακτίνης, που συγκεντρώνει σίδηρο Αντίσταση στη βακτηριοκτόνο δράση του ορού. Proteus mirabilis: Ουρεάση - διασπά την ουρία – αλκαλικό pH ούρων – κατακρήμνιση φωσφόρου, ανθρακικών και μαγνησίου - λιθίαση

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Κλινική εικόνα Δεν επαρκεί για να τεθεί η διάγνωση της λοίμωξης του ουροποιητικού Διαφορική διάγνωση Κυστίτις Δυσουρία, Συχνουρία Έπειξη προς ούρηση Αιματουρία Υπερηβικό άλγος Ουρηθρίτις Κολπίτις (κνησμός, δυσπαρεύνεια) Υπερτροφία προστάτου Νεοπλάσματα Οξεία πυελονεφρίτις Πυρετός, ρίγος Οσφυϊκό άλγος Ευαισθησία στην πλευροσπονδυλική γωνία Ναυτία, έμετοι

Εργαστηριακή διάγνωση Εξέταση των ούρων για πυουρία >10 πυοσφαίρια/ml ούρων Καλλιέργεια ούρων >100 CFU/ml σε γυναίκα με συμπτώματα κυστίτιδας και πυουρία >1000 CFU/ml σε άνδρα με συμπτώματα H θετική καλλιέργεια ούρων ΔΕΝ είναι απόδειξη ουρολοίμωξης. Καλλιέργεια αίματος

Τα ούρα έξω από το ψυγείο διατηρούνται μόνο μία ώρα. Πως γίνεται η σωστή λήψη των ούρων; 1. Τοπική αντισηψία με αντισηπτικό διάλυμα που δεν αφρίζει. 2. Σκούπισμα με μια αποστειρωμένη γάζα για να αποφευχθεί ανάμιξη του αντισηπτικού με τα ούρα. 3. Για να μην έρθουν σε επαφή τα ούρα με τον βλεννογόνο, απαγωγή των μεγάλων χειλέων στις γυναίκες και τράβηγμα προς τα πίσω της πόσθης στους άνδρες. 4. Η λήψη από το μέσο της ούρησης Τα ούρα έξω από το ψυγείο διατηρούνται μόνο μία ώρα. Μέσα στο ψυγείο 24 ώρες.

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Στείρα Πυουρία Χλαμύδια, ουρεάπλασμα ή φυματίωση Επιμόλυνση του δείγματος Χρόνια διάμεση νεφρίτις Ουροεπιθηλιακός όγκος Νεφρολιθίαση

ΟΞΕΙΑ ΜΗ ΕΠΙΠΛΕΓΜΕΝΗ ΚΥΣΤΙΤΙΔΑ Υπεύθυνος μικροοργανισμός: E. Coli (70-95%) Διάγνωση: ιστορικό, κλινική εξέταση, γενική ούρων (Κ/α σε άτυπα συμπτώματα)

ΟΞΕΙΑ ΜΗ ΕΠΙΠΛΕΓΜΕΝΗ ΠΥΕΛΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑ Διάγνωση: ιστορικό, κλινική εξέταση, γεν. ούρων, Κ/α ούρων ( 104 cfu/ml), Α/α ΝΟΚ, U/S νεφρών.

ΟΞΕΙΑ ΠΥΕΛΟΝΕΦΡΙΤΙΣ Πότε χρειάζεται απεικονιστικός έλεγχος; Άνδρες και παιδιά: ΠΑΝΤΑ Στα παιδιά χρειάζεται και έλεγχος για κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση. Γυναίκες: ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΑΝ: Υπάρχει κωλικός νεφρού ή λιθίαση στην απλή ΝΟΚ. Ο πυρετός επιμένει μετά τις 72 ώρες παρά τη χορήγηση της κατάλληλης αντιμικροβιακής αγωγής. Απομονώνεται ασυνήθιστο μικρόβιο, π.χ. Ψευδομονάδα. Ταχεία υποτροπή με το ίδιο μικρόβιο μετά τη διακοπή της θεραπείας.

ΟΞΕΙΕΣ ΜΗ ΕΠΙΠΛΕΓΜΕΝΕΣ ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΣΕ ΝΕΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ Σπάνιες σε άνδρες 15-50 ετών. Διάγνωση : ιστορικό, κλινική εξέταση, γεν. ούρων, Κ/α ούρων, εξέταση ουρηθρικού εκκρίματος.

ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Διάγνωση :  ιστορικό, φυσική εξέταση (ΠΡΟΣΟΧΗ στα μη ειδικά συμπτώματα)  Κ/α ούρων (αξιολόγηση σύμφωνα με τρόπο συλλογής) 90% E. Coli.  U/S νεφρών, κυστεοουρηθρογραφία κατά την ούρηση (σε αγόρια από το 1ο επεισόδιο και σε κορίτσια μετά το 2ο ).  Επί παθολογικών ευρημάτων DMSA scan. - Θεραπεία :  Eνυδάτωση

ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑ Σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα Διάγνωση : Ιστορικό, κλινική εικόνα Άμεση εξέταση και Κ/α ουρηθρικού εκκρίματος Κ/α δείγματος ούρων πρώτης ούρησης Παθογόνοι μικροοργανισμοί: γονόκοκκος, χλαμύδια, μυκόπλασμα, τριχομονάδα

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ : Oξεία βακτηριακή προστατίτιδα Χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα Σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου φλεγμονώδες : WBC σε σπέρμα/ ΕΡS/ VB3 μη φλεγμονώδους αιτιολογίας Ασυμπτωματική φλεγμονώδης προστατίτιδα (ιστολογική προστατίτιδα)

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑΣ Παθογόνοι μικροοργανισμοί : ανευρίσκονται σε 5-10% των ασθενών  Βέβαιοι : E. Coli, Klebsiella sp. , Proteus mir. , Enterococcus, Pseudomonas  Aμφίβολοι : Staphylococcus, Chlamydia tr. , Ureoplasma ureol. , Mycoplasma hom.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑΣ Διάγνωση : Ιστορικό, φυσική εξέταση Αποκλεισμός αφροδισίου νοσήματος Γεν. ούρων, Κ/α ούρων Stamey – Meares test Ουροροομετρία, υπόλειμμα ούρων

ΟΡΧΕΟΕΠΙΔΙΔΥΜΙΤΙΔΑ Διάγνωση : Ιστορικό, κλινική εξέταση, Κ/α ούρων, U/S οσχέου Επιπλοκές : Απόστημα, ατροφία όρχεως, μετάπτωση σε χρόνια νόσο (15% υπογονιμότητα.