Επείγουσες ιατρικές καταστάσεις στο Οδοντιατρείο                                                                                               Καλλιρρόης 17, 117 43 ΑΘΗΝΑ, Τηλ: 210-92 14 325, Fax: 210-92 14 204, E-mail: stomsoc@otenet.gr Επείγουσες ιατρικές καταστάσεις στο Οδοντιατρείο ΦΩΤΗΣ Χ. ΤΖΕΡΜΠΟΣ Επίκ. Καθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής ΕΚΠΑ 1   ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ | Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ | ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ | ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ | ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΜΑΖΙ ΜΑΣ | ENGLISH PAGES

Anesth Prog. 2006 Spring; 53(1): 20–24 Management of Medical Emergencies in the Dental Office: Conditions in Each Country, the Extent of Treatment by the Dentist Daniel A Haas Anesth Prog. 2006 Spring; 53(1): 20–24 2

ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Π Ρ Ο Λ Η Ψ Η Γνώση ύπαρξης προβλήματος ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Γνώση ύπαρξης προβλήματος Π Ρ Ο Λ Η Ψ Η Γνώση αντιμετώπισης προβλήματος 3

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΓΚΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΝΩΣΗ ΛΗΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΙΑΤΡΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ 4

ΙΣΤΟΡΙΚΟ Προσωπικά στοιχεία του ασθενούς. Νοσηλείες. Προσωπικά στοιχεία του ασθενούς. Νοσηλείες. Λήψη φαρμάκων (παρόν, παρελθόν). Αλλεργίες. Κατανάλωση καπνού, οινοπνεύματος. Εξειδικευμένες ερωτήσεις. Εγκυμοσύνη. Λήψη αντισυλληπτικών. Λήψη ασπιρίνης. Οστεοπόρωση. 5

Καταγραφή ζωτικών σημείων Αρτηριακή πίεση (120/80). ΙΣΤΟΡΙΚΟ Καταγραφή ζωτικών σημείων Αρτηριακή πίεση (120/80). Καρδιακός σφυγμός (60/80). Συχνότητα αναπνοών (14/20). 6

Κατά εφαρμογή πρωτοκόλλων. Μετά ΙΑΤΡΙΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Πριν πρόληψη. Κατά εφαρμογή πρωτοκόλλων. Μετά 7

Διασφάλιση ABC Αεραγωγός - Airway Αναπνοή - Breathing Κυκλοφορία - Circulation 8

Διασφάλιση ABC Προσέγγιση D Αεραγωγός - Airway Αναπνοή - Breathing Κυκλοφορία - Circulation Διάγνωση - Diagnose 9

Oι επείγουσες καταστάσεις μπορεί να εμφανιστούν ως: Απώλεια συνείδησης Αναπνευστική δυσχέρεια Θωρακικός πόνος Μεταβολή της κατάστασης - διάθεσης του ασθενούς 10

Μεταβολή της κατάστασης - διάθεσης του ασθενούς Μεταβολή της κατάστασης - διάθεσης του ασθενούς Αισθάνεται αδιαθεσία Είναι ανήσυχος Πονάει Είναι ωχρός Ιδρώνει Τρέμει Εμφανίζει εξάνθημα 11

Λίστα πιθανών προβλημάτων Λίστα πιθανών προβλημάτων Συγκοπή Ορθοστατική υπόταση Υπεραερισμός Υπογλυκαιμία Επιληπτική κρίση Κρίση άσθματος Αλλεργική αντίδραση 12

Λίστα πιθανών προβλημάτων Λίστα πιθανών προβλημάτων Φλοιοεπινεφριδιακή ανεπάρκεια Απόφραξη αεραγωγού Στηθάγχη Εμφραγμα Αρρυθμία Υπερδοσολογία φαρμάκου Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο 13

Επείγουσες καταστάσεις Επείγουσες καταστάσεις Απώλεια συνείδησης Αναπνευστική δυσχέρεια Θωρακικός πόνος Αναφυλαξία 14

AΠΩΛΕΙΑ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ 15

Δ Δ απώλειας συνείδησης Δ Δ απώλειας συνείδησης Συγκοπτικό επεισόδιο Ορθοστατική υπόταση Υπογλυκαιμία Φλοιοεπινεφριδιακή ανεπάρκεια Αλλεργική αντίδραση Απόφραξη αεραγωγού Επιληπτική κρίση Αρρυθμία Έμφραγμα Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο 16

ΣΥΧΝΟΤΕΡΗ ΑΙΤΙΑ Λιποθυμία Ορθοστατική υπόταση (postural) ΣΥΧΝΟΤΕΡΗ ΑΙΤΙΑ Λιποθυμία Ορθοστατική υπόταση (postural) Yπογλυκαιμικό κώμα 17

Ποια είναι η συχνότερη; Ποια είναι η συχνότερη; Λιποθυμία 18

Ποια είναι η σοβαρότερη; Ποια είναι η σοβαρότερη; Καρδιακή ανακοπή 19

ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ Η συχνότερη αιτία απώλειας συνείδησης. Νεαροί ενήλικες. Η συχνότερη αιτία απώλειας συνείδησης. Νεαροί ενήλικες. Για πρόληψη: χειρισμοί σε ύπτια θέση 20

ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Ανησυχία - άγχος. Πόνος. Καταπόνηση - εξάντληση. Νηστεία. Ζέστη, Υγρασία. 21

ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Αίσθημα ζάλης. Αδυναμία, τάση για έμετο. Ωχρότης. Ψυχρή, υγρή επιδερμίδα. Μυδρίαση. Μεταβολές του σφυγμού. Απώλεια συνείδησης. 22

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ο ασθενής σε θέση trendelenburg (ύπτια με το κεφάλι χαμηλότερα από τα πόδια). Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Παροχή οξυγόνου. Λήψη και παρακολούθηση ζωτικών σημείων (αρτηριακού σφυγμού και πίεσης). Εφαρμογή κρύων επιθεμάτων στο μέτωπο ή στον αυχένα. Χαλάρωση σφικτών ενδυμάτων (γραβάτα, ζώνη κ.ά.). Καθησυχασμός του ασθενούς όταν συνέρχεται. Παροχή από του στόματος γλυκόζης ή ζάχαρης (εφόσον ο ασθενής συνέρχεται). Αναστολή, διακοπή εάν είναι δυνατόν ή άμεση ολοκλήρωση της οδοντιατρικής εργασίας. 23

ΠΟΤΕ ΚΑΛΟΥΜΕ ΣΕ ΒΟΗΘΕΙΑ ΠΟΤΕ ΚΑΛΟΥΜΕ ΣΕ ΒΟΗΘΕΙΑ Όταν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται περί λιποθυμίας. Όταν υπάρχει απουσία σφυγμού ή και αναπνοής. Όταν χειροτερεύει η κατάσταση του ασθενούς. 24

ΣΗΜΕΙΑ ΑΝΑΝΗΨΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΣΗΜΕΙΑ ΑΝΑΝΗΨΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Ο ασθενής επανέρχεται - αποκτά τις αισθήσεις του Τα ζωτικά σημεία παραμένουν σταθερά ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Πτώση αρτηριακής πίεσης, βραδυκαρδία. Ο ασθενής δεν συνέρχεται μετά την πάροδο 1 λεπτού. 25

. OΡΘΟΣΤΑΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΣΗ 26

ΑΙΤΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΚΛΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗ Απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης του ασθενούς λόγω απότομης μεταβολής της θέσης του από την ύπτια στην όρθια θέση. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Ανάλογα της λιποθυμίας ΕΚΛΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Απότομη αλλαγή της θέσης του ασθενούς (από ύπτια σε όρθια θέση). Συστηματική λήψη ορισμένων φαρμάκων π.χ. αντιυπερτασικών. ΠΡΟΛΗΨΗ Σταδιακή μεταβολή της θέσης του ασθενούς . 27

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Άμεση επαναφορά του ασθενούς σε ύπτια ή Trendelenburg θέση. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Παροχή οξυγόνου. Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και του σφυγμού. Εάν δεν υπάρχει βελτίωση με την αλλαγή της θέσης του ασθενούς, τότε εφαρμόζουμε πρωτόκολλο λιποθυμίας . Εάν ο ασθενής συνέλθει, τον σηκώνουμε σταδιακά στη όρθια θέση . Καλούμε σε βοήθεια (166) όταν υπάρχει αμφιβολία στη διάγνωση, ή όταν η κατάσταση του ασθενούς επιδεινώνεται . 28

ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟYΣ Ο ασθενής συνέρχεται. Σταθεροποιούνται τα ζωτικά του σημεία. ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Διατήρηση της απώλειας της συνείδησης. Τα ζωτικά σημεία παραμένουν ασταθή. 29

ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ 30

Κόπωση, άγχος, καταστάσεις stress κ.ά. ΑΙΤΙΑ Οξεία πτώση της γλυκόζης του οργανισμού λόγω διαταραχής του σακχάρου του αίματος . ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Απότομη εμφάνιση, σύγχυση, νευρικότητα, κρύο και υγρό δέρμα, σιαλόρροια, γεμάτος σφυγμός, σπασμοί, ωχρότης, απώλεια συνείδησης. ΕΚΛΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Νηστεία. Κόπωση, άγχος, καταστάσεις stress κ.ά. ΠΡΟΛΗΨΗ Πρωτόκολλο αντιμετώπισης διαβητικού ασθενούς. 31

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ημιύπτια θέση, ή άμεση επαναφορά του ασθενούς σε ύπτια ή Trendelenburg θέση επί απωλείας αισθήσεων. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Παροχή οξυγόνου προαιρετική. Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και του σφυγμού. Χορήγηση γλυκόζης. Εάν ο ασθενής συνέλθει, τον σηκώνουμε σταδιακά στην όρθια θέση και τον παρακολουθούμε. Καλούμε σε βοήθεια (166) όταν υπάρχει αμφιβολία στη διάγνωση, ή όταν η κατάσταση του ασθενούς επιδεινώνεται. 32

ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟYΣ Ο ασθενής συνέρχεται. ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Διατήρηση της απώλειας της συνείδησης. Ασταθή ζωτικά σημεία. Διαφορική διάγνωση από άλλες επείγουσες καταστάσεις. 33

ΠΟΤΕ ΚΑΛΟΥΜΕ ΣΕ ΒΟΗΘΕΙΑ ΠΟΤΕ ΚΑΛΟΥΜΕ ΣΕ ΒΟΗΘΕΙΑ Άμεσα, γιατί η εξέλιξη σε υπογλυκαιμικό κώμα είναι ραγδαία και διότι παρά την πιθανή βελτίωση της καταστάσεως του ασθενούς μπορεί να υποτροπιάσει. 34

S O S Απαγορεύεται η χορήγηση γλυκόζης από το στόμα, σε ασθενή με απώλεια συνείδησης. Επί αμφιβολίας διάγνωσης σε ασθενή που έχει τις αισθήσεις του και οδηγείται σε υπογλυκαιμικό ή υπεργλυκαιμικό κώμα, άμεσα χορήγηση γλυκόζης από το στόμα. Βαθειά και ταχεία αναπνοή (αναπνοή Kussmaul) σημαίνει υπεργλυκαιμία, ενώ κανονική ή γρήγορη αναπνοή σημαίνει υπογλυκαιμία. 35

Υπογλυκαιμία Υπεργλυκαιμία Υπογλυκαιμία Υπεργλυκαιμία Εφίδρωση, υγρό και ψυχρό δέρμα. Δυνατός σφυγμός. Πείνα, αδυναμία, λιποθυμική τάση. Σύγχυση. Επιπόλαιη αναπνοή. Ξηρό δέρμα. Ταχυκαρδία. Υπερβολική δίψα. Ζάλη, σύγχυση, απώλεια συνείδησης. Βαθειά, γρήγορη αναπνοή - απόπνοια ακετόνης. 36

ΚΟΙΝΟ ΦΑΡΜΑΚΟ 37

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑ 38

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Σύνδρομο υπεραερισμού. Ασθματική κρίση. Απόφραξη αεραγωγού. Αναφυλακτική αντίδραση. Έμφραγμα του μυοκαρδίου. Υπερδοσολογία φαρμάκου. 39

ΚΟΙΝΟ ΦΑΡΜΑΚΟ 40

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡΑΕΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡΑΕΡΙΣΜΟΥ 41

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡΑΕΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡΑΕΡΙΣΜΟΥ ΑΙΤΙΑ Αναπνευστική αλκάλωση από αυξημένη εκπνοή διοξειδίου του άνθρακα. ΕΚΛΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Έντονη ανησυχία και η κρίση πανικού. ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ Αγχώδεις γυναίκες. 42

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ο ασθενής σε καθιστή ή με ελαφρά προς τα πίσω κλίση της πλάτης στάση. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. 43

ΚΟΙΝΟ ΦΑΡΜΑΚΟ 44

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ο ασθενής σε καθιστή ή με ελαφρά προς τα πίσω κλίση της πλάτης στάση. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού . Απαγορεύεται η παροχή οξυγόνου. Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και του σφυγμού. Καθησυχάζουμε τον ασθενή . Προτρέπουμε τον ασθενή να κρατά την αναπνοή του για 10 δευτερόλεπτα και μετά να αναπνέει. Αυτό επαναλαμβάνεται αρκετές φορές . Εναλλακτική και πιο αποτελεσματική μέθοδος είναι να αναπνέει ο ασθενής σε μία χαρτοσακούλα. 45

46

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ο ασθενής σε καθιστή ή με ελαφρά προς τα πίσω κλίση της πλάτης στάση. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Απαγορεύεται η παροχή οξυγόνου . Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και του σφυγμού. Καθησυχάζουμε τον ασθενή. Προτρέπουμε τον ασθενή να κρατά την αναπνοή του για 10 δευτερόλεπτα και μετά να αναπνέει. Αυτό επαναλαμβάνεται αρκετές φορές. Εναλλακτική και πιο αποτελεσματική μέθοδος είναι να αναπνέει ο ασθενής σε μία χαρτοσακούλα. Καλούμε βοήθεια (το 166) εάν η κατάσταση του ασθενούς χειροτερεύει. 47

ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝOYΣ ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝOYΣ Η αναπνοή του ασθενούς γίνεται φυσιολογική. ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ Απώλεια συνείδησης του ασθενούς. Ασταθή ζωτικά σημεία. 48

S O S Εάν ο ασθενής είναι διαβητικός και εμφανίσει επεισόδιο γρήγορης και ρηχής αναπνοής, τότε υποπτευόμαστε διαβητική οξέωση. 49

ΑΣΘΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 50

ΑΣΘΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΑΙΤΙΑ Σπασμός των βρόγχων . ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΣΘΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΑΙΤΙΑ Σπασμός των βρόγχων . ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Εργώδης αναπνοή, δύσπνοια, σπαστικός βήχας, ανησυχία. 51

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Παρακολούθηση ζωτικών σημείων. Χορήγηση βρογχοδιασταλτικών . Τοποθέτηση του ασθενούς σε καθιστή ή σε βολική γι’ αυτόν θέση. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Παρακολούθηση ζωτικών σημείων. Χορήγηση βρογχοδιασταλτικών . Χορήγηση οξυγόνου. Καλούμε βοήθεια (166) εάν η κατάσταση του ασθενούς χειροτερεύσει. 52

ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Η αναπνοή του ασθενούς γίνεται κανονική. ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ Η αναπνοή χειροτερεύει και ο ασθενής εμφανίζει σημεία κυάνωσης. Ασταθή ζωτικά σημεία. Σημεία εξάντλησης του ασθενούς. Διακοπτόμενος εισπνευστικός συριγμός ? 53

ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΕΡΑΓΩΓΟΥ 54

ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΕΡΑΓΩΓΟΥ ΑΙΤΙΑ Ξένο σώμα στο φάρυγγα ή λάρυγγα. . ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΕΡΑΓΩΓΟΥ ΑΙΤΙΑ Ξένο σώμα στο φάρυγγα ή λάρυγγα. . ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Βήχας, τάση για εμετό, έντονη εκπνευστική προσπάθεια, εργώδης αναπνοή, μεταβολές του σφυγμού, αναπνευστική - καρδιακή ανακοπή. 55

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Τοποθέτηση του ασθενούς σε καθιστή ή σε βολική γι’ αυτόν θέση. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Σημεία απόφραξης - εφαρμογή χειρισμού Heimlich. Προσπάθεια αφαίρεσης ξένου σώματος. Απώλεια συνείδησης - ύπτια θέση. Καλούμε βοήθεια (166) εάν η κατάσταση του ασθενούς χειροτερεύσει και εφαρμόζουμε ΚΑΡΠΑ . 56

ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Η αναπνοή του ασθενούς γίνεται κανονική. Το ξένο σώμα αφαιρείται ή καταπίνεται. ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ Η αναπνοή χειροτερεύει και ο ασθενής εμφανίζει σημεία κυάνωσης. Ασταθή ζωτικά σημεία. Αναπνευστική ανεπάρκεια. Καρδιακή ανεπάρκεια. 57

S O S Εάν το ξένο σώμα δεν εντοπισθεί και ο ασθενής εμφανίζει σημεία βελτίωσης, παραπέμπουμε τον ασθενή για ακτινολογικό έλεγχο. 58

ΘΩΡΑΚΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ 59

ΘΩΡΑΚΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ Στηθάγχη Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου 60

ΣΤΗΘΑΓΧΗ ΑΙΤΙΑ Ανεπαρκής αιμάτωση - οξυγόνωση του μυοκαρδίου. . Ανεπαρκής αιμάτωση - οξυγόνωση του μυοκαρδίου. . ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Θωρακικός - προκάρδιο άλγος. 61

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Τοποθέτηση του ασθενούς σε καθιστή ή ημιύπτια θέση . Τοποθέτηση του ασθενούς σε καθιστή ή ημιύπτια θέση . Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Παροχή οξυγόνου. Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και του σφυγμού. Καλούμε σε βοήθεια (166) όταν υπάρχει αμφιβολία στη διάγνωση ή όταν η κατάσταση του ασθενούς επιδεινώνεται. Εφαρμογή ΚΑΡΠΑ εάν χρειασθεί. Χορήγηση νιτρογλυκερίνης και έλεγχος ζωτικών σημείων μετά από κάθε χορήγηση. 62

ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Υποχώρηση του πόνου. Σταθεροποίηση ζωτικών σημείων. ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ Ο πόνος παραμένει. Ασταθή ζωτικά σημεία. Επανεκτίμηση και διάγνωση εμφράγματος του μυοκαρδίου. 63

ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΙΘΑΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΘΑΓΧΙΚΟΥ ΠΟΝΟΥ ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΙΘΑΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΘΑΓΧΙΚΟΥ ΠΟΝΟΥ Αίσθημα δυσπεψίας - βάρος στο στομάχι. Οπισθοστερνικός πόνος που ακτινοβολεί: στα άνω άκρα (συνήθως αριστερά), στον ώμο, στο βραχίονα ή και στον αγκώνα. στον αυχένα, στις γνάθους (κυρίως στη ν κάτω) και στα δόντια. στην πλάτη. άνω - μέση κοιλιακή χώρα. Πόνος μόνο στις γνάθους ή και στα δόντια. Δύσπνοια. Ναυτία. Ο πόνος διαρκεί καθόλη τη διάρκεια της κρίσης και δεν επηρεάζεται από τη στάση του ασθενούς, την αναπνοή ή το βήχα. Ο πόνος υποχωρεί όταν η ψυχολογική ή σωματική επιβάρυνση τελειώσει. Ο ασθενής παραμένει ακίνητος 64

S O S Επί οποιασδήποτε αμφιβολίας, καλούμε το 166 και εφαρμόζουμε πρωτόκολλο αντιμετώπισης εμφράγματος του μυοκαρδίου. 65

66

ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ ΑΙΤΙΑ Απόφραξη των στεφανιαίων αγγείων. . ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Έντονος θωρακικός πόνος με ακτινοβολία. Ταχυκαρδία, δύσπνοια, κυάνωση, αδυναμία, ναυτία, διαφορετικός πόνος από στηθάγχη. 67

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Τοποθέτηση του ασθενούς σε καθιστή ή ημιύπτια θέση. Τοποθέτηση του ασθενούς σε καθιστή ή ημιύπτια θέση. Διατήρηση ανοικτού αεραγωγού. Παροχή οξυγόνου. Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και του σφυγμού. Καλούμε σε βοήθεια (166) όταν υπάρχει αμφιβολία στη διάγνωση ή όταν η κατάσταση του ασθενούς επιδεινώνεται. Χορήγηση νιτρογλυκερίνης και έλεγχος ζωτικών σημείων μετά από κάθε χορήγηση. Χορήγηση ασπιρίνης . Εφαρμογή ΚΑΡΠΑ, εάν χρειασθεί. 68

ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Υποχώρηση του πόνου. Σταθεροποίηση ζωτικών σημείων - μεταφορά στο νοσοκομείο. ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ Ο πόνος παραμένει. Ασταθή ζωτικά σημεία. Καρδιακή ανακοπή. 69

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ 70

Τι είναι αναφυλαξία; Η απότομη πτώση της αρτηριακής πιέσεως, η οποία συνοδεύεται συχνά από βρογχόσπασμο και ουρτικάρια, η οποία προκαλείται από τη μεγάλη απελευθέρωση ισταμίνης, συνεπεία αλλεργικής αντίδρασης τύπου Ι. 71

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Πενικιλίνη. Γάντια - Latex. Μυοχαλαρωτικά. Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Οπιοειδή. Σκιαγραφικές ουσίες. Άλλα (εμβόλια, τροφές, δήγματα εντόμων). 72

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Δερματολογικές αντιδράσεις (ερυθρότητα προσώπου, κνησμός, παραισθησία, οίδημα, άκρα ψυχρά και οιδηματώδη). Eισπνευστικός συριγμός (wheezing), πόνος κοιλιακής χώρας, τάση για εμετό. Απώλεια συνείδησης. Ωχρότης δέρματος κυάνωση. Ταχύς, αδύνατος, αψηλάφητος σφυγμός. 73

Kλινικά συμπτώματα αναφυλαξίας Σύστημα / Όργανο Συμπτώματα Δέρμα Κνίδωση Ερυθρότητα Αγγειοοίδημα Εφίδρωση Οφθαλμοί Επιπεφυκίτιδα Δακρύρροια Περικογχικό οίδημα Αναπνευστικό Πταρμός, ρινόρροια βράγχος, αίσθημα πνιγμού, λαρυγγικό οίδημα, συριγμός Δύσπνοια, ταχύ-πνοια, ρόγχος, κυάνωση Καρδιαγγειακό Γαστρεντερικό Νευρικό Ταχυ-βραδυκαρδία, αρρυθμία Ναυτία, έμετος Αδυναμία, ζάλη, λιποθυμία/συγκοπή Υπόταση, ανακοπή Τυμπανισμός,διάρροια Φόβος επικείμενου θανάτου 74

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Τοποθέτηση του ασθενούς σε ύπτια θέση. Χορήγηση οξυγόνου. Χορήγηση 0,5ml 1:1000 αδρεναλίνης ΙΜ. 75

76

77

Συνήθη επείγοντα - Αντίδραση Συνήθη επείγοντα - Αντίδραση ΕΠΕΙΓΟΝ 1.ΒΟΗΘΕΙΑ 2.ΟΞΥΓΟΝ 3. ΆΛ. ΕΝΕ 4. 166 ΛΙΠΟΘ. + ΥΠΤΙΑ ΘΕ ΣΤΗΘΑΓ. ΝΙΤΡΟΛΥ ΚΑΡΔ. ΑΝ CPR EΜΦΡΑΓ. ΑΣΠΙΡΙΝΗ ΑΝΑΦΥΛ. ΑΔΡΕΝΑΛ ΥΠΟΓΛΥΚ ΓΛΥΚΟΖΗ ΕΠΙΛ. ΚΡ. ΑΣΦ.ΑΣΘ ΑΣΘΜΑ ΣΑΛΒΟΥΤ 78

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΕΙΓΟΥΣΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΕΙΓΟΥΣΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Φάρμακο Ενδείξεις Δόση ενηλίκ 1. Οξυγόνο Σχεδόν πάντα 100% εισπνοή 2. Αδρεναλίνη Αναφυλαξία Ασθμα, Ανακοπή 0,3-0,5mg i.m. 1mg i.v. 3.Nιτρογλυκ/ίνη Στηθάγχη 0,3-0,4mg υπογ 4.Αντιισταμινικά 5.Aλβουτερόλη 6.Ασπιρίνη Αλλεργική αντιδ Ασθματ. Κρίση Εμφραγμα 25-50mg i.m. 2 εισπνοές 160-325 mg 79