Ερευνητική Εργασία Θέμα: Όδός Ονείρων στη Μαγεμένη Πόλη Περιγραφή: Αναφορά στην μουσική δεκαετία του 60 στην Ελλάδα. Τάξη : Α΄ Λυκείου Μαθητής : Αντώνης Δημητρακόπουλος Υπεύθυνη Project : Ζαφειράτου Αικατερίνη

Οδός Ονείρων στη Μαγική Πόλη...

20 Μαρτίου 1961 Θέατρο Κεντρικόν Λίγο πριν ξεκινήσει η συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη στα καμαρίνια γίνεται χαμός. Τα μέλη της ορχήστρας του ΕΙΡ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας ) απειλούν οτι δεν πρόκειται να βγουν να παίξουν. Πάνω περιμένουν ο Μπιθικώτσης , ο Χιώτης, ο Καζαντζίδης με τη Μαρινέλλα, η Μαίρη Λίντα , ο Τέρης Χρυσός και ο Χατζιδάκης στο πιάνο. Σύγκρουση «κλασσικών» με « λαϊκούς». Τελικά το πάντρεμα έγινε, η συναυλία ξεκινάει με όλα τα επακόλουθα. Το κυριότερο επακόλουθο ήταν οτι ανάμεσα στις κρυστάλλινες πενιές του Χιώτη και στα λαρύγγια των σπάνιων φωνών των τραγουδιστών ξεχύθηκαν οι στίχοι του Γκάτσου, του Χριστοδούλου, του Λειβαδίτη...Πριν από δυο χρόνα αυτό είχε γίνει με τον Ρίτσο , σε λίγο με το Σεφέρη.

Έτσι μέσα απο τις τρομερές συγκρούσεις, παλιού και καινούριου, τις διαμάχες για την ελληνικότητα ή όχι του μπουζουκιού, για το ποιόν και το ήθος των τραγουδιστών ξεκίνησε αυτή η περίφημη δεκαετία του ΄60.

Σε μια Ελλάδα που απέχει πολύ λίγο από την κατοχή και τον εμφύλιο, οι άνθρωποι άρχισαν να κάνουν όνειρα μέσα από την «Οδό Ονείρων» του Μάνου Χάτζιδάκη και να χτίζουν στα ερείπια τη «Μαγική Πόλη» τους, του Μίκη Θεοδωράκη.

Μάνος Χατζιδάκις

Ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε τη δύναμη , την ομορφιά και την αλήθεια του λαϊκού τραγουδιού. Η οπτική γωνία απο την οποία έβλεπε το λαϊκό τραγούδι ήταν διαφορετική καθώς ήταν επηρεασμένος από τους μεγάλους Ευρωπαικούς κλασικούς συνθέτες, Μπαχ, Σούμπερτ. Έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα και σημασία στον τρόπο με τον οποίο παρουσίασε ρυθμικά και έντυσε αρμονικά τις μελωδίες του.

Από τη διάλεξη του για το ρεμπέτικο τραγούδι Από τη διάλεξη του για το ρεμπέτικο τραγούδι. 31 Ιανουαρίου 1949, στο Θέατρο Τέχνης. «Κάποτες θα κοπάσει η φασαρία γύρω τους κι αυτά θα συνεχίσουν ανενόχλητα το δρόμο τους. Ποιος ξέρει τι καινούργια ζωή μας επιφυλάσσουν τα «νωχελικά 9/8» για το μέλλον. Όμως εμείς θα ’χουμε πια για καλά νοιώσει στο μεταξύ τη δύναμή τους. Και θα τα βλέπουμε πολύ φυσικά και σωστά να υψώνoυν τη φωνή τους στον άμεσο περίγυρό μας και να ζουν πότε για να μας ερμηνεύουν και πότε για να μας συνειδητοποιούν το βαθύτερο εαυτό μας.»

Και ενώ σε κάποια γειτονιά συνέβαιναν τα παραπάνω... σε κάποια άλλη συνοικία …….

Μίκης Θεοδωράκης

Το πιο σημαντικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη θεωρείται η μελοποιημένη ποίηση, δηλαδή η σύνθεση λαϊκής μουσικής, χρησιμοποιώντας ως στίχους ποιήματα σπουδαίων ποιητών, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Γιώργος Σεφέρης , ο Οδυσσέας Ελύτης. Χάρη στην μελοποιημένη ποίηση του, η Ελλάδα αποτελεί ίσως τη μοναδική χώρα στον κόσμο, στην οποία μεγάλο ποσοστό ανθρώπων συνήθιζε να ακούει μελοποιημένη βραβευμένη ποίηση, κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων τους.

Το 1964, ο Μίκης Θεοδωράκης αναλαμβάνει να μελοποιήσει αποσπάσματα από το "Αξιον Εστί" σε συνεργασία με τον Οδυσσέα Ελύτη. Το αποτέλεσμα είναι ο ομώνυμος δίσκος που έμεινε στην ιστορία, με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση ως σολίστα και του Μάνου Κατράκη ως αφηγητή. 

«Ας βγει η ψυχή της μουσικής μας ακέραιη, ντυμένη με πάχνη και δροσοσταλίδες, χορεύοντας με το ρωμαίικο νταούλι. Ας αφήσουμε τις επιδείξεις για τους λαούς που έχασαν την ψυχή τους και ας τραγουδήσουμε απλά τους καϋμούς και τις ελπίδες της Ρωμιοσύνης.»

Σταύρος Ξαρχάκος

Ο Ξαρχάκος αρχίζει την καριέρα του γράφοντας μουσική για το έργο «Κόκκινα Φανάρια». Ανάμεσα στη ελιτίστικη πρωτοπορία του Χατζηδάκι και στο δυναμικό αγωνιστικό αίτημα του Θεοδωράκη, η περίπτωση του Ξαρχάκου βρίσκει τη χρυσή τομή των αισθητικών απαιτήσεων του μέσου Έλληνα της δεκαετίας του 60.

Τη δεκαετία του 60 γράφει τα καλύτερα τραγούδια του. Τη δεκαετία του 60 γράφει τα καλύτερα τραγούδια του.

Εκείνη την εποχή ξεπροβάλλουν και άλλοι ταλαντούχοι συνθέτες. Μίμης Πλέσσας : Ένα χαρισματικό ταλέντο, ένας προικισμένος μουσικός που υπηρέτησε όλα τα είδη του τραγουδιού με την ίδια πάντα επιτυχία. Γιάννης Μαρκόπουλος : Το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητάς του βρίσκεται στο θέατρο και τον κινηματογράφο.

Νέο Κύμα Κυριότερος εκπρόσωπος του Νέου Κύματος είναι ο Γιάννης Σπανός. Φεύγει για τη Γαλλία το 1959 όπου για δυο τρία χρόνια παίζει σε μπουάτ της αριστερής όχθης του Παρισιού. Το 1963 επιστρέφει στην Ελλάδα και μέχρι το 1969 γράφει τραγούδια με το ύφος του Νέου Κύματος.

Άλλοι εκπρόσωποι του Νέου Κύματος είναι ο Γιώργος Ζωγράφος, Λάκης Παπάς κλπ.

Γιώργος Ζαμπέτας Γιώργος Ζαμπέτας : Ανήκει στους καλλιτέχνες εκείνους που διατηρώντας τον αυθορμητισμό της λαϊκής φόρμας, κατάφερε να μιλήσει μια γλώσσα πιο καινούρια και πιο σημερινή.

Διονύσης Σαββόπουλος Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 κατεβαίνει από τη Θεσσαλονίκη καβάλα σε ένα φορτηγό ένας καλλιτέχνης με μια περίεργη φωνή και με ένα εντελώς πρωτότυπο και ασυνήθιστο τρόπο ερμηνείας. Δεν είναι άλλος από τον Διονύση Σαββόπουλο.

Σταύρος Κουγιουμτζής Είναι αναντίρρητα ο μεγάλος τραγουδοποιός αυτής της γενιάς των επιγόνων της σχολής Θεοδωράκη-Χατζηδάκι. Η προσφορά του αποτελεί σταθμό και τα τραγούδια του είναι από τις ωραιότερες στιγμές του νεότερου ελληνικού τραγουδιού.

Δήμος Μούτσης Ένα από τα πιο αξιόλογα ταλέντα, που γέννησε το ελληνικό τραγούδι. Παρά το γεγονός οτι αντρώθηκε και αυτός σ’ενα μουσικό περίγυρο διάχυτο από τις μελωδίες του Χατζηδάκι και του Θεοδωράκη, ανήκει στον αστερισμό εκείνων των ονομάτων που κινούνται σε δική τους τροχιά. Με το τραγούδι «Στην Ελευσίνα μια φορά» πρωτοεμφανίζεται ο Μανώλης Μιτσιάς, ο οποίος υπήρξε ανακάλυψη του συνθέτη.

Μάνος Λοΐζος Είναι και αυτός ένας από τους πιο σημαντικούς νέους συνθέτες τραγουδιών, που εμφανίζονται στα μέση της δεκαετίας του ’60. Βγήκε από την αγκαλιά του Μίκη Θεοδωράκη, κάνοντας πολύ γρήγορα ένα αξιοζήλευτο όνομα. Ο πρώτος του μεγάλος δίσκος «Σταθμός» κυκλοφόρησε το 1969 και ο δεύτερος «Θαλασσογραφίες» το 1970.

Μίμης Πλέσσας Μετά το 1968 ξεκινά μια περίοδος για τον Πλέσσα γεμάτη από θαυμάσιες συνθέσεις. «Ο δρόμος» είναι ένας σταθμός στην καριέρα του και από τις πιο ωραίες στιγμές στη διαδρομή του ελληνικού τραγουδιού.

Κάπου εδώ τα φώτα της μαγικής πόλης θα σβήσουν... Ευχόμαστε οι δρόμοι των ονείρων σας να είναι πάντα φωτισμένοι και μελωδικοί... Καλό σας Βράδυ!!