Κυριαζή Αικατερίνη, Κοινωνική Λειτουργός Μονιώδη Μαρία, Κοινωνιολόγος ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΙΟΥ «ΒΙΑ: ατομικό ή κοινωνικό πρόβλημα;» Εισηγήτριες: Κυριαζή Αικατερίνη, Κοινωνική Λειτουργός Μονιώδη Μαρία, Κοινωνιολόγος
Τι είναι πρόβλημα; Πρόβλημα είναι μια κατάσταση η οποία χρήζει αντιμετώπισης, απαιτεί λύση, η δε λύση της δεν είναι γνωστή, ούτε προφανής.
Ένα πρόβλημα θεωρείται κοινωνικό όταν: επηρεάζει αρνητικά ένα σημαντικό τμήμα του κοινωνικού συνόλου, παραβιάζει τις αξίες και τα ιδεώδη του κοινωνικού συνόλου, οφείλεται σε κοινωνικούς και όχι ατομικούς παράγοντες, μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη συλλογική δράση ατόμων και ομάδων και με κοινωνικά μέτρα της Πολιτείας.
Τι είναι η βία; Κάθε συμπεριφορά που χρησιμοποιείται για να εξαναγκάσει, να κυριαρχήσει ή να απομονώσει. Σωματική, ψυχολογική και λεκτική κακοποίηση που δημιουργεί σωματικό ή και ψυχικό πόνο Η χρήση κάθε μορφής εξουσίας που επιβάλλεται στο άτομο για τη διατήρηση του ελέγχου της σχέσης και της συμπεριφοράς του θύματος. Πρόκειται για παραβίαση των δικαιωμάτων.
ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ Η φτώχια
η κρίση του θεσμού της οικογένειας, η προβολή σκηνών βίας από τα ΜΜΕ, η κρίση των αξιών γενικότερα, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, τα οικονομικά συμφέροντα και η τάση για εύκολο, γρήγορο πλουτισμό το άγχος
Η έμφυλη διάσταση της βίας Παγκοσμίως, οι άνδρες είναι πιο πιθανόν να χάσουν τη ζωή τους εξαιτίας ένοπλης σύγκρουσης, διαπροσωπικής βίας από αγνώστους και αυτοκτονία, ενώ αντιθέτως οι γυναίκες συγκεντρώνουν μεγαλύτερη πιθανότητα να χάσουν τη ζωή τους από οικείο τους πρόσωπο, όπως ο σύζυγος ή ο ερωτικός σύντροφος ή μέλος του οικογενειακού περιβάλλοντος. Οι συγκεκριμένες στάσεις και συμπεριφορές πηγάζουν κυρίως από παραδοσιακές αντιλήψεις που εκλαμβάνουν τις γυναίκες ως υποδεέστερες και κατώτερες των ανδρών ή παρέχουν το δικαίωμα για την χρήση βίας με στόχο τον έλεγχο των γυναικών
Ορισμός Βίας κατά των γυναικών (άρθρο 1 της Διακήρυξης των Ενωμένων Εθνών) «Κάθε βίαιη πράξη που βασίζεται στο φύλο και έχει σαν αποτέλεσμα τη σωματική, σεξουαλική και ψυχολογική βλάβη ή δυστυχία για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων και των απειλών για βίαιες πράξεις, εξαναγκασμό ή αυθαίρετη στέρηση ελευθερίας ανεξάρτητα αν η βία συμβαίνει στη δημόσια ή την ιδιωτική ζωή».
Σωματική βία χαστούκια μπουνιές κλωτσιές βίαια σπρωξίματα ταρακούνημα σώματος δέσιμο απομόνωση πνίξιμο ξυλοδαρμός
Σεξουαλική βία βιασμό στο γάμο βιασμό, ή απόπειρα βιασμού μετά από έξοδο σε ραντεβού ηθελημένη πρόκληση σωματικού πόνου κατά την διάρκεια της γενετήσιας πράξης επιθέσεις στα γεννητικά όργανα με τη χρήση αντικειμένων, όπως όπλα εξαναγκασμός σε ποικίλες σεξουαλικές πρακτικές
Ψυχολογική βία έντονη κριτική και υποβιβασμό ζήλια προσβολές, απειλές, βρισιές, φωνές ενοχοποίηση, απειλητικό γεμάτο νόημα κοίταγμα σπάσιμο πιάτων πέταγμα του φαγητού ή γενικότερα αντικειμένων άρνηση παροχής βοήθεια όταν το θύμα είναι άρρωστο ή τραυματισμένο
Κοινωνική βία Περιορισμός και έλεγχος Ποιόν βλέπει και συναντάει Τα συχνά τσεκαρίσματα, που είναι, που πάει Η απαγόρευση εργασίας
Ρατσιστική βία Όχι στις ρατσιστικές και φασιστικές ιδέες. Όλοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα. Ο ρατσισμός από Έλληνα προς αλλοδαπό οφείλεται συνήθως στην κακή διαπαιδαγώγηση των παιδιών από το σπίτι.
Μεταμέλεια-Συγχώρεση Ο Κύκλος της Βίας Δημιουργία Έντασης Πυροδοτούν Γεγονός ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ Μεταμέλεια-Συγχώρεση
Επιδημιολογικά στοιχεία (1) 1 : 3 γυναίκες έχει υποστεί σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση κατά τη διάρκεια της ζωής της στην πλειοψηφία, από μέλος της οικογένειας (United Nations, 2003) Ενδοοικογενειακή βία έχει υποστεί: το 25% των γυναικών (σωματική & σεξουαλική και μάλιστα το 6% κατά την εγκυμοσύνη) το 7.6% των ανδρών (CDC’s National Violence Against Women Survey, 2000)
Επιδημιολογικά στοιχεία (2) Το 2% μόνο των γυναικών που κακοποιούνται δεν φοβούνται να το δηλώσουν και ζητούν ΒΟΗΘΕΙΑ … Το 98% των γυναικών υπομένει την κακοποίηση στην ζωή του χωρίς να αντιδρά. 3 στις 5 γυναίκες που υπήρξαν θύματα κακοποίησης βιώνουν τόσο ψυχολογική όσο και σωματική βία.
Επιδημιολογικά στοιχεία (3) 7 στις 10 γυναίκες που κακοποιούνται είναι Δευτεροβάθμιας, Τεχνολογικής ή Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. καταρρίπτεται ο μύθος ότι η κακοποιημένη γυναίκα είναι συνήθως χαμηλού μορφωτικού επιπέδου.
Επιδημιολογικά στοιχεία (4) 35% των γυναικών που είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας παντρεύονται τον δράστη και τα δείγματα βίαιης συμπεριφοράς του δεν αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την απόφασή τους αυτή. 2 στις 3 γυναίκες που είναι θύματα είναι παντρεμένες με τον δράστη τουλάχιστον 10 χρόνια.
Επιδημιολογικά στοιχεία (5) Ο δράστης: Κατά 82% είναι ο σύζυγος. Κατά 12% είναι ο σύντροφος. Σε μικρότερα ποσοστά είναι άτομο του οικογενειακού ή κοινωνικού της περίγυρου (πατέρας, αδελφός, τέκνο).
Ενδοοικογενειακή Βία: 10 πραγματικότητες Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα διαταξικό φαινόμενο Τα θύματα είναι κατά κανόνα γυναίκες Η βία ασκείται για την εξουσία, τον έλεγχο (δεν είναι απλά σύγκρουση/θυμός) Η ενδ/κή βία βλάπτει σοβαρά τα παιδιά («σύνδρομο του αμέτοχου θεατή») Δεν είναι όλες οι γυναίκες που κακοποιούνται ανήμπορες, αδύναμες και δεν είναι τρελές/υστερικές Οι κακοποιημένες γυναίκες δεν είναι υπαίτιες για τη βία
Τα άτομα με αναπηρία είναι περισσότερο ευάλωτα στην ενδ/κή βία Η οικονομική και εργασιακή έμφυλη ανισότητα δυσκολεύει τις γυναίκες να εγκαταλείψουν ένα βίαιο περιβάλλον Οι άντρες που κακοποιούν, συνήθως μπορούν να ελέγχουν το θυμό τους σε άλλα πρόσωπα Οι αλλαγές στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εξάλειψη της ενδ/κής βίας
Συνέπειες Κρίση ανθρωπιστικών αξιών, παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Αδυναμία επίλυσης προβλημάτων, οπισθοδρόμηση ή στασιμότητα. Δύσκολα επιχειρούνται λύσεις βασισμένες στον διάλογο και τη συνεννόηση, δεν εδραιώνονται σχέσεις εμπιστοσύνης και αλληλεγγύης ανάμεσα στους πολίτες και δεν σημειώνεται πρόοδος στους τομείς του πολιτισμού. Κλονισμός θεμελιωδών αξιών του δημοκρατικού πολιτεύματος, όπως η δικαιοσύνη, η υπακοή στον νόμο, η ευνομία, η ασφάλεια. Επικράτηση της αντίληψης πως η βία είναι ο μοναδικός αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης των σύνθετων ζητημάτων.
Τρόποι αντιμετώπισης Αξιοκρατία, κοινωνική ισότητα, δικαιοσύνη, απόκτηση ηθικών αξιών και ιδανικών, σωστών προτύπων Λήψη μέτρων απ' το κράτος, αντιμετώπιση της ανεργίας με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ουσιαστική ανθρώπινη επικοινωνία. Ορθή διαπαιδαγώγηση των νέων μέσα στην οικογένεια και συνέχεια στο σχολείο , σωστή εκμετάλλευση ελεύθερου χρόνου, ώστε να διοχετευθεί η ενεργητικότητα κι ο δυναμισμός των νέων σε κάτι δημιουργικό.
Επομένως Η βία σε οποιοδήποτε χώρο και αν εκδηλωθεί φέρνει βία στην κοινωνία. Γι’ αυτό η βία δεν αποτελεί προσωπική ή οικογενειακή υπόθεση αλλά κοινωνικό πρόβλημα που αφορά όλους μας.
πάντοτε υπάρχει κάποιος που περιμένει Μίλα μη φοβάσαι..... πες τα όλα....... πάντοτε υπάρχει κάποιος που περιμένει να ακούσει τη φωνή σου!!!!!
Σας ευχαριστούμε!
Βιβλιογραφία http://www.isotita.gr http://www.un.org http://www.news.in.gr
ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ Δ/νση: Χαλκειός, Χίος Τηλ.: 2271350040 Fax: 2271350010 e-mail: womanaid@outlook.com