Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Χρήση των τύπων αντιρρόπησης των διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας (Ο.Ι.) Κ.Π. Κατωπόδης Επίκουρος Καθηγητής Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κομοτηνή, 2008

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Πρωτοπαθής Διαταραχή Οξεοβασικής Ισορροπίας Αντιρροπιστική Απάντηση Οργανισμού

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Φυσιολογικές παράμετροι Ο.Ι. pH 7.37 – 7.43 PaCO2 38 – 44 (mmHg) sHCO3- 22 – 26 (mEq/L) [sHCO3-] PaCO2 pH = 6.1 + log , H+ = 24 + 0.03 * PaCO2 [sHCO3 -]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Μεταβολική οξέωση pH και [sHCO3- ] PaCO2 (υπεραερισμός)

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Μεταβολική οξέωση PaCO2 κατά 1.0 – 1.3 (1.2) mmHg για κάθε [sHCO3-] κατά 1 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Μεταβολική οξέωση Αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) : = 1.5 x [sHCO3-] + 8 (+/- 2) Αναμενόμενη μείωση PaCO2 (mmHg): = 1.2 x [24 – (sHCO3-) ]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. α) ο μέγιστος αντιρροπιστικός υπερ-αερισμός παρατηρείται μετά από 12-24 ώρες β) η μέγιστη αντιρρόπηση σπάνια οδηγεί σε μείωση της PaCO2 < 10-12 mmHg γ) παραμονή υπερ-αερισμού σε περιπτώσεις γρήγορης διόρθωσης της οξυαιμίας δ) η χρόνια οξέωση οδηγεί σε : υπεραερισμό PaCO2 νεφρική επαναρρόφηση HCO3- νεφρική απώλεια HCO3- HCO3- του ορού επιδείνωση της οξυαιμίας

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Μεταβολική αλκάλωση pH και [sHCO3-] PaCO2 (υποαερισμό)

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Μεταβολική Αλκάλωση PaCO2 κατά 0.5 – 0.7 (0.6) mmHg για κάθε [sHCO3-] κατά 1mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Αναπνευστική οξέωση pH και PaCO2 [sHCO3-]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Αναπνευστική οξέωση [sHCO3-] α) στροφή της αντίδρασης H2CO3 H+ + HCO3- προς τα δεξιά και β) αυξημένη επαναρρόφηση HCO3- από το νεφρικό σωληνάριο ( pH ενδοκυττάριου pH απέκκριση H+ επαναρρόφηση HCO3- ).

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Αναπνευστική οξέωση Οξεία PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 1 mEq/L Χρόνια PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 3.5 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Αναπνευστική Αλκάλωση pH και PaCO2 [sHCO3-]

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Αναπνευστική αλκάλωση [sHCO3-] α) στροφή της αντίδρασης H2CO2 H+ + HCO3- προς τα αριστερά και β) μειωμένη επαναρρόφηση HCO3- από τους νεφρούς ( pH ενδοκυττάριο pH απέκκριση H+ επαναρρόφηση HCO3- ).

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Αναπνευστική Αλκάλωση Οξεία PaCO2 κατά 10 mmHg [sHCO3-] κατά 2mEq/L Χρόνια PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 4mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι.

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. 1η περίπτωση άνδρας, 28 ετών πολυουρία, πολυδιψία μυική αδυναμία, λήθαργο Α.Π. 90/50 mmHg pH 6.91 PaCO2 8mmHg Μεταβολική sHCO3- 1.6 mEq/L οξέωση K+ / Na+ 4/127 mEq/L ( χάσμα ανιόντων) γλυκόζη ορού 1400mg/dl ουρία/κρεατινίνη 240/ 4.6 mg/dl γενική ούρων 4+ κετόνη

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 14 συνυπάρχουσα αλλά αναπνευστική αλκάλωση του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 8 (λοίμωξη;) [sHCO3-] κατά 1mEq/L PaCO2 κατά 0.6mmHg έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 14 mmHg αλλά έχουμε PaCO2 = 8 mmHg συνύπαρξη και Αναπνευστικής αλκάλωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. 2η περίπτωση άνδρας, 45 ετών διάρροιες Α.Π. 90/60 mmHg σφύξεις/ αναπνοές 120/ 24 / min μεταβολική ουρία / κρεατινίνη 100/ 2.5 mg/dl οξέωση K+ / Na+ 32/ 133 mEq/ L Cl- 110 mEq/L pH 7.26 PaCO2 25 mmHg sHCO3- 11.2 mEq/ L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 26 αλλά αμιγής και του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 25 μεταβολική οξέωση [HCO3-] κατά 1mEq/L PaCO2 κατά ~ 1.2 mmHg έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 26 mmHg ~ ίδια με του ασθενή αμιγώς μεταβολική οξέωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. 3η περίπτωση άνδρας, 72 ετών στεφανιαία νόσος, υπέρταση μερική κολεκτομή ρινογαστρικός καθετήρας μεταβολική Ringer διάλυμα αλκάλωση ουρία/ κρεατινίνη 70/1.2. mg/dl K+/Na+ 3.5/ 133 mEq/L Cl- 78 mEq/L pH 7.66 PaCO2 32mmHg sHCO3- 37 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 49 αλλά συνυπάρχουσα του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 32 μεταβολική αλκάλωση (μηχανικός αερισμός) [sHCO3-] κατά 10mEq/L PaCO2 κατά 6mmHg έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 48-49 mmHg αλλά έχουμε PaCO2 = 32 mmHg συνύπαρξη και Αναπνευστικής Αλκάλωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. 4η περίπτωση άνδρας, 36 ετών σύγχυση ιστορικό ναυτίας, εμέτων (χρήση αλκοόλ) μεταβολική Α.Π. 160/80 mmHg αλκάλωση αναπνοές 5/min ουρία/κρεατινίνη 68/1.6 mg/dl K+/Na+ 2.2/ 134 mEq/l pH 7.54 PaCO2 70mmHg sHCO3- 58mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. αναμενόμενη PaCO2 (mmHg) = 64 mmHg αλλά συνυπάρχουσα του ασθενούς PaCO2 (mmHg) = 70 mmHg αναπνευστική οξέωση (κεντρικός υποαερισμός) [sHCO3-] κατά 10mEq/L PaCO2 κατά 6mmHg έπρεπε να έχουμε PaCO2 = 63-64 mmHg αλλά έχουμε PaCO2 = 70 mmHg συνύπαρξη και Αναπνευστικής Οξέωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. 5η περίπτωση άνδρας, 60 ετών αποφρακτική πνευμονοπάθεια υπνηλία/ σύγχυση (λοίμωξη) αναπνευστική Α.Π. 170/95 mmHg οξέωση κυάνωση, οιδήματα pH 7.22 PaCO2 80 mmHg sHCO3- 32 mEq/L K+/Na+ 4.3/141 mEq/L Cl- 97 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. αναμενόμενη sHCO3- (mEq/L) = 38 συνύπαρξη αλλά μεταβολικής του ασθενούς sHCO3- (mEq/L) = 32 οξέωσης (γαλακτική;) PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 3.5 mEq/L έπρεπε να έχουμε [ sHCO3-] = 38 mEq/L αλλά έχουμε [sHCO3-] = 32mEq/L συνύπαρξη και Μεταβολικής Οξέωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. 6η περίπτωση οξεία αύξηση της PaCO2 α) pH 7.02, PaCO2 96mmHg, sHCO3- 20mEq/L PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 3.5 mEq/L έπρεπε να έχουμε [sHCO3-] = 30mEq/L αλλά έχουμε [sHCO3-] = 20 mEq/L συνύπαρξη και Μεταβολικής οξέωσης

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. β) pH 7.25, PaCO2 70mmHg, sHCO3- 27mEq/L PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3-] κατά 1mEq/L έπρεπε να έχουμε [sHCO3-] = 26mEq/L ~ ίδια με μετρούμενη ποσότητα αμιγώς οξεία αναπνευστική οξέωση

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. γ) pH 7.30, PaCO2 50mmHg, Shco3 38mEq/L PaCO2 κατά 10mmHg [sHCO3] κατά 1mEq/L έπρεπε να έχουμε sHCO3- = 25mEq/L αλλά [sHCO3-] = 38mEq/L συνύπαρξη και Μεταβολικής αλκάλωσης

Χρήση τύπων αντιρροπησης Ο.Ι. 7η περίπτωση άνδρας , αλκοολικός (χρόνιος) εμετούς Α.Π. 90/50 mmHg αναπνοές 22/min αναπνευστική ουρία / κρεατινίνη 40/0.9 mg/dl αλκάλωση K+/Na+ 2.9/ 129 mEq/L Cl- 78mEq/L pH 7.50 PaCO2 24mmHg sHCO3- 18mEq/L PaCO2 95mmHg

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. αναμενόμενη sHCO3- (mEq/L) = 18 αλλά αμιγής(;) και του ασθενούς sHCO3- (mEq/L) = 18 PaCO2 κατά 10mmHg sHCO3- κατά 4mEq/L PaCO2 κατά 16mmHg sHCO3 κατά 6.4 mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Χ.Α. = 32 mEq/L ( ) συνεπώς sHCO3- = 40 mEq/L ( ) αναπνευστική αλκάλωση (αλκοολική ηπατοπαθεια) Ασθενής μεταβολική οξέωση (γαλακτική – αλκοολική οξέωση) >> αλκάλωση (έμετοι)

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. 8η περίπτωση άνδρας, 42 ετών οξεία μέθη ΤΟ 390 C (πνευμονία) Α.Π. 80/40 mmHg pH 7.53 αναπνευστική PaCO2 25mmHg αλκάλωση sHCO3- 20mEq/L PaCO2 60mmHg sAlb 3.8 g/dl K+/Na+ 2.9/ 130mEq/L Cl- 80mE/g Ουρία/ κρεατινίνη 34/1.4mg/dl

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. αναμενόμενη sHCO3 (mEq/L) = 21 αλλά αμιγής και του ασθενή sHCO3 (mEq/L) = 20 PaCO2 κατά 10mmHg sHCO3- κατά 2mEq/L Έτσι PaCO2 κατά 15mmHg sHCO3 κατά 3mEq/L

Χρήση τύπων αντιρρόπησης Ο.Ι. Χ.Α. = 30 mEq/ L ( ) συνεπώς sHCO3- = 40 mEq/ L ( ) αναπνευστική αλκάλωση (αλκοολική ηπατοπάθεια) Ασθενής μεταβολική οξέωση (γαλακτική οξέωση) >> αλκάλωση (έμετοι)