Μεταβολικός ρυθμός ηρεμίας (RMR) Ένας άντρας 70 Kg απαιτεί σε κατάσταση ηρεμίας 2100Kcal
Βασικός μεταβολικός ρυθμός (BMR) Έχει πλήρη νύχτα αναπαυτικού ύπνου Έχει νηστέψει για 12 h Είναι σε ουδέτερο θερμικό περιβάλλον Έχει ξεκουραστεί σωματικά για 1 h Είναι ελεύθερος από ψυχικά και σωματικά ερεθίσματα Kcal/h m2 επιφανείας σώματος - 5% μεγαλύτερος στους άνδρες -Μειώνεται με την πάροδο της ηλικίας
Κατηγορίες μυϊκών ινών Οι μύες βραδείας συστολής εξασφαλίζουν χαμηλή τάση αλλά είναι πολύ ανθεκτικοί σε κόπωση. Έχουν άφθονα μιτοχόνδρια και πυκνό δίκτυο αιμοφόρων αγγείων. Οι μύες ταχείας συστολής εξασφαλίζουν μεγαλύτερη τάση και σε μικρότερο χρόνο αλλά υφίστανται κόπωση ταχύτερα. Έχουν λιγότερα μιτοχόνδρια και λιγότερα αιμοφόρα αγγεία.
Περίπου το ίδιο ποσό Ο2 απαιτείται για να οξειδωθεί κάθε C και H. Η ενεργειακή παραγωγή \Ο2 είναι ελαφρώς μεγαλύτερη για τους υδατάνθρακες. (5kcal\O2 υδατάνθρακες , 4,7kcal\O2 λιπίδια) Οι υδατάνθρακες με την μεγαλύτερη ενεργειακή τους παραγωγή ανά οξυγόνο είναι τα προτιμητέα καύσιμα του σώματος κατά την διάρκεια μέγιστης άσκησης.
Τρόποι με τους οποίους το σώμα διαχειρίζεται μια περίσσεια θερμίδων Μετατροπή των επιπρόσθετων θερμίδων σε λίπος και αποθήκευσή τους στο λιπώδη ιστό Καύση της περίσσειας των καυσίμων μ, επιπρόσθετη άσκηση Δαπάνη καυσίμων με διοχέτευσή τους σε παραγωγή θερμότητας (θερμογένεση) σε ασύζευκτα μιτοχόνδρια
Διαμετατροπές Υδατάνθρακες TG G Αμινοξέα TG
ΕΝΕΡΓΙΑΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ Αύξηση του μεταβολικού ρυθμού κατά την πέψη 20-25% πάνω από το BMR (90 λεπτά περίπου) Αποθήκευση Υδατανθράκων ως γλυκογόνο 3-7% Αποθήκευση Λιπών ως τριγλυκερίδια 3-7% Αποθήκευση Αμινοξέων ως πρωτεϊνες 25% Αποθήκευση Υδατανθράκων ως τριγλυκερίδια 25% Αποθήκευση Αμινοξέων ως γλυκογόνο 25%
ΑΠΕΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΙΚΗ ΘΕΡΜΙΔΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ -Καθημερινό Επίπεδο Δραστηριότητας -Το Ποσό της Μυϊκής Μάζας - Γενετικοί παράγοντες
ΘΕΡΜΙΔΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΥΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΗ 55-60% ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ 25-30% ΛΙΠΟΣ 10-15% ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ
Ο λιπώδης ιστός έχει χαμηλό μεταβολικό ρυθμό, συνεπώς οι άνθρωποι με μεγάλη λιπώδη μάζα απαιτούν λιγότερη θερμιδική πρόσληψη ανά Kg σωματικού βάρους
Η κατανάλωση μιας διατροφής χαμηλής σε υδατάνθρακες μπορεί να οδηγήσει σε μια επιταχυνόμενη διάσπαση των πρωτεϊνών και του λίπους Η διάσπαση των πρωτεϊνών και του λίπους οδηγεί σε συσσώρευση των κετονοσωμάτων στο πλάσμα
Απαραίτητα λιπαρά οξέα λινολεϊκό 18:2 cis-Δ9Δ12 λινολενικό 18:3 cis-Δ9Δ12Δ15
ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ Ενήλικες 0.8gr/kg Βάρους ( 0.6gr/kg βάρους) Έφηβοι 1 gr/kg Βάρους Αθλητές > 1 gr/kg Βάρους Έγκυες και Θηλάζουσες Μητέρες, Εγκαυματίες, Χειρουργημένοι Ασθενείς, Ασθενείς με Διαταραχές Απορρόφησης Πρωτεϊνών Έχουν Αυξημένες Απαιτήσεις σε Πρωτεϊνες
Ένα σύνολο ορμονικών και νευρικών σημάτων εξασφαλίζει ισορροπία μεταξύ της πρόσληψης καυσίμων και των ενεργειακών δαπανών ώστε η ποσότητα του λιπώδους ιστού να διατηρείται σε κατάλληλο επίπεδο
Θεωρία του λιποστάτη Σύμφωνα με τη θεωρία του λιποστάτη, ένας μηχανισμός αναστέλλει τη σίτιση και αυξάνει την κατανάλωση ενέργειας όταν το σωματικό βάρος υπερβεί μια κρίσιμη τιμή.
Ένα ανάδρομο σήμα που προέρχεται από το λιπώδη ιστό επηρεάζει τα κέντρα κορεσμού και σίτισης.
Λεπτίνη-Ινσουλίνη - Διεγείρουν την έκκριση της ανορεξιογόνου a-MSH -Αναστέλλουν την έκκριση του ορεξιογόνου Νευροπεπτιδίου Υ - Διεγείρουν την έκκριση της ανορεξιογόνου a-MSH
Λεπτίνη Αναστέλλει την πρόσληψη τροφής: Ελαττωμένα επίπεδα λεπτίνης: -αναστέλλει την έκκριση του ορεξιογόνου Νευροπεπτιδίου Υ - διεγείρει την έκκριση της ανορεξιογόνου a-MSH - διεγείρει το Συμπαθητικό Ν.Σ., αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση την καρδιακή συχνότητα και την θερμογένεση. Ελαττωμένα επίπεδα λεπτίνης: -αναστέλλουν την έκκριση των Τ3, Τ4 (επιβραδύνεται ο ΒΜΡ) -αναστέλλουν την έκκριση των γεννητικών ορμονών (παρεμποδίζεται η αναπαραγωγή) -αυξάνουν την έκκριση των γλυκοκορτικοειδών (κινητοποιούνται τα αποθέματα καυσίμων του οργανισμού)
Ανάπτυξη αντίστασης στην λεπτίνη Τα παχύσαρκα άτομα έχουν υψηλές συγκεντρώσεις λεπτίνης. Οι υψηλές συγκεντρώσεις της λεπτίνης οδηγούν σε ανάπτυξη αντίστασης στην λεπτίνη. (Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι αυξημένες συγκεντρώσεις της λεπτίνης επάγουν την έκφραση του SOCS3 (suppressor of cytokine sifnaling) Λόγω της ανάπτυξης αντίσταση στην λεπτίνη δεν πρέπει να εμφανίζεται η ανορεκτική δράση της λεπτίνης.
Η υπερλεπτιναιμία που παρατηρείται στα παχύσαρκα άτομα συνδέεται με την ανάπτυξη Διαβήτη τύπου ΙΙ - Η λεπτίνη κάνει τα ηπατοκύτταρα και τα μυοκύτταρα ποιο ευαίσθητα στην ινσουλίνη - Σε αυξημένες συγκεντρώσεις λεπτίνης (στα παχύσαρκα άτομα) αναπτύσεται αντίσταση στην λεπτίνη, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη αντίστασης στην ινσουλίνη.
Λεπτίνη + - Ινσουλίνη
Η κατανάλωση λιπαρών τροφών ελαττώνει την ημερήσια έκκριση ινσουλίνης και συνεπώς και της λεπτίνης (ανορεξιογόνα), ενώ διεγείρεται η έκκριση της ορεξιογόνου γαστρεντερικής ορμόνης γκρελινής. Η κατανάλωση υδατανθρακούχων τροφών έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη έκκριση ινσουλίνης και λεπτίνης και την ελαττωμένη έκκριση της γκρελίνης.
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΥΠΕΡΠΛΑΣΤΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ
Δείκτης μάζας σώματος (BMI) BMI=Βάρος σε Kg/(ύψος σε m)2 ΒΜΙ < 25 φυσιολογικός ΒΜΙ 25-30 υπέρβαρος ΒΜΙ > 30 παχύσαρκος
Περίμετρος Μέσης Άνδρες : 102 cm 94 cm Γυναίκες : 88 cm 80 cm
Ενήλικας Βάρους 70 Κιλών -Χρησιμοποιεί 2100kcal περίπου για να καλύψει τις ημερήσιες Ανάγκες του -Η συνολική ενέργεια που είναι αποθηκευμένη στο ήπαρ και τους σκελετικούς μύες ως γλυκογόνο είναι περίπου 3000 -Διαθέτει αποθήκες λίπους περίπου 131000 kcal -Μπορεί να κινητοποιήσει το ήμισυ των αποθηκευμένων πρωτεϊνών, που αντιστοιχεί περίπου σε 20000kcal