ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΓΕΘΗ ΑΠΛΑΝΩΝ ΧΑΡΗΣ ΒΑΡΒΟΓΛΗΣ

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΛΛΑΞΗΣ

Παραλλακτική κίνηση αστέρα

Ορισμός ετήσιας παράλλαξης

Ορισμός του parsec Parsec είναι η απόσταση από την οποία ο ημιάξονας της τροχιάς της Γης περί τον Ήλιο φαίνεται υπό γωνία ενός δεύτερου λεπτού του τόξου

Φωτεινότητα (lumonosity, L) Η ισχύς, υπό μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, που ακτινοβολεί ένας αστέρας (δηλ. erg/sec). Αν F (=σT4, αν πρόκειται για μελανό σώμα) είναι η ισχύς που ακτινοβολεί ένα cm2 της επιφάνειας του αστέρα, τότε L = 4πR2F = 4πR2σT4

Λαμπρότητα (brightness, ℓ, b) ℓ = L/(4πr2) Η ροή μπορεί να αναφέρεται σε όλο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα (βολομετρική λαμπρότητα) η σε μια συγκεκριμένη περιοχή συχνοτήτων (οπτική λαπμπρότητα, φωτογραφική κλπ.)

Φαινόμενο αστρικό μέγεθος Λόγω παράδοσης (από τον ... Ίππαρχο!), οι οπτικοί αστρονόμοι μετρούν την λαμπρότητα σε αστρικά μεγέθη m = -2.5 log ℓ + c Έτσι η διαφορά των αστρικών μεγεθών δύο αστέρων είναι m1 - m2 = 2.5 log ℓ2/ℓ1

Δείκτες χρώματος - Ι Η οπτική λαμπρότητα (ℓv) ισούται με το εμβαδόν, κάτω από την καμπύλη Planck, μεταξύ των ορίων του οπτικού. Άρα είναι συνάρτηση και της θερμοκρασίας. Το ίδιο και οι άλλες λαμπρότητες (π.χ. φωτογραφική, ℓpg).

Δείκτες χρώματος - ΙΙ Η λαμπρότητα (π.χ. ℓv ή ℓpg) εξαρτάται, εκτός από τη θερμοκρασία, τόσο από την ακτίνα όσο και από την απόσταση ℓ = L/(4πr2) = 4πR2σT4 /(4πr2) Για τον ίδιο αστέρα η διαφορά δύο διαφορετικών αστρικών μεγεθών mpg - mv = 2.5 log ℓv/ℓpg εξαρτάται μόνο από τη θερμοκρασία CΙ = mpg - mv = f(T) ≈ 7200/T - 0.64 Η ποσότητα CΙ είναι ο δείκτης χρώματος

Δείκτες χρώματος - ΙΙΙ Πέραν της διαφοράς mpg - mv, είναι δυνατό να ορισθούν και άλλοι δείκτες χρώματος, αφαιρώντας μεγέθη που εξαρτώνται από τη λαμπρότητα σε άλλες φασματικές περιοχές, π.χ. U-B = mU - mB B-V = mB - mV

Απορρόφηση: σκοτεινό νεφέλωμα στον αστερισμό του Λύκου (τηλεσκόπιο SIRIUS) Υπέρθεση εικόνων στο οπτικό (λευκά αστέρια σε κυανό φόντο) και στο υπέρυθρο (αποχρώσεις του καφέ-κίτρινου). Η σκοτεινή "σκόνη" ακτινοβολεί στο υπέρυθρο.

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2 ΧΡΩΜΑΤΩΝ

ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΜΑΖΕΣ Η μάζα ενός αστέρα μπορεί να μετρηθεί μόνο για ζεύγη αστέρων, με τη βοήθεια του 3ου νόμου του Κέπλερ A3/P2 = M1 + M2 όπου A είναι ο μεγάλος ημιάξονας της σχετικής τροχιάς (σε A.U.), P η περίοδος (σε έτη) και M1,2 οι μάζες των δύο μελών (σε ηλιακές μάζες)

ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΑΚΤΙΝΕΣ Οι αστρικές ακτίνες μετρούνται μόνο σε εκλειπτικά ζεύγη αστέρων Μπορούν όμως να υπολογισθούν από τη σχέση ℓ = L/(4πr2) = 4πR2σT4 /(4πr2) αν γνωρίζουμε ήδη θερμοκρασία και απόσταση