ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΤΙΟΥΣΗΣ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΤΙΟΥΣΗΣ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗ Μπίσμπα Καλλιόπη Επιμελήτρια Α’ Τμήματος Αξονικού και Μαγνητικού Τομογράφου Γ.Ν.Θ. ‘Γ.Παπανικολάου’
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΚΑΤΙΟΥΣΗΣ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΔΙΑΤΙΤΡΑΙΝΟΝ ΑΘΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΕΛΚΟΣ ΕΝΔΟΤΟΙΧΩΜΑΤΙΚΟ ΑΙΜΑΤΩΜΑ ΤΡΑΥΜΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ
CTA ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ: -ανεύρυσμα αορτής -διαχωρισμό -τραύμα -διατιτραίνον αθηρωματικό έλκος -εκτίμηση πριν και μετά την τοποθέτηση stent Είναι σαφώς πιο γρήγορη και συχνά πιο άμεσα διαθέσιμη σε σχέση με MRA ή DSA Μη επεμβατική Προσφέρει εύκολα πληροφορίες για τον αυλό του αγγείου, τις γύρω δομές και τα υπόλοιπα όργανα (βλέπε ΤΡΑΥΜΑ) Πιο οικονομική
DSA Μετά την παρέμβαση για χαρακτηρισμό και αντιμετώπιση των ενδοδιαφυγών Gold standard για κατάδειξη της ανατομίας των αγγείων και των ενδοδιαφυγών Για επιβεβαίωση διάκρισης αληθούς –ψευδούς αυλού και ανάδυσης σπλαγχνικών κλάδων DSA σε υποψία βλάβης εκλεκτικά και για πιθανή αντιμετώπιση
ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Μόνιμη παθολογική διάταση τμήματος της αορτής -αληθές (ατρακτοειδές, σακκοειδές) -ψευδοανεύρυσμα Φυσιολογική διάμετρος θωρακικής αορτής: αμέσως μετά τη ρίζα 3.6cm (2.4-4.7cm) ανιούσα 3.5cm (2.2-4.7cm) κατιούσα 2.48 cm (1.6-3.7 cm) και στο ύψος του διαφράγματος 2.42 cm (1.4-3.3)
ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Μόνιμη παθολογική διάταση της αορτής -αληθές (ατρακτοειδές, σακκοειδές) -ψευδοανεύρυσμα
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Διάμετρος ανευρύσματος Η σχέση του με την ΑΡ υποκλείδιο αρτηρία Απόσταση ΑΡ υποκλειδίου – ΑΡ κοινής καρωτίδας Διάμετρος αορτής μεταξύ ΑΡ υποκλειδίου – ΑΡ κοινής καρωτίδας Διάμετρος αορτής περιφερικά της ΑΡ υποκλειδίου Διάμετρος της φυσιολογικής αορτής περιφερικά ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ!
ΔΙΑΤΙΤΡΑΙΝΟΝ ΑΘΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΕΛΚΟΣ Εξέλκωση αθηρωματικής πλάκας Διάσπαση έσω χιτώνα Ενδοτοιχωματικό αιμάτωμα Προσεκβολή σκιαστικού εντός τοιχωματικού αιματώματος Τυπικά στο μέσο και κάτω τριτημόριο της κατιούσης αορτής
ΕΝΔΟΤΟΙΧΩΜΑΤΙΚΟ ΑΙΜΑΤΩΜΑ Ρήξη των vasa vasorum Αιμάτωμα μέσα στο τοίχωμα Υπέρπυκνος περιφερικός μηνίσκος πριν την έγχυση σκιαστικού Δεν εμπλουτίζεται μετά την έγχυση
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΑΟΡΤΗΣ Αποκόλληση μέρους του τοιχώματος (έσω και τμήμα του μέσου χιτώνα) και είσοδος αίματος εντός του τοιχώματος, με σχηματισμό flap και διαίρεση της αορτής σε δύο αυλούς
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΤΥΠΟΥ STANFORD Β (~40%)
ΑΟΡΤΙΚΟΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Η κατάδειξη του flap Έκκεντρη επασβέστωση εντός του αυλού της αορτής ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ Σάρωση πριν και μετά έγχυση σκιαστικού ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ: Διάκριση αληθούς - ψευδούς αυλού Απόσταση από την ΑΡ υποκλείδιο αρ. Από ποιον αυλό αναδύονται οι κλάδοι της αορτής Επέκταση του διαχωρισμού Επηρεασμός σπλαγχνικών κλάδων Ανεύρυσμα;
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΛΗΘΟΥΣ – ΨΕΥΔΟΥΣ ΑΥΛΟΥ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ LePage,2001 ΤΟ ΠΛΕΟΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ: Κατάδειξη συνέχειας του αληθούς αυλού με το ανέπαφο τμήμα της αορτής ΣΗΜΕΙΟ ΡΑΜΦΟΥΣ COBWEBS ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ ΟΤΑΝ ΕΝΑΣ ΑΥΛΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΕΙ ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟΙΧΩΜΑΤΟΣ ΕΚΚΕΝΤΡΗ ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΣΗ ΤΟΥ FLAP ΕΝΔΟΑΥΛΙΚΟΣ ΘΡΟΜΒΟΣ Intimomedial tear from true to false lumen (8%, Kapoor2004)
Όταν ένας αυλός περιβάλλει τον άλλο: ο κεντρικός είναι πάντα ο αληθής Beak sign- Σημείο ράμφους: στον ψευδή αυλό ~100% ειδικότητα και ευαισθησία Όταν ένας αυλός περιβάλλει τον άλλο: ο κεντρικός είναι πάντα ο αληθής F
Cobwebs: νηματοειδή τμήματα του μέσου χιτώνα, που δεν έχουν πλήρως αποσχιστεί Εντοπίζονται στον ψευδή αυλό Είναι ειδικό σημείο αλλά σπάνιο (9% σε οξύ / 17% σε χρόνιο) Μεγαλύτερη διάμετρος: ψευδής αυλός (σε οξύ και χρόνιο) στο ½ έως ¾ του μήκους του διαχωρισμού
Έκκεντρη επασβέστωση του flap στην πλευρά του αληθούς αυλού Περιφερική επασβέστωση του τοιχώματος στον αληθή αυλό σε οξύ διαχωρισμό F
Ενδοαυλικός θρόμβος στον ψευδή αυλό (83% σε χρόνιο) Τάση προς θρόμβωση εμφανίζει ο ψευδής αυλός (τόσο στην οξεία όσο και στη χρόνια φάση) Σχάση του flap προς το τοίχωμα κατεύθυνση προς τον ψευδή αυλό (intimomedial tear)
ΕΠΗΡΕΑΣΜΟΣ ΣΠΛΑΓΧΝΙΚΩΝ ΚΛΑΔΩΝ Η διαταραχή αιμάτωσης αφορά κατά κανόνα τα αγγεία που αναδύονται από τον αληθή αυλό Στατική απόφραξη: το flap επεκτείνεται στην ανάδυση του αγγείου Δυναμική απόφραξη: το flap επικαλύπτει την ανάδυση του αγγείου, χωρίς να εισέρχεται στον αυλό, προκαλώντας απόφραξη κατά τη συστολή Καλοήθης διαμόρφωση Κακοήθης διαμόρφωση
Στατική απόφραξη: το flap επεκτείνεται στην ανάδυση του αγγείου (Δυναμική απόφραξη στη θωρακική αορτή μπορεί να επηρεάσει αιμοδυναμικά τους κλάδους της κοιλιακής αορτής) Williams,1997
Στατική απόφραξη Στατική απόφραξη νεφρικής και άνω μεσεντέριας
Αιμοδυναμική απόφραξη F
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Ιδιαίτερη σημασία έχει πιθανή επέκταση στην υποκλείδια ή τις λαγόνιες αρτηρίες, αφού ο καθετηριασμός τους μπορεί να προκαλέσει επέκταση του διαχωρισμού ή και ρήξη
ΤΡΑΥΜΑ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Αιμάτωμα Πλήρης ρήξη Ατελής ρήξη (20%) Τραυματικός διαχωρισμός (11%) Εντόπιση τραυματικής βλάβης: -90% στον ισθμό (πρόσθια-έσω επιφάνεια) -7-8% στην ρίζα -2% στο διάφραγμα ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ Σάρωση σε δύο φάσεις: αρτηριακή και φλεβική
ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΑΙΜΑΤΩΜΑ
ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΑΙΜΑΤΩΜΑ IMH ΨΕΥΔΟΑΝΕΥΡΥΣΜΑ
ΑΤΕΛΗΣ ΡΗΞΗ ΑΟΡΤΗΣ (INCOMPLETE RUPTURE) Μερική ρήξη του τοιχώματος – έξω χιτώνας ανέπαφος Σχηματισμός ψευδοανευρύσματος -Σακκοειδής προσεκβολή αφοριζόμενη από τον αυλό από ένα δακτύλιο-αυχένα -Αιμομεσαύλιο
ΠΛΗΡΗΣ ΡΗΞΗ ΑΟΡΤΗΣ (COMPLETE TRANSECTION) Ρήξη-διατομή όλου του τοιχώματος Αιμομεσαύλιο – επέκταση στον τράχηλο Ρήξη αιματώματος στο ημιθωράκιο –αιμοθώρακας Συνήθως άμεσος θάνατος λόγω μαζικής αιμορραγίας -Παρουσία σκιαστικού υπό τον έξω χιτώνα - Σχάση που αφορά όλο το τοίχωμα της αορτής -Αιμοθώρακας & αιμομεσαύλιο (σημαντική η εντόπιση) CT: Φυσιολογικό μεσαύλιο, αορτή , περιαορτικό λίπος και απουσία αιματώματος = απουσία τραυματικής βλάβης αορτής (100% negative predictive value)
ΠΛΗΡΗΣ ΡΗΞΗ ΑΟΡΤΗΣ (COMPLETE TRANSECTION)
ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΑΟΡΤΗΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΕ ΤΡΑΥΜΑ ΑΟΡΤΗΣ: Διαστάσεις βλάβης Απόσταση από ΑΡ υποκλείδιο Απόσταση ΑΡ υποκλειδίου – ΑΡ κοινής καρωτίδας
ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΕΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΝΔΟΔΙΑΦΥΓΗΣ ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑΤΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΓΚΟΥ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑΤΟΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ