ΚΛΑΣΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ-ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ-ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΒΙΟΥ ΣΤΟ ΚΛΙΝΙΚΟ ΔΕΙΓΜΑ ΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ (αναζήτηση αντισωμάτων) - κλασσικές μέθοδοι (ιζηματινοαντιδράσεις,συγκολλητινοαντιδράσεις, σύνδεση συμπληρώματος κτλ) - σύγχρονες μέθοδοι (RIA -ELISA –IFA) ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ (κλασικές, νεώτερες) ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ / ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

Μέθοδοι Τυποποίησης Α. Φαινοτυπικές μέθοδοι Α1) Κλασσικές βασίζονται σε φαινοτυπικούς χαρακτήρες Οροτυπία Βιοτυπία Αντιβιόγραμμα Βακτηριοσινοτυπία Λυσιτυπία

Μέθοδοι Τυποποίησης Α2) Νεώτερες φαινοτυπικές μέθοδοι συγκρίνουν φαινοτυπικά στοιχεία του βακτηριακού τοιχώματος Hλεκτροφόρηση πρωτεϊνών εξωτερικής μεμβράνης. Ανοσοαποτύπωση. Ηλεκτροφόρηση λιποπολυσακχαριτών. Ανάλυση λιπαρών οξέων του μικροβιακού τοιχώματος με αέριο-υγρά χρωματογραφία. Πολυτοπική ηλεκτροφόρηση ενζύμων. Β)Γονοτυπικές μέθοδοι βασίζονται στο βακτηριακό DNA Ανάλυση DNA γονιδιώματος Ανάλυση πλασμιδίων PCR τεχνικές

ΦΑΙΝΟΤΥΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ Επηρεάζονται από την πίεση επιλογής του περιβάλλοντος. Ασταθή αντιγονικά χαρακτηριστικά μπορεί να τροποποιηθούν από τυχαίες μεταλλάξεις. Τα αντιβιογράμματα επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την πίεση επιλογής των χορηγημένων αντιβιοτικών. Βακτήρια τροποποιούν την έκφραση των χαρακτηριστικών τους σύμφωνα με τα οποία κρίνονται. Τα απαραίτητα αντιδραστήρια μπορεί να μην διατίθενται στο εμπόριο, γεγονός που περιορίζει τον αριθμό των διαθέσιμων εξετάσεων για το φαινοτυπικό έλεγχο. Τα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά μπορεί να μην έχουν επαρκή διακριτική ικανότητα για να διαχωρίσουν κάθε στέλεχος του είδους.

ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ Τυποποίηση στελεχών κάτω από το επίπεδο του είδους (υπότυπος) Ανάδειξη γονιδίων αντοχής Ανάδειξη γονιδίων διασποράς αντοχής Ανάδειξη γονιδίων που κωδικοποιούν λοιμογόνους παράγοντες

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Ταχεία διάγνωση με υψηλού βαθμού ευαισθησία και ειδικότητα. Δυνατότητα ανίχνευσης μικροοργανισμών ελαχίστου αριθμού μικροβίων δηλαδή απαιτείται ελάχιστο αρχικό ποσόν χρωμοσωμικού ή πλασμιδιακού DNA. Άμεση εφαρμογή σε ελάχιστη ποσότητα κλινικού δείγματος όπως΄ολικό αίμα, λεμφοκύτταρα, ΕΝΥ, οφθαλμικό έκκριμα, αίμα εμβρύο, νερό, τρόφιμα ή αποικίες μετά την καλλιέργεια και την απομόνωση του μικροοργανισμού. Ανίχνευση μικροοργανισμών των οποίων η ανάπτυξη στην καλλιέργεια in vitro απαιτεί χρόνο (Μυκ. Φυματίωσης) ή είναι δύσκολη (λεπτόσπειρες) ή είναι αδύνατη (Μυκ. Λέπρας, Τρεπόνημα το ωχρό, ιός ηπατίτιδος C). Αναγνωρίζουν παθογόνα από μικτή χλωρίδα μικροοργανισμών.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Δεν απαιτούν αναπαραγωγή των μικροοργανισμών και έτσι μπορούν να διαγνώσουν το λανθάνον στάδιο της λοίμωξης. Ανιχνεύουν χαρακτηριστικά γονίδια που κωδικοποιούν λοιμογόνους παράγοντες οι οποίοι χαρακτηρίζουν βακτηριακούς κλώνους που ευθύνονται για επιδημίες. Βοηθούν στη μελέτη της δεξαμενής της επιδημίας και τους τρόπους μετάδοσης των παθογόνων που δύσκολα μπορούν να ιχνηλατηθούν στην κοινότητα ή στα νοσοκομεία. Καταδεικνύουν γονίδια υπεύθυνα για τοξικότητα π.χ. St. aureus, Vibrio cholera, εντεροτοξινογόνα E.coli, αντοχή στα αντιβιοτικά και τη διασπορά της αντοχής. Είναι χρήσιμες για τον έλεγχο λοιμώξεων από ιούς μεμονωμένους ή κατά ομάδες που προκαλούν τα ίδια συμπτώματα. Η εφαρμογή τους οδήγησε στην αναγνώριση μερικών άγνωστων παθογόνων που παλαιότερα δεν μπορούσαν να διαγνωστούν.

Νόσοι και παθογόνα αίτια που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών με τις μεθόδους μοριακής βιολογίας Νόσος Παθογόνο αίτιο Πεπτικό έλκος Helicobacter pylori Non-A, non-B Hπατίτις Ιός Ηπατίτιδος C (Flaviviridae) Βακτηριακή αγγειωμάτωση Bartonella henselae Πυρετός χαρακωμάτων ή Πεπταίος πυρετός Bartonella quitana Νόσος εκ δήγματος γαλής Bartonella henselae Νόσος Whipple's Tropheryma whippelii Ερλιχίωση του ανθρώπου Ehrlichia chaffeensis Πνευμονικό σύνδρομο Sin Nombre virus (SNV) εξ ιού Ηanta

Δράσεις στα πλαίσια λειτουργίας του Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας Δράσεις στα πλαίσια λειτουργίας του Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας Συνεργασία με τα νοσοκομεία Αν.Μακεδονίας - Θράκης με σκοπό την έγκαιρη και ακριβή διάγνωση των νοσηλευόμενων με λοιμώδες νόσημα ασθενών. Αναζήτηση στο οικογενειακό, εργασιακό και λοιπό περιβάλλον των ασθενών ανάλογα με την περίπτωση. Εξέταση ατόμων με υψηλό κίνδυνο λοίμωξης προκειμένου να γίνει διάγνωση και θεραπεία (όπου απαιτείται). Έγκαιρη διάγνωση ζωονόσων για την πρόληψη της διασποράς της μεταξύ των άλλων ζώων και στον άνθρωπο. Περιοδικός έλεγχος ποιότητας πόσιμου νερού. Συνεργασία με τα νοσοκομεία και τις Υγειονομικές υπηρεσίες Ν.Βουλγαρίας για την παροχή εργαστηριακών διαγνωστικών υπηρεσιών και μεταφορά τεχνογνωσίας.