στρωματικός όγκος λεπτού εντέρου ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΟΞΕΙΑ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ (1) Γιωργάκης Ε., (1) Χριστοδούλου Ν., (1) Οικονομάκης Ι., (1 )Πετρωνιάτης Τ., (1) Σαρτζετάκης Ν., (1) Δημητραδιού Ε., (1) Κινούς Β., (1) Αντώνογλου Ε., (2)Παπαντωνίου Ν., (1) Παπαβασιλείου Τ. (1) Α΄ Χειρουργική κλινική, (2) Γαστρεντερολογικό Τμήμα.. Α΄ Χειρουργικό Τμήμα Γ.Ν. ΡΟΔΟΥ «ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ». Δ/ντης: Παπαβασιλείου Τσαμπίκος Σκοπός της μελέτης είναι να παρουσιάσει την τακτική αντιμετώπισης και την πρόγνωση των ασθενών στους οποίους δεν έχει διαγνωστεί το αίτιο της αιμορραγίας πεπτικού στην οξεία φάση της αιμορραγίας. Υλικό – Μέθοδος: Κατά την εξαετία 1999-2004 εισήχθησαν 386 ασθενείς στην Α΄ Χειρουργική Κλινική για αιμορραγία πεπτικού. Η διαγνωστική προσέγγιση περιελάμβανε γαστροσκόπηση ή κολοσκόπηση, υπερηχοτομογράφημα κοιλίας, ενώ αξονική τομογραφία κοιλίας και απεικονιστική εξέταση λεπτού εντέρου πραγματοποιούταν στους ασθενείς με αιμορραγία αγνώστου προέλευσης (Πίνακας 1).Οι διαγνωστικές μέθοδοι, όπως αγγειογραφία (εικόνα 1), σπινθηρογράφημα με σεσημασμένα ερυθρά (εικόνα 2), με διεγχειρητική έγχυση κυανούν του μεθυλενίου (εικόνα 3) για τεχνικούς λόγους δεν γίνονται στο νοσοκομείο μας. Αποτελέσματα: Σε 287 ασθενείς (74.3%) η γαστροσκόπηση και σε 88 (22.8%) η κολοσκόπηση έθεσαν την διάγνωση της αιμορραγίας. Σε 11 ασθενείς (2.9%) δεν βρέθηκε το αίτιο της αιμορραγίας (Πίνακας 1). O μέσος όρος ηλικίας των ασθενών με αιμορραγία αγνώστου αιτιολογίας ήταν 58 έτη, η αναλογία ανδρών-γυναικών ήταν 2.3 προς 1 και ο μέσος όρος παραμονής των ασθενών στο νοσοκομείο ήταν 10.1 ημέρες. Και οι 11 ασθενείς (100%) με άγνωστη αιτία αιμορραγίας έπαιρναν μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, ή αντιπηκτικά φάρμακα, σε αντίθεση με το 48% των ασθενών της ομάδος με γνωστά αίτια αιμορραγίας. Ορισμένοι παράγοντες όπως ο χρόνος παραμονής στο Νοσοκομείο, η ηλικία, το φύλο των ασθενών στις ομάδες με γνωστά και άγνωστα αίτια αιμορραγίας, δεν παρουσίασαν στατιστικές διαφορές μεταξύ τους (πίνακας 2). Στατιστική διαφορά παρουσίασαν οι δύο ομάδες, όσον αφορά τη λήψη αντιφλεγμονωδών και αντιπηκτικών φαρμάκων και όσον αφορά το ποσοστό των χειρουργηθέντων ασθενών, όπου οι ασθενείς με άγνωστα αίτια αιμορραγίας λάμβαναν αντιφλεγμονώδη αντιπηκτικά φάρμακα, μεταγγίσθηκαν με περισσότερες μονάδες αίματος και χειρουργήθηκαν σε μεγαλύτερο ποσοστό (πίνακας 2). Οι 8 (72%) από τους 11 ασθενείς επανήλθαν στο νοσοκομείο για υποτροπή της αιμορραγίας. Οι υπόλοιποι τρεις ασθενείς (28%) παραμένουν ελεύθεροι υποτροπής. Και στους 8 ασθενείς έγινε ο ίδιος επανέλεγχος, όπου σε έναν ασθενή διεγνώσθη στρωματικός όγκος λεπτού εντέρου (εικόνα 4). Σε 3 ασθενείς λόγω αιμοδυναμικής αστάθειας πραγματοποιήθηκε ερευνητική λαπαροτομία, όπου διεπιστώθη σαν αίτιο αιμορραγίας σε δύο ασθενείς αιμορραγούν εκκόλπωμα Meckel και σε έναν ασθενή αιμορραγούν εκκόλπωμα νήστιδος. Οι τρεις από τους υπόλοιπους 4 ασθενείς αρνήθηκαν να υποβληθούν σε ερευνητική λαπαροτομία και απεβίωσαν από αιμορραγικό shock. Τέλος, ένας ασθενής εισήχθη επανειλημμένα στο νοσοκομείο χωρίς να βρεθεί το αίτιο της αιμορραγίας. Συμπέρασμα: Η ενδοσκόπηση οδηγεί σε ένα μεγάλο ποσοστό (97.1%) στην ανεύρεση αιτίας και εστίας αιμορραγίας πεπτικού. Η ομάδα των ασθενών με αρνητική ενδοσκόπηση (2.9%) θεωρείται ομάδα υψηλού κινδύνου, λόγω υψηλής νοσηρότητας (60%) και θνησιμότητας (37%), (Πίνακας 3). Επί υποτροπής της αιμορραγίας και αρνητικής επαναληπτικής διαγνωστικής προσέγγισης, ενδείκνυται η ερευνητική λαπαροτομία σε συνδυασμό με διεγχειρητική εντεροσκόπηση, ιδιαίτερα σε νοσοκομειακές μονάδες που δεν έχουν τη δυνατότητα διενέργειας εκλεκτικής αγγειογραφίας ή σπινθηρογραφήματος με σεσημασμένα ερυθρά. Πίνακας 1 Πίνακας 2 Πίνακας 3 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1)Longsreth GT: Epidemiology of upper gastrointestinal hemorrhage . Ann J Gastrenterol 1995;90-206 2)Thon KP: Die unclare intestinale blutung diagnostisches und therapeutisches managment viszeralchivungie 33 (1998) 202-210 ,Georg Thieme Verlag Stuttgart – New York. 4)Alavi A, Dann Rw: Scintigraphic delectia of acute gastrointestinal bleeding. Radiology 1977; 124:753-756 3)Grust A et all, Value of double – contrast imaging of the small in testinein diagnosis of symptomatic jejunal diverticulosis 1998; 51:100-103 5)Bentley DE, Scintigraphy of gastrointestinal hemorrhage ,superiority of Tc99 red blood cells over Tc99 sulfur colloid, An J Rontgenol 1984; 143:534-548 6)Lau WY et all. Repeat selective visceral angiography in patients with gastrointestinal bleeding of obscure origin. Br J Surg 1989;76:226-229 7)Spregel RM et all. Massive Hemorrhage from jejunal diverticel , Radiology 1982;143:367-371 Εικόνα 1 Εικόνα 3 Εικόνα 2 Εικόνα 4: στρωματικός όγκος λεπτού εντέρου