ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΦΟΡΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ Επιστημονικός Υπεύθυνος Κωνσταντίνος Ι. Ουλής Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΚΠΑ Σε Συνεργασία με τις Οδοντιατρικές Σχολές Πανεπιστημίου Αθηνών και Θεσσαλονίκης

Αναγνώριση της σημασίας της Στοματικής Υγείας l Στοματικές νόσοι όπως: Οδοντική τερηδόνα,περιοδοντική νόσος, απώλεια δοντιών στοματικές αλλοιώσεις στοματοπροσωπικό τραύμα και στοματοφαρυγγικός καρκίνος είναι βασικά προβλήματα υγείας και μεταξύ των άλλων νόσων, είναι στη τέταρτη θέση από πλευράς κόστους θεραπείας. l Νοσήματα στο στόμα, όπως η καντιντίαση, η τριχωτή γλώσσα, το ΗIV, το σάρκωμα Κaposi, το λέμφωμα μη-Hodgkin και η ξηροστομία, αποτελούν πρώιμες ενδείξεις συστηματικών νόσων. l Μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ νόσων του στόματος και διαβήτη, καρδιολογικών προβλημάτων, πνευμονικών παθήσεων και πρόωρων βρεφών. Οι Οδοντίατροι έχουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο να παίξουν στη προάσπιση της γενικής υγείας με την πρόληψη σοβαρών ασθενειών World Health Organisation, “Oral Health: Action Plan for promotion and integrated disease prevention”, 30 November 2006

Σχέση Γενικής και Στοματικής Υγείας 1.Η έγκαιρη εντόπιση των εκδηλώσεων των γενικών νοσημάτων στο στόμα συμβάλλει στη καλλίτερη θεραπεία και έτσι μειώνονται οι συνέπειες των νόσων αυτών στο άτομο και την κοινωνία 2.Η μείωση των συνεπειών των νόσων του στόματος και του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος συμβάλλει σε καλλίτερη γενική υγεία και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και συμπεριφορά WHO, Global Goals for oral health, 2020

Η Ευρωπαϊκή διάσταση l Προσπάθεια ένταξης της Οδοντιατρικής στη "Νέα Πολιτική Υγείας της Ε.Ε για την επόμενη δεκαετία ( ) (Health in Europe: A Strategic Approach, 2007),." με τις επισημάνσεις ότι : l Ο Οδοντίατρος θα πρέπει να : «διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προαγωγή της γενικής υγείας και της πρόληψης, με το να κάνει στο στόμα διάγνωση γενικών νόσων σε πρώιμο στάδιο. Γιατί, l πολλά προβλήματα στο στόμα είναι έγκαιρα σημάδια γενικών νόσων σε άλλα σημεία του σώματος και ότι η βελτίωση της στοματικής υγείας δεν είναι μόνο αποτελεσματική από πλευράς κόστους αλλά και γιατί είναι αναπόσπαστο τμήμα της Γενικής Υγείας και βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ατόμων»( CED position paper,February 2007)

l Παιδιά με αποκλεισμό της άνω αεροφόρου οδού (ρινοφάρυγγα) από αδενοειδείς εκβλαστήσεις παρουσιάζουν υψηλότερο ποσοστό Οδοντο- σκελετικών προβλημάτων (47%). l Η παρουσία προβλημάτων ήταν υψηλότερη όσο μεγαλύτερος ήταν ο αποκλεισμός και ιδιαίτερα στα παιδιά που συνδύαζαν και ευμεγέθεις αμυγδαλές(80%). (Ουλής και συν., 1994) ΣΧΕΣΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΩΝ ΑΔΕΝΟΕΙΔΩΝ ΕΚΒΛΑΣΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΜΥΓΔΑΛΩΝ ΜΕ ΟΔΟΝΤΟΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Στοματική Υγεία και Πρόωροι Τοκετοί l Offenbacher S, Jared HL, O'Reilly PG, Salvi GE, Lawrence HP, Socransky SS, Beck JD. Potential pathogenic mechanisms of periodontitis - associated pregnancy complications. Ann Periodontol, 1998; 3: l McGaw T. Periodontal disease and preterm delivery of low-birth-weight infants. J Can Dent Assoc 2002; 68: l Armitage GC. Periodontal disease and pregnancy: discussion, conclusion and recommendations. Ann Periodont 2001; 6: Μελέτες έχουν δείξει ότι : Η μόλυνση που εκπορεύεται από τη Περιοδοντική Νόσο αυξάνει τις πιθανότητες γέννησης πρόωρων και λιποβαρών παιδιών.

Garcia RI, Henshaw MM, Krall EA.. Periodontol ; 25: Li X, Kolltveit KM, Tronstad L, Olsen I.. Clin Microbiol Rev. 2000; 13: Oral Health in America: A Report of the Surgeon General (2000): Σχέση Περιοδοντικής Νόσου και Διαβήτη Η Περιοδοντική Νόσος επηρεάζει τον έλεγχο του Διαβήτη και Η εμφάνιση Διαβήτη σε ασθενείς με Περιοδοντική Νόσο έχει βρεθεί ότι είναι δύο φορές μεγαλύτερη.

Στοματική Υγεία και Καρδιαγγειακά Νοσήματα Garcia RI, Henshaw MM, Krall EA.. Periodontol ; 25: Li X, Kolltveit KM, Tronstad L, Olsen I. Clin Microbiol Rev. 2000; 13: Oral Health in America: A Report of the Surgeon General (2000): Slade GD, Offenbacher S, Beck JD, Heiss G, Pankow JS.. J Dent Res. 2000; 79; Beck JD, Offenbacher S, Williams R, Gibbs P, Garcia R. Ann Periodontol 1998; 3: Herzberg MC, Meyer MW.. Ann Periodontol.1998; 3: Sans S, Kestloot H. Eur Heart J, 1997; 18: Η κακή στοματική κατάσταση των ατόμων μπορεί να είναι αιτία αύξησης των καρδιαγγειακών νοσημάτων

Στοματική Υγεία και Πνευμονικές Παθήσεις Mojon P. J Canadian Dent Assoc, 2002; 68: Teng YT, Taylor GW, Scannapieco F, Kinane DF, Curtis M, Beck JD, Kogon S. J Canadian Dent Assoc, 2002; 68: Scannapieco FA, Wang B, Shiau HJ. Ann Periodontol, 2001; 6: Scannapieco FA. J Periodontol, 1999; 70: Η κακή Στοματική Υγιεινή και τα μικρόβια της Στοματικής κοιλότητας συσχετίζονται με την εμφάνιση πνευμονικών λοιμώξεων (Νοσοκομειακή Πνευμονία ) ιδίως σε άτομα τρίτης ηλικίας που Νοσηλεύονται σε Νοσοκομεία ή Ιδρύματα.

Πρόγραμμα Προαγωγής και Καταγραφής της Στοματικής Υγείας του Ελληνικού Πληθυσμού

1η Δράση : Να Καταγράψει και να αξιολογήσει τη Στοματική Υγεία του Ελληνικού Πληθυσμού 2η Δράση: Να εφαρμόσει ένα Πρόγραμμα Αγωγής Στοματικής Υγείας σε όλη τη χώρα μέσω των Οδοντιατρικών Συλλόγων. 3η Δράση : Να καθιερώσει το Νοέμβριο κάθε χρόνου ως “ Μήνα Στοματικής υγείας ” Δράσεις του Προγράμματος Πρώτη Τριετία

Λέξεις Κλειδιά l Παρέμβαση: ενθάρρυνση των τοπικών οδοντιατρικών συλλόγων να λάβουν μέρος στην μελέτη και να επηρεάσουν το κοινό μέσω των μελών τους. l Εκπαίδευση: Των οδοντιάτρων ως εκπαιδευτές στοματικής υγείας για ενημέρωση του κοινού μεταφέροντας τους μηνύματα σχετικά με το πώς να φροντίζουν τα δόντια τους. l Επένδυση : Δημιουργώντας το ανθρώπινο δυναμικό και τις υποδομές μαζί με το Υλικό που θα μείνει στους Οδοντιατρικούς Συλλόγους να επαναλαμβάνεται το πρόγραμμα και όλες οι δραστηριότητες, έρευνας και αγωγής υγείας

1η Δράση Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφή και Αξιολόγηση της Στοματικής Υγείας του Ελληνικού Πληθυσμού. (A Pathfinder survey)

Στόχοι της Επιδημιολογικής Μελέτης l Να καταγραφούν οι Οδοντιατρικές ανάγκες του Ελληνικού Πληθυσμού. l Να συνδεθούν τα ευρήματα με διάφορες κοινωνικές- δημογραφικές παραμέτρους. l Να γίνει σύγκριση των στοιχείων με τα αποτελέσματα της μελέτης του l Με βάση τα στοιχεία της Έρευνας να ορισθούν οι στόχοι και να γίνουν προτάσεις για την βελτίωση της Στοματικής Υγείας του Ελληνικού Πληθυσμού.

Δείκτης DMFT κατά ηλικία και κατηγορία πληθυσμού

Μέση τιμή του δείκτη DMFT κατά περιοχή σε παιδιά ηλικίας 5, 12 και 15 ετών

Δείκτες Τερηδόνας 2004 και 1985.

DMFT παιδιών ηλικίας 5 ετών στην Ευρώπη

DMFT σε παιδιά ηλικίας 12 ετών στην ΕΕ

Συχνότητα βουρτσίσματος ανά ηλικία 3,4 1 3,1 15,4 4,9 65,3 58,654,4 60,5 59,7 31,3 40,4 42,5 24,1 35,4 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 12 ετών15 ετών35-44 ετών65-74 ετών Σύνολο ΠοτέΣποραδικά ή1 φορά /ημέρα >2 φορές/ημέρα

Τερηδονισμένα δόντια (DT) κατά ηλικία, επίπεδο εκπαίδευσης και εισόδημα

Δείκτες στοματικής υγιεινής (DI-s, CI-s, OHI-s) κατά ηλικία, εισόδημα και επίπεδο εκπαίδευσης

Ποσοστό ατόμων ηλικίας ετών ( ΕΕ) που έχουν χάσει όλα τα φυσικά τους δόντια

Ποσοστιαία (%) κατανομή Δημόσιων και Ιδιωτικών Δαπανών Υγείας στην Ελλάδα

Συμπεράσματα l Oι δείκτες της τερηδόνας χειροτερεύουν δραματικά με την ηλικία και στους ενήλικες εξισώνονται με τους δείκτες παρελθόντων ετών (1985). Η χώρα μας γενικά υστερεί όσον αφορά τις άλλες χώρες της ΕΕ με τις οδοντιατρικές ανάγκες : 1) να κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα, 2)να μένουν χωρίς αντιμετώπιση και 3) να αυξάνονται συνεχώς με την ηλικία. Ο δείκτες τερηδόνας επηρεάζονται από την κατηγορία του πληθυσμού και το επίπεδο εκπαίδευσης των ατόμων επιβεβαιώνοντας, τη σχέση της σ τοματικής υγείας με κοινωνικο-οικονομικούς, δημογραφικούς και συμπεριφοριστικούς παράγοντες, που οδηγούν σε μεγάλες ανισότητες.

l Η μελέτη ανέδειξε ότι οι ομάδες στόχοι της κοινωνίας μας για άμεση παρέμβαση είναι: α) παιδιά 5 και ενήλικες ετών λόγω του μεγάλου ποσοστού των αθεράπευτων αναγκών β) παιδιά 9 και 12 ετών λόγω του μεγάλου ποσοστού (83- 85%) κακής στοματικής υγιεινής και ουλίτιδας προς τις οποίες η πολιτεία θα πρέπει να παρέμβει μέσω της ενημέρωσης και ειδικών σχολικών προγραμμάτων πρόληψης. Επειδή ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αδυνατεί να θεραπεύσει τις ανάγκες του κάνει επιβεβλημένη την άμεση παρέμβαση της Πολιτείας και των αρμοδίων φορέων για αύξηση της χρηματοδότησης και της καλλίτερης πρόσβασης στις δημόσιες υπηρεσίες οδοντιατρικής φροντίδας.

1η Δράση : Να εφαρμόσει ένα Πρόγραμμα Αγωγής Στοματικής Υγείας με τη μέθοδο της Βιωματικής Μάθησης σε επιλεγμένα Σχολεία όλης της χώρας μέσω των Οδοντιατρικών Συλλόγων και σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς. 2η Δράση: Να συνεχίσει την εφαρμογή της Αγωγής Στοματικής υγείας στα Σχολεία με τους Οδοντίατρους. 3η Δράση : Να εφαρμόσει όπως και πριν το “ Μήνα Στοματικής υγείας ” σε όλη τη χώρα Δράσεις του Προγράμματος Τρίτη Τριετία

Ενέργεια 2.2. Αγωγή Στοματικής Υγείας για παιδιά ηλικίας 9- 12, και εφήβους ηλικίας με τη Μέθοδο της Βιωματικής Διδασκαλίας και Μάθησης l α) Δημιουργία του κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού (ντοσιέ). l β) Έγκριση από το Υπ. Παιδείας. l γ) Πιλοτική εφαρμογή της μεθόδου l δ) Ενημέρωση όλων των Οδοντίατρων Συντονιστών Αγωγής Υγείας l δ) Ενημέρωση όλων των εκπαιδευτικών υπευθύνων Αγωγής Υγείας l Οργάνωση Σεμιναρίων / Ημερίδων Ενημέρωσης (Οδοντίατρους-Εκπαιδευτικούς) l Εφαρμογή του προγράμματος σε όλη την επικράτεια

Για την εφαρμογή της βιωματικής μεθόδου απαιτείται: l Οργάνωση και συντονισμός των συμμετεχόντων και των ενεργειών. l Συνεργασίες και υποστήριξη σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. l Επιστημονική επάρκεια σε θέματα εκπαιδευτικής διαδικασίας, αγωγή υγείας και στοματικής υγείας.

Συμμέτοχοι στη δράση της βιωματικής μάθησης l Το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων l Η επιστημονική ομάδα του Έργου (ΕΟΟ) l Οι οδοντιατρικοί σύλλογοι της Χώρας l Οι υπεύθυνοι αγωγής υγείας της Α’θμιας και της Β’θμιας εκπαίδευσης l Οι εκπαιδευτικοί της Α’θμιας και Β’θμιας εκπαίδευσης l Οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων

Στάδια εφαρμογής 1. Δημιουργία της Συντονιστικής Ομάδας εφαρμογής της Αγωγής Υγείας με την μέθοδο της βιωματικής μάθησης από : 1) τον Πρόεδρο και τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας των τοπικών Συλλόγων 2) τους συντονιστές αγωγής υγείας και εκπρόσωπο των εκπαιδευτικών και, 3) τους εθελοντές Οδοντίατρους, 2. Τοπική Εκδήλωση ενημέρωσης των εμπλεκόμενων φορέων 3. Εκδήλωση ενδιαφέροντος εκπαιδευτικών στους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας και στον Οδοντιατρικό Σύλλογο 4. Διαμόρφωση προγράμματος εφαρμογής από τον Οδοντιατρικό Σύλλογο και τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας & Ενημέρωση του Project Management 5. Αποστολή των εγχειριδίων και οτιδήποτε σχετικού υλικού αφορά το πρόγραμμα από το Project Management στους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας 6. Δημοσιοποίηση του προγράμματος στα τοπικά ΜΜΕ και τύπο από τους συντονιστές (Αβάθμιας-Ββάθμιας) και υπευθύνους αγωγής υγείας (Οδ. Συλλόγου).

Στάδια εφαρμογής 7. Εφαρμογή της βιωματικής μάθησης από τους εκπαιδευτικούς 8. Υποστήριξη εκπαιδευτικών και Οδοντιάτρων στην εφαρμογή της μεθόδου από: Α. τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας Β. την Επιστημονική Επιτροπή Γ. την ιστοσελίδα του προγράμματος 9. Πρόσκληση και Επίσκεψη οδοντιάτρων στα σχολεία μετά το πέρας της εφαρμογής της βιωματικής μάθησης για λύση αποριών των μαθητών, οδηγίες στοματικής υγιεινής κλπ 10. Απολογισμός & Ενημέρωση για ολοκλήρωση της εφαρμογής της βιωματικής μάθησης

Ρόλοι & προτεινόμενες ενέργειες l ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ –Επιλογή και Ορισμός των συντονιστών αγωγής υγείας (δύο τουλάχιστον) –Δημιουργία της Συντονιστικής Ομάδας από: 1) τον Πρόεδρο και τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας των τοπικών Συλλόγων 2) τους συντονιστές αγωγής υγείας και εκπρόσωπο των εκπαιδευτικών και, 3) τους εθελοντές Οδοντίατρους, –Ενημέρωση των οδοντιάτρων της περιοχής τους για το πρόγραμμα. –Δημιουργία ομάδας εθελοντών οδοντιάτρων που θα συμμετέχουν υποχρεωτικά στην ενημερωτική ημερίδα για ενημέρωση και εν συνεχεία θα επισκέπτονται τα σχολεία διεξαγωγής της βιωματικής μάθησης. –Συνεργασία με τους υπευθύνους αγωγής υγείας της Δ/νσης Α’θμιας και Β’θμιας εκπαίδευσης της περιοχής τους. –Συνδιοργάνωση με τους υπεύθυνους αγωγής υγείας ενημερωτικής ημερίδας των εκπαιδευτικών, των εθελοντών οδοντιάτρων και της τοπικής κοινωνίας για το πρόγραμμα.

Ρόλοι & προτεινόμενες ενέργειες l ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ –Εισήγηση-ομιλία ενός εκ των συντονιστών στην ενημερωτική ημερίδα για την εφαρμογή του προγράμματος στην περιοχή τους, –Συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς για την αποστολή των εθελοντών οδοντιάτρων στην κάθε τάξη που εφάρμοσε την βιωματική μάθηση για συνομιλία και απαντήσεις στα ερωτήματα των μαθητών. –Ενημέρωση της Επιστημονικής Επιτροπής για τα αποτελέσματα της εφαρμογής του προγράμματος στην περιοχή τους. –Προβολή των δραστηριοτήτων και των αποτελεσμάτων στα τοπικά ΜΜΕ. –Yποβολή πιθανών ερωτήσεων στo oral-

Ρόλοι & προτεινόμενες ενέργειες l ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ Α’ΒΑΘΜΙΑΣ & Β’ΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ –Εκδήλωση ενδιαφέροντος σε Νομαρχιακό επίπεδο στους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας (Δ/νσης Α’θμιας και Β’θμιας εκπαίδευσης) –Εκδήλωση ενδιαφέροντος στον τοπικό Οδοντιατρικό Σύλλογο και στους Συντονιστές Αγωγής Υγείας –Συμπλήρωση φόρμας συμμετοχής και παράδοση στους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας του Οδοντιατρικού Συλλόγου –Παραλαβή εγχειριδίων από τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας –Εφαρμογή της Βιωματικής στα σχολεία –Ανατροφοδότηση για την πορεία εφαρμογής στους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας –Yποβολή πιθανών ερωτήσεων στo

Ρόλοι & προτεινόμενες ενέργειες l ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Α’ΒΑΘΜΙΑΣ & Β’ΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ –Ενημέρωση των εκπαιδευτικών της περιοχής τους για το πρόγραμμα. –Συνεργασία με τον Οδοντιατρικό Σύλλογο και τους εκπροσώπους του στο πρόγραμμα. –Συνδιοργάνωση ημερίδας με τον Οδοντιατρικό Σύλλογο για ενημέρωση των εκπαιδευτικών, των εθελοντών οδοντιάτρων, των Γονέων και κηδεμόνων, των φορέων και της τοπικής κοινωνίας για το πρόγραμμα. –Εισήγηση-ομιλία στην ενημερωτική ημερίδα για την εφαρμογή του προγράμματος στην περιοχή τους, με βάση πρότυπα ομιλιών και παρουσιάσεων που θα προετοιμαστούν από την επιστημονική επιτροπή. –Ενδυνάμωση συνολικού ενδιαφέροντος εκπαιδευτικών του νομού 2 φορές σε κάθε σχολική χρονιά.

Ρόλοι & προτεινόμενες ενέργειες ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Α’ΒΑΘΜΙΑΣ & Β’ΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ –Επικοινωνία με CMT Προοπτική ΕΠΕ και αίτηση παραλαβής εγχειριδίων. –Παραλαβή εγχειριδίων και όλου του σχετικού υλικού για την εφαρμογή της βιωματικής μάθησης στο σχολείο. –Παροχή εγχειριδίων στους εκπαιδευτικούς, ενημέρωσή τους για το πρόγραμμα και για την ιστοσελίδα του προγράμματος –Συγκέντρωση συνολικών στοιχείων εφαρμογής βιωματικής από τους εκπαιδευτικούς. –Επικοινωνία με CMT Προοπτική ΕΠΕ και επανατροφοδότηση εφαρμογής. –Yποβολή πιθανών ερωτήσεων στo oral-

…γιατί πιστεύουμε στη συνεργασία με τον εκπαιδευτικό …και ότι είναι ο πλέον κατάλληλος να μεταδώσει σωστά και αποτελεσματικά τα μηνύματα αγωγής υγείας …ως έχοντα άμεση σχέση με αλλαγές συμπεριφοράς

Επιστημονική Επιτροπή του Προγράμματος Αγωγής Υγείας με τη Μέθοδο της Βιωματικής Μάθησης Επιστημονικός Υπεύθυνος Ουλής Κωνσταντίνος Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδοδοντιατρικής ΕΚΠΑ Συντονίστρια Δράσης Βιωματικής Μάθησης Αθανασούλη Θεσσαλία Ομότιμος Καθηγήτρια Προληπτικής ΕΚΠΑ Συντονίστρια Αξιολόγησης της Βιωματικής Μάθησης Καββαδία Αικατερίνη Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδοδοντιατρικής ΕΚΠΑ Συντονίστρια Δράσης Βιωματικής Μάθησης Βορείου Ελλάδας Τοπίτσογλου Βασιλική Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Προληπτικής ΑΠΘ Μέλη Επιστημονικής Επιτροπής Δράσης Βιωματικής Μάθησης Σταμπουλής Βασίλειος Εκπαιδευτικός – Ιατρός-Παιδοψυχίατρος & Νευρολόγος Στάππα Ματίνα Οδοντίατρος, Διδάκτωρ ΕΚΠΑ, Πάρεδρος Αγωγής Υγείας Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κασαπίδου Ζωή Ψυχολόγος, Συνεργάτης Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής Σπέντζου Γεωργία Οδοντίατρος – εκπαιδευτικός, Υπεύθυνη συμβουλευτικού σταθμού Γ’ Αθήνας Κοσμίδου Τσανίδη- Μαίρη Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης