Ενότητα 7: Χρησιμότητα Φυτών Ομάδα: Ιωάννης Τσιάτσου Θεοδοσία Κυριάκου Ευδοκία Κοτσώνια
Φυτά είναι ζωντανοί οργανισμοί Ζωντανοί οργανισμοί Χαρακτηριστικά: Αναπαραγωγή Κίνηση Διατροφή Ανάπτυξη Ερεθιστικότητα Φυτά είναι ζωντανοί οργανισμοί Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία τα κριτήρια που χρησιμοποιούν τα παιδιά αυτής της ηλικίας για να χαρακτηρίσουν ένα σώμα ως ζωντανό ή όχι είναι κυρίως η κίνηση και λιγότερο η ανάπτυξη. Έτσι, πολλοί μαθητές δεν θεωρούν τα φυτά ζωντανούς οργανισμούς ή δίνουν εντελώς διαφορετική σημασία στην ανάπτυξη των φυτών από την ανάπτυξη των ζώων (βλ. οι ιδέες των παιδιών για τα φυτά σελ....). Αναπόσπαστο κομμάτι του τροφικού πλέγματος
Μεγάλη προσφορά στον άνθρωπο και στο οικοσύστημα Φυτά Μεγάλη προσφορά στον άνθρωπο και στο οικοσύστημα Φυτά Φυτά του νερού θάμνοι Λουλούδια της ξηράς Δέντρα Πόες
Φυτά του νερού Διασπούν το διοξείδιο του άνθρακα και παράγουν οξυγόνο, πολύ περισσότερο από αυτό που προέρχεται από τεχνικά μέσα. Τα φυτά του νερού βοηθούν στην ανάπτυξη βακτηριδίων βελτιώνοντας την ποιότητα του νερού Αναπτύσσονται μικροοργανισμοί που δίνουν τροφή στα νεογέννητα ψάρια Δίνουν καταφύγιο στα ψάρια (προστασία) Τόπος αναπαραγωγής (αναγκαιότητα φύλλων για να γεννήσουν)
Πλαγκτόν Αδυνατούν να κινηθούν σε κατεύθυνση αντίθετη με αυτήν των ρευμάτων Χωρίζεται φυτοπλαγκτόν (οργανισμούς που αποκτούν ενέργεια μέσω της φωτοσύνθεσης)και ζωοπλαγκτόν (μικρά ζώα) . Φυτοπλαγκτόν: Μικροσκοπικοί μονοκύτταροι οργανισμοί . Σχηματίζουν νήματα ή αθροίσματα κυττάρων (θαλλούς). Δίνει τροφή στα ψάρια της θάλασσας. Παίζει σημαντικό ρόλο στην ρύθμιση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ζωοπλαγκτόν φυτοπλαγκτόν
Φυτά εσωτερικού χώρου Ομορφαίνουν χώρο Προσφέρουν ηρεμία μειώνοντας το άγχος Απορροφά τον μολυσμένο αέρα (CO2) αρέκα ανθούριο
Δέντρα Ομορφαίνουν Προσφέρουν γαλήνη Προσφέρουν καταφύγιο και προστασία στα ζώα Τροφή όχι μόνο για ανθρώπους, αλλά και φυτοφάγα ζώα Συγκρατούν το χώμα με τις ρίζες τους (προστασία από πλημμύρες) Μας δίνουν σκιά και προσφέρουν δροσιά πεύκο ακακία
Ξυλεία Ξύλινες κατασκευές Περιτριγυρισμένοι από ξύλο (κόλλες χαρτιού, έπιπλα κτλ) Πρώτη ύλη για καύσιμα (κάρβουνα και καυσόξυλα ) Προσοχή:Τα δέντρα κόβονται σύμφωνα με την ανάπτυξη τις διαστάσεις τους.
Χρησιμότητα Φυτών
Παραγωγή οξυγόνου Αυτότροφοι Οργανισμοί Aπορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα Aπελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα οξυγόνο. Φωτοσύνθεση Πάράλληλα παράγεται άμυλο Αυτότροφοι Οργανισμοί Τα φυτά έχουν την ικανότητα με το φως του ήλιου να απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα από το περιβάλλον, όπου μαζί με την χλωροφύλλη και το νερό κατασκευάζουν την γλυκόζη το οποίο τους καθιστά αυτότροφους οργανισμούς. Επιπλέον με την παρασκευή του άμυλου, τα φυτά απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα το οξυγόνο.
Τα φυτά αποτελούν μέρος υγιεινής διατροφής Τροφές Τρώμε στα φυτά τα φύλλα τους (μαρούλι) τις ρίζες τους (καρότο) τους βολβούς (κρεμμύδια) Λαχανικά Φρούτα Δημητριακά Λάδι Ξηροί Καρποί τους καρπούς (φασολάκια) τα λουλούδια(ανθούς) τους σπόρους (καλαμπόκι) Λαχανικά σαλάτες, σε μαγειρεμένα φαγητά Φρούτα χυμοί, φρέσκα ή ξηρά γλυκά του κουταλιού ή μαρμελάδες Τα φυτά αποτελούν μέρος υγιεινής διατροφής
Φαρμακευτικά φυτά Βότανα Θεραπευτικές ιδιότητες: Βοηθούν το σώμα να θεραπευτεί από μόνο του Χρησιμοποιούνται διάφορα μέρη του φυτού (εξαρτάται από την εποχή) Χρησιμοποιούνται στα φαγητά (π.χ. βασιλικός) Συστατικά φαρμάκων Βότανα έχουν Θεραπευτικές ιδιότητες Δεν είναι τόσο αποτελεσματικά όπως τα φάρμακα και χρειάζεσαι να πάρεις τα βότανα περισσότερες φορές Βοηθούν το σώμα να θεραπευτεί από μόνο του Μπορεί να χρησιμοποιηθούν διάφορα μέρη του φυτού και εξαρτάται από την εποχή Υπάρχουν διάφοροι τρόποι όχι μόνο να το πίνουμε, αλλά να το εισπνέουμε, αλοιφές και το προσθέτουμε στο μπάνιο Βότανα στα φαγητά, για παράδειγμα ο βασιλικός Ακόμα μπορούν να φτιαχτούν και φάρμακα από τα φυτά
Χρήσιμα και στην εξωτερική εμφάνιση Φτιάχνουμε ρούχα βαμβάκι (βαμβακερά) Λινάρι (λινά) Φυσικά προϊόντα αισθητικής ομορφιάς και φυτικά καλλυντικά
Αρωματικά φυτά Ευωδία Μειώνει την προσέλευση των εντόμων Χρησιμοποιούνται στην μαγειρική Ροφήματα (χαμομήλι) Γίνονται αρώματα και σαπούνια Αιθέρια έλαια (μασάζ)
Ανθρώπινος Παράγοντας
Γεγονότα Δάση σε όλο τον κόσμο ελαχιστοποιούνται Σε μέρη όπως η Δυτική Αφρική και η Βραζιλία, τα δάση έχουν σχεδόν εξαφανιστεί Υπολογίζεται ότι χάνονται κάθε δεκαετία περίπου 1.3 εκατομύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα δασών. Εάν οι ρυθμοί δεν μειωθούν, τότε τα περισσότερα δάση ανα το παγκόσμιο θα χαθούν μέχρι το τέλος του αιώνα. Περίπου τα 2/3 είδη του ζωϊκού βασιλείου βρίσκουν καταφύγιο σε τροπικά δάση
Γεγονότα Κοινός Παρονομαστής: Ο άνθρωπος Κατά τον 19ο αιώνα, τα τροπικά δάση κάλυπταν το 20% της ξηράς. Μέχρι το τέλος του 20ου αιώνα το ποσοστό μειώθηκε κάτω του 7%. Η ρύπανση και η μόλυνση των θδάτων (π.χ. Πετρελαιοκυλίδες) εμποδίζει τα φυτά ν’ αναπτυχθούν το οποίο επιφέρει καταστροφικές συνέπειες στην υδρόβια ζωή. Κοινός Παρονομαστής: Ο άνθρωπος
Σχέδιο Μαθήματος Υπουργείου Παιδείας
Χρησιμότητα των φυτών 1 x 80 Σκοπός: Βασικές έννοιες: Τα φυτά είναι ζωντανοί οργανισμοί Τα φυτά έχουν μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο, επειδή μας δίνουν οξυγόνο, ξυλεία, φάρμακα, αρωματικές ουσίες και άλλα πολλά. Αξιολόγηση: Δίνεται Φύλλο Αξιολήγησης στο τέλος του μαθήματος Τα παιδιά να κατανοήσουν τη σημασία που έχουν τα φυτά για τον άνθρωπο. Στάση Ερμηνεία Δεδομένων Επικοινωνία Ταξινόμηση Ταξινόμηση υλικών με κριτήριο τη φυτική ή μη προέλευσή τους Περιγραφή εμπειριών σχετικών με την χρησιμότητα των φυτών Ερμηνεία δεδομένων από εικονογραφημένο κείμενο Ευαισθητοποίηση για την ανάγκη προστασίας των φυτών
Σχέδιο Μαθήματος Στόχοι Σχεδίου Μαθήματος Υ.Π.: Τροποποιημένοι στόχοι: Οι μαθητές: Ν’ αναφέρουν τα χαρακτηριστικά των ζωντανών οργανισμών Ν’ απαριθμούν τουλάχιστον τέσσερις χρησιμότητες των φυτών για τον άνθρωπο Να εξάγουν πληροφορίες από εικονοφραφημένο κείμενο όσον αφορά τις ωφέλειες των φυτών για τον άνθρωπο. Τροποποιημένοι στόχοι: Ν’ απαριθμούν τουλάχιστον τέσσερις χρησιμότητες των φυτών Να κατανοήσουν την κρισιμότητα του ρόλου των ανθρώπων στο φυσικό κόσμο και τις επιπτώσεις των πράξεών του.
Σχέδιο Μαθήματος Αφόρμηση: Ο δάσκαλος προσκαλεί τα παιδιά να του πουν ζωντανούς οργανισμούς και τους βοηθά ν’ ανακαλέσουν στη μνήμη τους χαρακτηριστικά τους που έμαθαν στην 1η τάξη: Γεννιούνται, μεγαλώνουν, αλλάζουν, πεθαίνουν. Πολλαπλασιάζονται Χρειάζονται τροφή Αντιδρούν σε ερεθίσματα (φως, ζέστη, κρύο) Αναπνέουν Κινούνται
Τι προσφέρουν τα φυτά στον άνθρωπο; Σχέδιο Μαθήματος Δραστηριότητα 1: Ταξινόμηση Δίνεται Φύλλο Εργασίας 1 και ζητείται να ταξινομήσουν υλικά που έχουν μπροστά τους σε υλικά που προέρχονται από φυτά ή όχι, συμπληρώνοντας την Εργασία 1. Τι προσφέρουν τα φυτά στον άνθρωπο; Επικοινωνία Συζήτηση στις ομάδες, συμπλήρωση της Εργασίας 2 και παρουσίαση αποτελεσμάτων.
Σχέδιο Μαθήματος Δραστηριότητα 2: Στάση Ερμηνεία Δεδομένων Δίνεται το Φύλλο Εργασίας 2 και 3. Διαβάζοντας το κείμενο συζητούν και συμπληρώνουν ομαδικά τις εργασίες στο Φύλλο Εργασίας 3. Σύγκριση των ευρημάτων της προηγούμενης δραστηριότητας με τα ευρήματα της Δραστηριότητας 1. Ανακοίνωση αποτελεσμάτων. Ερμηνεία Δεδομένων Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης. Τονίζονται τα ακόλουθα σημεία για την χρησιμότητα των φυτών: Δίνουν ξυλεία Καλλωπίζουν τον χώρο Δίνουν φάρμακα Αποτελούν τροφή για τα φυτοφάγα Δίνουν πρώτη ύλη για κατασκευή ρούχων Δίνουν αρώματα, οξυγόνο Αποτελούν 1η ύλη για κατασκευή χαρτιού και καυσίμων Στάση
Σχέδιο Μαθήματος Ολοκλήρωση Μαθήματος: Ο δάσκαλος επαναφέρει τις χρησιμότητες των φυτών και τονίζει ιδιαίτερα την παραγωγή οξυγόνου καταλήγοντας ότι χωρίς τα φυτά της ξηράς και της θάλασσας το οξυγόνο θα εξαντλείτο από την ατμόσφαιρα.
Θετικά και Αρνητικά Αρνητικά: Θετικά : Τα παιδιά δεν αποκτούν εμπειρίες γύρω από το θέμα αφού το μάθημα επικεντρώνεται σε μελέτη κειμένων. Δεν δίνεται η απαιτούμενη προσοχή σε φυτά της θάλασσας, παραμόνο μια απλή αναφορά από τον δάσκαλο. Υπάρχει έλλειψη συζήτησης Οι δραστηριότητες είναι δυσανάλογες με τον χρόνο του μαθήματος Θετικά : Αναφέρονται αρκετές από τις χρησιμότητες των φυτών Γίνεται συζήτηση μεταξύ των μαθητών Χρησιμοποιούνται οικεία αντικείμενα προς παρατήρηση Ανάπτυξη δεξιοτήτων ταξινόμησης
Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας! We share our planet Help us remind those who forget! Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας!