Ο Ρόλος της Κυτταρομετρίας Ροής Γιώργος Ρασιδάκης Λέκτορας Παθολογικής Ανατομικής

Σύγχρονο αιμοπαθολογοανατομικό εργαστήριο Μορφολογία Ιστοχημεία Ανοσοϊστοχημεία In situ υβριδισμός Μοριακή διαγνωστική (PCR, Southern, RT-PCR, Real Time PCR κτλ.) Κυτταρογενετική Κυτταρομετρία ροής Κλασσική κυτταρογενετική FISH

Η κυτταρομετρία ροής χρησιμοποιεί την αρχή της υδροδυναμικής εστίασης των κυττάρων. Το δείγμα ενίεται σε ειδικό διαμέρισμα όπου υδροδυναμικά η ροή στενεύει σε διάμετρο αναγκάζοντας το κύτταρο να διέλθει ένα-ένα από οπή πριν συναντήσει τη δέσμη laser. Η δέσμη σκεδάζεται και εκπέμπονται φωτόνια σε φάσμα μοναδικό ως προς το χρησιμοποιούμενο φθοριόχρωμα.

Different cell populations of bone marrow aspirate

Αξιολόγηση γραφήματος κυτταρομετρίας ροής Α- Α+ Β+ Β+ Αντίσωμα Α Α- Α+ Β- Β- Αντίσωμα Β

Διαγνωστική κυτταρομετρία ροής ΥΛΙΚΟ Αναρρόφηση μυελού Λεμφαδενικός ιστός FNA Περιφερικό αίμα

Κλινικές εφαρμογές κυτταρομετρίας ροής Διάγνωση και υπο-τυποποίηση αιματολογικών κακοηθειών (π.χ. λευχαιμιών) Παρακολούθηση υπολειπόμενης νόσου Μέτρηση λεμφοκυτταρικών πληθυσμών σε ανοσοανεπάρκειες (π.χ. HIV) Ανάλυση λειτουργικότητας ή ενεργοποίησης λεμφοκυττάρων (π.χ. CD11b/CD18, CD154) Μέτρηση CD34+ κυττάρων μετά από BMT Ανάλυση πλοειδικότητας DNA Ανίχνευση εμβρυϊκών κυττάρων στο μητρικό αίμα

Ερευνητικές εφαρμογές κυτταρομετρίας ροής Ανίχνευση έκφρασης/συνέκφρασης αντιγόνων σε κυτταρικές σειρές, μοντέλα πειραματοζώων κ.τ.λ. Ανάλυση φάσεων κυτταρικού κύκλου (π.χ. PI ή BrdU assay) και απόπτωσης (π.χ. Annexin V binding) in vitro Διαχωρισμός κυτταρικών πληθυσμών (cell sorting) Μελέτες αρχέγονων κυττάρων (stem cells) …και πολλές άλλες…

LYMPHOMA PANEL CD45 Human Leukocytes CD3 Pan T Lymphocytes CD5 CD7 CD4 T-helper Lymphocytes CD8 T-suppressor/cytotoxic Lymphocytes CD10 B-cells CD19 Pan B-cells CD20 Mature B-cells FMC7 Activated B-cells CD23 CD38 Plasma cells, activated T-cells CD103 T and B Lymphocytes CD11c T and B cells, NK cells, monocytes CD25 CD22 Kappa Light chains Lambda

LEUKEMIA PANEL CD45 Human Leukocytes CD5 Pan T Lymphocytes CD10 B Lymphocytes CD19 Pan B Lymphocytes CD20 Mature B Lymphocytes HLA-DR (I3) Activated T and B Lymphocytes CD34 Progenitor Cell CD117 CD15 Monocytes/Granulocytes CD33 Myelocyte/Monocyte CD56 Natural Killer Cells CD14 Monocyte CD13 CD64 Monocytes cMPO Myeloperoxidase c79a B Cells C3 Cytoplasmic CD3 T Cells cTDT Immature Lymphocytes/thymocytes

PLASMA CELL PANEL CD138 Plasma cells CD38 Plasma cells, Activated T-cells CD56 Natural Killer Cells CD45 Human Leukocytes cKappa Cytoplasmic light chain cLambda

ΟΞΕΙΑ ΛΕΜΦΟΒΛΑΣΤΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ Λέμφωμα-λευχαιμία από κύτταρα-βλάστες Τ- ή Β- κυτταρικής προέλευσης που πρωτοπαθώς προσβάλλει το περιφερικό αίμα και μυελό των οστών (λευχαιμία) ή λεμφαδένες και εξωλεμφαδενικές εντοπίσεις (λέμφωμα) (<25% διήθηση μυελού) 85% Β-κύτταρα 75% Β-κύτταρα παιδιών ενηλίκων Λεμφοβλαστική Λευχαιμία/λέμφωμα 15% Τ-κύτταρα 25% Τ-κύτταρα

Childhood B-ALL Bright expression of CD10 and CD19 GATE: Blasts

Τ – ΟΞΕΙΑ ΛΕΜΦΟΒΛΑΣΤΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ

Τ – ΟΞΕΙΑ ΛΕΜΦΟΒΛΑΣΤΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ Περιφερικό αίμα TDT+, CD19- CD3+

The t(14;19)(q32;q13)-positive CLL Morphological features of bone marrow and lymph node specimens: (A–C) bone marrow aspirate smears showing atypical morphology of neoplastic cells (×1000); (A) many of the neoplastic cells have high nuclear:cytoplasmic ratio and nuclear indentations (case 2); (B) heterogeneous mixture of small and medium cells with indented nuclei (case 3); (C) heterogeneous mixture of small to large cells with rare vacuolated cells and nuclear indentations (case 4). (D) The bone marrow core biopsy contains an interstitial to diffuse infiltrate of predominantly small lymphocytes (×100) (case 4). (E) Higher magnification of core biopsy demonstrates admixed larger cells (×400) (case 4). (F) The neoplastic cells in bone marrow biopsy strongly express CD20 (×400) (case 2). (G) Many of the neoplastic cells show strong nuclear staining for bcl3. (H) The lymph node architecture is effaced by a diffuse proliferation of predominantly small lymphoid cells with occasional pale proliferation centres (×100) (case 4). (I) Higher magnification of proliferation centre in lymph node (×400) (case 4).

The t(14;19)(q32;q13)-positive B-CLL Representative immunophenotypic analysis by flow cytometry demonstrates that the neoplastic cells express CD5, CD19, CD20 (bright), CD79b, FMC7 and monotypic kappa light chain (case 2)

The t(14;19)(q32;q13)-positive small B-cell leukaemia A representative karyogram demonstrates the t(14;19)(q32;q13) and +12 (case 3)

ΗΠΑΤΟΣΠΛΗΝΙΚΟ Τ- ΛΕΜΦΩΜΑ

CD4+CD56+ BT: The classical entity Clinical presentation: Skin or LN presentation, with rapid BM/PB dissemination Morphology: lymphoid (+/- blastoid), large cell, DC2-like Immunophenotype: CD4+, CD43+, CD56+, DR+