Πρόγραμμα αντιμετώπισης Μεταβολικού Συνδρόμου Κοινωνικο-δημογραφικών χαρακτηριστικών Διαιτητικών συνηθειών Αξιολόγησης της ποιότητας της δίαιτας (KidMed) Φυσικής Δραστηριότητας Αυτο-αποτελεσματικότητας για την άσκηση Αυτο-αποτελεσματικότητας για τη διατροφή Αξιολόγηση (Ερωτηματολόγια) Παρέμβαση (Οδηγοί) Οδηγός για τους εφήβους Οδηγός για τους γονείς των έφηβων Οδηγός για τους εκπαιδευτικούς των έφηβων Οδηγός για τους επαγγελματίες υγείας

Στόχοι διατροφής και άσκησης σε όλους τους οδηγούς Κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων & λαχανικών την ημέρα Κατανάλωση τουλάχιστον 3 μερίδων ελάχιστα επεξεργασμένων αμυλούχων τροφίμων την ημέρα Συνετή κατανάλωση τροφίμων & ροφημάτων χαμηλής θρεπτικής αξίας Ισορροπημένες γευματικές συνήθειες Κατανάλωση πρωινού Αποφυγή παράλειψης γευμάτων Κατανάλωση γευμάτων με την οικογένεια

Στόχοι διατροφής και άσκησης Συνετή κατανάλωση φαγητού εκτός σπιτιού Επαρκής ενυδάτωση Αύξηση της άσκησης Χρήση οθόνης (τηλεόραση, Η/Υ κτλ) το πολύ 2 ώρες την ημέρα Σωματική δραστηριότητα τουλάχιστον 1 ώρα την ημέρα Υιοθέτηση Μεσογειακού τρόπου ζωής Συχνότητα κατανάλωσης τροφίμων βάσει της Μεσογειακής πυραμίδας Κοινωνικότητα (γεύματα και μαγειρική με την οικογένεια στο σπίτι) Διατήρηση των παραδόσεων

Γιατί οι έφηβοι; Ακόμη αναπτύσσονται και διαμορφώνουν τις συνήθειες που θα έχουν ως ενήλικες Έχουν έλεγχο πάνω στις διατροφικές τους επιλογές Είναι ακόμα νωρίς για να προλάβουν να αλλάξουν Πολλοί από αυτούς πάσχουν ήδη από μεταβολικό σύνδρομο

Γιατί οι γονείς; Αποτελούν πρότυπο διατροφής & συμπεριφορών για τον έφηβο Μπορούν να επηρεάσουν τις συμπεριφορές των εφήβων Βοηθοί & σύμμαχοι του εφήβου

Γιατί οι εκπαιδευτικοί; Αποτελούν πρότυπο διατροφής & συμπεριφορών για τον έφηβο Παρέχουν γνώσεις και εκπαίδευση σε θέματα διατροφής και άσκησης Παρέχουν κίνητρα Βοηθούν στην αντιμετώπιση των δυσκολιών/εμποδίων Παρέχουν ανατροφοδότηση μέσω της επιβράβευσης των θετικών συμπεριφορών

Γιατί οι επαγγελματίες υγείας; Ως προς τον έφηβο: Παρέχουν εκπαίδευση σε θέματα διατροφής και άσκησης Εντοπίζουν εφήβους υψηλού κινδύνου για ΜΣ Θέτουν συγκεκριμένους στόχους σε συνεργασία με τους εφήβους Ενισχύουν την αυτο-αποτελεσματικότητα των εφήβων για αλλαγή Ως προς το περιβάλλον του εφήβου: Παρέχουν εκπαίδευση σε γονείς και εκπαιδευτικούς Παρέχουν πρακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση δυσκολιών/εμποδίων

Ας πάρουμε για παράδειγμα έναν στόχο…

Κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων & λαχανικών την ημέρα Επαγγελματίες υγείας Γονείς Εκπαιδευτικοί Έφηβοι

Επαγγελματίες υγείας Ενημέρωση - Εκπαίδευση εφήβων για μέσω… Θρεπτική αξία φρούτων & λαχανικών και οφέλη τους στην υγεία Συνιστώμενη κατανάλωση φρούτων & λαχανικών Μέγεθος της μερίδας των διαφόρων φρούτων & λαχανικών μέσω… Έντυπου ενημερωτικού - εκπαιδευτικού υλικού Χρήσης διαδικτύου (π.χ. διαδραστικές ιστοσελίδες για εφήβους) Εντοπισμός εφήβων με  κατανάλωση φρούτων & λαχανικών Αξιολόγηση κινήτρων & εμποδίων Ενίσχυση κινήτρων & παροχή λύσεων για εμπόδια

Συνεργασία με εκπαιδευτικούς Συνεργασία με γονείς Ενημέρωση για τα οφέλη της κατανάλωσης φρούτων & λαχανικών Ενημέρωση για τις τρέχουσες συστάσεις κατανάλωσης φρούτων & λαχανικών Συζήτηση για τις πρακτικές που ακολουθούν σχετικά με τη σίτιση των εφήβων Συνεργασία με εκπαιδευτικούς Παροχή βοήθειας στη διοργάνωση δραστηριοτήτων Παροχή εργαλείων για την εκπαίδευση των μαθητών Οριοθέτηση του πλαισίου της εκπαίδευσης των μαθητών (όχι στιγματισμός μαθητών με προβλήματα υγείας ή με  σωματικό βάρος)

Κρυπτόλεξο φρούτων & λαχανικών Βρες στο κρυπτόλεξο τα παρακάτω φρούτα και λαχανικά! Φρούτα: μήλο, αχλάδι, πορτοκάλι, μανταρίνι, λεμόνι, ροδάκινο, σύκο, δαμάσκηνο, ρόδι, κεράσι. Λαχανικά: λάχανο, μαρούλι, ντομάτα, αγγούρι, ρόκα, καρότο, πιπεριά, σπανάκι, σέλινο, μπρόκολο.

Εκπαιδευτικοί Ενημέρωση - Εκπαίδευση εφήβων Λειτουργία προτύπου Συζήτηση σχετικά με τη θρεπτική αξία φρούτων & λαχανικών Ανάθεση εργασιών (γραπτές ή προφορικές, ατομικές ή ομαδικές) Συνταγές φαγητών ή γλυκών με φρούτα & λαχανικά Δημοσίευση εργασιών στην εφημερίδα του σχολείου Λειτουργία προτύπου Κατανάλωση κάποιου φρούτου ή τοστ με λαχανικά στο σχολείο ενώπιον των μαθητών Ενίσχυση θετικών συμπεριφορών Παρότρυνση των μαθητών να δομήσουν προγράμματα ενίσχυσης της κατανάλωσης φρούτων & λαχανικών στο σχολείο

Εξοικείωση Καθιέρωση ημέρας τροφίμου-στόχου 1 μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα Εξοικείωση Καθιέρωση ημέρας τροφίμου-στόχου Διεξαγωγή έρευνας & δημιουργία ερωτηματολογίου Συχνότητα κατανάλωσης φρούτων & λαχανικών Δημοφιλέστερα φρούτα & λαχανικά Παιχνίδια (αντιστοίχισης, ερωτήσεων) Σελιδοδείκτες (στιχάκια, παροιμίες κτλ για φρούτα & λαχανικά) Διοργάνωση διαγωνισμού Φωτογραφίας Πρωτότυπων συνταγών

Γονείς Διαθεσιμότητα & προσβασιμότητα τροφίμων Τακτική προμήθεια ποικιλίας φρούτων & λαχανικών για το σπίτι Τοποθέτηση φρούτων σε εμφανές για τον έφηβο σημείο στο σπίτι Σαλάτα σε κάθε κύριο γεύμα Προσθήκη φρούτων & λαχανικών σε αρεστά για τον έφηβο τρόφιμα

Βοηθοί & σύμμαχοι του εφήβου Αποτελούν πρότυπο Κατανάλωση φρούτων & λαχανικών από τους ίδιους τους γονείς Βοηθοί & σύμμαχοι του εφήβου Προσφορά φρούτων & λαχανικών στη μορφή που ο έφηβος τα επιθυμεί Προσφορά φρούτων & λαχανικών με ωραία όψη και γεύση Λεκτική επιβράβευση έστω και για τη δοκιμή τους Αποφυγή πίεσης για κατανάλωση

Αυτο-διαχείριση ή αυτο-ρύθμιση της συμπεριφοράς Έφηβοι Ο έφηβος μπορεί μόνος του να κάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής του: Θέτοντας συγκεκριμένους και εφικτούς στόχους Παρακολουθώντας την πορεία τους Αξιολογώντας την επίτευξή τους Αυτο-διαχείριση ή αυτο-ρύθμιση της συμπεριφοράς

Καθορισμός 3 αγαπημένων φρούτων & λαχανικών Προτροπή των γονέων να είναι πάντα διαθέσιμα στο σπίτι Φρούτο ως σνακ στο σχολείο ή εκτός σπιτιού Φρούτα που δεν απαιτούν ιδιαίτερο καθάρισμα ή αποξηραμένα φρούτα Κατανάλωση σαλάτας σε κάθε κύριο γεύμα Γέμισμα του μισού πιάτου με ποικιλία λαχανικών Προσθήκη φρούτων & λαχανικών σε άλλα τρόφιμα Ωμά λαχανικά σε τοστ / σάντουιτς ή φρούτα σε γιαούρτι / δημητριακά

Κατανάλωση φρούτων & λαχανικών εκτός σπιτιού Σαλάτα ως κύριο γεύμα Μια σαλάτα μπορεί να αποτελεί πλήρες γεύμα εάν συνδυάζει: λαχανικά κάποιο αμυλούχο τρόφιμο (π.χ. ψωμί, φρυγανιά, παξιμάδι) κάποιο τρόφιμο από την ομάδα του κρέατος (π.χ. κοτόπουλο, τυρί, αβγό) ελιές ή ελαιόλαδο Κατανάλωση φρούτων & λαχανικών εκτός σπιτιού Φυσικός χυμός φρούτων αντί αναψυκτικού ή καφέ Φρουτοσαλάτα ως επιδόρπιο