ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΣ Δημήτρης Μικελλίδης ΕΔΕ

ΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΚΡΥΒΟΥΝ ΑΛΗΘΕΙΕΣ … Τα παιδιά δε θέλουν ψυχολόγο. Γονείς θέλουν! Αν τα παιδιά σου νιώθουν ασφάλεια, αγάπη και στοργή, είσαι ευτυχισμένος γονιός. Λυπάμαι που διακρίνω τον κακό εαυτό μου στη συμπεριφορά των παιδιών μου. Θα πρέπει ν’ αγαπάμε τα παιδιά μας γι’ αυτό που είναι και όχι γι’ αυτό που θέλουμε να γίνουν. Τα παιδιά χρειάζονται περισσότερα πρότυπα παρά κριτικές. Τα παιδιά μας μαθαίνουν αυτό που ζουν!

Μαθαινοντασ το παιδι μασ να σκεφτεται (1) Ας μιλούμε ΜΕ τα παιδιά μας όχι απλώς να μιλούμε στα παιδιά μας! Όταν το παιδί μου λέει τη γνώμη του, την ακούω με προσοχή. Όταν η γνώμη του παιδιού μου είναι διαφορετική από τη δική μου τη δέχομαι, έστω για συζήτηση. Απαντώ πρόθυμα στις ερωτήσεις – απορίες του παιδιού μου. Μπροστά σε προβληματικές καταστάσεις προκαλούμε το παιδί μας να σκεφτεί, να προβληματιστεί κι εκείνο πριν πάρει έτοιμη οποιαδήποτε απάντηση.

Μαθαινοντασ το παιδι μασ να σκεφτεται (2) Κάνω ερωτήσεις στο παιδί μου που ν’ απαιτούν «ανοιχτή» σκέψη. Συζητούμε στο σπίτι σαν οικογένεια θέματα οικογενειακού και κοινωνικού ενδιαφέροντος Αφιερώνω καθημερινά χρόνο για επικοινωνία με το παιδί μου. Εκμεταλλεύομαι κάθε περίπτωση γι’ αυτή την επικοινωνία.

Καθημερινεσ συνηθειεσ για καλλιεργεια υπευθυνων παιδιων Το παιδικό δωμάτιο Η ώρα του φαγητού Το χαρτζιλίκι Κατοικίδια ζώα Ο κήπος του σπιτιού Κοινωνικές υποχρεώσεις σε φίλους/συμμαθητές. Το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον

ΘΕΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (1) Η θετική αντίκριση του σχολείου από το παιδί ξεκινά από το σπίτι. Φράσεις κλισέ που δρουν αρνητικά στο παιδί: «θα το πω στη δασκάλα σου αν δεν το κάνεις αυτό», «Να ανοίξουν τα σχολεία να σε παραλάβουν οι δάσκαλοι να ησυχάσω», «θα έλθω στο σχολείο σου να σε καταγγείλω…» να αποφεύγονται. Θετική στάση των γονιών απέναντι στο σχολείο που να είναι ορατή από τα παιδιά: Επισκέψεις στο σχολείο, συμμετοχή στο Σύνδεσμο Γονέων, συμμετοχή στις εκδηλώσεις του σχολείου, ενδιαφέρον για τις ανακοινώσεις που έρχονται στο σπίτι από το σχολείο …

ΘΕΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (2) Συνεργασία με τους δασκάλους του σχολείου και κυρίως τον/την υπεύθυνο του τμήματος του παιδιού μας: Δάσκαλοι και γονείς έχουν κοινούς στόχους. Προσοχή στις αντιδράσεις μας, όταν πιστεύουμε πως έχουμε κάποιο παράπονο απ’ το δάσκαλο ή γενικότερα το σχολείο του παιδιού μας: Διακριτικότητα, πολιτισμός, διάλογος, ιεραρχία.

Καλλιεργωντασ την αγαπη στα βιβλια (1) Η αγάπη για το διάβασμα και το καλό βιβλίο απαραίτητη προϋπόθεση για τη σχολική επιτυχία των παιδιών. Η αγάπη στα βιβλία καλλιεργείται από το περιβάλλον του παιδιού (σχολείο, σπίτι). Η αγάπη στο βιβλίο ξεκινά πριν τη σχολική ηλικία: νανουρίσματα, παραμυθάκια, τραγουδάκια στη βρεφική ηλικία. Βιβλία που να προκαλούν εντύπωση για τα μικρά παιδιά: πανέχρωμα, μεγάλα, από ανθεκτικό υλικό, σε σχήμα ζώου, αυτοκινήτου, σπιτιού κλπ.

Καλλιεργωντασ την αγαπη στα βιβλια (2) Απλά, γνωστά παραμύθια στη νηπιακή ηλικία. Οι γονείς κάθονται κοντά στο παιδί τους και τους διαβάζουν από τα παραμύθια τους, σχολιάζουν εικόνες κλπ. Τα ίδια παραμύθια μπορούν τα παιδιά να τα ακούσουν δεκάδες φορές. Δεν τα βαριούνται. Το επιζητούν.

ΚαλλιεργωνταΣ την αγαπη Στα βιβλια (3) ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Οι ίδιοι οι γονείς να διαβάζουν. Ξεχωριστός χώρος για να βάζουν τα παιδιά τα δικά τους βιβλία. Σπίτι γεμάτο ερεθίσματα, δηλ. βιβλία. Ενδιαφέρον για ό,τι διαβάζει το παιδί. Μικρή συζήτηση γύρω από το περιεχόμενο. Ποικιλία θεματογραφίας. Κοινές επισκέψεις σε βιβλιοπωλεία, εκθέσεις βιβλίου. Δεν πιέζουμε τα παιδιά να διαβάσουν ένα βιβλίο που εμείς επιλέξαμε ή που έτυχε να πάρουν ως δώρο. Κάνουμε δώρα στα παιδιά όχι μόνο παιχνίδια αλλά και βιβλία.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ – ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ Το παιδί – τηλεθεατής διευρύνει τις γνώσεις του για τον κόσμο που το περιβάλλει. Καλλιεργεί τη γλώσσα του. Αναπτύσσει τη φαντασία του. Γνωρίζει άγνωστες πτυχές της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας. Ευαισθητοποιείται για μικρά και μεγάλα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και άλλα προβλήματα. Καλλιεργεί την κριτική σκέψη. Ικανοποιεί την ανάγκη για ψυχαγωγία.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ –ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ (1) Το παιδί αποξενώνεται μπροστά στην οθόνη, μειώνεται η κοινωνικοποίηση. Λιγότερη επικοινωνία με τα άλλα μέλη της οικογένειας. Επηρεάζεται η επίδοση στο σχολείο. Προβάλλονται αρνητικά πρότυπα στα παιδιά. Καλλιεργείται μια εικονική (άρα και ψεύτικη) εικόνα για τον κόσμο. Σκηνές βίας που επηρεάζουν τη συμπεριφορά του παιδιού.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ –ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ (2) Προβλήματα υγείας: Πονοκέφαλοι, προβλήματα όρασης, παχυσαρκίας, στρέβλωσης του σώματος, επιληψίας. Βραδυκίνητα και πνευματικά δύστροπα παιδιά. Δεν ζουν την παιδική τους ηλικία, με το παιχνίδι τους, τις τρέλες τους, τους τσακωμούς τους … Προβολή και καλλιέργεια του υπερκαταναλωτισμού.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ –Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ (1) Να συμφωνηθούν κανόνες τηλεθέασης: χρόνος, έργα. Μελέτη τηλεοπτικών προγραμμάτων για κατάληξη σε κοινές αποφάσεις. Ισόρροπη επιλογή έργων που να ικανοποιούν διάφορους τομείς: ψυχαγωγία, ενημέρωση, γνώσεις. Γονείς – πρότυπα τηλεθεατών.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ –Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ (2) Αποφυγή τοποθέτησης τηλεοπτικής συσκευής στο παιδικό υπνοδωμάτιο. Φιλτράρισμα καναλιών στη συνδρομητική τηλεόραση. Ενέργειες για να κατανοήσει το παιδί μας ότι μπορεί να ζήσει και με λιγότερη τηλεόραση. Παρακολουθούμε τηλεόραση με τα παιδιά μας... Στόχος: Μετατρέπουμε την τηλεόραση σε ένα καλό παιδαγωγό και σε μέσο που να ενώνει κι όχι να αποξενώνει τα μέλη της οικογένειας.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Καλλιεργώντας ευαισθητοποιημένα περιβαλλοντικά άτομα «Τη γη δεν την έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας, απλώς την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας». (Ινδιάνικη παροιμία) «Περιβάλλον». Τι εννοούμε με τον όρο; Α. Το φυσικό περιβάλλον (ζώα, φυτά, ποτάμια, βουνά κλπ). Β. Το κοινωνικό περιβάλλον (η ζωή κι οι δραστηριότητες του ανθρώπου, πολιτισμός, επιστήμη-τεχνολογία κλπ). Γ. Οικονομικό περιβάλλον.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Καλλιεργώντας ευαισθητοποιημένα περιβαλλοντικά άτομα (2) Τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα: Ο υπερπληθυσμός Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος Οι κλιματικές αλλαγές Το υδατικό πρόβλημα Η αστικοποίηση του πληθυσμού Οι θεομηνίες ... Ο κίνδυνος αυτοκαταστροφής του ανθρώπου.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Καλλιεργώντας ευαισθητοποιημένα περιβαλλοντικά άτομα (3) Τι κάνουμε ως γονείς; Πρώτα ευαισθητοποιούμε τα παιδιά μας για το άμεσο τοπικό περιβάλλον τους: το δωμάτιό τους, το σπίτι τους, την αυλή τους, τη γειτονιά τους, την ενορία τους, την πατρίδα τους ... Εμπλουτισμός προσωπικών βιωμάτων από την προσχολική ηλικία: επισκέψεις σε πάρκα, δάση, βουνά, παραλίες, φάρμες κλπ. Καλλιεργούμε το σεβασμό στους άλλους, την αγάπη και τη συνεργασία. Συμμετοχή σε εκστρατείες καθαριότητας, κριτική οικονομικών δραστηριοτήτων του ανθρώπου σε σχέση με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, συμμετοχή σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας ...

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Καλλιεργώντας ευαισθητοποιημένα περιβαλλοντικά άτομα (4) Καλλιεργούμε απλές καθημερινές συνήθειες σε σχέση με την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας, την παραγωγή λιγότερων σκουπιδιών, ανακύκλωση... Ενημέρωση από ΜΜΕ, διαλέξεις, ενημερωτικά φυλλάδια κλπ για τα περιβαλλοντικά προβλήματα ... Μπροστά στην παράδοση: ανάγκη να μάθουν τα παιδιά για τα ήθη, έθιμα, παραδόσεις ... Διατήρησή τους ...

Αν μεγAλωνα πAλι το παιδI μου… Θα έπαιζα μαζί του περισσότερο και θα το μάλωνα λιγότερο. Θα το διόρθωνα λιγότερο και θα συνδεόμουν μαζί του περισσότερο. Αν και θα είχα πολλά να κάνω θα έπαυα να κοιτάζω συνέχεια το ρολόι και θα παρακολουθούσα περισσότερο τι κάνει. Θα έκανα πιο πολλές βόλτες μαζί του.

Diane Loomans Θα έπαυα να κάνω τη σοβαρή και θα έπαιζα πιο πολύ. Θα έπαυα να κάνω τη σοβαρή και θα έπαιζα πιο πολύ. Θα έτρεχα μαζί του σε πιο πολλά χωράφια και θα κοιτάζαμε πιο πολύ τα αστέρια. Θα του έκτιζα πρώτα την αυτοεκτίμησή του και ύστερα το σπίτι μου. Θα το αγκάλιαζα περισσότερο, θα το τραβολογούσα λιγότερο, θα του μάθαινα περισσότερα για τη δύναμη της αγάπης. Diane Loomans

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας