Η εξέλιξη της οικογενειακής φωτογραφίας με το πέρασμα των χρόνων Εργασία Project Α’ Λυκείου 1ου ΓΕΛ ΠΑΛΛΗΝΗΣ, Σχ. Έτος 2011-12 των μαθητριών Αληγιάννη Στέλλας, Δελατόλα Αγγελικής, Δούκα Βασιλικής, Κωνσταντινίδη Κλαίρης Υπεύθυνη καθηγήτρια Πλεύρη Μαρία

Η εξέλιξη της φωτογραφίας με το πέρασμα των χρόνων Η ομάδα μας ανέλαβε να αναλύσει την ιστορική εξέλιξη της φωτογραφικής μηχανής και των εκτυπώσεων.

Φωτογραφική μηχανή - Φωτογραφία Με τον όρο φωτογραφία αναφερόμαστε γενικά στη διαδικασία δημιουργίας οπτικών εικόνων μέσω της καταγραφής και αποτύπωσης του φωτός, με χρήση κατάλληλων συσκευών (φωτογραφικές μηχανές). Ετυμολογικά, η λέξη φωτογραφία είναι σύνθετη και προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις -φως και -γραφή. Η φωτογραφία, πέρα από την τεχνική της διάσταση, αναγνωρίζεται ως ένα από τα ευρύτερα διαδεδομένα μέσα επικοινωνίας του 20ου αιώνα καθώς και ως μία μορφή τέχνης συγγενικής με την ζωγραφική.

Η ιστορία της φωτογραφικής μηχανής Οι πρώτες φωτογραφίες αποτελούν ουσιαστικά απλές προβολές εικόνων πάνω σε κάποια επιφάνεια. Ως πρώτη φωτογραφική "μηχανή" μπορεί να θεωρηθεί ένα σκοτεινό δωμάτιο ή κουτί που στη μία άκρη διαθέτει μια γυαλιστερή επιφάνεια και στην απέναντι άκρη μία πολύ μικρή οπή. Σε μία τέτοια κατασκευή, οι ακτίνες του φωτός διαδίδονται μέσα από την οπή και σχηματίζουν πάνω στην επιφάνεια ένα είδωλο των αντικειμένων έξω από το δωμάτιο ή κουτί.

Η ιστορία της φωτογραφικής μηχανής Η σύγχρονη φωτογραφική μηχανή είναι συνδυασμός εξειδικευμένων τεχνολογιών από τρεις τομείς, των λεπτοκατασκευών, της οπτικής και της χημικής τεχνολογίας (πλέον μικροηλεκτρονικής)

Η ιστορία της φωτογραφικής μηχανής Camera Obscura 4ος αι. π. Χ Η ιστορία της, αν και ξεκινάει ουσιαστικά στα μέσα του 19ου αιώνα, έχει ρίζες στους αρχαίους πολιτισμούς, π.χ. της Κίνας και της Ελλάδας, και σχετίζεται με το σκοτεινό θάλαμο (camera obscura, pinhole camera) που περιγράφει ήδη ο Αριστοτέλης τον 4ο αιώνα.!

Η ιστορία της φωτογραφικής μηχανής - Camera Obscura 4ος αι. π. Χ 1558 για πρώτη φορά συνιστά τη χρήση μιας ανάλογης φορητής συσκευής στους ζωγράφους για σχεδίαση πορτραίτων και τοπίων. 1568 επινόηση ενός είδους διαφράγματος που επέτρεπε την εστίαση της εικόνας 1636 εφεύρεση ενός συστήματος πολλαπλών φακών, διαφορετικών εστιακών αποστάσεων, πρόδρομο του σημερινού ζουμ. Μπορούμε να πούμε πως η φωτογραφική μέθοδος του 16ου αιώνα λειτουργεί πάνω στις ίδιες αρχές με τις σύγχρονες φωτογραφικές μηχανές.

Η ιστορία της φωτογραφικής μηχανής Camera Obscura 16ος αι.μΧ Κατά το 16ο αιώνα τοποθετήθηκε στη μικρή οπή ένας συγκεντρωτικός φακός, ο οποίος βελτίωνε σημαντικά την οπτική ποιότητα του απεικονιζόμενου ειδώλου.

Η ιστορία της φωτογραφικής μηχανής 16ος – 17ος αι.μΧ Οι πρώτες απόπειρες βελτίωσης της φωτογραφίας έγιναν τον 16-17αι. Κατασκευάστηκαν φορητοί θάλαμοι, οι οποίοι έδωσαν ανεξαρτησία κινήσεων στους καλλιτέχνες.

Μόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Τα πρώτα πειράματα πάνω σε φωτοευαίσθητα υλικά χρονολογούνται περίπου στις αρχές του 18ου αιώνα με αποτύπωση του φωτός πάνω σε ένα φωτοευαισθητοποιημένο από άλατα αργύρου χαρτί, αλλά στάθηκε αδύνατη η στερέωση της εικόνας. Οι μεταβολές της πρωταρχικής camera obsura οδήγησαν κυρίως σε περισσότερο ελαφρές μηχανές. Παράλληλα ξεκίνησαν οι προσπάθειες για την μόνιμη αποτύπωση της εικόνας σε μια φωτοευαίσθητη επιφάνεια.

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Ηλιογραφία Το έτος 1827 ο Γάλλος φυσικός Joseph N. Niepce (1765-1833) πέτυχε να δημιουργήσει με χρήση σκοτεινού θαλάμου και αρκετά μεγάλο χρόνο έκθεσης (περίπου 8 ώρες!) μια σταθερή εικόνα, την οποία ονόμασε heliographie.

Πρώτες μηχανές νταγκεροτυπίας (~1840), Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Νταγκεροτυπία (1839 μ.Χ) Τελική επιτυχία είχε ο Νταγκέρ, μετά το θάνατο του Νιέπς, με πλάκες αργύρου και χλωριούχο νάτριο ως σταθεροποιητή, μια επινόηση των 'Αγγλων John Frederick Herschel και William Henry Fox Talbot. Οι εικόνες του Νταγκέρ ονομάστηκαν νταγκεροτυπίες, είχαν όμως το μειονέκτημα ότι κάθε μία αποτελούσε μοναδικό δείγμα, αφού στις πλάκες χαλκού και αργότερα γυαλιού εμφανιζόταν απ' ευθείας η λεγόμενη θετική εικόνα. Πρώτες μηχανές νταγκεροτυπίας (~1840),

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Καλοτυπία Η ιδέα αρνητικού-θετικού οφείλεται στον Τάλμποτ, με την οποία έγινε δυνατή η απεριόριστη αναπαραγωγή θετικών από μια αρνητική χάρτινη πλάκα. Ο χρόνος έκθεσης της επίστρωσης ιωδιούχου αργύρου για τις καλοτυπίες, όπως ονομάστηκαν οι δημιουργίες του Τάλμποτ, ήταν αρχικά περίπου 30 δευτερόλεπτα. Σταδιακά μειώθηκε αυτός ο χρόνος σε μερικά δευτερόλεπτα. Το έτος 1839 παρουσίασαν ο Νταγκέρ και ο Τάλμποτ τις δημιουργίες τους σχεδόν ταυτόχρονα σε ευρύτερο κοινό και εντυπωσίασαν.

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Αμβροτυπία (1852 μ Οι εξελίξεις ήταν στη συνέχεια ραγδαίες, γιατί πολλοί τεχνικοί και καλλιτέχνες αναζητούσαν λύση στα όποια προβλήματα παρουσιάζονταν κάθε στιγμή . Οι Σκοτ και Αρτσερ, τελειοποιούν τη μέθοδο του υγρού καλωδίου με πλάκες, που έμελλε να γίνει το κύριο σύστημα φωτογράφησης για αρκετά χρόνια μετά . Οι Γουιμπλ και Τζοουνς ανακαλύπτουν μια παρόμοια μέθοδο στην Αμερική, όπου το πίσω μέρος του γυαλιού ήταν βαμμένο μαύρο, για να φαίνεται η φωτογραφία σαν θετική.

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Φεροτυπία (1856 μ Στερεοσκοπική του Jules Dubosq, 1851  Η φεροτυπία είναι παραλλαγή της αμβροτυπίας, αλλά πάνω σε μαυρισμένο μέταλλο, την ίδια χρονιά, έχουμε και την πρώτη στερεοσκοπική μηχανή με δυο φακούς, φτιαγμένη από τον Ντανκερ.

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Φιλμ σε ρολό Τον Ιούλιο του 1888 πραγματοποιήθηκε η επαναστατική για την εποχή ανακάλυψη του φιλμ σε ρολό. H μηχανή εξοπλίστηκε με ένα ρολό φωτοευαίσθητου χαρτιού, πάνω στο οποίο μπορούσαν να αποτυπωθούν πολλές φωτογραφίες. Το εργοστάσιο της Kodak αναλάμβανε να τις να εμφανίσει και να τις τυπώσει. Η ανακάλυψη αυτή αποτέλεσε ορόσημο για την μαζική χρήση της φωτογραφικής μηχανής, ενώ είχε συμβολή και στην εμπορική ανάπτυξη της φωτογραφίας. Από την περίοδο αυτή μέχρι σήμερα ελάχιστες σημαντικές τροποποιήσεις συντελέστηκαν στη χημική φωτογραφία, με κυριότερη ίσως την τεχνική της έγχρωμης φωτογραφίας.

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Έγχρωμη φωτογραφία Η τεχνική της φωτογραφίας χρώματος εξερευνήθηκε σε ολόκληρη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Τα αρχικά πειράματα αποτύγχαναν να αποτρέψουν το χρώμα από την εξασθένιση. Μια από τις πρώτες μεθόδους για έγχρωμες φωτογραφίες περιλάμβανε τη χρήση συνολικά τριών φωτογραφικών μηχανών κάθε μια απο τις οποίες είχε ένα διαφορετικό φίλτρο χρώματος μπροστά από το φακό. 1861 από τον Thomas Sutton.

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Έγχρωμη φωτογραφία Το πρώτο έγχρωμο φιλμ κυκλοφόρησε ως εμπορικό προϊόν το 1907 αλλά η σύσταση του ήταν διαφορετική από του μεταγενέστερου φιλμ Kodachrome, που κυκλοφόρησε το1935 βασισμένο σε τρία επιχρωματισμένα στρώματα, το κάθε ένα ευαίσθητο σε ένα από τα τρία πρωτεύοντα χρώματα. Τα έγχρωμα φιλμ διακρίνονται σε έγχρωμα αρνητικά ή έγχρωμα θετικά (ή διαφάνειες, slides). Έγχρωμη εκτύπωση σε χαρτί του 1877 από τον Louis Ducos du Hauron, πρωτοπόρο στην έγχρωμη φωτογραφία. Τα επικαλυπτόμενα κίτρινα, κυανά και κόκκινα αρνητικά είναι εμφανή.

Mόνιμη αποτύπωση εικόνας σε φωτοευαίσθητη επιφάνεια Έγχρωμη φωτογραφία Ο Εμίρης του Bukhara σε μια έγχρωμη φωτογραφία του 1911 από τον Sergei Mikhailovich Prokudin-Gorskii. Στα δεξιά είναι η τριπλή ασπρόμαυρη αρνητική γυάλινη πλάκα απορρόφησης χρώματος, που φαίνεται εδώ ως θετική.

Αποτύπωση εικόνας σε ψηφιακή μορφή Ψηφιακή φωτογραφία Αποτύπωση εικόνας σε ψηφιακή μορφή Ψηφιακή φωτογραφία Η ψηφιακή φωτογραφία αποτελεί ίσως την τελευταία σημαντική εξέλιξη σε ότι αφορά την τεχνική της φωτογραφίας. Σε αυτές αντί για το κοινό "χημικό" φιλμ χρησιμοποιούνται φωτοευαίσθητοι αισθητήρες. Το μέρος της φωτογραφικής μηχανής που βοηθά την εστίαση της εικόνας είναι το ίδιο. Χρησιμοποιούνται εξειδικευμένα εικονοστοιχεία για κάθε ένα από τρία βασικά χρώματα. Κάθε ένα καταγράφει τις πληροφορίες σχετικά με την ένταση του εισερχόμενου φωτός από το συγκεκριμένο χρώμα. Η μορφή αυτή είναι μία σειρά δυαδικών αριθμών κατάλληλα οργανωμένων που αποθηκεύονται σε ειδική προσθαφαιρούμενη ηλεκτρονική κάρτα μνήμης που φέρουν οι μηχανές αυτές.

Επιπτώσεις στην κοινωνία Η εφεύρεση της φωτογραφικής μηχανής και η ανάπτυξή της, μαζί με την τέχνη που συνεπάγεται η χρήση της, είχε πολλαπλές επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία. Καταρχήν επηρεαστήκαν ευνοϊκά οι συναφείς τεχνική τομής της λεπτομηχανικής, της οπτικής και της χημείας, στη συνέχεια δημιουργήθηκαν νέα επαγγέλματα και θέσεις εργασίας στον τεχνικό και καλλιτεχνικό τομέα. Αντιθέτως για την τέχνη της ζωγραφικής οι συνέπειες ήταν αρνητικές επειδή η φωτογραφία αποτύπωνε ακριβέστερα ανά πάσα στιγμή μία εικόνα. Η εφεύρεση της ψηφιακής φωτογραφίας είχε επίσης επιπτώσεις στην οικονομία και κοινωνία, καθώς τα επαγγέλματα του φωτογράφου, των φωτογραφείων, οι μέθοδοι των εκτυπώσεων άλλαξαν χαρακτήρα.

Φωτογραφική Μηχανή - Φωτογραφία Εργασία Project Α’ Λυκείου 1ου ΓΕΛ ΠΑΛΛΗΝΗΣ, Σχ. Έτος 2011-12 των μαθητριών Αληγιάννη Στέλλας, Δελατόλα Αγγελικής, Δούκα Βασιλικής, Κωνσταντινίδη Κλαίρης Υπεύθυνη καθηγήτρια Πλεύρη Μαρία