ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ Ο Μακεδονικός Αγώνας έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απελευθέρωση της Μακεδονίας. Θεωρείται από τα πιο αξιοσημείωτα γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Αν και οι πρωταγωνιστές του προέρχονταν από όλο τον Ελληνισμό, οι ντόπιοι ήταν εκείνοι που αντιστάθηκαν με το περισσότερο σθένος.

Ο Αγώνας αυτός, στην πραγματικότητα είχε αρχίσει από το 1821, όταν οι Έλληνες της Μακεδονίας επαναστάτησαν κατά των Τούρκων μαζί με τους άλλους Έλληνες, αλλά δεν είχε αίσιο τέλος. Ο κίνδυνος για να χαθεί η Μακεδονία γινόταν ολοένα και μεγαλύτερος αφού αυξανόταν συνεχώς η βουλγαρική απειλή.

Ο Ελληνοβουλγαρικός ανταγωνισμός Σημαντικό ρόλο για τις εξελίξεις στη Μακεδονία ήταν ότι το 1870 αναπτύχθηκε η βουλγαρική εκκλησία, η γνωστή Εξαρχία. Με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και τη βοήθεια των Ρώσων ιδρύθηκε ένα ανεξάρτητο βουλγαρικό κράτος που περιλάμβανε ολόκληρη τη Μακεδονία εκτός από τη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική. Παρόλα αυτά, η Μακεδονία παρέμεινε υπό οθωμανική κυριαρχία.

Το πρώτο αποφασιστικό βήμα Η αντίδραση των Ελλήνων στη βουλγαρική απειλή ήταν η τοποθέτηση δραστήριων ιεραρχών στις μακεδονικές μητροπόλεις με πιο ονομαστούς τον Γερμανό Καραβαγγέλη και τον Ίωνα Δραγούμη στην οργάνωση του ελληνικού ένοπλου κινήματος.

Η εξέγερση του Ίλιντεν Το 1903 οι βουλγαρικές δραστηριότητες έφτασαν στο απόγειο τους. Τότε, με την Ψευδοεπανάσταση του Ίλιντεν, οι Βούλγαροι προκάλεσαν την αντίδραση των Τούρκων και ο ελληνικός πληθυσμός έμεινε απροστάτευτος.

Η αντίδραση του Ελληνισμού Τα γεγονότα αυτά επιτάχυναν τις εξελίξεις στην Αθήνα. Έτσι ο Δ. Καλαποθάκης ίδρυσε το «Μακεδονικό Κομιτάτο». Το 1904, ο ανθυπολοχαγός Π. Μελάς, περνώντας στη Μακεδονία, οργάνωσε με αποφασιστικότητα τον ένοπλο αγώνα κατά του αντιπάλου. Δυστυχώς όμως προδώθηκε κι έτσι οι Τούρκοι τον σκότωσαν στη Σιάτιστα.

Οι συγκρούσεις των σωμάτων Τα ελληνικά σώματα, με την αντιμετώπιση δύο εχθρών ταυτοχρόνως, περιόρισαν τις κατακτήσεις τους. Ιδιαίτερα σκληρός ήταν ο αγώνας στη λίμνη των Γιαννιτσών, περιοχή στρατηγικής σημασίας για τον έλεγχο συγκοινωνιακών οδών.

Η δικαίωση Το κίνημα των Νεότουρκων άλλαξε τη ροή των γεγονότων. Γι’ αυτό το λόγο τα βαλκανικά κράτη σύναψαν συμμαχία κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε τη Θεσσ/νίκη και αργότερα την Αν. Μακεδονία σε μάχη ανάμεσα στα βαλκανικά κράτη. Μετά από διαπραγματεύσεις, κατέληξαν στη Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Χάρη στον Ελ. Βενιζέλο το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας κατέληξε στην Ελλάδα, ενώ τα βόρεια εδάφη μοιράστηκαν σε Σέρβους και Βούλγαρους.