Πρόγραμμα Διά Βίου Μάθησης-Comenius Regio Σχολικοί Ορίζοντες για τη Συμβουλευτική και τον Προσανατολισμό (Σ.Ο.Σ. Προσανατολισμός ) « Παράγοντες που επηρεάζουν τις επαγγελματικές και εκπαιδευτικές επιλογές των μαθητών » Περιφερειακό Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Εισηγήτρια: Μαρία Λυσιώτου Χ"Χαμπή Καθηγήτρια Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής Μάρτιος 2011

Περιφερειακό Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

Σεπτέμβρης 1993 Μαθητές και μαθήτριες από τις κοινότητες Ξυλοφάγου και Λιοπετρίου 379 μαθητές (σχολική χρονιά 2010-2011) - 6 τμήματα της Α’ τάξης, 5 τμήματα της Β’ τάξης και 6 τμήματα της Γ’ τάξης

Λιοπέτρι Νοτιοανατολικά της Κύπρου Επαρχία Αμμοχώστου (Κοκκινοχώρια) 4 500 κάτοικοι Γεωργία και τουριστική βιομηχανία

ΑΧΥΡΩΝΑΣ ΛΙΟΠΕΤΡΙΟΥ Η ΜΑΧΗ ΣΤΟΝ ΑΧΥΡΩΝΑ ΤΟΥ ΛΙΟΠΕΤΡΙΟΥ ΑΧΥΡΩΝΑΣ ΛΙΟΠΕΤΡΙΟΥ   Η ΜΑΧΗ ΣΤΟΝ ΑΧΥΡΩΝΑ ΤΟΥ ΛΙΟΠΕΤΡΙΟΥ 2 Σεπτεμβρίου 1958 ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΥΟΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΦΩΤΗΣ ΠΙΤΤΑΣ

Ξυλοφάγου Νοτιοανατολική άκρη της Κύπρου Επαρχία Λάρνακας (Κοκκινοχώρια) 6 500 κάτοικοι Γεωργία και τουριστική βιομηχανία

Ο Πύργος της Ρήγαινας Μεσαιωνικό οικοδόμημα γνωστό ως «Πύρκος της Ρήγαινας»

Το ιστορικό εξωκλήσι της Παναγίας της Ευαγγελίστριας

Στο χώρο που βρίσκεται το σημερινό εκκλησάκι, υπήρχε ένα παλαιό μοναστήρι που κτίστηκε το 1727 Λίγα μέτρα πιο κάτω από την εκκλησία βρέθηκε θαμμένη η εικόνα της Παναγίας - «σπήλιος της Παναγίας»

Σκοποί και Στόχοι της Έρευνας Προσδιορισμός των σημαντικότερων παραγόντων που επιδρούν στις επαγγελματικές ή/ και εκπαιδευτικές επιλογές των μαθητών του Περιφερειακού Γυμνασίου Ξυλοφάγου. Επισήμανση της στατιστικής διαφοράς στις απόψεις των αγοριών και των κοριτσιών.

Προσδιορισμός των καταλληλότερων τρόπων που μπορούν να ενισχύσουν τη μετάβαση των εφήβων στον κόσμο της αγοράς εργασίας.

Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Τι είναι η ‘απόφαση’; η διαδικασία για την επιλογή μιας κατεύθυνσης δραστηριοτήτων ανάμεσα σε έναν μεγαλύτερο αριθμό (Δημητρόπουλος, Ε., 1999)

Η σημασία της επαγγελματικής απόφασης για τον άνθρωπο είναι πολύτιμη αφού από αυτήν εξαρτάται η εύκολη ή η δύσκολη εργοδότησή του, ο βαθμός της επαγγελματικής του ικανοποίησης, η επιτυχία ή η αποτυχία του κ.ά. (Δημητρόπουλος, Ε., 1999)

H λήψη της επαγγελματικής απόφασης εντάσσεται χρονικά στην εφηβική ηλικία (εξαιτίας των κοινωνικών αντιλήψεων και του εκπαιδευτικού συστήματος) (Παπάνης Ε. και Βίκη, Α., 2007α)

Σύμφωνα με το Δημητρόπουλο, Ε Σύμφωνα με το Δημητρόπουλο, Ε. (1999) η πρώτη σημαντική απόφαση είναι εκείνη που κάθε μαθητής είναι αναγκασμένος να πάρει στο τέλος της Γ΄ τάξης του Γυμνασίου, οπότε τελειώνει η υποχρεωτική παιδεία (αντίφαση).

Για το σκοπό της θεωρητικής πλαισίωσης της έρευνας, μελετήθηκαν: οι Εξελικτικές Θεωρίες των E.Ginzberg και D.Ε.Super η Θεωρία Μάθησης του J.D.Krumboltz η Θεωρία Λήψης Απόφασης του H. B. Gelatt.

για την επιλογή επαγγέλματος απαιτείται μια εξελικτική διαδικασία ανάπτυξης (6-22 χρ.) (Ginzberg, 1951) η επιλογή επαγγέλματος δεν είναι απόφαση της στιγμής- διά βίου διαδικασία- πορεία- όχι ένα μεμονωμένο γεγονός (Super/ Watts et al., 1996, Ginzberg, 1951 ) πράξη αυτοκαθορισμού (Watts et al., 1996)

τα πρότυπα όμοιου φύλου επιδρούν σε σημαντικότερο βαθμό στη διαδικασία λήψης επαγγελματικής απόφασης στους μαθητές του Γυμνασίου. (Kniveton, Bromley H. (2004)

Μεθοδολογία Δείγμα: 60 μαθητές Γ΄ τάξης (16% του συνολικού αριθμού των μαθητών / το 42% του συνολικού αριθμού των μαθητών που φοιτούν στη Γ΄ τάξη) απλή τυχαία δειγματοληψία Μέσο συλλογής δεδομένων: Ερωτηματολόγιο (Ανώνυμο)

Το ποσοστό των αγοριών και κοριτσιών που συμμετείχαν. Παρουσίαση Ευρημάτων Το ποσοστό των αγοριών και κοριτσιών που συμμετείχαν.

Επάγγελμα Γονιών μαθητών Γ΄ τάξης Γυμνασίου Ξυλοφάγου Ξενοδοχειακά επαγγέλματα 23% Οικοκυρές 19% Οικοδομικά 14% Πωλητές 9% Λογιστές-Τραπεζικοί υπάλληλοι 8% Ελαιοχρωματιστές 8% Οδηγοί 5% Σερβιτόροι 5% Κυβερνητικοί υπάλληλοι 3% Ιδιωτικοί υπάλληλοι και άλλα 6%

Το επάγγελμα των γονιών.

Το μορφωτικό επίπεδο των γονιών

Στάδια στα οποία βρίσκονται οι μαθητές, στη διαδικασία λήψης επαγγελματικής ή/ και εκπαιδευτικής απόφασης.

Τα μελλοντικά σχέδια των μαθητών.

Πρόσωπα που έχουν επηρεάσει τη διαδικασία λήψης επαγγελματικής απόφασης στα κορίτσια.

Πρόσωπα που έχουν επηρεάσει τη διαδικασία λήψης επαγγελματικής απόφασης στα αγόρια.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη λήψη επαγγελματικής απόφασης στα κορίτσια.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη λήψη επαγγελματικής απόφασης στα αγόρια.

Κύρια συμπεράσματα Όλοι οι μαθητές που συμμετείχαν στην έρευνα έχουν καταλήξει σε κάποιου είδους επαγγελματική απόφαση, μικρή ή μεγάλη (πιθανόν λόγω του εκπαιδευτικού συστήματος).

Bαθμός αποφασιστικότητας Ολοκληρωμένη απόφαση έχει πάρει μόνο το 7% των κοριτσιών, ενώ το τριπλάσιο ποσοστό των αγοριών (21%) έχει ήδη πάρει την απόφασή του. Αυτό το αποτέλεσμα, έρχεται σε αντίθεση με τους Παπάνη Ε. και Βίκη Α. (2007β) οι οποίοι ανέφεραν ότι τα κορίτσια ωριμάζουν και είναι σε θέση να διακρίνουν τις επαγγελματικές τους κλίσεις γρηγορότερα από ό,τι τα αγόρια.

14% των αγοριών σκοπεύει να βρει δουλειά χωρίς επιπλέον μόρφωση - όλα τα κορίτσια σκοπεύουν να συνεχίσουν με επιπλέον εκπαίδευση ή/ και επιμόρφωση

Γονείς συμμετεχόντων: Το εκπαιδευτικό και μορφωτικό επίπεδο των γονιών είναι δυνατό να επηρεάσει σημαντικά την επαγγελματική απόφαση των μαθητών, αφού προσδιορίζει τόσο την έκταση και τα κριτήρια επιλογής, όσο και την ένταση των φιλοδοξιών τους (ενθαρρύνσεις). Γονείς συμμετεχόντων: 45,3% απόφοιτοι Μέσης Εκπαίδευσης 43,8% απόφοιτοι Δημοτικού Σχολείου 10,9% απόφοιτοι Ανώτερης/τατηςΕκπαίδευσης

- σημαντική προτίμηση από πλευράς των γονιών των συμμετεχόντων στην έρευνα αυτή, στα Ξενοδοχειακά επαγγέλματα (καμαριέρες, καθαρίστριες και μάγειρες), με ποσοστό 23%. - το 19% των γονιών (μητέρες) δεν εργάζονται /οικοκυρές. - το 14% των γονιών (πατέρες) οικοδόμοι.

Σχετικά χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των γονιών της παρούσας έρευνας Λιγότερες ευκαιρίες για μακροχρόνιες σπουδές για παιδιά από χαμηλά κοινωνικά στρώματα με γονείς χωρίς πανεπιστημιακή μόρφωση (παρούσα έρευνα 89%). (Παπάνης Ε. και Βίκη Α., 2007β)

Σύμφωνα με τη θεωρία μάθησης του Krumboltz, J. D

Η αντίληψη αυτή δικαιολογεί και τα ευρήματα αυτής της έρευνας, η οποία κατέδειξε ότι ασκείται μεγάλη επιρροή στα παιδιά από το οικογενειακό περιβάλλον και τον Καθηγητή Επαγγελματικής Αγωγής.

93% επηρεάζονται περισσότερο από τη μητέρα τους Κορίτσια 93% επηρεάζονται περισσότερο από τη μητέρα τους 86% από τον Καθηγητή Σ.Ε.Α 85% από τον πατέρα τους

Όμοια: Ελλάδα/ Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, (2000): ο σημαντικότερος παράγοντας που επηρεάζει τους μαθητές στην επιλογή επαγγέλματος είναι το οικογενειακό περιβάλλον με ποσοστό 59%. Δημάκη, Κ. κ.ά. (2005): ο κυριότερος παράγοντας επιρροής στην επιλογή των μαθητών είναι η οικογένειά τους (40%).

Αγόρια 71% επηρεάζονται περισσότερο από τη μητέρα τους και τον Καθηγητή Σ.Ε.Α 50% επηρεάζονται από τον πατέρα τους

Ενδογενείς- εξωγενείς παράγοντες Κορίτσια 93% από την ακαδημαϊκή επίδοση και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς 79% από τα ΜΜΕ και προσωπικά τους ενδιαφέροντα 71% από το κόστος των επαγγελματικών σπουδών και τον παράγοντα έρευνα

Αγόρια 86% από τον παράγοντα έρευνα 71% από την ακαδημαϊκή επίδοση 64% από τα προσωπικά ενδιαφέροντα, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και τα μαθήματα Επαγγελματικής Αγωγής

Όμοια, έχει βρεθεί ότι οι σημαντικότεροι τρεις παράγοντες που επιδρούν στις αποφάσεις των μαθητών είναι τα προσωπικά ενδιαφέροντά τους, η προσωπικότητα και οι αξίες τους (Paa, H. and McWhirter, E. H., 2000).

Εισηγήσεις Ανάγκη για περαιτέρω ενημέρωση και στήριξη των γονιών των μαθητών του Γυμνασίου Ξυλοφάγου. Διοργάνωση προγραμμάτων επιμόρφωσης ενηλίκων στις δύο περιοχές από τις Αρμόδιες Κοινοτικές Αρχές.

Καλύτερη και έγκαιρη πληροφόρηση μαθητών σχετικά με τη φύση των διάφορων επαγγελμάτων και τις σπουδές που οδηγούν σε αυτά. Εργαστηροποίηση του μαθήματος της Επαγγελματικής και Κοινωνικής Αγωγής στο Γυμνάσιο με μικρό αριθμό μαθητών.

Γρηγορότερη έναρξη ενημέρωσής των μαθητών σχετικά με την επαγγελματική τους επιλογή (πιθανόν από την αρχή της προηγούμενης σχολικής χρονιάς).

Περισσότερη εμπλοκή στην εκπαίδευση διαφόρων εξωτερικών φορέων, π. χ Περισσότερη εμπλοκή στην εκπαίδευση διαφόρων εξωτερικών φορέων, π.χ. της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, Κέντρου Παραγωγικότητας (Υπ. Εργασίας).

Αναγκαιότητα για περαιτέρω έρευνα σχετικά με τις επαγγελματικές επιλογές των μαθητών του Περιφερειακού Γυμνασίου Ξυλοφάγου και τη σχέση τους με το μορφωτικό επίπεδο και το επάγγελμα των γονιών τους.

Βιβλιογραφικές Αναφορές Ελληνική Βιβλιογραφία Δημάκη Κ., Καμινιώτη Ο., Κωστάκη Α., Τσούρτη Ζ., Ψαράκης Σ. (2005). ¨Εκπαιδευτικές και επαγγελματικές προτιμήσεις των μαθητών του λυκείου στα αστικά κέντρα¨. Education and Training. Vol 47(6), σελ.432-446. Δημητρόπουλος, Ε. (1999). Συμβουλευτική Προσανατολισμός, Τόμος Β΄. Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο- Ινστιτούτο Στατιστικής Τεκμηρίωσης Ανάλυσης και Έρευνας. Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ερευνητικά Προγράμματα και μελέτες Εφαρμογής Σ.Ε.Π. Δράση 3. 2000.

Παπάνης Ε. και Βίκη Α. (2007α). Επαγγελματικός Προσανατολισμός. στο http://epapanis.blogspot.com/2007/09/blog-post_7902.html Παπάνης Ε. και Βίκη Α. (2007β). Η επίδραση του φύλου των μαθητών και του μορφωτικού επιπέδου των γονέων τους στη διαμόρφωση επαγγελματικών τύπων.

Παπάνης Ε. και Βίκη Α. (2007γ). The role of the family in the educational and professional choices of the Greek youth. στο http://epapanis.blogspot.com/2007/09/blog-post_7902.html Παπάνης Ε. και Βίκη Α. (2007δ). Η επίδραση του οικογενειακού περιβάλλοντος και του φύλου των μαθητών στη διαμόρφωση επαγγελματικών τύπων κατά την εφηβεία. Εμπειρική πανελλαδική έρευνα. Παρασκευόπουλος, Ι. (1993). Μεθοδολογία Επιστημονικής Έρευνας. Τόμος Β΄. Αθήνα.

Παρασκευόπουλος, Ι. (1985). Εξελικτική Ψυχολογία Παρασκευόπουλος, Ι. (1985). Εξελικτική Ψυχολογία. Η ψυχική ζωή από τη σύλληψη ως την ενηλικίωση: εφηβική ηλικία. Τόμος 4. Αθήνα.

Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία Bright, J. E. H. et al (2005). The Role of Social Context and Serendipitous Events in Career Decision Making. International Journal for Educational and Vocational Guidance. 5 (1), p19 Gelatt, H., B. (1989). Positive Uncertainty: A New Decision-Making Framework for Counseling. Journal of Counseling Psychology, 36(2), p252 Heyes, S., κ.α (2000). Starting Statistics in psychology and education. Oxford University Press.

Kniveton, Bromley H. (2004). The influences and motivations on which students base their choice of career. Research in Education. Vol.72, No1, p47-59 (13). Krumboltz, J. D. (1994). ‘Improving career development theory from a social learning perspective’. In Savickas, M.L. & Lent, R.L (Eds) Convergence in Career Development Theories, Palo Alto, California, CPP Books. Paa, H and McWhirter, E. H. (2000). Perceived Influences on High School Students’ Career Expectations. Career Development Quarterly, 49, p29.

Watts, A. G. et al (1996). Career Theory. In Watts, A. G. et al (ed Watts, A. G. et al (1996). Career Theory. In Watts, A.G. et al (ed.), Rethinking Careers Education and Guidance- Theory, Policy and Practice (p 31). London: Routledge.

Σας ευχαριστώ....