ΔΟΜΗ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΔΟΜΗ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ Εισηγήσεις για διαθεματική προσέγγιση της ύλης
Καλλιέργεια γραπτού και προφορικού λόγου Α. ΕΛΛΗΝΙΚΑ Καλλιέργεια γραπτού και προφορικού λόγου Προφορική έκφραση: Συζήτηση στις ομάδες τους για τα όσα είδαν στο μουσείο και τους έκαναν εντύπωση (χρήση διαφανειών, φωτογραφιών ή άλλου έντυπου υλικού). 2. Ένα παιδί που έζησε στη χαλκολιθική Κύπρο διηγείται μια μέρα της ζωής του και μας ξεναγεί στον οικισμό του.
3. Γλύπτες και έργα τέχνης: Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια και επιλέγουν ένα αντικείμενο του μουσείου. Το ένα παιδί γίνεται γλύπτης ή αγγειοπλάστης και το άλλο γίνεται ένα υλικό, π.χ. πέτρα, μάρμαρο ή πηλός. Ο γλύπτης δίνει στο υλικό τη μορφή του αντικειμένου που έχουν επιλέξει. Το κάθε ζευγάρι παρουσιάζει και τα άλλα προσπαθούν να μαντέψουν το αντικείμενο. Στη συνέχεια τα έργα ξυπνούν και μιλούν για τη ζωή τους. 4. Διάλογοι: Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες. Σε κάθε ομάδα δίνονται κάποιες λέξεις-κλειδιά με τις οποίες καλούνται να ετοιμάσουν ένα σύντομο διάλογο, με θέματα: π.χ: κυνήγι, ταφή, κτερίσματα κ. ά.
5. Παράσταση κουκλοθεάτρου με χάρτινες φιγούρες. 6. Γίνονται δημοσιογράφοι και ετοιμάζουν ρεπορτάζ με θέμα : «Ο Χαλκολιθικός οικισμός της Λέμπας» που μπορεί να προβληθεί σε τοπικό κανάλι αν υπάρχει η δυνατότητα. 7. Μια νύχτα στο μουσείο: Τα παιδιά μεταμορφώνονται σε εκθέματα του αρχαιολογικού μουσείου που μετά τα μεσάνυχτα ζωντανεύουν, μιλούν φωναχτά ή ψιθυριστά και κάνουν ζαβολιές.
Παιχνίδι: «Τότε και τώρα»: Τα παιδιά της τάξης χωρίζονται σε δύο ομάδες. Η μια ομάδα αποτελείται από σύγχρονους κατοίκους της Λέμπας ενώ η άλλη ομάδα, από κατοίκους της χαλκολιθικής Λέμπας που συναντιούνται στη μηχανή του χρόνου. Κάνουν ερωτήσεις και συγκρίνουν αντικείμενα και συνήθειες. Π.χ.: Πέτρινο γουδί και γουδοχέρι μπρούντζινο γουδί και γουδοχέρι, μίξερ Κοκαλένια βελόνια μεταλλικά βελόνια, ραπτομηχανή Δόρατα, ξίφη, τόξα όπλα, σφαίρες Σπίτια από πλιθάρι σπίτια από τσιμέντο, πολυκατοικίες Περιδέραια, περίαπτα κοσμήματα από χρυσό, ασήμι και από κοχύλια και οστά συνθετικά υλικά
Γραπτή έκφραση: Δημιουργία εφημερίδας ή περιοδικού με εντυπώσεις, άρθρα, συνεντεύξεις, φωτογραφίες, εικόνες, ακροστιχίδες, σταυρόλεξα, γρίφους κ.ά. σχετικά με την επίσκεψή τους στον αρχαιολογικό χώρο της Λέμπας και το αρχαιολογικό μουσείο Πάφου. 2. Έρευνα - ομαδικό project σχετικό με τη χαλκολιθική περίοδο στην Κύπρο εμπλουτισμένο με φωτογραφίες, κείμενα και εικόνες από βιβλία, εφημερίδες, διαδίκτυο, σχετικά με τον αρχαιολογικό χώρο της Λέμπας και το αρχαιολογικό μουσείο Πάφου.
3. Δημιουργική εργασία στο μάθημα των Ελληνικών Προτεινόμενα θέματα: Η γυναίκα από τη Λέμπα ζωντανεύει και μας διηγείται πώς ήταν η ζωή της στο χαλκολιθικό οικισμό. Τα προϊστορικά εργαλεία τσακώνονται ποιο ήταν το πιο χρήσιμο. Η «κυρά της Λέμπας» διηγείται/γράφει την ιστορία της. Ένα ατύχημα στο κυνήγι αγριόχοιρου. Συνέντευξη από την «κυρά της Λέμπας»/το σκελετό του μουσείου, έναν αρχαιολόγο, καλλιτέχνη - γλύπτη που εργάζεται στη Λέμπα.
4. Ενδοσχολικός διαγωνισμός: Το πιο πρωτότυπο παραμύθι ή σενάριο σχετικό με τη χαλκολιθική εποχή στην Κύπρο. Μπορεί να: ανέβει ως θεατρική παράσταση σε εκδήλωση του σχολείου σταλεί στις μουσειοπαιδαγωγούς για δημοσίευση στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (Μουσειακή Αγωγή) γίνει επίδοση βραβείου
5. Διαγωνισμός αφίσας για: το Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Μουσειακής Αγωγής στο οποίο συμμετείχαν τον Οικισμό της Λέμπας το Επαρχιακό Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου 6. Σύνταξη επιστολής: Γράφω σε ένα/μια φίλο/φίλη και τον/την πείθω να επισκεφθεί τον Αρχαιολογικό χώρο της Λέμπας και το Επαρχιακό Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου. Επιστολή στο Τμήμα Αρχαιοτήτων με εισηγήσεις για αξιοποίηση του Αρχαιολογικού χώρου της Λέμπας κατά τους χειμερινούς μήνες (π.χ. δημιουργία κλειστής αίθουσας ή στεγάστρων).
Επιστολή στο Τμήμα Αρχαιοτήτων και στο Υπουργείο Παιδείας για δημιουργία γωνιάς - εκθεσιακού χώρου μέσα στο Επαρχιακό Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου όπου θα φιλοξενούνται εργασίες παιδιών που παρακολούθησαν τα προγράμματα Μουσειακής Αγωγής. 7. Δημιουργία διαλόγων σε κόμικς.
Σκίτσο: Ειρήνη Ελισσαίου
Β. ΤΕΧΝΗ-ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Δημιουργία μακέτας του οικισμού της Λέμπας με χαρτοπολτό, πηλό, βότσαλα, κλαδιά, άχυρο. 2. Κατασκευή ειδωλίων, αγγείων, εργαλείων με ζυμάρι, χαρτοπολτό ή πηλό που μπορούν να βαφτούν με τέμπερες ή φυσικά χρώματα. 3. Δημιουργία τρισδιάστατων εργαλείων, όπλων, κοσμημάτων και αγγείων χαλκολιθικής περιόδου χρησιμοποιώντας πηλό, εφημερίδες, χαρτοταινία, ξύλα, πέτρες, τέμπερες, μακαρόνια, σχοινί κ.ά.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ
4. Δημιουργία αφίσας για: το Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Μουσειακής Αγωγής στο οποίο συμμετείχαν τον Οικισμό της Λέμπας το Επαρχιακό Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου
5. Τα παιδιά δημιουργούν: Ζωγραφική με λαδοπαστέλ, μολύβι, κάρβουνο, τέμπερες. Κολάζ, ψηφιδωτά, υφασματογραφίες, χαρακτικά (πηλός, μαλακή πέτρα, σαπούνι, λάινο, εργαλεία χαρακτικής). Κάρτες (ευχετήριες, καρτποστάλ). Μάσκες από γυψοταινία, μπαλόνι και κομμάτια εφημερίδας ή χαρτοπολτό. Κατασκευή παιχνιδιού – mobile. Κατασκευή κοσμημάτων με χάντρες, σπόρους, ημιπολύτιμες πέτρες, αλουμινόχαρτο, χρυσόχαρτο, μακαρόνια, κοχύλια, σχοινιά, σύρμα, δερμάτινα κορδόνια κ.ά. Δημιουργία εικονογραφημένης ιστορίας – κόμικ.
Προτεινόμενα θέματα: Σταυρόσχημα ειδώλια. Ο χαλκολιθικός οικισμός της Λέμπας. Εργαλεία και όπλα που γνώρισαν κατά το θεατρικό παιχνίδι. Αγγεία ή διακόσμηση αγγείων με γραμμικά ή/και γεωμετρικά μοτίβα. Ανθρώπινες φιγούρες σε σκηνές καθημερινότητας. Κοσμήματα. Διατροφικές συνήθειες στο χαλκολιθικό οικισμό.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ
Μαξιλαράκια με την «κυρά της Λέμπας» (κέντημα, υφασματογραφία). Γ. ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Μαξιλαράκια με την «κυρά της Λέμπας» (κέντημα, υφασματογραφία). Ενδυμασίες των κατοίκων της εποχής με τσόχα ή μαλακό συνθετικό δέρμα και χρήση απλής βελονιάς. Πάνινες κούκλες για κουκλοθέατρο (π.χ «κυρά της Λέμπας» σε φυσικό μέγεθος). Προϊστορική συνταγή με τροφές της εποχής (π.χ: κριθαρένιο ελιόψωμο, φακές με ελαιόλαδο, αγριόχοιρος με σύκα, φιλέτο καπνιστού ελαφιού). Ημερήσιο διαιτολόγιο μιας προϊστορικής οικογένειας.
Δ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ - ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΟΥ Έρευνα για χαλκολιθικούς οικισμούς στην Κύπρο και εντοπισμός τους στο χάρτη. Κατεχόμενοι προϊστορικοί οικισμοί και αρχαιολογικοί χώροι. Κατασκευή τουριστικού χάρτη της Κύπρου/Πάφου με τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους. Χρήση γεωγραφικών όρων (πεδιάδα, οροπέδιο κ.ά) που δικαιολογούν την επιλογή της τοποθεσίας του οικισμού της Λέμπας.
Ε. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Μέγεθος Συμμετρία Δημιουργία γραφικών παραστάσεων και ερμηνεία τους (ποσοστό μαθητών του σχολείου που έλαβαν μέρος στο πρόγραμμα) Σύνδεση σταυρόσχημου ειδωλίου από την επαρχία Πάφου με τα νομίσματα ευρώ ΣΤ. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Λατρευτικές συνήθειες Ταφικές συνήθειες Θεά της γονιμότητας Πίστη στη μεταθάνατο ζωή Εξέλιξη της λατρείας στη θεά Αφροδίτη Σύγκριση με τη δική μας θρησκεία
Ζ. ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ Έρευνα στο διαδίκτυο (Λέμπα, ευρώ, προϊστορικοί άνθρωποι). Συγγραφή ενός κειμένου, ποιήματος, ιστορίας στο πρόγραμμα Word, σχετικού με την επίσκεψη στο μουσείο. Δημιουργία ζωγραφιάς στο πρόγραμμα paint. Δημιουργία ζωγραφιάς, εννοιολογικού χάρτη κ.ά, στο λογισμικό kidspiration.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Κείμενα και υλικό που μπορεί να αξιοποιηθεί ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Κείμενα και υλικό που μπορεί να αξιοποιηθεί Βιβλία Ιστορίας Γ’ τάξης: Α. «Ο Άνθρωπος και η Ιστορία του - Από το λίθο στον πηλό» Β. «Ιστορία Γ΄Δημοτικού - Από τη Μυθολογία στην Ιστορία» «Ο μουσικός του μουσείου», Βιβλίο Β’ τάξης, Γ’ μέρος. «Ένα αρχαίο χωριό», βιβλίο Δ’ τάξης, Γ’ μέρος. «Μέσα στη σπηλιά», βιβλίο Δ’ τάξης, Β’ μέρος. «Το παιχνίδι της μεταμφίεσης», Ανθολόγιο Λογοτεχνικών κειμένων, Ε’ και ΣΤ’ τάξεων. Γλώσσα Στ΄ Δημοτικού, Γ΄ τεύχος, Ενότητα 16: «Μουσεία», σσ. 57-72
«Μια φορά κι έναν καιρό ήταν «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν... ο άνθρωπος», εκδόσεις De Agostini (Βιβλία και DVD). Lichtenberger Α., Τα παιδιά του γαλάζιου ψαριού. Αθήνα: Πεχλιβανίδης & Σία. Καζέλλι Τζιοβάννι, (1989), Η ζωή μέσα στους αιώνες, Αθήνα: Γ. Αξιωτέλλης & Σία. DVD παραγωγής BBC (εφημερίδα «Η Καθημερινή»): Ακολουθώντας τους προϊστορικούς ανθρώπους. DVD Discovery Channel( Ελευθεροτυπία και Γεωτρόπιο) Ο κόσμος των Νεάντερνταλ (1ο-2ο μέρος).
Έτοιμα κόμικς Τραγούδι «Μες το μουσείο» από το δίσκο «Εδώ Λιλιπούπολη», στίχοι: Μ. Κριεζή, μουσική: Ν. Κυπουργός, διευθύνει ο Μ. Χατζιδάκις.
"Μες το μουσείο..." Μες το μουσείο, μες το μουσείο μια μέρα μπήκα με φόρα κι εγώ μη με τραβάτε, μη μου κολλάτε, απ’το μουσείο δε θέλω να βγω τρέχω, τρέχω, μες τα δωμάτια μ’ όλου του κόσμου τους θησαυρούς που δεν τους χωράει ανθρώπου νους… Αχ το μουσείο, αχ το μουσείο Φεγγοβολάει σαν άστρο χρυσό δεν θέλω μπάλα, ούτε τραμπάλα, δεν θέλω ούτε να παίξω κουτσό. Θέλω, θέλω, θέλω μουσείο, θέλω να βλέπω τους θησαυρούς Μουσείοοοο… Μη με τραβάτε, μη μου κολλάτε, απ’ το μουσείο δε θέλω να βγω μες το μουσείο, μες το μουσείο θέλω να γίνω πορτραίτο κι εγώ μες το μουσείο… μες το μουσείο… μη με τραβάτε, μη μου κολλάτε, Μες το μουσείο… μουσείο, μουσείο, μουσείο