კულტურის კვლევების შესავალი ლექცია მეათე
იდენტობა და განსხვავებულობა/უცხოობა როგორც კულტურული კონსტრუქციები
გეგმა იდენტობა განსხვავებულობა / სიუცხოვე კულტურათშორისი კომუნიკაცია
იდენტობის ისტორიული კატეგორიები ინდივიდი პიროვნება (პერსონა) სუბიექტი idem-identity და ipse- identity მოქალაქე (ჯონ ლოკი) სოციალური არსება დიალოგი საზოგადოებასთან (გრაფი შაფტსბერი)
პიროვნული იდენტობა = ინკლუზიური + ექსკლუზიური იდენტობა ის, რაც ერთ ადამიანს განარჩევს მეორისგან ავთენტურობა და ავტონომიურობა დამოუკიდებლობა და განუმეორებლობა გენიოსი ორიგინალობა და ნონკონფორმიზმი ინკლუზიური იდენტობა სრულ თანხმობაშია ქცევის ნორმებსა და დაწესებულ როლებთან. ინდივიდის ცხოვრების წესი წარმოდგენა საკუთარ თავზე ზღუდავს მის შესაძლო ქმედებებს სხვადასხვაგვარ ვითარებებში გარკვეული სოციალური პოზიციის დაკავება და თავის მიკუთვნება რომელიმე საზოგადოებრივი ჯგუფისთვის
კოლექტიური იდენტობა ტერიტორიული, რასობრივი, ენობრივი, რელიგიური და ეროვნული ფაქტორები დისკურსული წარმონაქმნი, კულტურული კონსტრუქცია ინდივიდის მიკუთვნება რომელიმე ჯგუფისთვის (საზოგადოება/ერი) კულტურული ჰომოგენიზაცია სიმბოლიზაცია ინკლუზიური კოლექტიური იდენტობა (ინტეგრაცია) ექსკლუზიური კოლექტიური იდენტობა (გამიჯვნა)
სუბიექტის დეცენტრირება სუბიექტი? ეკონომიკა არაცნობიერი ენა დისკურსი
იდენტობის კვლევები (Identity Studies) ერთადერთი, მხოლოდ მისთვის დამახასიათებელი, უცვლელი იდენტობა? განსხვავებულობა ესენციალიზმი / სუბსტანციალიზმი ინდივიდი = იდენტობების ნაკრები: გენდერი, სექსუალური ორიენტრაცია, ეროვნება, ასაკი, სოციალური ფენა, ჯანმრთელობის მდგომარეობა, შეზღუდული / შეუზღუდავი შესაძლებლობები, გეოგრაფიული კუთვნილება იდენტობების ურთიერთმიმართება - იერარქიული და დაქვემდებარებული ყველა იდენტობა კოლექტიურია იდენტობის კატეგორიები - დაქვემდებარებისა და დათრგუნვის ინსტრუმენტებია
იდენტობის კატეგორიები: რასა რასიზმი რასიფიკაცია სტერეოტიპიზაცია
იდენტობის კატეგორიები: კლასი კლასი / სოციალური ფენა მომხმარებლის სტატუსი როგორც კლასობრივი დაპირისპირებების შენიღბვა კაპიტალი სიმბოლური კაპიტალი გემოვნება და ჰაბიტუსი გაბატონებული კლასი წვრილი ბურჟუაზია ხალხი
განსხვავებულობა/სიუცხოვე ქსენოლოგია (ბერძნ. ξένος - უცხო; ინგლ. Alterity Studies) - გამოყენებითი დარგი: კულტურებს შორის ურთიერთგაგების გაუმჯობესება (კულტურათშორისი ჰერმენევტიკა) ადამიანებში კულტურათშორისი კომუნიკაციის უნარის (კულტურათშორისი კომპეტენციის) განვითარებას უცხოს შესწავლით თავისის გააზრება და გაცნობიერება თავისისა და უცხოს ურთიერთდამოკიდებულება სუბკულტურული სიუცხოვე სოციალურ ფენებსა და თაობებს შორის სიუცხოვის ცოდნა კულტურათა მრავალფეროვნება = სიმდიდრე საკვლევი საკითხები: უცხოთა როლი კულტურული გარდაქმნების პროცესში, კულტურათშორისი კომუნიკაცია, უცხოს კონსტრუქცია, ქსენოფობიური სტერეოტიპები, ინტეგრაციის პრობლემები, შემწყნარებლობა, სტუმარ- მასპინძლობა, კულტურათშორისი გაგება
„უცხო“ „უცნობი“, „საშიში“, „სხვისი“, „უჩვეულო“, „სხვაგვარი“, „უცნაური“ „უცნობი“, „საშიში“, „სხვისი“, „უჩვეულო“, „სხვაგვარი“, „უცნაური“ კოგნიციის (აზროვნების) ზღვარი და გადახვევა ნორმიდან უცხო ჩვენი იდენტობა უცხო ≠ სხვა = განსხვავებულობისა და სხვაობის ინტერპრეტაცია სიუცხოვე = სუბიექტის დამოკიდებულება თავისი შემეცნებისა და გამოცდილების ობიექტის მიმართ (პერსპექტივა!) სიუცხოვის ხელოვნური კონსტრუქციები: ანტისემიტიზმი
ავტო- და ჰეტეროხატები დასავლური ავტოხატის მახასიათებლები: ცნობიერება დასავლური ავტოხატის მახასიათებლები: ცნობიერება ენა სინათლე ვიზუალურობა (ოკულოცენტრიზმი) გამონათქვამის ფორმალური ერთმნიშვნელოვნება (რომელიც ბინარული კოდის გამოყენებით მიიღწევა) მასკულინური (კაცური) თვისებები დასავლური ჰეტეროხატის მახასიათებლები არაცნობიერი სიმუნჯე სიბნელე ტაქტილური და ოლფაქტორული აღქმა (რომელიც სხეულთანაა დაკავშირებული და არა - გონებასთან) ორაზროვნება, ამორფულობა ფემინურობა (ქალურობა)
კულტურათშორისი კომუნიკაცია კულტურათ-შორისი კომპეტენცია ცოდნა დამოკიდებულებები ღირებულებები უნარები
მენტალობა პიროვნული მახასიათებლები კულტურული ჯგუფის მახასიათებლები ზოგადადამიანური (უნივერსალური) ბუნება
კულტურული სტანდარტები = აღქმის, აზროვნებისა და ქმედების ორიენტირები, რომლებიც გარკვეული ჯგუფებისთვის, ორგანიზაციებისა და ერებისთვისაა ტიპური. კულტურის ხუთი განზომილება / კულტურული სტანდარტი: ინდივიდუალიზმი / კოლექტივიზმი გაურკვევლობის თავიდან აცილება ძალაუფლებრივი დისტანცია მასკულინურობა / ფემინურობა დროის აღქმა
კულტურის პარამეტრები: ინდივიდზე ცენტრირებული / ჯგუფზე ცენტრირებული კულტურის პარამეტრები: ინდივიდზე ცენტრირებული / ჯგუფზე ცენტრირებული
კულტურის პარამეტრები: ჰორიზონტალური / ვერტიკალური კულტურის პარამეტრები: ჰორიზონტალური / ვერტიკალური
კულტურის პარამეტრები: კონვერგენტული / დივერგენტული
კულტურის პარამეტრები: ასოცირებაზე ორიენტირებული / დისოცირებაზე ორიენტირებული
კომუნიკაციური და ენათმეცნიერული მიდგომები ინტერკულტურა = „მესამე კულტურა“ (ინგლ. third culture) სიტყვების სოციალური მნიშვნელობა (მაგალითად, სიტყვა „კვირა“); ენობრივი ქმედებები (მაგალითად, ბრძანების კულტურული აქტი); დიალოგის ორგანიზება; დასაშვები თემატიკა; კომუნიკაციის პირდაპირობა / ირიბობა; რეგისტრი; პარაენობრივი ფაქტორები; არაენობრივი ფაქტორები (ჟესტები და მიმოხვრა; ფიზიკური დაშორება თანამოუბრისგან); კულტურული ღირებულებები და დამოკიდებულებები; კულტურული ქცევა (მისალმების რიტუალები). კულტურათშორისი გაუგებრობების მიზეზები (ინგლ. Critical Incidents
კულტურული ტრანსფერი = კულტურულ სისტემებს შორის კულტურული არტეფაქტების (ტექსტების, დისკურსების, მედიების, პრაქტიკების) კულტურათშორისი გადატანისა და გადაცემის პროცესების ერთობლიობა კულტურული ტრანსფერის სამი კომპონენტი: სელექციის პროცესი მედიაციის პროცესი რეცეფციის პროცესი
გმადლობთ ყურადღებისთვის!