Δρ Χριστίνα Νάνου Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Μαιευτικής 1Ο ΕΙΣΑΓΩΓΗ Δρ Χριστίνα Νάνου Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Μαιευτικής
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΠΙΔΕΣΜΟΙ - ΕΠΙΔΕΣΜΙΟΛΟΓΙΑ ΝΑΡΘΗΚΕΣ ΚΑΡΠΑ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΙ΄ΚΑ ΑΙΤΙΑ (ΕΚΔΟΡΑ,ΘΛΑΣΗ,ΤΡΑΥΜΑΤΑ) ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΕΓΚΑΥΜΑ ΞΕΝΑ ΣΩΜΑΤΑ ΔΑΓΚΩΜΑ ΘΕΡΜΟΠΛΗΞΙΑ-ΥΠΟΘΕΡΜΙΑ-ΚΡΥΟΠΑΓΗΜΑΤΑ-ΧΙΟΝΙΣΤΡΕΣ κ.α ΕΠΙΔΕΣΜΟΙ - ΕΠΙΔΕΣΜΙΟΛΟΓΙΑ ΝΑΡΘΗΚΕΣ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ ΔΙΑΚΟΜΙΔΗ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΚΩΜΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΣΠΑΣΜΟΙ-ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ Μ & Γ
Αιμορραγίες 1ου τριμήνου στην κύηση Αιμορραγίες 3ου τριμήνου στην κύηση (προδρομικός πλακούς, πρόωρη αποκόλληση πλακούντα, ρήξη μήτρας) Μαιευτική καταπληξία από ατονία της μήτρας Κάρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση στην έγκυο Προβολή και πρόπτωση ομφαλίου λώρου Ρήξη εξωμητρίου κύησης – ολιγαιμικό shock Υπερτασική νόσος στην κύηση (εκλαμψία).
Α΄ ΒΟΗΘΕΙΕΣ - ΟΡΙΣΜΟΣ Το σύνολο των φροντίδων (ενεργειών) που παρέχονται σε κάποιον πάσχοντα σε επείγουσα κατάσταση (ατύχημα ή αρρώστια) Από τυχαίο αυτόπτη μάρτυρα ή επαγγελματία υγείας Μέχρι να αντιμετωπιστεί από ειδικούς (ιατρό ή νοσοκομείο) Οι ενέργειες πρέπει να γίνουν αμέσως, γιατί και η ελάχιστη καθυστέρηση μπορεί να είναι μοιραία
Α΄ βοηθειεσ Ενέργειες που κάνουμε στον τόπο του ατυχήματος … με οποιαδήποτε πρόχειρα μέσα διαθέτουμε, Ώστε να σώσουμε τη ζωή του θύματος Να ανακουφίσουμε τον πόνο του & Να προλάβουμε τυχόν επιδείνωση της κατάστασής του. ΣΚΟΠΟΣ : Η φροντίδα καταστάσεων ή μικροτραυματισμών που στη συνέχεια θα χρειαστούν ή όχι περεταίρω ιατρική βοήθεια.
ΣΤΟΧΟΙ Διατήρηση της ζωής Ελαχιστοποίηση της βλάβης που προκαλείται από το ατύχημα ή από τη νόσο Ελαχιστοποίηση των συνεπειών του ατυχήματος ή της νόσου Διατήρηση του θύματος ή του πάσχοντος σε καλή κατάσταση μέχρι να φτάσει εξειδικευμένη βοήθεια Ασφαλής μεταφορά πάσχοντος σε κέντρο ιατρικής βοήθειας Ανακούφιση από τον πόνο Ηθική συμπαράσταση πάσχοντα
Απαραιτητεσ ενεργειεσ Ειδοποίηση ΕΚΑΒ Αξιολόγηση κατάστασης πάσχοντα Τοποθέτηση πάσχοντα στην κατάλληλη θέση Εξασφάλιση αεραγωγού Καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση Έλεγχος εξωτερικής αιμορραγίας Περιποίηση τραυμάτων Ακινητοποίηση καταγμάτων Απομάκρυνση βλαπτικών παραγόντων Ανακούφιση από τον πόνο Εξασφάλιση περιουσίας πάσχοντα
Γνωσεισ α΄ βοηθειων Απαραίτητη για όλους Γνωσεισ α΄ βοηθειων Απαραίτητη για όλους και όχι μόνον για επαγγελματίες υγείας, πυροσβέστες, λιμενικούς, πληρώματα πλοίων & αεροπλάνων
Πρωτεσ ενεργειεσ για παροχη πρωτων βοηθειων Πρωτεσ ενεργειεσ για παροχη πρωτων βοηθειων Βασικό μέλημα ατόμου εκπαιδευμένου στην παροχή πρώτων βοηθειών είναι Η Εξασφάλιση συνθηκών ασφαλείας: Για το άτομο που τις προσφέρει (διασώστη) & Για τον πάσχοντα
Ασφαλεια παρεχοντα α΄ βοηθειεσ – διασωστη - Ασφαλεια παρεχοντα α΄ βοηθειεσ – διασωστη - Δεν προσεγγίζουμε τον ασθενή αν δεν ελέγξουμε πρώτα τον περιβάλλοντα χώρο (γυαλιά, φωτιά, ηλεκτροφόρα σύρματα, διερχόμενα αυτοκίνητα, πίπτοντα αντικείμενα) Εάν το περιβάλλον είναι επικίνδυνο απομακρύνουμε από αυτό τον ασθενή και αν δεν μπορούμε να τον προσεγγίσουμε περιμένουμε την πυροσβεστική να τον απεγκλωβίσει.
Ασφαλεια παρεχοντα α΄ βοηθειεσ – διασωστη - Ασφαλεια παρεχοντα α΄ βοηθειεσ – διασωστη - Έλεγχος περιβάλλοντος για κίνδυνο: Ηλεκτροπληξίας (διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος) Από διερχόμενα οχήματα (έλεγχος κυκλοφορίας) Επίθεση από κάποιο άτομο Από μολυσματικά νοσήματα Σβήνετε μηχανές αυτοκινήτων που συγκρούστηκαν, απομάκρυνση από άκρη γκρεμού, σβήστε φωτιά, Εάν υπάρχουν και άλλα άτομα καλούνται να βοηθήσουν Μετακίνηση θύματος πρέπει να αποφεύγεται (μη εξειδικευμένο προσωπικό) εκτός εάν κινδυνεύει η ζωή & η σωματική ακεραιότητά του ( φλεγόμενο αυτοκίνητο, ετοιμόρροπο οίκημα, σημείο με μεγάλη κυκλοφορία)
Ασφαλεια παρεχοντα α΄ βοηθειεσ – διασωστη - Ασφαλεια παρεχοντα α΄ βοηθειεσ – διασωστη - Ανάλογα με τις συνθήκες η ατομική προστασία επιτυγχάνεται με χρήση: Γαντιών μάσκας, προστατευτικών γυαλιών & προστατευτικού ρουχισμού
Πρωτα βηματα στισ α΄ βοηθειεσ (1) Ψυχραιμία, δράση ήρεμα & λογικά Ένα άτομο έχει το γενικό πρόσταγμα, οι άλλοι βοηθούν. Δεν πρέπει να κάνουμε πολλά πράγματα μόνοι μας Απομάκρυνση περιέργων Κλήση κατάλληλης βοήθειας Ακινητοποίηση πάσχοντα ( ξαπλώνουμε σε φορείο ή σε κάτι σταθερό & ανένδοτο) Ελευθέρωση πάσχοντα από σφιχτά ρούχα, με απαλές & σταθερές κινήσεις (κόβουμε, καταστρέφουμε ρούχα σχηματίζουμε ιμάντες ή επιδέσμους από αυτά)
Πρωτα βηματα στισ α΄ βοηθειεσ (2) Έλεγχος άμεσα βασικών ζωτικών λειτουργιών πάσχοντα (A-B-C-Airway-Breathing-Circulation) Έλεγχος διαβατότητας αεροφόρων οδών –πάσχων αναπνέει καλά- Έλεγχος αερισμού Έλεγχος καλής κυκλοφορίας – έλεγχος σφύξεων ή Α.Π.- Σταματήστε αμέσως την αιμορραγία Καταπραΰνετε τον πόνο Προσφέρετε την βοήθεια που μπορείτε με τα μέσα που διαθέτετε Εάν υπάρχουν πάνω από ένας πάσχοντες αποφασίστε τις προτεραιότητες
Πρωτα βηματα στισ α΄ βοηθειεσ (3) Ηθική τόνωση πάσχοντα Διακομιδή χωρίς καθυστέρηση, όχι βιαστικά και πρόχειρα Παραμονή με πάσχοντα μέχρι να παραδοθεί σε ιατρό Έλεγχος περιβάλλοντος για οποιοδήποτε πληροφοριακό υλικό Φροντίστε/διασφαλίστε περιουσία πάσχοντα
Εκτιμηση καταστασησ θυματοσ Εντολή Βirdwood Βλέπε, μίλα, ψηλάφισε (& αισθάνσου) Πρώτα απ’ όλα ελέγχουμε αν ο πάσχων: Επικοινωνεί με το περιβάλλον Αναπνέει, βατότητα αεροφόρων οδών Έχει σφυγμό Στη συνέχεια ελέγχουμε αν υπάρχουν: Εξωτερικά τραύματα που αιμορραγούν Κατάγματα και άλλες κακώσεις (ειδικά κρανιοεγκεφαλικές και σπονδυλικής στήλης -ΣΣ-) Εγκαύματα Άλλα συμπτώματα (αισθάνεται ασθενής) ή σημεία (βλέπει ο εξεταστής)
Κλινικη αξιολογηση ασθενη α- β - c Επικοινωνία με το περιβάλλον Έλεγχος αισθήσεων = «είσαι καλά?» Αναμονή αντίδρασης ( αξιολόγηση επιπέδου συνείδησης – κρανιοεγκεφαλική κάκωση) Έλεγχος αεραγωγών & διάνοιξη Κλίση κεφαλής = πίσω Ανύψωση κάτω γνάθου απομάκρυνση γλώσσας από τραχεία Έλεγχος στόματος για «ξένο σώμα» Εξωγενές (π.χ. τροφή, οδοντοστοιχία) Ενδογενές (π.χ. γαστρικό υγρό, αίμα) Στερεό ή υγρό Μικρή ή μεγάλη ποσότητα
ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΣΘΕΝΗ A - B - C A AIRWAY (ΑΕΡΑΓΩΓΟΣ) B BREATHING (ΑΝΑΠΝΟΗ) C CIRCULATION (ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ)
Κλινικη αξιολογηση ασθενη α- β - c Έλεγχος αναπνοής (πνευμονικής λειτουργίας) Επιβεβαίωση κεφάλι στο ύψος μύτης θύματος κοιτώντας τον θώρακα (ακούμε & νιώθουμε αναπνοή & βλέπουμε κίνηση θώρακα) Έλεγχος σφυγμού (καρδιακής λειτουργίας) Ψηλάφιση σφυγμού με δύο δάκτυλα (δείκτη & μέσο) κερκιδική αρτηρία Βουβωνική χώρα (μηριαία αρτηρία) Ταυτόχρονα μέτρηση συχνότητας/λεπτό & ρυθμού
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ & ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ Προετοιμασία για γρήγορη & ασφαλή διακομιδή Έλεγχος του περιβάλλοντος χώρου & συλλογή στοιχείων Συλλογή στοιχείων ταυτότητας, τιμαλφών, χρημάτων & άλλων περιουσιακών στοιχείων & παράδοση στους αρμόδιους Διαχείριση πιθανών κινδύνων του περιβάλλοντος χώρου για το θύμα & τους διασώστες. Παραμονή μαζί του μέχρι την παράδοση σε ιατρικό κέντρο & ψυχολογική υποστήριξή του