Δρ. Πήλιος Σταύρου Κλινικός Ψυχολόγος ΨΧ06 ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 8 : ΦΙΛΟΙ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΣΥΝΟΜΙΛΗΚΩΝ Δρ. Πήλιος Σταύρου Κλινικός Ψυχολόγος

Γένεση διαπροσωπικών σχέσεων Βασικές θεωρίες Θεωρία προσκόλλησης Θεωρία κοινωνικής ταυτότητας

Γένεση διαπροσωπικών σχέσεων Θεωρία προσκόλλησης Ασφαλής και ανασφαλής δεσμός Οι γονείς ικανοποιούν λιγότερες συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού στην εφηβεία Οι φίλοι έρχονται στο προσκήνιο

Γένεση διαπροσωπικών σχέσεων Νοητικά μοντέλα για τις σχέσεις μαθημένα στις πρώτες επαφές του βρέφους με τους γονείς του Τα μοντέλα αυτά ονομάζονται αναπαραστάσεις προσκόλλησης (Carlson et al., 2004)

Γένεση διαπροσωπικών σχέσεων Ο μηχανισμός της επικαιροποίησης (actualization) Συναισθηματικό μοτίβο Hic et nunc – εδώ και τώρα Αναζήτηση εγγύτητας στις σχέσεις συνομηλίκων

Γένεση διαπροσωπικών σχέσεων Θεωρία κοινωνικής ταυτότητας Ταυτότητα ομάδας και συλλογική ταυτότητα (Tajfel, 1978) Ψυχική ευαλωτότητα σε περιόδους έντονων μεταβάσεων Η απειλή προερχόμενη από τους ενήλικες ή από ομάδες άλλων εφήβων

Γένεση διαπροσωπικών σχέσεων Διαφορετικές ομάδες έχουν διαφορετικούς κανόνες και προσδοκίες και δεν είναι πάντα εύκολο για τα νέα μέλη να κατανοήσουν τους «απόκρυφους» κανόνες. (Scholte & van Aken, 2006)

Η δυναμική των σχέσεων Διάκριση του Brown (2004) μεταξύ κλίκας και παρέας Κλίκα : μικρές ομάδες τριών έως δέκα ατόμων που ορίζονται από κοινές δραστηριότητες και ενδιαφέροντα Παρέα : μεγαλύτερες ομάδες που ορίζονται από την ηλικία ή από το σχολείο ή από τη γειτονιά

Η δυναμική των σχέσεων Λειτουργίες της φιλίας (Mendelson & Aboud, 1999) Συντροφικότητα Αξιόπιστη συμμαχία Βοήθεια

Η δυναμική των σχέσεων Λειτουργίες της φιλίας (Mendelson & Aboud, 1999) Οικειότητα Αυτό-επιβεβαίωση Συναισθηματική ασφάλεια

Η δυναμική των σχέσεων Αξιοπιστία, διαθεσιμότητα και συνδρομή σε δύσκολες περιόδους (Cotterell, 2007) Μέθοδος ενσωμάτωσης σε ένα κοινωνικό δίκτυο, και Επιβεβαίωση της αξίας του ατόμου που τεκμηριώνεται από την ηλικιακή ομάδα του

Η δυναμική των σχέσεων Επίδραση της ομάδας των συνομηλίκων Όσο μεγαλύτερη ανάγκη για κοινωνική αποδοχή τόσο μεγαλύτερη η επίδραση των συνομηλίκων Η επίδραση της ομάδας φτάνει στον μεγαλύτερο βαθμό μέχρι τα 15 έτη

Η δυναμική των σχέσεων Σύνδεση με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων Η ομάδα ως όργανο λήψης ατομικών αποφάσεων Σύνδεση με στοιχεία προσωπικότητας (αποφευκτικά, εξαρτητικά) Βαθμός υποστήριξης και από την οικογένεια

Η δυναμική των σχέσεων Τύποι επίδρασης συνομηλίκων (Brown, 2004) Μίμηση προτύπου : συμπεριφορά ενός άλλου Δημιουργία ευκαιριών : νέοι τύποι συμπεριφοράς Ρύθμιση κανόνων : τι είναι σωστό και τι είναι λάθος

Γονείς και συνομήλικοι Οι φιλίες ενέχουν μία συμμετρία Στοιχείο αμοιβαιότητας και εξέλιξης Οι σχέσεις με τους γονείς γίνονται πιο ισότιμες Ευκαιρία για διαπραγμάτευση και κριτική συζήτηση

Γονείς και συνομήλικοι Θεωρία της αυτο-κοινωνικοποίησης (Marsland, 1987) Οι έφηβοι ως συντελεστές της δικής τους κοινωνικοποίησης Περισσότερες μητέρες στην αγορά εργασίας Λιγότερος χρόνος επικοινωνίας εφήβου με γονέα

Γονείς και συνομήλικοι Οι έφηβοι στρέφονται στους φίλους για υποστήριξη και στους γονείς για προγραμματισμό και για θέματα αξιών (Cotterell, 2007) Επαναπροσέγγιση των γονέων στα «σημεία καμπής» (Graber & Brooks-Gunn, 1996)

Η «ψηφιακή» γενιά Σοβαρές επιπτώσεις στην έννοια της ιδιωτικότητας Το Διαδίκτυο διευκολύνει τις διαπροσωπικές επαφές αντί να τις υπονομεύει (Mesch & Talmud, 2007, 2010) Διαδικασία διερεύνησης της προσωπικής ταυτότητας

Η «ψηφιακή» γενιά «Οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν στο άτομο να κωδικοποιεί, να χαρτογραφεί και να παρακολουθεί τους δεσμούς μεταξύ του εαυτού του και των άλλων, μια κωδικοποίηση που απαιτεί διαρκή αναθεώρηση» (Marwick, 2005, p.3).

Διαδικτυακοί κίνδυνοι Παράνομο περιεχόμενο Άγνωστα πρόσωπα Ακραία σεξουαλική βία Υλικό ρατσισμού και μίσους Μεροληπτικές πληροφορίες

Διαδικτυακοί κίνδυνοι Κυβερνο-εκφοβισμός «Ψάρεμα», οικονομικές απάτες Κατάχρηση προσωπικού χώρου Βλάβη εαυτού