ΨΥΧΟΓΗΡΙΑΤΡΙΚΗ
Αύξηση αριθμού ηλικιωμένων -2020 1. 000. 000 Αύξηση αριθμού ηλικιωμένων -2020 1.000.000.000 >60 ετών 25% έχει ψυχικά προβλήματα Πρόβλημα αξιολόγησης διαφοροδιάγνωσης αντιμετώπισης ψυχικών προβλημάτων σε ηλικιωμένους
Ατυπία κλινικής εικόνας Αυξημένος επιπολασμός άνοιας –delirium Συνοσηρότητα Λήψη πολλών φαρμάκων
Ετερογένεια ηλικιωμένων Εθνική Κοινωνικοοικονομική Εκπαίδευση Εμπειρίες ζωής Γενετική Σωματική-ψυχική-αυξάνουν μέρες νοσηλείας
Ψυχοπιεστικές καταστάσεις Σωματική νόσος Συνταξιοδότηση μείωση εισοδήματος απώλεια κοινωνικής θέσης Απώλεια συγγενών-φίλων Απομόνωση περιορισμένη κινητικότητα προβλήματα όρασης
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Δυσκολίες Οικογένεια βραδυψυχισμός μακρό ιστορικό Συνέντευξη μόνος του (αυτοκτονικότητα, παρανοϊκός ιδεασμός, κατάθλιψη) Συνέντευξη φροντιστή (σχέσεις: υποστηρικτική ή απορριπτική, επιβάρυνση φροντιστών)
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ιστορικό (παρούσα νόσος, έναρξη, πρόδρομα, ατομικό (ξεχνούν!!!) και κληρονομικό ιστορικό). Παραλείπουν ή υποβαθμίζουν συμπτώματα Συμπτωματολογία (ψυχοπαθολογία, ψυχοκινητικά) Λειτουργικότητα (περιποίηση εαυτού, φροντίδα σπιτιού, διαχείριση χρημάτων, κοινικότητα)
Αξιολόγηση Γνωστικές λειτουργίες Σημεία τραυματισμού Φροντίδα εαυτού (υγιεινή, θρέψη, σημεία αφυδάτωσης) Όραση – Ακοή (απομόνωση, παρερμηνείες, μείωση ερεθισμάτων) Ακράτεια (απομόνωση, στιγματισμός, κατάθλιψη, υγιεινής)
ΕΡΓΑΛΕΙΑ MMSE Mini Mental Status Examination BDI Beck Depression Index (21 πολλαπλής επιλογής αυτοσυμπληρούμενη) GDS Geriatric Depression Scale (yes or no) BPRS Brief Psychiatric Rating Scale (κατάθλιψη, ψευδαισθήσεις, άγχος, διαταραχή συμπεριφοράς) HRSD Hamilton Rating Scale for Depression (17 ερωτήσεις 3-5 scoring)
ΑΝΟΙΑ Στις ΗΠΑ, στα άτομα > 65 ετών ο επιπολασμός 8% (5,1% Alzheimer, 1,5 % αγγειακή άνοια). Η άνοια κάθε 5 χρόνια διπλασιάζει τα ποσοστά της 10,5% 80-84, 21% 85-89, 38% 90-95
ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Μείζων κατάθλιψη 1-4% 11% νοσηλευόμενους Δυσθυμία 2% Ελάσσων κατάθλιψη 4-13%
ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ 40-50 ετών 13% 50-60 ετών 7% >60 ετών 3%
Αγχώδεις διαταραχές Μειώνεται ο επιπολασμός για φοβίες, διαταραχή πανικού, ΙΨΔ, Σταθερός για διαταραχή γενικευμένου άγχους
Αλκοόλ >65 ετών 0,9% (18-24 ετών 4,1%)
Ανατομικές αλλαγές Ατροφία Μικροϊσχαιμική εγκεφαλοπάθεια Υδροκέφαλος
Ψυχολογικές μεταβολές Διατήρηση χαρακτηριστικών προσωπικότητας Αίσθηση πληρότητας- ανικανοποίητου Δεν προσπαθούν να λύσουν προβλήματα άλλα να αμβλύνουν επίδραση Ενδοστρέφεια
Γνωσιακές αλλαγές Δυσκολία εκμάθησης νέων πληροφοριών Μείωση ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών Λιγότερο επηρεάζονται εκτελεστικές λειτουργίες
Ψυχοπιεστικά γεγονότα Πένθος Ασθένεια Χωρισμός Εγκλεισμός σε ίδρυμα Οικονομικά προβλήματα Διαπροσωπικά προβλήματα Απώλεια σημαντικού «άλλου»
Προστατευτικοί παράγοντες Καλή σωματική υγεία Προσαρμοστική προσωπικότητα Ενεργητικές στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων Υποστηρικτικό δίκτυο οικονομική αυτάρκεια Θρησκευτικότητα
Οργανικό ψυχοσύνδρομο 30-40 % ηλικιωμένων νοσηλευομένων 10-15% χειρουργημένων (90% ΚΧ) 15-25% παθολογικών 30% ΜΕΘ Διαταραχή προσανατολισμού, λόγου ψυχοκινητική ανησυχία, διαταραχή επιπέδου συνείδησης
κατάθλιψη Αύξηση έκφρασης σωματικών ενοχλημάτων Μειωμένη έκφραση συναισθημάτων Συνοσηρότητα με καταστάσεις που επίσης προκαλούν διαταραχές ύπνου, όρεξης, συγκέντρωσης Αλληλοεπικάλυψη άνοιας-κατάθλιψης (ΣΒ, ύπνος, προσοχή, μνήμη, απάθεια, κοινωνική απόσυρση, ψυχοκινητικές διαταραχές)
Αυτοκτονικότητα Ο λόγος απόπειρας/ αυτοκτονίας αυξάνει στους ηλικιωμένους 200/1 γίνεται 4/1 75-80% που αυτοκτονούν κατάθλιψη Ψυχοπιεστικοί παράγοντες Σωματικές παθήσεις
Σχιζοφρένεια Όψιμης έναρξης >45 ετών Ίδια κλινική εικόνα Περισσότερες γυναίκες όχι κληρονομικότητα Διωκτικό παραλήρημα Ψευδαισθήσεις Λιγότερα αρνητικά συμπτώματα-αποδιοργάνωση Διατήρηση λειτουργικότητας-συναισθηματος Καλύτερη ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή οργανικότητα