ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Ο ΟΗΕ 26.3.2019

Οι απαρχές Κεντρική Επιτροπή για την Ναυσιπλοϊα στον Ρήνο, 1816 Κεντρική Επιτροπή για την Ναυσιπλοϊα στον Ρήνο, 1816 υιοθέτηση κανονισμών λειτουργίας για την ασφαλή πλοήγηση στον ποταμό

Οι απαρχές (2) Διεθνής Τηλεγραφική Ένωση 1865 Διεθνής Ραδιοτηλεγραφική Ένωση 1906 Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών 1932

Διεθνείς Οργανισμοί σήμερα 500+ τεράστιο εύρος δραστηριοτήτων βασικό ρόλο στην παγκόσμια διακυβέρνηση

Ορισμός Συνασπισμοί Κρατών (ή άλλων Δ.Ο.) που εγκαθιδρύονται με διεθνή συνθήκη προκειμένου να εξυπηρετήσουν ορισμένους σκοπούς. Προς εκπλήρωση των σκοπών αυτών διαθέτουν μόνιμα όργανα και διεθνή νομική προσωπικότητα.

Συνασπισμοί Η γέννηση ενός Δ.Ο. είναι προϊόν ελεύθερης βούλησης. Η γέννηση ενός Δ.Ο. είναι προϊόν ελεύθερης βούλησης. Δεν αποτελεί πραγματικό γεγονός όπως η γέννηση Κράτους, αλλά νομικό.

Κρατών (ή άλλων Δ.Ο.) Μέλη ενός Δ.Ο. είναι υποκείμενα του διεθνούς δικαίου, δηλ. Κράτη ή άλλοι Δ.Ο. ‘διακυβερνητικοί οργανισμοί’, ‘διακρατικοί οργανισμοί’

Εξυπηρέτηση ορισμένων σκοπών αρχή της ειδικότητας (speciality) ΔΔΧ, Nομιμότητα της Xρήσης Πυρηνικών Όπλων (1996): Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι οι διεθνείς οργανισμοί, σε αντίθεση με τα Κράτη, δεν διαθέτουν γενική αρμοδιότητα αλλά ως προς αυτούς ισχύει η “αρχή της ειδικότητας", όπερ σημαίνει ότι έχουν επενδυθεί από τα Κράτη με εξουσίες, τα όρια των οποίων βρίσκονται στην επιτέλεση των κοινών σκοπών που τους έχουν παραχωρηθεί. Δοτές αρμοδιότητες/ περιορισμένο εύρος αρμοδιοτήτων Δεν διαθέτουν κυριαρχία, επομένως ούτε τεκμήριο αρμοδιότητας. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΣΟΤΙΜΟΙ

Μόνιμα Όργανα Κάθε Δ.Ο. έχει minimum δύο όργανα Γραμματεία ΟΗΕ: 44,000 υπάλληλοι Μονιμότητα = Θεσμοί γραφειοκρατικοί

Διεθνής νομική προσωπικότητα Βάση γέννησης μία διεθνής συνθήκη: Καταστατική συνθήκη οντότητα διακριτή από τα μέλη του

Διεθνή Νομική Προσωπικότητα (2) ΔΝΠ δίνεται στον Δ.Ο. Α. Ρητά Α1: μέσω καταστατικής συνθήκης π.χ. ΣυνθΕΕ (2009) Άρθρο 47: Η Ένωση έχει νομική προσωπικότητα. Α2: μέσω συμφωνίας των μελών του π.χ. Συμφωνία για το καθεστώς του ΝΑΤΟ, των εθνικών αντιπροσώπων και των διεθνών υπαλλήλων (1951), Άρθρο ΙV: Ο Οργανισμός θα διαθέτει νομική προσωπικότητα. Θα διαθέτει τη δυνατότητα να συνάπτει συμβόλαια, να αποκτά και να διαθέτει κινητή και ακίνητη περιουσία και να μετέχει σε νομικές (π.χ. δικαστικές) διαδικασίες. Β. Σιωπηρά ??

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΗΣ ΓΙΑ ΖΗΜΙΕΣ… (1949) Γνωμοδότηση ΔΔΧ (1949) Μπορεί ο ΟΗΕ να ζητήσει επανόρθωση από το Ισραήλ για τη ζημία που υπέστη; 1. Ιδίω ονόματι 2. Από Κράτος μη-μέλος του ΟΗΕ Καταστατικός Χάρτης ΟΗΕ δεν αναφέρει κάτι σχετικό

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΗΣ ΓΙΑ ΖΗΜΙΕΣ… (1949) 1. ύπαρξη ΔΝΠ ‘ο ΟΗΕ δεν θα μπορούσε να εκπληρώσει τις προθέσεις των ιδρυτών του αν δεν είχε ΔΝΠ’ Κριτήρια που αποδεικνύουν την ύπαρξη ΔΝΠ: ασυλίες + προνόμια συμβάσεις θέσπιση υποχρεώσεων για μέλη

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΗΣ ΓΙΑ ΖΗΜΙΕΣ… (1949) 2. έκταση ΔΝΠ η νομική προσωπικότητα είναι Διεθνής αν δεν έχει μόνο αποτελέσματα ‘προς τα έσω’, δηλ. σχέσεις μεταξύ Δ.Ο.- μελών ‘τα Κράτη έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν μια οντότητα που διαθέτει αντικειμενική νομική προσωπικότητα και όχι απλώς μια προσωπικότητα που αναγνωρίζεται από τα ίδια’ Η ΔΝΠ ενός Δ.Ο. δεν εξαρτάται από τη συναίνεση 3ων

Συνέπειες ΔΝΠ

Νομική προσωπικότητα υπό εσωτερικό δίκαιο Άρθρο 335 ΣυνθΛΕΕ: Η Ένωση έχει σε κάθε κράτος μέλος την ευρύτερη δυνατή νομική ικανότητα που αναγνωρίζεται από τις εθνικές νομοθεσίες στα νομικά πρόσωπα δύναται ιδίως να αποκτά ή να διαθέτει κινητή και ακίνητη περιουσία και να παρίσταται ενώπιον δικαστηρίου. Άρθρο 104 Χάρτη ΟΗΕ: Ο Οργανισμός θα έχει στο έδαφος καθενός από τα Μέλη του την ικανότητα δικαίου που θα είναι αναγκαία για να ασκεί τα καθήκοντά του και να εκπληρώνει τους σκοπούς του.

ΟΗΕ- Η γέννηση 1919- 1945 Σκοπός: εγκαθίδρυση παγκόσμιας ειρήνης Σκοπός: εγκαθίδρυση παγκόσμιας ειρήνης Δεν έγινε παγκόσμιος οργανισμός Δεν είχε μηχανισμους επιβολής

ΟΗΕ- Η γέννηση (2) Β’ΠΠ: 1 Σεπτεμβρίου 1939 (εισβολή Πολωνία) - 2 Σεπτεμβρίου 1945 (παράδοση Ιαπωνίας) Δίκη της Νυρεμβέργης Γαλλία/ΗΒ/ΗΠΑ/ΕΣΣΔ: 2 δικαστές+1 εισαγγελέα

ΟΗΕ- Η γέννηση (3) 26 Ιουνίου 1945, 50 χώρες συνυπογράφουν το Χάρτη του ΟΗΕ στο Σαν Φρανσίσκο ΟΗΕ ιδρύεται στις 24 Οκτωβρίου 1945 (Παγκ. Ημέρα ΟΗΕ) Εμείς οι Λαοί των Ηνωμένων Εθνών αποφασισμένοι Να σώσουμε τις ερχόμενες γενεές από τη μάστιγα του πολέμου, που δύο φορές στα χρόνια μας έφερε στην ανθρωπότητα ανείπωτη θλίψη, Να διακηρύξουμε και πάλι την πίστη μας στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, στην αξιοπρέπεια και στην αξία του ανθρώπου, στα ίσα δικαιώματα ανδρών και γυναικών και μεγάλων και μικρών εθνών, Να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες μπορεί να υπάρξει δικαιοσύνη και σεβασμός προς τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τις συνθήκες και από άλλες πηγές διεθνούς δικαίου, Να συμβάλουμε στην κοινωνική πρόοδο και στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου μέσα σε μεγαλύτερη ελευθερία…

ΟΗΕ- Καταστατικός Χάρτης Άρθρο 1 Οι σκοποί των Ηνωμένων Εθνών είναι: 1.    Να διατηρούν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια […] 2.    Να αναπτύσσουν ανάμεσα στα έθνη φιλικές σχέσεις […] 3. Να επιτυχαίνουν διεθνή συνεργασία για την επίλυση διεθνών προβλημάτων […] και για την ανάπτυξη και ενθάρρυνση του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων […] 4. Να αποτελούν ένα κέντρο που θα συντονίζει τις ενέργειες των εθνών για την επίτευξη αυτών των κοινών σκοπών.

ΟΗΕ- Καταστατικός Χάρτης Άρθρο 2 1. Ο Οργανισμός βασίζεται στην αρχή της κυρίαρχης ισότητας όλων των Μελών του. 2.    Κάθε Μέλος […] πρέπει να εκπληρώνει με καλή πίστη τις υποχρεώσεις που ανέλαβε σύμφωνα με τους όρους αυτού του Χάρτη. 3.    Όλα τα Μέλη θα ρυθμίζουν τις διεθνείς διαφορές τους με ειρηνικά μέσα […] 4.    Όλα τα Μέλη στις διεθνείς τους σχέσεις θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας […] 5.   Όλα τα Μέλη […] δε θα βοηθούν κανένα κράτος εναντίον του οποίου τα Ηνωμένα Έθνη θα έχουν προχωρήσει σε προληπτικές ή εξαναγκαστικές ενέργειες. 6.   Ο Οργανισμός θα εξασφαλίζει ώστε τα κράτη που δεν είναι Μέλη των Ηνωμένων Εθνών να ενεργούν σύμφωνα με αυτές τις Αρχές […] 7.   Καμιά διάταξη αυτού του Χάρτη δε θα δίνει στα Ηνωμένα Έθνη το δικαίωμα να επεμβαίνουν σε ζητήματα που ανήκουν ουσιαστικά στην εσωτερική δικαιοδοσία οποιουδήποτε κράτους […]

Κύρια Όργανα ΟΗΕ Όργανο Λειτουργία ΓΣ Ολομέλεια/ Μία ψήφος / 6 επιτροπές / ψηφίσματα μη δεσμευτικά Γραμματεία Προσωπικό που υπηρετεί τους σκοπούς του ΟΗΕ ΣΑ 15 μέλη (10 2-χρόνια + 5 μόνιμα)/ υπεύθυνο για διατήρηση διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας (Aρ. 24 Χάρτη)/ ορισμένα ψηφίσματα δεσμευτικά ΔΔΧ 15 μέλη (9 χρόνια με επανεκλογή) επίλυση νομικών διαφορών Κρατών/ γνωμοδοτήσεις νομικά θέματα ΟικΚοινωνΣυμβ 54 μέλη (3 χρόνια)/ συντονισμός οικ κ’ κοιν πολιτικών ΣυμΚηδεμονίας 1994 παύση λειτουργίας

Πώς γίνεται ένα Κράτος, μέλος του ΟΗΕ? 1. Υποβολή φακέλου υποψηφιότητας στο Γεν Γραμματέα (επιστολή ότι αποδέχεται τις εκ του Χάρτη υποχρεώσεις) 2. Συμβουλευτική γνώμη του ΣΑ 3. Ψηφοφορία στη ΓΣ/ πλειοψ 2/3

Έξοδος από ΟΗΕ Άρθρο 6: Η Γενική Συνέλευση, με πρόταση του Συμβουλίου Ασφαλείας, μπορεί να αποβάλει από το Οργανισμό Μέλος των Ηνωμένων Εθνών το οποίο επανειλημμένα παραβίασε τις αρχές που περιέχονται στον Χάρτη αυτόν. (αχρησιμοποίητο) Άρθρο 5: προσωρινή στέρηση δικαιωμάτων (αχρησιμοποίητο) Άρθρο 19:

Οικουμενική Διακήρυξη Α.Δ. (1948)

Δ.Ο. στην Ευρώπη

Επίλογος