Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Faceforward … into my home! 2ο Μαθητικό Συνέδριο Γ’ Αθήνας 14/5/2018 Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Faceforward … into my home! Τίτλος εργασίας Όταν η φωνή των μαθητών διασταυρώνεται με τη φωνή των μεταναστών: Μια απόκριση στη Σύγχρονη Τέχνη Immigrants and non-immigrants: A response to Modern Art Γ’ Γυμνασίου Πειραματικό Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Χριστίνα Κάλφογλου

Η διαδικασία Συζητήσαμε για τη σύγχρονη, εννοιολογική τέχνη στην τάξη, στο μάθημα των Αγγλικών Εκτεθήκαμε στα έργα (εννοιολογικής κύριως) τέχνης που είχε αναρτήσει στον ιστότοπό του το ΕΜΣΤ (Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης) και με τα οποία είχαν «συνομιλήσει» και οι μετανάστες που εντάσσονταν στο πρόγραμμα του Μουσείου Face Forward...into my home. Επιλέξαμε τουλάχιστον ένα έργο και το συσχετίσαμε με τη ζωή μας σε μια προσωπική αφήγηση. Η διαδικασία αυτή επαναλήφθηκε στην τάξη και μας ζητήθηκε αν θέλουμε να την εμπλουτίσουμε στο σπίτι. Η γλώσσα της αφήγησης ήταν δική μας επιλογή.

Διαδικασίας συνέχεια Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε την έκθεση Faceforward … into my home στο ΕΜΣΤ και συζητήσαμε για τα έργα καθώς και για τις προφορικές αφηγήσεις των μεταναστών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα σε σχέση με τα έργα αυτά. Μας ζητήθηκε να επισκεφτούμε εκ νέου στο σπίτι τις αφηγήσεις των μεταναστών, είτε ακουστικά είτε καταγεγραμμένες, κατά προτίμηση στα Αγγλικά, και να συγκρίνουμε την απόκριση των μεταναστών στο έργο ή τα έργα που είχαμε επιλέξει με τη δική μας. Μας ζητήθηκε επίσης να μεταφέρουμε τις πληροφορίες στα Αγγλικά. Στη συνέχεια, το έργο μας αναλύθηκε και παρουσιάζεται.

Οι στόχοι - Η εξοικείωση με τη σύγχρονη (εννοιολογική) τέχνη μέσω της οικειοποίησής της - Η συσχέτιση της σύγχρονης τέχνης με την προσωπική εμπειρία - Η εξοικείωση με το «Άλλο», τη φωνή ενός μετανάστη - Η διαπίστωση ότι, ενδεχόμενα, οι διαφορές μας δεν είναι τόσο μεγάλες - Η συνειδητοποίηση της οικουμενικότητας της τέχνης – η τέχνη μας ενώνει - Η καλλιέργεια της συγκριτικής μας ικανότητας - Η χρήση της ξένης γλώσσας ως οχήματος για έκφραση της αισθητικής εμπειρίας

1ο έργο: Η σχεδία, Βίντεο-ηχητική εγκατάσταση, 2004 The raft, Video-Sound installation Bill Viola

Αφηγήσεις Carlos, 25, Syria: Nothing can stop us from dreaming and making plans for our future, and we need to be determined, even if we fall, to get back up and carry on. Niki, student, Greece: It’s as if the people above the man lying are making a dream for him! Beshr, 26, Syria: The wave, this force that assaults them, it’s telling them: wake up! Spyridoula, student, Greece: Noah’s Ark!

Αφηγήσεις Deppy, student, Greece: It conveys a sense of fear and confusion! Hassan, student, Pakistan: It reminded me of what I went through on my way from Turkey to Greece. … I think he wants to show that we shouldn’t be arrogant or brag about things. Like in the movie I saw about the Titanic … Nick, student, Greece: I feel the pain … We should maintain our individual identity. We should be different but have a common purpose, chasing not profit but the joys of life and love for our fellow men. Ourania, student, Greece: Even for a moment, they are equal!

Αφηγήσεις Stella, student, Greece: You just have to open your eyes and start swimming towards the beach! Rodanthi, student, Greece: They are trying to find a reason to keep fighting for a life they deserve. Bibiche, 33, Congo: People from different countries want to communicate … but then some outside force, like the water in the artwork we’re talking about, comes and stops them. … But also, even though there is a violence in the way the water is attacking these people, at the same time it’s as if the water is waking them up … Ghassan, 59, Syria: These images, they’re painful, they speak to me because I’ve seen these things myself. I’ve lived through them. Maria, student, Greece: People are showered with water, some accept their problems while others struggle to solve them. In my life, I have fallen many times but with effort I was able to climb back up again.

Σχόλιο - Η φωνή των μεταναστών συλλαμβάνει τη βιαιότητα της σκηνής, όμως η βιαιότητα αυτή δεν είναι απαραίτητα αρνητική, αφού μπορεί και να ενεργοποιεί. Εστιάζει επίσης στο βαθιά υπαρξιακό, την έλλειψη επικοινωνίας, την ανάγκη για επικοινωνία και στήριξη. Διακρίνουμε με σαφήνεια τον βιωματικό πυρήνα. - Η φωνή των Ελλήνων μαθητών είναι συγκινητική, βαθιά φιλοσοφική κάποιες φορές αλλά και πιο απόμακρη, γενικότερα. Η φωνή της Μαρίας αποτελεί εξαίρεση, γιατί προσωποποιεί έντονα το έργο. - Παρόλες τις διαφορές, ο καμβάς είναι απρόσμενα κοινός. Όπως μας λέει η Ειρήνη, «η τέχνη μας ενώνει»! Ή, ίσως, υπογραμμίζεται η οικουμενικότητα της ανθρώπινης εμπειρίας ή της εν δυνάμει εμπειρίας.

Εν είδει συμπεράσματος Είδαμε διαφορετικές ηλικίες και διαφορετικά βιώματα, ρεαλισμό και ρομαντισμό Γνωρίσαμε πολλές πτυχές της σκέψης και των συναισθημάτων των μεταναστών Διαπιστώσαμε πως η τέχνη μπορεί να αποτελεί πηγή έμπνευσης για όλους Είδαμε πως, παρόλες τις διαφορετικές εμπειρίες, ο πυρήνας της ανθρώπινης φύσης μπορεί να μην αλλάζει δραματικά και, επομένως, ότι αυτά που μας ενώνουν μπορεί να είναι πιο πολλά από αυτά που μας χωρίζουν Ανακαλύψαμε ότι άνθρωποι με εντελώς διαφορετικές πορείες ζωής έχουν παρόμοιες σκέψεις, και πως Η τέχνη είναι φως στο σκοτάδι ...