Πρεσβεία της Ελλάδος στα Τίρανα Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων ΑΛΒΑΝΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΧΩΡΑΣ – ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ – ΑΛΒΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΑΛΒΑΝΙΑ Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Πρωτεύουσα: Τίρανα Έκταση: Πληθυσμός: 28.748 τετρ. xλμ (1/4 Ελλάδας) 2.876.591 (1.1.2017) ΑΕΠ (τρέχουσες τιμές): ΑΕΠ (ρυθμός ανάπτυξης): 1.531 δισ. ALL (11,4 δισ. €) +3,8% (2018), 3,5% (2017), Κατά κεφαλή ΑΕΠ: 3.980 € (εκτίμηση-2017) Πληθωρισμός: 1,80% (Δεκέμβριος 2018) Εργατικό δυναμικό: 1.385.000 (2018) Ανεργία: Βασικός μισθός: 12,2% (Γ’ Τρίμηνο 2018) 211 € (Iανουάριος 2019)) Δημόσιο χρέος: 70,1%ΑΕΠ (2017) Εισαγωγές (2018): 641,4 δισ. ALL (4,24 δισ. €) Εξαγωγές(2018): 310,4 δισ. ALL (1,78 δισ. €) Διαθέσιμα στοιχεία μέχρι και 13/2/2017
Ρυθμός ανάπτυξης - εκτιμήσεις Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Ρυθμός ανάπτυξης - εκτιμήσεις 2017 2018 2019 2020 ΔΝΤ / IMF 3,7% 3,8% 3,6% Παγκόσμια Τράπεζα/ World Bank 3,5% ETAA / EBRD Αλβ. Υπουργείο Οικονομικών 4,0% 13/2/2017
Τομεακή κατανομή ΑΕΠ Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων (διαθέσιμα στοιχεία 2017 ) Τον Ιούνιο του 2017 θα δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία για το 2015
Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων 13/2/2017 ενημερωμένο
Μέση ισοτιμία λεκ (ALL) έναντι ευρώ και δολαρίου Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Μέση ισοτιμία λεκ (ALL) έναντι ευρώ και δολαρίου 2014 2015 2016 2017 2018 ALL/EUR 139,97 139,74 137,37 134,15 126,61 ALL/ US$ 105,48 125,96 124,14 119,10 107,73 Μέση ισοτιμία ALL/EUR Ιανουαρίου 2017 είναι 136,57
Κίνηση λιμανιών 2018 Δυρραχίου Αυλώνα Αγ. Σαράντα Σεντζίν 3.614.606 Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Κίνηση λιμανιών 2018 Δυρραχίου Αυλώνα Αγ. Σαράντα Σεντζίν Εμπορεύματα (τόνοι) 3.614.606 74.903 (2017) 8.000 (2016) 249.000 Επιβάτες –(άτομα) 820.000 150.715 130.818 (2016) - Σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία (Οδηγός Επιχειρείν 2016)
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΛΒΑΝΙΑΣ Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΛΒΑΝΙΑΣ 2015-2018 (σε δισεκατ. λεκ*) ΑΛΒΑΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ % μεταβολής ΑΛΒΑΝΙΚΕΣΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΟΓΚΟΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ 2015 243,18 -4,92% 544,61 -1,39% 787,79 -2,51% -301,42 1,65% 2016 243,49 0,13% 578,98 6,31% 822,47 4,40% -335,48 11,30% 2017 272,98 12,1% 626,18 8,11% 899,16 9,32% -353,20 - 2018 310,40 13,7% 641,41 2,45% 951,81 5,85% 331,01 -6,28% % μεταβολής 27,6% 17,8% 20,8% 9,8% 2015/ 2018 Πηγή: INSTAT * 1 ευρώ=125 λεκ (περίπου) Τα στοιχεία του 2016 δημοσιοποιήθηκαν 31/1/2017
Ευρεία γκάμα εισαγόμενων προϊόντων Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Ευρεία γκάμα εισαγόμενων προϊόντων Περιορισμένη παραγωγική βάση
ΔΙΜΕΡΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΛΒΑΝΙΑΣ - ΕΛΛΑΔΟΣ (2014 – 2018) ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΑΛΒΑΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΟΓΚΟΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 2014 52.058,15 8.848,01 43.210,13 60.906,17 2015 42.718,06 9.511.17 33.206,85 52.229,23 2016 45.655,97 11.150,17 34.505,80 56.806,14 2017 49.879,54 11.602,92 38.276,62 61.482,46 2018 52.100,72 13.113,53 38.987,19 65.214,25 ΜΕΤΑΒΟΛΗ % 2014-2018 0,05% 48,2% -9,77% 7,07% ΠΗΓΗ INSTAT
Εξέλιξη εισαγωγών Αλβανίας από τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους 2009 - 2016 (σε δισεκατ. λεκ) 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Μεταβολή % 2011-2018 Ιταλία 166,05 168,37 170,45 164,42 164,99 169,57 179,27 175,27 5,6% Ελλάδα 57,8 50,12 45,7 52,06 42,72 45,66 49,88 52,10 -9,8% Κίνα 34,73 33,57 34,99 40,34 46,57 50,65 49,49 53,81 54,73 Τουρκία 30,2 30,38 32,89 39,01 43,73 45,65 50,78 54,19 79,43 Γερμανία 31,16 31,94 30 32,96 36,35 54,96 50,71 49,56 59,05 ΠΗΓΗ INSTAT 1 ευρώ περίπου 125 λεκ
Ευρεία γκάμα εισαγόμενων προϊόντων από Ελλάδα (2017) Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Ευρεία γκάμα εισαγόμενων προϊόντων από Ελλάδα (2017)
Το 40% των α/εξαγωγών προς Ελλάδα αφορούν ένδυση (2017) Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Το 40% των α/εξαγωγών προς Ελλάδα αφορούν ένδυση (2017)
Προοπτικές των ελληνικών εξαγωγών στην αλβανική αγορά Η Ελλάδα κατέχει ηγετική θέση σε πολλές δασμολογικές κλάσεις προϊόντων της κατηγορίας τρόφιμα – ποτά, όπως: νωπά φρούτα και λαχανικά, παρασκευάσματα λαχανικών, νωπά ψάρια, ζωντανά χοιροειδή και πουλερικά, μπύρα, εσπεριδοειδή και καπνά, ενώ έχει σημαντική παρουσία σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων των αλβανικών εισαγωγών, όπως αργίλιο, σίδηρο και χάλυβα, πλαστικές ύλες και τεχνουργήματα, χαρτί και χαρτόνια, δομικά υλικά, μηχανές-συσκευές και εξαρτήματα κ.ά.. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω κατηγορίες, στις οποίες είτε υπάρχει σημαντική παρουσία ελληνικών προϊόντων, είτε υπάρχουν προοπτικές για την περαιτέρω δραστηριοποίηση ελληνικών επιχειρήσεων:
Κλάδος Τροφίμων και Ποτών (Κωδ. Σ.Ο 01 - 24) Τα ελληνικά προϊόντα του κλάδου τροφίμων και ποτών κατέχουν σημαντική θέση στην αλβανική αγορά. Ειδικότερα, οι κατηγορίες προϊόντων στις οποίες η Ελλάδα κατέχει ηγετική θέση είναι: τα νωπά φρούτα και λαχανικά, παρασκευάσματα λαχανικών, νωπά ψάρια, τα ζωντανά χοιροειδή και πουλερικά, μπύρα, τα εσπεριδοειδή και τα καπνά. Η συνολική αξία των εισαγόμενων προϊόντων στις κατηγορίες του αγρο-διατροφικού τομέα στην Αλβανία (κωδ. Σ.Ο. 01-24), το 2018, ανήλθε σε 800 εκατ. ευρώ περίπου, ήτοι 17% επί του συνόλου των αλβανικών εισαγωγών. Η αξία των ελληνικών εξαγωγών αντίστοιχων προϊόντων ήταν περίπου 102 εκατ. ευρώ και μερίδιο 14% επί του συνόλου των αλβανικών εισαγωγών στα συγκεκριμένα προϊόντα. Την συνολική αγορά των αγρο-διατροφικών προϊόντων (κωδ. Σ.Ο. 01-24), μοιράζονται κυρίως, η Ιταλία (17%) και η Ελλάδα (14%) και ακολουθούν με μικρότερα μερίδια η Σερβία (7%) και η Βραζιλία, Τουρκία και Ρωσία με μερίδια της τάξης του 5% η καθεμία. Τα τυριά, αν και αποτελούν, κύρια εξαγώγιμα προϊόντα της Ελλάδος, στην Αλβανία κατέχουν μόνο το 6% των εισαγόμενων προϊόντων, με βασικούς ανταγωνιστές την Ιταλία (39%) και την Γερμανία (31%). Σημειώνεται ότι ο επιβαλλόμενος δασμός σε προϊόντα προέλευσης ΕΕ είναι μηδενικός στα τυριά εκτός από τη φέτα και το πεκορίνο που είναι 15%. Ως προς προϊόντα οινοποιίας (κωδ. Σ.Ο. 2204), η εισαγωγή ελληνικών κρασιών στην Αλβανία πραγματοποιείται, κυρίως από δύο μεγάλες ελληνικές ή ομογενειακές επιχειρήσεις. Η αγορά οίνου κυριαρχείται από ιταλικό κρασί (75%) και ο ανταγωνισμός για τα ελληνικά προϊόντα είναι ιδιαίτερα έντονος, όχι μόνο λόγω τιμής, αλλά και διότι στη συνείδηση του Αλβανού καταναλωτή, το ιταλικό κρασί έχει καθιερωθεί ως «ποιοτικό» κρασί και συνδέεται με ένα συγκεκριμένο «life style». Η προοπτική διείσδυσης των ελληνικών προϊόντων απαιτεί επισταμένες και αρκετά «μελετημένες» δράσεις προώθησης και προβολής, οι οποίες πρέπει να στοχεύουν, μεταξύ άλλων, στο υποσυνείδητο του Αλβανού καταναλωτή. Αντίθετα στη μπύρα (κωδ. Σ.Ο. 2203), τα ελληνικά προϊόντα κυριαρχούν καταλαμβάνοντας περισσότερο από το ήμισυ των εισαγωγών (50,67%) με κύριους ανταγωνιστές τα ιταλικά (28,46%) και γερμανικά προϊόντα (18,16%). Το 88% του εισαγόμενου ελαιόλαδου (κωδ. Σ.Ο. 1509) προέρχεται από δύο χώρες: την Ιταλία (59,7%) και την Ελλάδα (28,5%). Η Ελλάδα κυριαρχεί στις μαργαρίνες (κωδ. Σ.Ο. 1517) με ποσοστό 90,36% και έχει σημαντικά μερίδια και στα άλλα λίπη και έλαια.
Εκδήλωση προώθησης ελληνικού οίνου στην Αλβανία «A Greek Symposium: Wine Tasting» Ξενοδοχείο Plaza Tirana, 19-20.06.2018 Καθιερωμένες εκδηλώσεις Γραφείου ΟΕΥ με το σήμα GR-EAT, οι οποίες έχουν σκοπό την προώθηση επιλεγμένων ελληνικών τροφίμων και ποτών στην Αλβανία. Τα GR-EAT Gala Dinners, έχουν ιδιαίτερη απήχηση στο αλβανικό κοινό και τυγχάνουν ευρείας δημοσιότητας (εκπομπές σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς και καταχωρήσεις σε περιοδικά και ΜΜΕ). Συγχρόνως δε, παρέχουν ιδανική ευκαιρία στις επιχειρήσεις για δικτύωση και προσφορά φιλοφρονήσεων σε στελέχη, συνεργάτες και πελάτες τους, μέσω μιας γαστρονομικής και οινικής εμπειρίας υψηλής ποιότητας και αισθητικής. Η Εκδήλωση GREAT WINES: «A Greek Symposium: Wine Tasting» αξιοποίησε το λογοπαίγνιο μεταξύ της αρχαίας και σύγχρονης έννοιας του «Συμποσίου», προκειμένου να συμπεριλάβει οργανωτικά τις εξής επιμέρους δράσεις: α) Workshop, Wine Tasting & B2B Ενημερωτική ημερίδα και γευσιγνωσία κρασιών για επαγγελματίες και ΜΜΕ : Παρουσίαση των ελληνικών ποικιλιών σταφυλιών και κρασιών από την Οινολόγο κα Χρύσα Γιατρά με την συμμετοχή επιλεγμένων οινοποιείων που ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην αλβανική αγορά και διεξαγωγή διμερών συναντήσεων (Β2Β) με αλβανικές επιχειρήσεις δυνητικούς εισαγωγείς (σούπερ μάρκετ, εστιατόρια, wine bars κ.τ.λ.) και τον κλαδικό τύπο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. β) Οινική και γαστρονομική εμπειρία για το ευρύ καταναλωτικό κοινό με δύο GR-EAT Gala Dinners, με τη συμμετοχή του διακεκριμένου Έλληνα Chef, κ. Σωτήρη Ευαγγέλου και ζωντανή ελληνική μουσική με τριμελές ελληνικό μουσικό συγκρότημα γ) προβολή ελληνικών κρασιών σε επιλεγμένα σημεία πώλησης δ) προβολή σε έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και σε τηλεοπτικούς σταθμούς.
Α΄ύλες & χημικά προϊόντα (Κωδ. Σ.Ο 25 – 29 εκτός 27) Ισχυρή είναι η παρουσία των ελληνικών εισαγόμενων προϊόντων στις κατηγορίες Σ.Ο. 25 – 29, εκτός των ορυκτών καυσίμων (27). Η Αλβανία προμηθεύεται σε αρκετούς κωδικούς, σε επίπεδο 4ψήφιας ανάλυσης, σημαντικό ποσοστό (20% και άνω) των εισαγωγών της από την Ελλάδα. Η συνολική αξία των εισαγωγών της Αλβανίας στις ως άνω κατηγορίες προϊόντων είναι περίπου 50 εκατ. ευρώ, επί της οποίας, η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη θέση (16%) μετά την Ιταλία (31%). Το 77% αυτής της αγοράς εισαγόμενων προϊόντων, εκτός από την Ιταλία και την Ελλάδα, μοιράζονται οι: Τουρκία (11%), Κίνα (10%) και πΓΔΜ (9%). Από το σύνολο των ως άνω εισαγωγών, οι εισαγωγές υδραυλικών τσιμέντων (2523 - clinkers), ένα από τα κυριότερα εξαγώγιμα προϊόντα της Ελλάδος διεθνώς, αποτελούν το 28% και το 2017 ανήλθαν περίπου σε 12 εκατ. ευρώ. Η Αλβανία προμηθεύεται υδραυλικά τσιμέντα σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από τρείς χώρες, την Ιταλία (61%), Τουρκία (20%) και Ελλάδα (18%), ενώ από την Γερμανία μόλις το 1% της αντίστοιχης συνολικής αξίας εισαγωγών. Επισημαίνεται ότι στην Αλβανία δραστηριοποιείται η εταιρεία ελληνικών συμφερόντων ΑΝΤΕΑ (Όμιλος ΤΙΤΑΝ), με σημαντική παραγωγή, η οποία εξυπηρετεί όχι μόνο τις απαιτήσεις της τοπικής αγοράς στην Αλβανία αλλά και τις εξαγωγές clinker και τσιμέντου στην Αίγυπτο, το Μαυροβούνιο, τη Λιβύη και την Ιταλία.
Φαρμακευτικά προϊόντα (Κωδ. Σ.Ο 30) Τα φαρμακευτικά προϊόντα (ΚΩΔ. Σ.Ο.30), κατέχουν σημαντική θέση στις αλβανικές εισαγωγές με συνολική αξία, για το 2017, περίπου 155 εκατ. ευρώ και ποσοστό σχεδόν 4% επί του συνόλου των εισαγωγών. Η αξία των ελληνικών εξαγωγών είναι περίπου 8,8 εκατ. ευρώ με μερίδιο 6% επί της συνολικής αξίας εισαγόμενων φαρμακευτικών προϊόντων. Οι κύριες χώρες προέλευσης φαρμακευτικών προϊόντων στην Αλβανία, εκτός από την Ελλάδα, είναι οι ακόλουθες: Ιταλία (13%), Ελβετία (11%), Γερμανία (11%), Σλοβενία (8%), Τουρκία (8%) και ΗΠΑ 6%, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του 2017 (INSTAT). Επισημαίνεται ότι η τροποποίηση της νομοθεσίας για την εισαγωγή φαρμάκων στην Αλβανία στις αρχές του 2015 επηρέασε τις ελληνικές εξαγωγές, προκαλώντας διακυμάνσεις κατά την τριετία 2014-2016. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της διαδικασίας εγγραφής στον κατάλογο εισαγόμενων φαρμάκων, η εφαρμογή νέας μεθοδολογίας για την τιμολόγηση των φαρμακευτικών προϊόντων στην αλβανική αγορά, από 1.1.2015, δημιούργησε εμπόδιο για συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων, ιδίως, για καλά εδραιωμένα προϊόντα που διατίθενται για δεκαετίες στη χώρα προέλευσης. Η νέα μεθοδολογία προβλέπει την σύγκριση με τις τιμές που διατίθενται τα προϊόντα αυτά στις χώρες προέλευσης, μη λαμβάνοντας υπόψη τα κόστη προώθησης σε μια νέα αγορά, γεγονός, που καθιστά ασύμφορες για τις επιχειρήσεις τις εξαγωγές αυτές στην Αλβανία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Αλβανία δραστηριοποιούνται, στον τομέα της υγείας επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων (Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, ελληνικό Φαρμακείο) και αρκετοί Έλληνες γιατροί, εκτιμούμε ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του μεριδίου των ελληνικών φαρμακευτικών προϊόντων στην αλβανική αγορά.
Δομικά υλικά Τα ελληνικά δομικά υλικά κατέχουν σημαντικό μερίδιο στο σύνολο των εισαγόμενων προϊόντων στην Αλβανία. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι, στην κατηγορία Σ.Ο. 39 (πλαστικές ύλες και τεχνουργήματα) επί συνολικής αξίας περίπου 162 εκατ. ευρώ, η Ελλάδα (13%) κατατάσσεται στην 2η θέση μετά την Ιταλία (29%) και ακολουθούν η Τουρκία (9,1%), Κίνα (7,8%) και Γερμανία (7%). Αναφορικά με την κατηγορία Σ.Ο. 32 (Δεψικά και βαφικά εκχυλίσματα) το 60% της συνολικής αξίας αλβανικών εισαγωγών, η οποία το 2016 ανήλθε σε περίπου 26 εκατ. ευρώ, μοιράζονται κύρια η Ελλάδα, η οποία κατατάσσεται στην 1η θέση (30%) και η Ιταλία (28%), ακολουθούν η Τουρκία (7%), η Γερμανία (6%) και η Σερβία (4%). Επίσης, σημαντική θέση έχουν τα ελληνικά προϊόντα σιδήρου και χάλυβα (Σ.Ο. 72 & 73) και αργιλίου (Σ.Ο.76), όπου σε αρκετούς 4ψήφιους κωδικούς, τα ελληνικά προϊόντα είτε έχουν ηγετική θέση, είτε σημαντικά μερίδια επί των αντίστοιχων συνολικών αλβανικών εισαγωγών. Επίσης, σημαντικά είναι τα μερίδια της Ελλάδος σε κάποιους κωδικούς κεραμικών προϊόντων (Σ.Ο. 6905, 6904,6902) και προϊόντων γυαλιού (Σ.Ο. 7003). Η κατασκευαστική δραστηριότητα φαίνεται να ανακάμπτει στην Αλβανία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της INSTAT για τον κατασκευαστικό τομέα, το 2016 αποτελεί έτος ανάκαμψης της οικοδομικής δραστηριότητας. . Το 2016 εγκρίθηκαν και εκδόθηκαν 455 οικοδομικές άδειες, ο μεγαλύτερος αριθμός αδειών κατά την τελευταία πενταετία, εκ των οποίων 65%, ήτοι 295 άδειες για οικιστικά κτίρια (συμπεριλαμβανομένων των κατοικιών), και 35%, ήτοι 160 άδειες για μη οικιστικά κτίρια (όπου περιλαμβάνονται ξενοδοχεία, χονδρικό και λιανικό εμπόριο, βιομηχανικά κτίρια και άλλα κτίρια). Η κατά προσέγγιση αξία των αδειών οικοδομής, με βάση τη μέση ετήσια ισοτιμία (1 ευρώ=137,37 λεκ), το 2016 ανήλθε σε 188 εκατ. ευρώ.
Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (Κωδ. Σ.Ο 61 & 62) Τα προϊόντα της κατηγορίας των κλωστοϋφαντουργικών (ΚΩΔ. Σ.Ο. 61, 62) κατατάσσονται στις πρώτες 10 θέσεις ως προς την αξία των αλβανικών εισαγωγών, με συνολική αξία 220 εκατ., ευρώ που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 5%. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του 2017 (INSTAT), η αξία των ελληνικών εξαγωγών σε αυτές τις κατηγορίες είναι περίπου 13,3 εκατ. ευρώ, ήτοι 6,05%. Οι κυριότεροι προμηθευτές της Αλβανίας, εκτός από την Ελλάδα είναι η Ιταλία (43,21%), η Τουρκία (27,06%) και η Κίνα (15,16%). Ενδεχομένως, ελληνικές επιχειρήσεις έτοιμου επώνυμου ενδύματος, θα μπορούσαν να εξετάσουν τις δυνατότητες συνεργασίας με αλβανικές επιχειρήσεις στον τομέα του φασόν, δεδομένου ότι η επεξεργασία ενδυμάτων για λογαριασμό τρίτων (φασόν) στην Αλβανία είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη, λόγω χαμηλού εργατικού κόστους. Πρόκειται για έναν, παραδοσιακά, σημαντικό κλάδο της αλβανικής οικονομίας, με περισσότερο από 20 χρόνια εμπειρίας, καθώς μετά τον οικονομικό μετασχηματισμό, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, επικεντρώθηκε στην παραγωγή φασόν για λογαριασμό σημαντικών εταιρειών παραγωγής ενδυμάτων της Δυτικής Ευρώπης, υπό το καθεστώς της ενεργητικής τελειοποίησης.
Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στην Αλβανία Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στην Αλβανία Ραγδαία η αύξηση των Αμέσων Ξένων Επενδύσεων στην Αλβανία την τελευταία δεκαετία Από 614,22 εκατ. ευρώ το 2003 σε 6,453 δισ. ευρώ το 2017 Αύξηση 13,66% του αποθέματος ΑΞΕ στην Αλβανία το 2017 Ενημέρωση με δημοσιευμένα στοιχεία 30/09/2016, τα στοιχεία του 2016 θα δημοσιοποιηθούν 30/9/2017
Υπερδιπλασιασμός του συνολικού ελληνικού επενδυμένου κεφαλαίου Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Υπερδιπλασιασμός του συνολικού ελληνικού επενδυμένου κεφαλαίου την περίοδο 2011-2017 Ενημέρωση με δημοσιευμένα στοιχεία 30/09/2016, τα στοιχεία του 2016 θα δημοσιοποιηθούν 30/9/2017
Η οικονομική και εμπορική συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας είναι ιδιαίτερη ανεπτυγμένη, ενώ οι οικονομίες των δύο χωρών είναι στενά συνδεδεμένες σε πολλά επίπεδα. Η Ελλάδα διατηρεί την πρώτη θέση μεταξύ των ξένων επενδυτών στην Αλβανία, παρά το γεγονός ότι εντός του έτους σημαντικοί ελληνικοί όμιλοι αποχώρησαν από τη χώρα. Η σωρευτική αξία των ελληνικών άμεσων επενδύσεων στην Αλβανία στο τέλος του β’ εξαμήνου του έτους διαμορφώθηκε σε 1,278 δισ. ευρώ. Οι ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε κρίσιμους τομείς της αλβανικής οικονομίας, ενώ συμβάλλουν ουσιαστικά στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Επίσης, μεγάλες ελληνικές επενδύσεις στην Αλβανία έχουν έντονη εξαγωγική δραστηριότητα συμβάλλοντας θετικά στο εμπορικό ισοζύγιο και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας.
ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΡΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ (Γ΄ ΤΡΙΜΗΝΟ 2018)
Ελληνική επενδυτική παρουσία στην Αλβανία Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Ελληνική επενδυτική παρουσία στην Αλβανία Στην Αλβανία δραστηριοποιείται πλέον μόνο μία ελληνική τράπεζα, η Alpha Bank. Η Εθνική Τράπεζα Ελλάδας και Tirana Bank (Ομίλου Τράπεζας Πειραιώς) εντός του 2018 πούλησαν τις θυγατρικές τους και αποσύρθηκαν από τον αλβανικό τραπεζικό τομέα. Στον τομέα των τηλεπικοινωνιών η εταιρεία Telecom Albania – ιδιοκτησίας ΟΤΕ εξαγοράσθηκε τον Ιανουάριο 2019, και πλέον μόνο η Vodafone αποτελεί επένδυση με συμμετοχή ελληνικών κεφαλαίων. Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε ευρύ φάσμα τομέων, όπως: πληροφορική, νομικές, λογιστικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες, βιομηχανία τροφίμων, ποτών και καπνικών προϊόντων, εμπόριο, υπηρεσίας υγείας, εκπαίδευσης, κατασκευές, δομικά υλικά, μεταφορές κ.ά.
ελληνικών επιχειρήσεων στην Αλβανία Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Θεσμική εκπροσώπηση ελληνικών επιχειρήσεων στην Αλβανία Στην Αλβανία το διμερές Ελληνο-Αλβανικό Επιμελητήριο ανέστειλε τη λειτουργία του το 2012 και έκτοτε παραμένει ανενεργό. Ο μοναδικός ιδιωτικός φορέας, ο οποίος ιδρύθηκε το 2003 και σήμερα εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις στην Αλβανία είναι η Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων στην Αλβανία Hellenic Business Association of Albania (HBAA)
Hellenic – Albanian Business Relations Index Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Hellenic – Albanian Business Relations Index 2016-2017 Μια πρωτοβουλία του Γραφείου ΟΕΥ 130 προφίλ ελληνικών, ομογενειακών και μικτών επιχειρήσεων στην Αλβανία Κλάδοι: βιομηχανία-παραγωγή, εμπόριο, εκπαίδευση, ενέργεια, κατασκευές, δομικά υλικά, μεταφορές – logistics, υγεία, εστίαση, τηλεπικοινωνίες, τραπεζικές, ασφαλιστικές υπηρεσίες και λοιπές υπηρεσίες Παρουσίαση σε τρεις γλώσσες Ο ρόλος του Γραφείου ΟΕΥ Οδηγός Επιχειρείν στην Αλβανία
Φορολογικό καθεστώς Ειδικός φόρος (excise tax) Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Φορολογικό καθεστώς Ειδικός φόρος (excise tax) Σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως αλκοολούχα και ενεργειακά ποτά, καπνικά προϊόντα, καφές, πετρέλαιο και υποπροϊόντα αυτού κ.ά., επιβάλλεται ειδικός φόρος είτε παράγονται στην Αλβανία, είτε εισάγονται. Φόρος υλικών συσκευασίας Πλαστικό : 100 ALL/kg (εγχωρίως παραγόμενα ή εισαγόμενα) Γυαλί : 10 ALL/kg (εγχωρίως παραγόμενα ή εισαγόμενα) Ανακυκλωμένο πλαστικό: 50 ALL/kg (εγχωρίως παραγόμενα) Ο φόρος υλικών συσκευασίας επιβάλλεται είτε σε άδεια υλικά, είτε όταν συσκευάζουν άλλα προϊόντα και η συνολική μάζα της συσκευασίας αποτελείται από 51% γυαλί ή 80% πλαστικό αντίστοιχα. Απαλλάσσονται : πλαστικά κιβώτια, πλαστικά βαρέλια με χωρητικότητα ≥ 20 λίτρα, πλαστικές θήκες για CD και DVD, πλαστικά δοχεία για τρόφιμα, όπως: μαρμελάδες, ψωμί, σάλτσες, φρούτα, βούτυρο, λάδι κλπ.
Φορολογικό καθεστώς Φόρος παρακράτησης : 15% Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Φορολογικό καθεστώς Φόρος παρακράτησης : 15% (εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από Συμφωνία Αποφυγής Διπλής Φορολογίας) Φόρος Προστιθέμενης Αξίας : 20% Οι κυριότερες κατηγορίες που εξαιρούνται του ΦΠΑ είναι: Φάρμακα και ιατρικές υπηρεσίες Εξαγωγές Πώληση και ενοικίαση γης Πώληση και ενοικίαση ακινήτων (εκτός ξενοδοχειακών μονάδων) Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες Εκπαιδευτικές υπηρεσίες Ορισμένες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών που σχετίζονται με τον πετρελαϊκό τομέα Εφημερίδες και περιοδικά, καθώς και διαφημιστικές και εκτυπωτικές υπηρεσίες που σχετίζονται με αυτά. Υπηρεσίες στοιχημάτων και τυχερών παιγνίων Οι φορολογικές οντότητες στη χώρα υποχρεούνται να παρακρατούν και να αποδίδουν στο αλβανικό κράτος, φόρο 15% (εκτός αν υπάρχει Συμφωνία Αποφυγής Διπλής Φορολογίας που ορίζει διαφορετικά) επί των ακαθάριστων πληρωμών τους για μερίσματα, διανομή κερδών, τόκους, πνευματικά δικαιώματα, ενοίκια, τεχνικές, διοικητικές, οικονομικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες κ.ά., προς άλλες οντότητες, της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, οι οποίες δεν είναι εγγεγραμμένες στα αλβανικά φορολογικά μητρώα.
Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Δασμολογικό καθεστώς Η Αλβανία, ως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, εφαρμόζει δασμολογική πολιτική βάσει της ρήτρας του «μάλλον ευνοούμενου κράτους» Εφαρμόζει Προτιμησιακό καθεστώς με τις χώρες: CEFTA (Βοσνία & Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Σερβία, Κόσοβο) EFTA (Λίχτενσταϊν, Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία) και Τουρκία, με τις οποίες έχουν συναφθεί Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου (FTA), εφαρμόζεται. Για τα κράτη – μέλη της ΕΕ ισχύει η Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ – Αλβανίας (σε ισχύ από 1.4.2009), σύμφωνα με την οποία, οι εισαγωγικοί δασμοί για τα περισσότερα προϊόντα προέλευσης ΕΕ, έχουν καταργηθεί, ή μειώνονται, βάσει χρονοδιαγράμματος, μέχρι την οριστική κατάργησή τους.
Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Δασμολογικό καθεστώς Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ – Αλβανίας, Στα βιομηχανικά προϊόντα (κεφάλαια 25 – 97 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας) προέλευσης ΕΕ δεν επιβάλλονται εισαγωγικοί δασμοί, ενώ ορισμένα αγροτικά προϊόντα επιβαρύνονται βάσει των σχετικών διατάξεων της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Οι δασμοί, οι οποίοι επιβάλλονται βάσει των 8ψήφιων κωδικών της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, είναι αποκλειστικά επί της αξίας (ad valorem). Για τις δασμολογικές κλάσεις που επιβαρύνονται με εισαγωγικούς δασμούς, οι επιβαλλόμενοι συντελεστές είναι της τάξης του 2%, 5%, 6%, 10% και 15%.
Άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας Υποχρεωτική εγγραφή στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων (QKΒ, www.qkb.gov.al) One stop shop Ίδρυση επιχείρησης εντός μίας ημέρας Ελάχιστο διοικητικό κόστος 100 αλβανικά λεκ (περίπου 0,72 ευρώ) Ταυτόχρονη εγγραφή στα φορολογικά μητρώα, μητρώο κοινωνικής ασφάλισης, μητρώο υγειονομικής ασφάλισης επιθεώρηση εργασίας, καθώς και ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιών του Δήμου στον οποίο έχει έδρα η επιχείρηση. Μοναδιαίος αριθμός ταυτοποίησης σε όλα τα μητρώα Ανάλογα με τη δραστηριότητα της επιχείρησης ενδέχεται να απαιτείται και έκδοσης άδειας από το Εθνικό Κέντρο Αδειών
Φορολογία Επιχειρήσεων Φορολογικός συντελεστής ή φόρος Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Φορολογία Επιχειρήσεων Κύκλος εργασιών Φορολογικός συντελεστής ή φόρος έως 5 εκατ. λεκ (περίπου 40.000 ευρώ) 0% 5 εκατ. λεκ – 14 εκατ. λεκ (περίπου 40.000 - 113.000 ευρώ) 5% άνω των 14 εκατ. λεκ (περίπου 113.000 ευρώ) 15% Ισχύει από 1.1.2016
Ασφαλιστικές εισφορές & εισφορές υγείας Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Ασφαλιστικές εισφορές & εισφορές υγείας Τελευταία ενημέρωση 20/2/2017 Όρια μηνιαίων μισθών για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών: από 22.000 λεκ (περίπου 155 ευρώ) έως 97.030 λεκ (περίπου 700 ευρώ) Από το 2017, οι εισφορές υγείας για τους αυτοαπασχολούμενους υπολογίζονται επί το διπλάσιο του ελάχιστου ορίου του μηνιαίου μισθού
Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Εργατικό Δυναμικό Το 57% του πληθυσμού της Αλβανίας είναι κάτω των 35 ετών Η Αλβανία διαθέτει εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, καθώς κάθε χρόνο περισσότεροι από 100.000 φοιτητές εγγράφονται στο Πανεπιστήμιο Η αγγλική, η ιταλική και η ελληνική γλώσσα ομιλείται ευρέως. Λόγω του μεταναστευτικού ρεύματος προς την Ελλάδα, σημαντικός αριθμός των νέων έχει λάβει ελληνική παιδεία, είτε στη δευτεροβάθμια ή ακόμη και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Δημόσιες προμήθειες Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο είναι εν μέρει σύμφωνο με τις αντίστοιχες Οδηγίες της ΕΕ. Η Υπηρεσία Δημοσίων Προμηθειών (PPA) αποτελεί τον κεντρικό φορέα στην Αλβανία, ο οποίος είναι αρμόδιος για το ηλεκτρονικό σύστημα προμηθειών, δημοσίων έργων και παραχωρήσεων / συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα. Για τη βεβαίωση γνησιότητας αντιγράφων των ελληνικών εγγράφων στην αλβανική Επικράτεια ισχύει η διαδικασία της προξενικής θεώρησης, και όχι η σφραγίδα της Χάγης (Apostille) Αν η γλώσσα που χρησιμοποιείται στη διαδικασία είναι η αλβανική, τα έγγραφα σε ξένη γλώσσα πρέπει να συνοδεύονται από μετάφραση στην αλβανική γλώσσα, από πιστοποιημένους μεταφραστές στην Αλβανία και θεώρηση από Συμβολαιογράφο. Αν κάποια από τα απαιτούμενα έγγραφα δεν εκδίδονται στη χώρα προέλευσης της επιχείρησης, τότε γίνεται δεκτή έγγραφη υπεύθυνη δήλωση της επιχείρησης, θεωρημένη από Συμβολαιογράφο.
Χρήσιμες ιστοσελίδες δημοσίευσης διεθνών διαγωνισμών Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Χρήσιμες ιστοσελίδες δημοσίευσης διεθνών διαγωνισμών Υπηρεσία Δημόσιων Προμηθειών της Αλβανίας (Public Procurement Agency /ΑΡΡ) www.app.gov.al, όπου αναρτώνται οι προκηρύξεις διαγωνισμών για έργα και προμήθειες προϊόντων και υπηρεσιών του ευρύτερου δημόσιου τομέα (e-procurement), που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους και βαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Αναπτυξιακό Ταμείο Αλβανίας (Albanian Development Fund (ADF, http://www.albaniandf.org), αρμόδιο για προκηρύξεις και διενέργεια διαγωνισμών για έργα, προμήθεια αγαθών και παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, που χρηματοδοτούνται από την αλβανική Κυβέρνηση ή/και διεθνείς αναπτυξιακούς – χρηματοδοτικούς οργανισμούς
Χρήσιμες ιστοσελίδες δημοσίευσης διεθνών διαγωνισμών Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Χρήσιμες ιστοσελίδες δημοσίευσης διεθνών διαγωνισμών Αντιπροσωπεία της EBRD στη χώρα http://www.ebrd.com/albania.html Παγκόσμια Τράπεζα http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/PROJECTS/PROCUREMENT/0,,pagePK:84271~theSitePK:84266,00.html Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο πλαίσιο του Χρηματοδοτικού Μέσου Προενταξιακής Βοήθειας/IPA), http://eeas.europa.eu/delegations/albania/index_en.htm, καθώς και στην ιστοσελίδα της Γενικής Διεύθυνσης «Ανάπτυξη και Συνεργασία – EuropeAid» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Νόμος 55/2015 «Περί στρατηγικών επενδύσεων» Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Νόμος 55/2015 «Περί στρατηγικών επενδύσεων» Ταχείες διαδικασίες για την υλοποίηση μίας στρατηγικής επένδυσης. Προσδιορίζονται έξι στρατηγικοί τομείς Στρατηγικοί τομείς Στρατηγική επένδυση «Υποστηρικτική διαδικασία» «Ειδική διαδικασία» Ενέργεια και εξόρυξη ≥ 30 εκατ. € ≥ 50 εκατ € Μεταφορές και υποδομές ηλεκτρονικές επικοινωνίες, αστικά απόβλητα ≥ 50 εκατ. € Τουρισμός ≥ 5 εκατ. € και τουλάχιστον 80 νέες θέσεις εργασίας Γεωργία και αλιεία ≥ 3 εκατ. € και τουλάχιστον 50 νέες θέσεις εργασίας Περιοχές Τεχνολογικής και Οικονομικής Ανάπτυξης ≥ 5 εκατ. € Ανάπτυξη περιοχών προτεραιότητας ≥ 1 εκατ . € και τουλάχιστον 150 νέες θέσεις εργασίας ≥ 5 εκατ. € και τουλάχιστον 600 νέες θέσεις εργασίας
Νόμος 55/2015 «Περί στρατηγικών επενδύσεων» Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Νόμος 55/2015 «Περί στρατηγικών επενδύσεων» Καθεστώς «ειδικής διαδικασίας»: συμπεριλαμβάνονται επιπλέον, διαδικασίες απαλλοτρίωσης ακινήτων περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε ιδιώτες, καθώς και τυχόν εγκρίσεις από το Κοινοβούλιο, εφόσον αυτές απαιτούνται. Καθεστώς στρατηγικής επένδυσης με «ειδική διαδικασία» χορηγείται σε περιπτώσεις επενδυτικών σχεδίων άνω των , € 100 εκατ. ανεξαρτήτως τομέα. O νόμος για τις στρατηγικές επενδύσεις, η ισχύς του οποίου έληγε στις 31.12.2018 παρετάθη για ένα ακόμη έτος (έως τις 31.12.2019) με το Ν.67/2018, άρθρο 1. Συμβάλλει στην ανάπτυξη επενδυτικών σχεδίων στην Αλβανία και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων σε βασικούς τομείς της οικονομίας.
Περιοχές Τεχνολογικής και Οικονομικής Ανάπτυξης Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Περιοχές Τεχνολογικής και Οικονομικής Ανάπτυξης (TEDA) Τρεις περιοχές TEDA στην Αλβανία με το Ν. 54/2015 Spitalle, στην περιοχή του Δυρραχίου (έκτασης 213 εκταρίων), Koplik, στην περιοχή της Σκόδρας (έκτασης 61 εκταρίων) κ Vlora, στην περιοχή της Αυλώνας (έκτασης 230 εκταρίων). Παρέχονται δικαιώματα αποκλειστικής ανάπτυξης και χρήσης σε κατασκευαστές και χρήστες, μέσω μακροχρόνιας μίσθωσης και μια σειρά από φορολογικά και άλλα κίνητρα. Η επιλογή των επιχειρήσεων που θα εγκατασταθούν στις ανωτέρω ζώνες θα γίνει με διαγωνισμό, αφού ολοκληρωθεί το εφαρμοστικό θεσμικό πλαίσιο (www.teda.gov.al).
Περιοχές Τεχνολογικής και Οικονομικής Ανάπτυξης Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Περιοχές Τεχνολογικής και Οικονομικής Ανάπτυξης Απαλλαγή από δασμούς και Φ.Π.Α. των αγαθών για τις TEDA Δυνατότητα μεταφοράς αγαθών από μία TEDA σε άλλη, δίχως υποχρέωση καταβολής δασμών και Φ.Π.Α. Μειωμένη φορολογία επί των κερδών κατά 50% για τα πρώτα 5 έτη. Έκπτωση φόρου 20% επί της ετήσιας δαπάνης κεφαλαίου, για διετή περίοδο κατά την έναρξη της επένδυσης Απαλλαγή από τον φόρο επιπτώσεων των κατασκευών στις υποδομές για τους developers των ζωνών Απαλλαγή των νέων κατασκευών από τον φόρο ακίνητης περιουσίας για μία περίοδο 5 ετών Απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης ακίνητης περιουσίας 150% των ποσών που δαπανούνται για μισθούς και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και υγειονομικής περίθαλψης εκπίπτει από τον φόρο κατά το 1ο έτος λειτουργίας Αναγνώριση στο 200% των πραγματοποιηθέντων δαπανών εκπαίδευσης, έρευνας και ανάπτυξης για φορολογικούς σκοπούς για 10 έτη από την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Χαρακτηριστικά της αγοράς Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Χαρακτηριστικά της αγοράς Η Αλβανία αποτελεί μια μικρή αγορά καθώς ο πληθυσμός της δεν υπερβαίνει τα 3 εκατομμύρια κατοίκους, με νεαρή ηλικιακή σύνθεση. Πρόκειται για μια χώρα με χαμηλή παραγωγική βάση και μεγάλη ζήτηση για εισαγόμενα προϊόντα. Η αλβανική αγορά δεν θεωρείται προστατευτική και εν γένει, δεν παρατηρούνται γραφειοκρατικές ή μη γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες να λειτουργούν αποτρεπτικά στο εξωτερικό εμπόριο. Στην Αλβανία, υπάρχουν αρκετά κανάλια διανομής, αν και με μικρότερο βαθμό εξειδίκευσης από ότι σε ευρωπαϊκές χώρες.
Το προφίλ του Αλβανού καταναλωτή Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Το προφίλ του Αλβανού καταναλωτή ταχεία αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά του αλβανικού πληθυσμού και του τρόπου ζωής λόγω της οικονομικής ανάπτυξης, της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου, της γρήγορης αστικοποίησης, δημιουργία καταναλωτών αστικής τάξης μεσαίου εισοδήματος. η σταδιακή ανάπτυξη του λιανικού εμπορίου, η εμφάνιση αλυσίδων μεγάλων σουπερμάρκετ και εμπορικών κέντρων, συνέβαλαν στην αλλαγή καταναλωτικών προτιμήσεων με κριτήριο την ποιότητα και τη μόδα για τα μεσαία εισοδήματα και τη χαμηλή τιμή για τα χαμηλά εισοδήματα.
Αδυναμίες της αλβανικής αγοράς Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Αδυναμίες της αλβανικής αγοράς φαινόμενα διαφθοράς άτυπη οικονομία πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού γραφειοκρατία αδυναμία προστασίας δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας απουσία επαρκών οργανωτικών και θεσμικών δομών χαμηλή αποδοτικότητα της διοίκησης, της δικαιοσύνης μειωμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται σταδιακή βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, γεγονός που αναγνωρίζεται από τις επιχειρήσεις.
Ιδιαιτερότητες της αγοράς Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Ιδιαιτερότητες της αγοράς Δεν κυκλοφορούν επιχειρηματικοί – επαγγελματικοί κ.λπ. κατάλογοι με έγκυρα, πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας εταιρειών. Περιορισμένη χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αγγλικής γλώσσας. Σχεδόν αποκλειστική χρήση κινητής τηλεφωνίας. Συνιστάται επιτόπια επίσκεψη και γνωριμία με τους εισαγωγείς και δυνητικούς συνεργάτες. Χρήσιμο να προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία, κατά προτίμηση στην αλβανική γλώσσα, για καθορισμό συνάντησης με τους εισαγωγείς και δυνητικούς συνεργάτες.
Γιατί να δραστηριοποιηθεί μια επιχείρηση στην Αλβανία Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Γιατί να δραστηριοποιηθεί μια επιχείρηση στην Αλβανία Αυξανόμενη δυναμική με πολλές προοπτικές βελτίωσης στις διμερείς οικονομικές σχέσεις . Η Ελλάδα αποτελεί τον τέταρτο σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της Αλβανίας και τον πρώτο ξένο επενδυτή. Εγγύτητα των δύο χωρών και εύκολη πρόσβαση οδικώς. Μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα Αλβανών πολιτών προς την Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες, το οποίο αποτελεί δυνητικό καταναλωτικό κοινό, λόγω της εξοικείωσης του με τα ελληνικά προϊόντα. Πολύ διαδεδομένη η χρήση της ελληνικής γλώσσας, ιδίως στη Νότια Αλβανία, γεγονός, που διευκολύνει στην επικοινωνία και την εξοικείωση με τον δυνητικό συνεργάτη.
Γιατί να δραστηριοποιηθεί μια επιχείρηση στην Αλβανία Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Γιατί να δραστηριοποιηθεί μια επιχείρηση στην Αλβανία Σταθερή αναπτυξιακή οικονομική πορεία της Αλβανίας, με εκτιμήσεις για ρυθμούς ανάπτυξης άνω του 3%. Ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας. Προώθηση μεταρρυθμίσεων και σταδιακή εναρμόνιση νομικού πλαισίου με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Σχεδιασμός ανάπτυξης υποδομών, που θα δημιουργήσουν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Πού να δραστηριοποιηθεί μια επιχείρηση στην Αλβανία Γραφείο ΟΕΥ Τιράνων Πού να δραστηριοποιηθεί μια επιχείρηση στην Αλβανία αγροτικός τομέας ναυτιλιακός τομέας τουριστικός τομέας
ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Προενταξιακό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης IPA II 2014-2020 Διάθεση πόρων ύψους 94 εκ. ευρώ σε παραγωγούς και γεωργικές μονάδες της χώρας ήτοι 71 εκ. ευρώ κοινοτικοί πόροι και 23 εκ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό Αφορά στην υλοποίηση επενδυτικών προγραμμάτων κατά την περίοδο 2014-2020. Σκοπός του Προγράμματος IPA ΙΙ είναι : η παροχή βοήθειας κατά την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου, όσον αφορά στην Κοινή Αγροτική Πολιτική και στην ομαλή προσαρμογή του αγροτικού τομέα και των γεωργικών περιοχών της υποψήφιας προς ένταξη χώρας. Εθνικό Σχέδιο για τον Αγροτικό Τομέα, το σημαντικότερο των τελευταίων ετών περιλαμβάνει τομεακές δράσεις για την γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία και τη γεωργική μεταποίηση εστιάζει στην αύξηση των εξαγωγών γεωργικών, κτηνοτροφικών και αγροδιατροφικών προϊόντων, τον περιορισμό των εισαγωγών και την υιοθέτηση προτύπων ασφάλειας τροφίμων. έντονο ενδιαφέρον της αλβανικής πλευράς για διμερή συνεργασία, ιδίως σε θέματα μεταφοράς τεχνογνωσίας σε όλους τους παραπάνω τομείς, συμπεριλαμβανομένου του αγροτουρισμού
Αρμόδιοι φορείς Προγράμματος IPA 2014-2020 Αρμόδιοι αλβανικοί φορείς: α/Υπουργείο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης Εθνικό Συμβούλιο Αγροβιομηχανίας (KASH) Υπηρεσία Γεωργικής και Αγροτικής Ανάπτυξης Αρμόδιοι ελληνικοί φορείς: ΕΛ.ΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ελληνικές επιχειρήσεις ιδίως του κλάδου συμβουλευτικών υπηρεσιών στον αγροτικό τομέα. Έναρξη υποβολής αιτήσεων για την ένταξη στο Πρόγραμμα IPA II, στους εξής επιμέρους τομείς: «επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων», «επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό που αφορά στην μεταποίηση και στην προώθηση αγροτικών και αλιευτικών προϊόντων» και «διαφοροποίηση αγροτικών καλλιεργειών και επιχειρηματική ανάπτυξη».
Πρόγραμμα SMART AL Μεταπτυχιακό πρόγραμμα SMART AL για την παροχή δεξιοτήτων για τη βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού τομέα και ιδιαίτερα για τη διαχείριση αγροτικών γαιών στην Αλβανία. Υλοποιείται με την υποστήριξη του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών, του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου Montpellier και του Γερμανικού Πανεπιστημίου Hohenheim, συνδιοργανώνεται από το Agricultural University των Τιράνων, το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο των Τιράνων και το Πανεπιστήμιο Fan Noli της Κορυτσάς, στο Αγροτικό Πανεπιστήμιο των Τιράνων η παρουσίαση εκπαιδευτικής δράσεως του Προγράμματος SMART AL, η οποία χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα ERASMUS + της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφορά στην επαγγελματική κατάρτιση στελεχών με τη χορήγηση μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών MASTER στον αγροτικό τομέα στην Αλβανία. Το Γραφείο μας, αξιοποιώντας την ευκαιρία αυτή διοργάνωσε, σε συνεννόηση με τους ιθύνοντες του Προγράμματος, ημερίδα πληροφόρησης με σκοπό τη διμερή συνεργασία με την Αλβανία στον αγροτικό τομέα για την μεταφορά της πολύτιμης ελληνικής εμπειρίας και τεχνογνωσίας (capacity building) στην κατάρτιση ευρωπαϊκών προγραμμάτων στον αγροτικό τομέα. Στέλεχος της DG AGRI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσίασε την μεθοδολογία του μηχανισμού λειτουργίας Ευρωπαϊκού Προγράμματος και παρουσίασε τους επιμέρους επιλέξιμους τομείς για συνεργασία στο πλαίσιο του Προγράμματος. Πάνελ ομιλητών στο οποίο συμμετείχαν εκπρόσωποι ελληνικών και αλβανικών φορέων και επιχειρήσεων του αγροτικού κλάδου. Συμμετοχή των ελληνικών επιχειρήσεων του τομέα παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στον αγροτικό τομέα
ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Πρόγραμμα UNDP για την ανάπτυξη του ναυτιλιακού τομέα στην Αλβανία, με τη χρηματοδότηση της Κυβέρνησης της Νορβηγίας και σε συνεργασία με το α/Υπουργείο Υποδομών και Ενέργειας. Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται σε 7 εκατ. USD για τα επόμενα τρία έτη, Ανάπτυξη του ναυτιλιακού τομέα για την εναρμόνιση της αλβανικής νομοθεσίας για τις θαλάσσιες μεταφορές σύμφωνα με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα με έμφαση σε τρείς πυλώνες δράσεων: τη διαμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου για τη ναυτιλία σύμφωνα με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές προδιαγραφές την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού σύμφωνα με τις ανωτέρω προδιαγραφές, μέσω της ανταλλαγής εκπαιδευτικών προγραμμάτων τη δημιουργία ομάδων εργασίας (clusters) μεταξύ των εμπλεκομένων στο εν λόγω Πρόγραμμα Οργανισμών (UNDP, Κυβέρνηση της Νορβηγίας, Νορβηγικό Πανεπιστήμιο για την Επιστήμη και Τεχνολογία, Νορβηγική Χαρτογραφική Υπηρεσία) και των επιμέρους αλβανικών αρχών (Υπουργείο Υποδομών και Ενέργειας, Υπουργείο Τουρισμού και Περιβάλλοντος, Λιμένες Δυρραχίου και Αυλώνας, Λιμεναρχεία, Πανεπιστήμια Τιράνων, Δυρραχίου και Αυλώνας, το Δι-υπηρεσιακό Ναυτιλιακό Κέντρο), καθώς και με τη σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα. καταγεγραμμένο το έντονο ενδιαφέρον τόσο από πλευράς UNDP και Νορβηγικής Κυβέρνησης, όσο και από τους εμπλεκομένους αλβανικούς φορείς για συνεργασία με ελληνικούς δημοσίους και ιδιωτικούς φορείς, καθώς και επιχειρήσεις του ναυτιλιακού κλάδου, σε θέματα εκπαίδευσης και κατάρτισης στελεχών εμπορικού ναυτικού, καθώς και σε θέματα ασφάλειας θαλασσίων μεταφορών (maritime transport safety).
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Εκδήλωση ενδιαφέροντος εκ μέρους της Περιφέρειας Αυλώνας (Prefektura Vlore) για διμερή τουριστική συνεργασία, Συμμετοχή με περίπτερο στην 5η Διεθνή Έκθεση Τουρισμού AIT (Αθήνα-Metropolitan Expo, 7-9.12.2018), στο οποίο εκπροσωπήθηκαν δύο αλβανικά τουριστικά γραφεία, με σκοπό τη δικτύωση με διεθνείς τουριστικούς πράκτορες. Επαφές με ΕΟΤ ΣΕΤΕ και HATTA και Ελληνικές Περιφέρειες. Επιδιωκόμενη πολιτική της Περιφέρειας Αυλώνας: Αξιοποίηση του φυσικού κάλλους της περιοχής και μάλιστα την εκτεταμένη ακτογραμμή της (μέχρι τους Αγίους Σαράντα), με σκοπό την ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Παρεμβάσεις για την δημιουργία των καταλλήλων υποδομών (τουριστικών, οδικών και θαλασσίων μεταφορών), Μεταφορά της πολύτιμης ελληνικής εμπειρίας και τεχνογνωσίας στον τουρισμό, ιδίως σε ό,τι αφορά την αξιοποίηση των εργαλείων προώθησης του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στο εξωτερικό: ως προς την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού, στη δημιουργία των καταλλήλων θεσμών και υποδομών στον τουριστικό κλάδο. Αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων που παρέχονται: μέσω του διασυνοριακού Προγράμματος INTERREG, του Ευρωπαϊκού Προγράμματος IPA ΙΙ για τον αγροτοτουρισμό, καθώς και του Προγράμματος PIUTD της Παγκόσμιας Τράπεζας για την ανάπτυξη των τουριστικών υποδομών.
Πρεσβεία της Ελλάδος στα Τίρανα Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Σαράντης Μοσχόβης Σύμβουλος ΟΕΥ Α΄ Ευχαριστώ για την προσοχή σας. Στοιχεία επικοινωνίας: ecocom-tirana@mfa.gr Πάντως, ανεξαιρέτως από την, εν γένει, δυναμική παρουσία των ελληνικών αγροδιατροφικών προϊόντων στην αλβανική αγορά, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η ανάπτυξη της γεωργίας αποτελεί έναν σημαντικό τομέα προτεραιότητας της αλβανικής Κυβέρνησης, με αυξανόμενη συμμετοχή στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας και σημαντική συμβολή στην απασχόληση και τις αλβανικές εξαγωγές. Συνεπώς εκτός των προαναφερομένων καλών επιδόσεων των ελληνικών εξαγωγών, διαφαίνονται πολλά περιθώρια περαιτέρω ελληνο-αλβανικής συνεργασίας σε τομείς συναφών υπηρεσιών, όπως για την μεταφορά τεχνογνωσίας στο πεδίο των σύγχρονων καλλιεργητικών μεθόδων, με τη χρήση εφαρμογών εφαρμογές πληροφορικής στον αγροτικό τομέα, στην φυτοπροστασία και την ολοκληρωμένη διαχείριση των καλλιεργειών, στις διαπιστευμένες αναλύσεις ως ένα εργαλείο ανάπτυξης της σύγχρονης γεωργικής παραγωγής κ. ά. Τα ανωτέρω, είχαν τη δυνατότητα να συζητηθούν σε μια πρώτη εκδήλωση δικτύωσης για την ελληνο-αλβανική συνεργασία στον αγροτικό τομέα, που διοργανώθηκε από το Γραφείο ΟΕΥ της Πρεσβείας Τιράνων, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Κορυτσά (5/4/2017), με εκπροσώπους του αγροτικού τομέα και από τις δύο χώρες, οι οποίοι διαπίστωσαν τα περιθώρια περαιτέρω συνεργασίας στον τομέα αυτό. Επίσης, η εξέταση της δυνατότητας ανάπτυξης συμπληρωματικών καλλιεργειών, θα μπορούσε να είναι αμοιβαία επωφελής για την Ελλάδα και την Αλβανία, όπως για παράδειγμα, η καλλιέργεια γεωργικών προϊόντων στην Αλβανία, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πρώτες ύλες για την παραγωγή ζωοτροφών στην Ελλάδα, που σήμερα εισάγονται από πιο ακριβές ή πιο απομακρυσμένες αγορές, με αποτέλεσμα τη μείωση του συνολικού κόστους και την παραγωγή ανταγωνιστικότερων ελληνικών γεωργικών προϊόντων, υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ενδεχομένως, θα μπορούσε να εξεταστεί η δυνατότητα για συμπαραγωγή προϊόντων με τη μορφή κοινών επιχειρήσεων (joint venture), προκειμένου τα προϊόντα αυτά να διεισδύσουν σε μεγαλύτερες αγορές, τις οποίες μόνο η ελληνική παραγωγή δε δύναται να καλύψει, λόγω μεγέθους.